Er bestaat bij consumenten, zoals blijkt uit uitlatingen van consumenten en uit die van winkeliers werkzaam in de audio en video branche, veel verwarring over wie aansprakelijk is als een product niet naar behoren functioneert of als een product defect raakt tijdens de garantie periode.
In de voorkomende gevallen ging het om apparatuur die gekocht werd bij leverancier A, daarna aangeboden voor garantie bij winkelier B, die vervolgens het apparaat weigerde aan te nemen omdat hij weet dat distributeur C op deze manier geen garantie verleend en B niet voor de kosten wil opdraaien. Maar hoe zit kan nou? Nieuw gekocht binnen Europa en toch pakt niemand het aan. Mag dat wel?
De Europese regelgeving inzake garantie bepaalt dat diegene die verkoopt ook de garantie moet verlenen. Achterliggende reden hiervoor is het feit dat de verkoper zich niet kan verschuilen achter een fabrikant of importeur die zijn verplichtingen niet nakomt. De regelgeving bepaalt ook dat de garantietermijn redelijk moet zijn. Beperking van de termijn door een garantie “bewijs” is niet toegestaan.
Garantie is dus een zaak tussen koper en verkoper. Zodra de koper het apparaat in eigendom heeft, met andere woorden heeft betaald en ontvangen, kan hij als het apparaat een defect vertoont de verkoper daarop aanspreken. Die is binnen de garantieperiode verplicht het apparaat te herstellen of als herstel niet mogelijk is een vervangend en gelijkwaardig product te leveren. Kan de verkoper dat niet bieden dan mag de koop ontbonden worden. Binnen de wettelijke regels daarvoor en binnen de garantieovereenkomst. Dat geeft nauwelijks problemen, anders dan dat reparaties op zich kunnen laten wachten. Of dat er een verschil van mening ontstaat over de aard van het defect in de vorm van ondeskundig of verkeerd gebruik. Let echter op de eerste zin: Garantie is dus een zaak tussen koper en verkoper. En daar wringt de schoen.
Stel u koopt een apparaat bij uw winkelier en het apparaat vertoont binnen de garantieperiode een defect. U gaat terug naar uw winkelier en die moet uw klacht oplossen. Mogelijk doet hij dat niet zelf maar laat hij dat door de distributeur doen. Die controleert of de betreffende winkelier wel de afnemer is geweest van het toestel, en zo ja, dan gaat hij over tot reparatie of stuurt het door aan de fabrikant of een service organisatie. In het laatste geval zal die voor reparatie zorgdragen. Waar het op neer komt is dat er binnen de keten de aansprakelijkheid kan worden overgedragen, of de kosten kunnen worden verhaald. Wie uiteindelijk de reparatie uitvoert en wie dat betaalt is niet de zorg van de consument, die hoeft slechts te wachten op het retourneren van een werkend toestel en correct uitgevoerde reparatie.
U snapt al waar de kink in de kabel komt. U koopt een (merk) apparaat bij en leverancier die:
A. Of niet bereikbaar is voor klachten
B. Garantie aan zijn laars lapt of
C. “Ergens” inkoopt buiten de officiële paden om omdat hij geen geregistreerde dealer is en dus niet regulier geleverd krijgt.
Zoals wij in onze streek zeggen: “Garantie krijgt u dan bij de bouvier op de binnenplaats”. Welnu, dan hebt u een probleem. Dus stapt u naar een andere winkelier die het merk ook verkoopt en biedt het ding daar ter reparatie aan. Echter, de winkelier is niet de verkoper en u kunt van hem niet verwachten dat hij de klacht gratis oplost. Dus verwijst hij u naar de oorspronkelijke leverancier. De achterliggende reden is dat deze winkelier met u geen overeenkomst is aangegaan. Hij kan de reparatiekosten niet verhalen op de distributeur of fabrikant omdat hij niet de oorspronkelijke koper is. Hij heeft bovendien geen verkoopmarge ontvangen, iets waar hij normaliter kosten uit kan dekken.
De distributeur of fabrikant heeft op zijn beurt geen aansprakelijkheidsverplichting naar de consument doch slechts naar de winkelier. Veel Nederlandse importeurs houden bovendien nauwkeurig serienummerregistratie bij van apparaten die zij in Nederland hebben geleverd. Zij nemen alleen apparatuur ter reparatie aan die door hen zelf is geleverd. Ook na de garantieperiode. Dat een importeur altijd verplicht is om een apparaat te repareren of garantie te geven is een wijd verbeide misvatting. Helaas loopt u dus hopeloos vast.
Maar wat nu als u verhuisd bent, of zelfs naar het buitenland bent uitgeweken. Moet u dan terug naar uw oorspronkelijke leverancier? Ja, eigenlijk wel. Gelukkig zijn winkeliers, distributeurs en fabrikanten redelijk en komen hun verplichtingen na. Aan de hand van het serienummer is te achterhalen welk verkooptraject het apparaat heeft doorlopen. De nieuwe winkelier zal u hoogstens wat kosten in rekening brengen voor handling en transport. Hij verricht immers werkzaamheden voor zijn collega. Zelfs in het buitenland krijgt u garantie, mits uw winkelier een zogenaamd Europees garantie bewijs afgeeft wat u krijgt bij aantoonbaar vertrek naar het buitenland. Immers het apparaat is gekocht via officiële kanalen en geregistreerde dealers.
Kort gezegd: als u koopt via parallelimport van een winkelier en de winkelier geeft “niet thuis” voor garantie dan rest u slechts de rechter om uw gelijk te halen en de winkelier te dwingen tot reparatie, vergoeding van kosten of ontbinding van de koopovereenkomst. Geen enkele andere winkelier is aansprakelijk voor een koop gesloten tussen koper en verkoper als hij niet zelf de verkoper is. En de distributeur of fabrikant die omzet verloren heeft vanwege parallel import heeft geen enkele verplichting naar u. Misschien zal hij wel tot reparatie overgaan uit coulance, maar de rekening is voor u. Koopjes zijn leuk tot er problemen ontstaan, dan is goedkoop mogelijk duurkoop. Een gewaarschuwd koper telt voor twee. Raadpleeg bij twijfel altijd de distributeur of fabrikant en vraag of uw leverancier wel een erkende dealer is.
Veel meer informatie over garantie regelingen en Europese garantiewetgeving is te verkrijgen via de overheid of bij consumenten organisaties.
