De Muziekbeleving van Gavin Friday


Dieter van den Bergh | 03 augustus 2012

In zijn eerste bandje, Lypton Village, zat ook ene Bono. Die richtte daarna - zoals misschien bekend - een vrij succesvol bandje op, de even flamboyante als poëtische Gavin Friday bewandelde een meer experimentele weg met de legendarische Virgin Prunes.

De Ierse zanger en componist, in 1959 als Fionán Martin Hanvey geboren, brak eind jaren tachtig alsnog wereldwijd door als solozanger met het naar een tekst van Oscar Wilde vernoemde meesterwerk Each man kills the things he loves (met pianist The Man Seezer en fraai artwork van vriend Anton Corbijn).

Friday's vierde soloplaat catholic (bewust met kleine c) verscheen vorig jaar. Ook boert Friday goed als filmcomponist, zie onder meer de scores voor In the name of the father, The Boxer, Get rich or die tryin’ en In America en Anton Corbijn Inside Out, en bijdragen aan Romeo & Juliet, Mission:Impossible, Moulin Rouge en This must be the place. Friday groeide op in Dublin, waar hij nog steeds - fraai aan de kust - woont. Vanaf begin augustus treedt hij enkele keren met band op in België en Nederland. Tijd voor de Muziekbeleving van Gavin Friday. Over Bolan, Brel, Bowie en boezemvriend Bono en over hifi, zijn favoriete 'boys toys’.

“Ik heb het allemaal zelf moeten uitvinden. Mijn ouders hadden niets met muziek. Mijn vader was huisschilder, mijn moeder kleermaakster. Mijn vader háátte muziek, hij heeft nooit begrepen wat ik daar mee moest. Als tiener luisterde ik veel naar de radio, Radio Luxembourg en John Peel. Ook om aan de werkelijkheid te ontsnappen. Dublin in de seventies, dat was geen vrolijkmakende boel. Er was niks, behalve werkloosheid, terrorisme, drugs en een recessie die vele malen erger was dan nu. En alles werd onderdrukt.”

Songfestival
 “Cultureel hoogtepunt van het jaar was het Eurovisie Songfestival. Dan zat je met z’n allen aan de buis gekluisterd, zoals nu bij de X-Factor. Ierland won veel, in 1970 voor het eerst met Dana. Ik was tien en ik weet nog dat we dat met z’n allen haar All kinds of everything zongen op de bruiloft van mijn tante. Natuurlijk was het een nationalistisch iets, maar ook iets om hoop uit te putten. Er was in Ierland helemaal niets om trots op te zijn. Geen voetbal, zelfs nog geen bekende folkmuzikanten.”

Dansette
“Op mijn twaalfde kocht ik mijn eerste draagbare Dansette-platenspeler. Prachtig ding, waar ik enorm trots op was. Ik werkte in een gokkantoor voor paardenraces, ik moest de uitslagen op de borden schrijven. Al het geld dat ik ermee verdiende ging naar de platenspeler en platen. Mijn eerste single was Popcorn van Hot Butter. Kostte 45 pence. Ik draaide die helemaal grijs. Mijn eerste album was Electric Warrior van T.Rex. Een album kopen was echt a big thing. Kostte zeker drie Ierse ponden. Mijn platen heb ik altijd gekoesterd als ware het goudstukken, maakte ze na elke draaibeurt helemaal schoon.”



Top of the Pops
“Marc Bolan zag ik voor het eerst bij Top of The Pops. Dat programma was elke donderdag om zeven uur vaste prik, een soort religie. Ik was met stomheid geslagen: who the fuck is this? Voelde me enorm aangetrokken tot hem, alsof hij tegen míj praatte. Ik ben een kid van laat ’59, ik haatte de sixties met zijn Beatles & Stones en was op zoek naar iets nieuws, iets fris. Dat waren Bolan en T.Rex.”

"Ik ben een kid van laat ’59, ik haatte de sixties met zijn Beatles & Stones en was op zoek naar iets nieuws, iets fris."


Showbands
“Bolan was mijn eerste liefde, daarna kwam Bowie. Ziggy Stardust and the Spiders from Mars was een eye-opener van jewelste. Natuurlijk wilde ik die gasten graag live zien, maar er kwamen nauwelijks bands over naar Ierland in die tijd, mede door het aanhoudende terrorisme tussen Engeland en Ierland. Wij moesten het doen met de showbands, een fenomeen. Droegen blauwe pakken en lakschoenen en speelden covers. Slechte bruiloftsbands, zeg maar.”

Punk
“In 1976 veranderde alles met de opkomst van punk. In de NME had ik er alles over gelezen, bij Peel alles over gehoord. Mijn eerste echte punkconcert was van The Radiators from Space (met Philip Chevron van The Pogues, red.) in het Mourne Hotel aan de Marlborough-street in Dublin. Weet je wie in het voorprogramma stond? The Boomtown Rats! Big big impact maakte dit. Ierland had nu ook zijn eigen punkbands! De fucked up sounds en teksten van de punk stonden voor alles wat wij, jongeren, op dat moment voelden. Het was het eerste echte jongerenprotest. ‘I'm gonna push my telecaster through the tv screen cause I don't like what's going on’ zongen The Radiators in Television Screen. Fuck tv, it’s shit was de boodschap, en ze hadden gelijk.”

Brel
“Tijdens een toer met de Virgin Prunes, een experimentele avantgarde-band, kwam ik in Frankrijk begin jaren tachtig in aanraking met Jacques Brel. Een Franse journalist liet me in Parijs een video zien. Van Brel leerde ik dat je zowel punk en poëtisch kunt zijn op hetzelfde moment. Bovendien leerde ik dankzij hem jazz en klassiek te begrijpen. Na de Virgin Prunes raakte ik steeds meer beïnvloed door Brel, maar ook door Kurt Weill. Via de Ierse zangeres Mary Coughlan kwam ik in aanraking met Erik Visser (haar producer, red.) van Flairck. Ik was nog steeds een mad maniac, maar wilde nieuwe muziek maken beïnvloed door Brel en Weill. Erik wist mijn gekte te kanaliseren, en samen namen we drie songs op. Daarmee zijn we naar platenlabel Island gestapt, wat uiteindelijk in Each man kills the things he loves resulteerde. Thanks for that, Erik.”

Boys toys

“Ik ben altijd een hifi-man geweest. Geen trainspottingnerd, maar wel een liefhebber. Na mijn Dansette werd ik een Sony-boy. Die grote zwarte Japanse speakers vond ik schitterend en ze klonken geweldig. Ik gaf al mijn geld eraan uit, elke twee jaar werd mijn installatie beter. Het leuke van een hifi-hobby is dat je steeds weer wat leert en dus steeds beter spullen wilt. Begin jaren tachtig al gaf ik gerust 400 pond aan een installatie uit, veel geld toen. Ik wil goede apparatuur vanwege de sound, maar stiekem ook een beetje om indruk mee te maken. Hifi is ook een symbool waarmee je je kunt identificeren. Boys like toys, maar ik hou niet van voetbal, heb geen auto en geen motor, maar heb wel een leuke muziekinstallatie als favoriet speeltje.”

Klassiek
“Ik hou nog steeds veel van radio, vooral klassieke radiostations die nieuwe muziek draaien. Liefst ’s ochtends, while cooking breakfast and getting my head together. Ik ga veel naar buiten met mijn honden, maar dan wil ik stilte en genieten van de natuur. Als ik reis, luister ik veel via mijn iPhone. Ik probeer nieuwe ontwikkelingen bij te houden. Dat is het voordeel van deze tijd: lees je iets over een nieuwe band, dan kun je ze meteen uitchecken op internet. Nee, het songfestival kijk ik allang niet meer. Natuurlijk niet. Maar ze gaven ons wel ABBA, een van de greatest bands on earth.”

U2
“Als ik een band erg goed vind, koop ik de muziek bij voorkeur op vinyl. Daarna de cd en als de muziek niet op lp of cd te verkrijgen is, dan pas download ik. De laatste plaat die ik gekocht heb is Ill Manors van de jonge Britse hiphoppoëten Plan B. Een aanrader, vooral de titeltrack is briljant. Maar mijn favoriet is de nieuwe Kate Bush, 50 Words for Snow, gekocht met kerstmis. Daarnaast draai ik ook nog veel oude muziek: iets als Dexy’s Midnight Runners blijft er altijd wel ingaan. Wat ik vind van U2? Haha, tricky question. Nee, ze hebben zoveel geweldige songs geschreven…. Zo’n plaat als Achtung Baby is echt fucking great. En het Passengers-album mag er ook zijn.”

Film
“Literatuur, beeldende kunst en film zijn net zo belangrijk voor mij als muziek. Het is een heerlijke afleiding om filmscores te schrijven. Ik moet me dan verplaatsen in de film. De laatste film waar ik echt ondersteboven van was, was Babel, met Cate Blanchett en Brad Pitt. Vijf verschillende verhalen, maar toch allemaal verbonden. Het klinkt als een cliché en het gaat vaak fout, maar hier niet. Sound & vision zijn geniaal en het verhaal is zo emotioneel. De kwetsbaarheid van die toeristen…. Hoe die vrouw haar kind verliest… Sommige mensen vinden hem te sentimenteel, maar mijn hart zat echt in mijn mond.”

Old school romantic
 “Veel boeken zijn veel tijdlozer dan muziek. Er wordt zo ontzettend veel goedkope popcrap gemaakt tegenwoordig. Als je dat vergelijkt met de jaren zeventig… The seventies waren sowieso the greatest era of everything. Neem de films van Scorsese, neem Bolan, Brel en Bowie. Nostalgisch? Wat dan nog, laat mij maar lekker de old school romantic uithangen.”

“Buy a proper Hi Fi with good speakers. A real Hi Fi, spend a few thousand euro on it. And LISTEN, truly listen. With a good bottle of wine.”

De favorieten van… Gavin Friday

1 Mijn hifi-set: “A fuck off and die Yamaha natural sound AV receiver RX -V440RDS amp and two Jamo Speakers…. a very serious affair.”2 Favoriete genre: “Not interested in style”.3 All time favourite: “Way too many and keeps changing with time.”4 Ik háát... “Bad Music is the music I really hate. Sadly we are surrounded by so much these days.”5 Guilty pleasure: “The Carpenters.”6 Omvang muziekcollectie: “Mount Everest in size. Huge….”7 Verzamelaar? “I am an avid collector. If I love an artist I must have all and everything.”8 Elpee of cd? “Both cd and lp over mp3 and downloads, but truthfully the lp still is the one I hold the most close.”9 Meest memorabele muziekervaring: “A toss up between playing Carnegie Hall in New York or The Carré in Amsterdam.”10 Mijn hifi-advies: “Buy a proper Hi Fi with good speakers. A real Hi Fi, spend a few thousand euro on it. And LISTEN, truly listen. With a good bottle of wine.”

Zie zijn website voor de aankomende optredens.