Musical Fidelity M3si versterker: Mooi van binnen, mooi van buiten

Toen importeur Viertron mij vroeg om uit hun uitgebreide aanbod een apparaat te kiezen voor een recensie, wilde ik graag eens een Musical Fidelity versterker aan de tand voelen. Het is de M3si geworden die de afgelopen weken heeft staan spelen. Waarbij mijn oog steeds werd getrokken naar het fraaie, stilistisch vormgegeven front met de bescheiden LED’s die gelukkig eens niet de hele kamer in het blauwe licht zetten. Als kind kreeg ik vaak de wijze raad mee dat je van een mooi bord niet kunt eten, dus is kijken naar de achtergrond geschoven en heeft luisteren gewonnen.

De M3si is een dubbel mono versterker, waarbij de voedingen slechts de ringkern transformator delen. Daarnaast zijn de voedingen en versterkers voor links en rechts volledig gescheiden. Een verbetering ten opzichte van de eerder verschenen M3i. De versterker is van het klassieke AB type, dat betekent een lage ruststroom door de eindtransistoren, waardoor de eerste Watts in klasse A worden geleverd en het meervoud in klasse B. Het ontwerp heeft een laag stroomverbruik tot gevolg en maakt het mogelijk fors vermogen te leveren als dat wordt gevraagd. Musical Fidelity maakt graag gebruik van SMT (Surface Mount Technology), het plaatsen van minicomponenten op de printplaat, omdat de techniek uitermate betrouwbaar is gebleken en fabricage met robots kan plaatsvinden. Omdat met SMT ruimte te besparen is, kan Musical Fidelity meer ingangen realiseren en tevens het vermogen van de versterker verhogen.

De M3si heeft vijf analoge ingangen waaronder een phono MM ingang en een tussen normaal en home cinema omschakelbare ingang. Daarnaast is er een 24bits/96kHz USB input met daarachter een digitaal naar analoog converter. Uiteraard zijn er luidspreker uitgangen, plus een line-out en een pre-out, die laatste is geschikt voor het aansluiten van een extra eindversterker of een actieve subwoofer. Triggers om de versterker samen met andere apparatuur aan of uit te zetten maken het achterpaneel af. Op de voorkant neemt de centraal geplaatste volumeregelaar een prominente plaats in. Geflankeerd door kleine druktoetsen met elk een indicatie LED. De meegeleverde afstandsbediening is ook bruikbaar voor een CD speler uit dezelfde lijn. Opvallend is dat de versterker niet via de afstandsbediening aan- en/of uitgezet kan worden. Meerdere keren zocht ik tevergeefs naar die toets.

Het uitgangsvermogen van de M3si is door Musical Fidelity gespecificeerd op 85 Watt per kanaal aan 8 Ohm, met een beschikbare piekstroom van 25 Ampère. De dempingsfactor is relatief bescheiden met een waarde van 36, die wel impliceert dat de tegenkoppeling laag is en dat daardoor de versterker niet wordt afgeknepen. Het vermogen is beschikbaar over het gehele hoorbare frequentie bereik van 20Hz tot 20kHz binnen +0 en -0,1dB. De ingangsimpedantie is 40kOhm voor de analoge ingangen, een mooie waarde die elke bron zal accepteren. Voor de MM phono ingang is dat 50kOhm met een nominale gevoeligheid van 3mV, goed genoeg voor high output MC types.

De USB ingang kan werken met generieke drivers binnen bijvoorbeeld Windows of iOS. Mijn onder Linux draaiende muziekserver herkende de ingang zonder enig probleem. De USB schakeling is gelijk aan die in de V-link producten van Musical Fidelity. Het is misschien een beperking dat de USB geen sample rates van 192kHz of hoger accepteert, aan de andere kant hoef je daarom niet te zoeken naar drivers voor de vele operating systemen die tegenwoordig beschikbaar zijn op personal computers, streamers en media centers. Een opmerking over de afmetingen is op zijn plaats, met buitenmaten van 440x100x400mm (BxHxD) is de M3si geen echt kleine jongen om in een rek te plaatsen.

Om de diverse mogelijkheden van de M3si uit te proberen is als bron een Bluesound Node ingezet met daarachter een NAD M51 D/A converter. Terwijl ook de analoge uitgang van de Bluesound Node is geprobeerd. Voor de USB input gebruikte ik een RipButler Essenza 1000 mediaserver. Zodoende had ik toegang tot mijn muziekcollectie bestaande uit FLAC, WAV en ALAC files, plus internet radio en de muziekdienst Tidal. Bekabeling is afkomstig van AudioQuest, Supra, Crystal Cable, Hanze Hifi en Simply Audio. Gebruikte luidsprekers zijn de Harbeth P3ESR mini monitors, geplaatst op vintage Sonus Faber stands. Omdat een platenspeler met MM element niet beschikbaar was is de phono ingang niet gebruikt.

Na diverse vergelijkingen met allerlei soorten muziek is voor de verdere beoordeling van de versterker gekozen voor de duurste oplossing, de Node plus M51 DAC als bron. De Bluesound Node zelf is nu eenmaal niet voorzien van zo’n fraaie interne converter, dus laten we de Node digitaal uitgaan. De USB ingang kent ook zo zijn beperkingen al blijken die minder opvallend. Zelfs met 44.1kHz signalen, de gewone geripte CD, is het duidelijk dat de converter in de M3si achterblijft bij de NAD. Logisch, de M51 kan niets anders dan converteren en kost alleen al meer dan de complete M3si. Overigens waren de verschillen duidelijk hoorbaar door het aan verandering onderhevige stereobeeld, de mate van detail doorgifte, impact en klankaanpassing. Waarmee de M3si een compliment verdient want die laat dergelijke zaken dwars door het versterkercircuit heen feilloos beluisteren en geeft de uitkomst op een presenteerblaadje.

Gebruik met bronnen en muziek

Welnu, de M3si gecombineerd met de meest optimale bron, wat krijgen we dan te horen? Essentieel is dat de versterker de nodige inspeeluren achter de rug heeft en liefst voordat een serieuze luistersessie begint al een half uurtje aanstaat. Als ik daarna Stacey Kent’s The Boy Next Door speel is vooral opvallend met welk gemak de versterker staat te presteren. Heerlijk losgekomen van de luidsprekers ziet de versterker kans dynamisch en levendig te spelen. In een heel compleet plaatje waarbij het volume zeker niet hoog opgeschroefd hoeft te worden om voldoende beleving te hebben. Het mag gerust luider, want zelfs aan de Harbeth met zijn lage rendement kom ik geen adem te kort. De lage tonen zijn gedefinieerd en strak, hoewel het allerdiepste laag vanwege de weergevers buiten de beoordelingsboot valt. Stacey staat binnen het stereobeeld wat naar voren geplaatst, de band meer naar achteren.

Met de andere, eerder genoemde bronnen, is het stereobeeld beduidend minder breed en ook beperkter in hoogte en diepte. Het mag de M3si zeker niet verweten worden, hoewel de USB ingang daar wel mee te maken heeft. Terug naar Kent is het genieten van de akoestische instrumenten die opgenomen zijn. Datzelfde gaat op voor Paul Stephenson die Captain Of The Loving Kind zingt. Zijn warme en aangename stem verliest niets aan zeggingskracht. Terwijl gitaar excellent naar de voorgrond komt. Een mooi vol beeld dat duidelijk enige afstand van de luisteraar heeft, precies hoe het hoort te zijn. Hoge tonen zijn speels, licht en aanvullend. Nimmer is de M3si te betrappen op scherpte, vaak een gevolg van vervorming op hoge frequenties zoals dat voorkomt bij goedkopere versterkers. Tegelijk zijn hoge tonen wel duidelijk aanwezig als dat wordt gevraagd en niet weggedrukt in het geheel.

Pamela Thorby en Andrew Lawrence King spelen samen fluit en harp op de high definition opname Garden Of Early Delights. Het toeval wil dat ik avond ervoor dezelfde muziek beluisterde op veel grotere Harbeth luidsprekers met een zwaardere volledige klasse A versterker, maar wel dezelfde converter en bron. Natuurlijk lever ik nu in, maar het plezier van luisteren naar deze pure opname neemt niet af. Minder goed hoorbaar is bijvoorbeeld de akoestiek van de studio, maar aan detail gaat weinig verloren. Kleine geluidjes die ontstaan tijdens het aanblazen van de fluit komen nog steeds naar voren. Nu ik toch in de klassieke sferen zit is Janine Jansen met de Vier Jaargetijden ook niet te versmaden. Ik kies voor de drie tracks van de Zomer. Ongelofelijk mooie muziek die varieert tussen kracht tot aan intense tederheid. Op deze opname kan ik genieten van een grote dynamiek. Opnieuw ontstaat dat fraaie stereobeeld waar ik de M3si al eerder om prees. Reikend tot ver buiten de luidsprekers naar links en rechts, de volle hoogte van de luisterruimte benuttend en redelijk diep.

Mocht je ooit de M3si beluisteren en je hebt geen dergelijk beeld, zoek de oorzaak dan in de opname, de bron of in de luidsprekers. De gedrevenheid van Janine blinkt uit op de combinatie zoals die nu speelt, want zelfs opgeschroefd tot een hoog volume niveau geeft de M3si geen krimp. Eenmaal terug op aarde is de filmmuziek van The Prince Of Tides gecomponeerd door James Newton Howard een mooie afsluiter. Een groot orkest waarbij de M3si laat horen ook voor filmmuziek geen stap opzij te hoeven doen. Dat belooft dat het gebruik van de M3si als eindversterker in een home cinema opstelling nooit een barrière zal zijn voor kijk- en luisterplezier.

Mede doordat de M3si van Musical Fidelity moest inspelen en omdat de importeur vanwege shows geen haast maakte om de versterker weer weg te halen kon ik langer dan normaal met de M3si blijven spelen. Geheel tot mijn genoegen en ik kon alle opties die binnen bereik waren uitproberen. In de opstelling zoals ik die gebruikte bleek de M3si een heerlijke partner te zijn die een ruim en fraai klankbeeld neerzet. Tekortkomingen heb ik eigenlijk niet kunnen ontdekken, al moet ik wel vermelden dat de USB ingang wat achterblijft ten opzichte van de kwaliteit van de versterker. Misschien is Musical Fidelity nog steeds meer overtuigd van de kwaliteit van CD-spelers ten opzichte van streaming. Niet voor niets valt binnen de M3 serie een CD-speler, die zelf ook digitale ingangen heeft.

Wie ultieme kwaliteit wil van zijn muziekbestanden zal uit moeten wijken naar dat apparaat of een externe DAC, wie zijn “i” apparaat gebruikt of een PC om gedownloade files af te spelen kan met de M3si zoals hij is uitstekend uit de voeten. Aan het versterkerdeel zal het nooit schorten. De strakke vormgeving draagt bij tot het plezier dat je kunt beleven aan de M3si. Eindelijk weer eens een niet van de daken schreeuwend apparaat met felle LED’s. Zelfs daar is Musical Fidelity stijlvol mee omgegaan. Wensen of andere klachten? Van mij zul je ze niet horen. Dit is gewoon een heel fraaie versterker, krachtig, zuiver en in staat om alle soorten muziek weer te geven op hoog of laag volume. Zo zouden er meer moeten zijn.

Prijs

Importeur

Gebruikte muziek

Gebruikte apparatuur

Digitaal:

Versterking:

Luidsprekers:

Stroomvoorziening:

Netwerk:

Kabels:

Accessoires: