Panasonic HC-X1000

De 4K (UHD-)-standaard is nog maar pas van start gegaan. Zijn de 4K-camcorders dan al voldoende uitgerijpt om er eentje aan te schaffen? De Panasonic HC-X1000 bewijst van wel en biedt voor een alleszins redelijk prijs ook nog eens volledig handmatige instelmogelijkheden.

UHD begint langzaam maar zeker de kinderschoenen te ontgroeien. Panasonic behoort tot de voortrekkers in de 4K-sectie. Zeker ook wat de voor de videoamateur haalbare en goed presterende modellen betreft. In deze test bekijken wij de Panasonic HC-X1000 en vergelijken deze ook met de Lumix GH4 uit dezelfde stal.



Keuze
Panasonic heeft in het prijssegment onder de € 3000,- twee sterke 4K videocamera’s in het assortiment. De in het voorjaar van 2014 geïntroduceerde Lumix GH4 van het type hoogwaardige foto-videocamera met verwisselbare objectieven en dezelfde functionaliteit als een optische spiegelreflexcamera. En nu de 4K camcorder HC-X1000 die meer op het puur video schieten gericht is. Beide cameramodellen beschikken ongeveer over dezelfde topkwaliteit beeldverwerkende elektronica voor zowel 4K (gewoon UHD en Cinema) en Full HD op 24, 25, 50 en zelfs 60P en i. Dat maakt de keuze er niet eenvoudiger op.
Een volledig met externe microfoon, audiorecorder/interface, 14-140 mm videozoom, variabel grijsfilter en rig opgetuigde Lumix GH4 biedt ongeveer dezelfde opnamemogelijkheden als de HC-X1000. Als extra voordelen gelden daarbij de verwisselbare objectieven en dankzij de grotere FourThirds-beeldsensor een fraaie geringe dieptescherpte. Aan de andere kant is de HX-X1000 meteen bij de aankoop al een complete camcorder voorzien van grijsfilters, twee XLR-aansluitingen en een goede F1.8 20 maal optische zoom Leica Dicomar objectief. De bediening en handligging zijn datgene wat de videofilmer graag voelt. Geen geringe scherptediepte voor die specifieke filmische uitstraling maar wel heel geschikt voor reportages, sport, actie en doorsnee tv-werk. Het is dus maar welke tak van videosport je bedrijft.



Specificaties
Waarin de videocamera’s van Panasonic ook bij de middenklasse uitmunten zijn de technische specificaties bij de interne beeldverwerking. Dit zowel bij de directe opnamekwaliteit als de vele beschikbare videoformaten en nabewerking. Zie voor de beschikbare opnameformaten het bijgaande kader.
De prestaties bij audio zijn meestal doorsnee. Wie meer geluidskwaliteit ambieert schaft daarvoor externe microfoons geschikt voor de desbetreffende geluidregistratie een aparte audioveldrecorder aan. Voor het beluisteren is er een ingebouwde dynamische miniluidspreker aan boord.
Een andere specificatie die meteen opvalt is de ten opzichte van de GH4 tweemaal snellere AutoFocus. Ook hier, de Lumix GH4 is meer bedoeld voor de creatieve cinema-filmer en de HC-X1000 voor de opnemen van actieopnamen, reportages en tv.
Wat de optiek en grootte van de sensor betreft slaat de Panasonic HC-X1000 geen slecht figuur. De 20 maal Leica zoom is lekker lichtsterk, heeft een hoge scherpte, fraai contrast en nauwelijks kleurafwijkingen echter wel een beperktere groothoek 29,5 mm (kleinbeeld). De lichtsterke opening van F1.8 verloopt bij inzoomen tot F 3.6. Voor meer groothoek heb je een 0,7 of 0,5 wideconverter nodig. De GH4 biedt in deze meer verwisselbare groothoekkeuze en zelfs een Fisheye. De 5-assige optische beeldstabilisator voldoet in de praktijk prima. Er zijn drie grijs (ND)-filters aan boord: ¼, 1/16 en 1/64.
Van geheel andere orde is de beeldsensor. Panasonic koos bij HC-X1000 voor een 1/2,3 inch BSI MOS-sensor met 18,9 Megapixels. Deze is kleiner dan de FourThirds-sensor van familielid de GH4. Daarmee wat minder lichtsterk in bepaalde opnamesituaties. Een omgevingslichtniveau van minimaal 1400 lux wordt aanbevolen. Tegenwoordig gaan steeds meer camcorders uit van maar één opnamechip in plaats van drie (aparte voor Rood, Groen en Blauw). Omdat die ene chip groter is dan de drie kleine valt het verschil in lichtgevoeligheid, kleurscheiding en scherpte door de grotere Photosites (= lichtgevoelige plekje op de beeldchip) in het niet.
De HC-X1000 beschikt over twee slots voor SDHC/SDXC (U3)-geheugenkaarten. Dat is makkelijk als bij het naar opslagcapaciteit hongerende 4K-formaat een kaart vol raakt. De camera schakelt automatisch naadloos over op kaart 2. Let er wel op dat de geheugenkaart voldoende schrijfsnelheid (minimaal klasse 10 45 Megabits per seconde, liefst 90 Mbps) heeft. Anders zeurt de camera op de display over ongeschikte geheugenkaarten en kan de opname zelfs vastlopen! Simultaan opnemen met de beide geheugenkaarten is mogelijk.

De body

De Panasonic HC-X1000 behoort qua uitvoering tot het genre compacte camerahuizen met draagbeugel (ook wel de beugelmansen genaamd). Met de afmetingen circa 16 cm x 17 x 31,5 cm en een gewicht 1,5 kg is deze camera zeker heel compact, relatief kort en behoorlijk licht bij het hanteren. Een eerste vrees bij de meer professioneel georiënteerde cameraman/vrouw is dan meteen: dat is toch niet te klein voor een ergonomische bediening? Dat valt in de praktijk echter best mee. Bij handmatig zijn de instelringen voor de scherpte, zoom en het diafragma net voldoende groot en bieden een afdoende grip. De knopjes voor de gangbare/veelgebruikte videofuncties zijn weliswaar niet groot doch comfortabel te bedienen en voldoende zichtbaar. De draaiknopjes voor het volume zijn zoals gebruikelijk aan de iele kant.



Even wennen is dat de beide XLR-ingangen wegens plaatsgebrek niet naast elkaar zitten. De ene XLR-bus zit rechts van het blok viewer, bediening, accessoireschoen en stereomicrofoon voorop de draagbeugel. XLR-bus 2 bevindt zich rechts achter bij de andere aansluitingen voor beeld en geluid.
De body ligt in de praktijk voldoende in evenwicht. De tuimelschakelaar voor de zoom valt voor rechtshandigen binnen de verstelbare handband goed te bedienen. Voor het beoordelen van de opname is er:
- Een 3,5 inch (8,83 cm) touchscreen LCD-viewer met 1.152.000 beeldpunten van goede kwaliteit. De viewer dien je eerst naar links uit te schuiven en dan te kantelen.
- Een 1,5 cm beeldzoeker met 1.226.280 beeldpunten. Zoals gebruikelijk via een schuifje voor het eigen oog in te stellen. De zoeker is kantelbaar en voorzien van een voor beide ogen bruikbare oogschelp.
Beiden zijn voldoende scherp, ook afleesbaar bij meer omgevingslicht en natuurlijk van kleur.
Het camerahuis ziet er in matzwart professioneel uit. Fraai oogt bij aan staan de blauwe LED-gloed aan de basis van het objectief.
Voor de videofilmer die de Panasonic HC-X1000 geheel naar zijn of haar hand wil zetten zijn er meer dan voldoende instelknoppen en regelaars. Wij noemen iris, drie focusstanden, OIS aan/uit, sluitertijden, witbalans, ZEBRA, gain, reset, counter, de keuze van de microfoon/lijn-ingang en vier voor te programmeren functieknoppen. De rest van de instelling gaat via de menu’s op het touchscreen in combinatie met de menu- en selectknoppen. Het videoclips afspelen bereik je via de knop tumbnails. En zoals gebruikelijk zitten in de handgreep bovenop de body ook een start/stop en zoomschakelaar. Verder staan ook focus peaking en histogrammen ter beschikking.
Tot de aansluitingen behoren: 2 x XLR, highspeed (2.x) HDMI standaard, hoofdtelefoon, USB3, 3 x tulp (video, stereo links en rechts), DC-in voor de voeding, Zoom S/S en remote. WiFi gaat via de 2,4 GHz band IEEE802.11b/g/n en bijpassende app.
De meegeleverde 7.2 V 5.800 mAh-accu gaat tussen de 2-3 uur mee. Met behulp van twee schroeven kan je een externe microfoonhouder monteren.



Conclusie en praktijk
Hoewel 4K nog deels in de kinderschoenen staat is Panasonic met de HC-X1000 al een heel eind op de goede weg. Voor minder dan € 3.000,- krijg je een volwaardige gewoon UHD (3840 x 2160 pixels, 16:9) en Cinema (4096 x 2160 pixels, 17:9) 4K-camcorder voorzien van professionele handmatige bedieningsmogelijkheden. Ook op de volledige automaat zien de geschoten beelden er in 4K en 2K heel goed uit. Alleen de lichtsterkte kan ons inziens nog wat beter. Het scherpstellen op 4K vereist de nodige vaardigheid maar dan spatten de UHD-beelden ook echt het beeldscherm af. Het contrast en de natuurlijke kleuren zijn dik in orde. De geluidskwaliteit met de ingebouwde elektronica en stereomicrofoons is boven doorsnee voor dit type camcorder. Handig is de background recording (alleen bij 2K) zodat je geen essentiële shots mist bij het te laat starten van de camera. Kortom, je hoeft de ontwikkeling 4K niet meer verder af te wachten. De Panasonic HC-X1000 staat al klaar voor de veeleisende videomaker.



Opnameformaten
Zoals gezegd is Panasonic een ware meester in het bieden van een groot aantal hoogwaardige videoformaten voor elk wat wils. De prestaties van de Crystal Engine beeldprocessor en de interne bitsnelheden (150-200 Mbps) zijn hoog en garanderen de beste beeldkwaliteit. De bij de HC-X1000 gebruikte videocompressie is MPEG-4 AVC/H.264. Dit in de opnameformaten MOV (LPCM) / MP4 (LPCM) / MP4/AVCHD: AVCHD Progressive.
Bij opnemen in het MP4-formaat is er keuze uit 4096x2160 24p 100M: Gemiddeld 100 Mbps (VBR), LPCM/3840x2160 60p/50p 150M: Gemiddeld 150 Mbps (VBR), LPCM/3840x2160 30p/25p 100M: Gemiddeld 100 Mbps (VBR), LPCM of AAC/3840x2160 24p 100M: Gemiddeld 100 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 60p/50p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 60p/50p 100M: Gemiddeld 100 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 60p/50p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM of AAC/1920x1080 30p/25p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 30p/25p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 24p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 24p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM
Bij opnemen in het MOV-formaat staan ter beschikking 1920x1080 60p/50p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 60p/50p 100M: Gemiddeld 100 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 60p/50p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 30p/25p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 30p/25p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 24p 200M (ALL-Intra): Gemiddeld 200 Mbps (VBR), LPCM/1920x1080 24p 50M: Gemiddeld 50 Mbps (VBR), LPCM
Bij het AVCHD-formaat gaat het om PS 1080 60p/50p: 1920x1080, gemiddeld 28 Mbps (VBR)/PH 1080 60i/50i: 1920x1080, gemiddeld 24 Mbps (VBR)/HA 1080 60i/50i: 1920x1080, gemiddeld 17 Mbps (VBR)/HE 1080 60i/50i: 1440x1080, gemiddeld 5 Mbps (VBR)/PM 720 60p/50p: 1280x720, gemiddeld 8 Mbps (VBR)
Let er goed op welk formaat de gebruikte montagesoftware accepteert en snel kan verwerken. Niet elk NLE-pakket weet even goed raad met 4K!
Het geluid registreert deze camera in MOV: LPCM (2 kan)/MP4: LPCM / AAC (2 kan)/AVCHD: Dolby Digital (2 kanalen).

Prijs
Panasonic HC-X1000 € 2.999,95
www.panasonic.nl