Jamo S 608

Bij het horen van de merknaam Jamo ga ik in gedachten enkele tientallen jaren terug in de tijd. Naar de periode waarin ik me voor het eerst ging orienteren op wat er zoal aan geluidsapparatuur te koop was. Destijds was Jamo een belangrijke speler op de audio markt en ik herinner me nog dat ik thuiskwam met een model dat qua prijs/kwaliteit verhouding zeer gunstig afstak tegen andere concurrerende merken.

Ook al heb ik er enkele jaren mee gespeeld, ik moet bekennen dat ik het merk sindsdien een beetje uit het oog verloren heb. Totdat ik het aanbod krijg om een paar recent geïntroduceerde vloerstaande luidsprekers van dit Deense merk als tijdelijke logees in huis te halen. Daarmee doemt in mijn herinnering weer een beeld van mijn oude luidsprekers op. Dit beeld blijkt echter ernstig aan vernieuwing toe te zijn want zodra ik de grote zware doos eenmaal geopend heb liggen daarin niet de simpele rechthoekig vormgegeven speakers van weleer.

In plaats daarvan komen er twee ongelooflijk ranke donkere schoonheden uit het nauw omsluitende witte beschermingsmateriaal tevoorschijn. Het zijn de nieuwe topmodellen uit de Studio lijn, één van de zeven luidsprekerlijnen in het uitgebreide productenpakket van Jamo . Een bezoek aan hun website jamo.com maakt duidelijk waar de Studio lijn in dit geheel gesitueerd moet worden, net onder de imposante Reference lijn en de daaropvolgende Concert reeks. De S 608 is binnen de Studiolijn de grootste vloerstaander en komt daarmee boven de op Hifi.nl eerder besproken S 606. Naast deze twee vloerstaande modellen omvat de lijn nog twee typen monitor luidsprekers, de S 604 en de S 602, evenals een center speaker, de S 60 CEN en een subwoofer, de SUB 250.

S 608

Voor stereoweergave is de S 608 veruit het meest veelzijdige model uit de reeks. Net als de S 606 is het een 3 weg basreflex luidspreker. Ook gebruiken beide modellen dezelfde 25 mm tweeter, hebben ze beiden een zijwaarts afstralende woofer en een baffle breedte, of eerder ‘smalte’, van 190 mm. Maar daarmee houdt dan ook iedere vergelijking op. De S 608 wordt op elk gebied gekenmerkt door een stapje ‘meer’. De kast is met zijn hoogte van 1134 mm en diepte van 380 mm duidelijk groter ook al maakt de gelijke breedte van beide modellen dat dit visueel nauwelijks opvalt wanneer de luidspreker eenmaal opgesteld staat. De woofer van de S 608 heeft een maat van 254 mm en de extra millimeters maken dat hij in staat is om meer lucht te verplaatsen waarmee hij iets verder doorloopt in het laag; tot de respectabele waarde van 37 Hz. Voor het middengebied zijn er nu geen twee maar drie units van 127 mm beschikbaar en tot slot is hij met 90 dB ook nog iets gevoeliger. In combinatie met de nominale impedantie van 6 Ohm maakt dit de S 608 tot een voor veel versterkers eenvoudig aan te sturen luidspreker.

Van Dichtbij

Het hoge ranke model maakt dat de luidspreker zowel in mijn woonkamer als in mijn luisterruimte visueel eenvoudig te integreren is in het interieur. Dat dit ook in klankmatige zin geldt, heeft voornamelijk te maken met de positie van de woofer. Doordat de woofer aan de zijkant geplaatst is kan gekozen worden voor twee verschillende opstellingen. In mijn grote luisterruimte, waar de luidsprekers rondom vrij in de ruimte staan en de afstanden tot de zijmuren enkele meters bedragen, levert de positie waarin de woofers naar elkaar afstralen meer laagweergave op. In de smallere woonkamer geldt het tegenovergestelde en geef ik de voorkeur aan afstraling naar de zijwanden. Het loont dus de moeite om dit uit te proberen.

Vrij opgesteld in de grote luisterruimte is de rijzige gestalte van de S 608 een echte blikvanger voor het bezoek dat ik hier regelmatig ontvang. De kast in black ash uitvoering (voor de dezelfde prijs ook verkrijgbaar in dark apple) is mooi afgewerkt en sluit goed aan op het uit composiet kunststof gegoten frontpaneel waarin zich de drie middentoners en de tweeter bevinden. Wanneer de plastic frames met luidsprekerdoek verwijderd worden vallen de aluminium fase pluggen in de middentoners en de plaatsing van de tweeter in een ondiepe hoorn op. Een doordacht ontwerp. Nergens zijn, in deze prijsklasse nogal eens voorkomende, ontsierende schroeven te ontdekken. Aan de achterzijde de aansluitingen voor de luidsprekerkabel. Ze accepteren blanke draad, spades en ook de door mij gebruikte banaanpluggen. Het is mogelijk om deze rijzige weergevers op bi-wire of bi-amp wijze aan te sturen. Wanneer gespeeld wordt met slechts één set luidsprekerkabels – zoals in mijn geval – dan is het wel van belang om de standaard meegeleverde goudkleurige metalen verbindingsstripjes te vervangen door stukjes kabel, dit levert klankmatig een enorme winst op.

Optimaal is om daarvoor korte stukjes van dezelfde kabel te gebruiken die ook ingezet wordt als luidsprekerkabel . In mijn geval van de onvolprezen JK Acoustics Type III. Ook aan de achterzijde de ruim bemeten baspoort waarvan het uiterst minieme poortgeruis zich tijdens het luisteren gelukkig niet op de voorgrond dringt. De bodemplaten van deze luidsprekers worden los meegeleverd, compleet met de benodigde schroeven en per luidspreker twee platte, zwarte metalen beugels die onder de bodemplaat geschroefd worden. Ze steken aan beide zijden enkele centimeters uit en in de uiteinden kunnen de bijbehorende spikes geschroefd worden. Daarmee wordt een perfecte koppeling aan de ondergrond gerealiseerd waarbij de verstelbaarheid het mogelijk maakt om zelfs op een niet volledig horizontale bodem, of op een ondergrond die gekenmerkt wordt door oneffenheden, toch de optimale afstraalhoek in te stellen.

Luisteren

Een luidspreker uit deze prijsklasse zal over het algemeen niet gecombineerd worden met uitzinnig dure high end apparatuur. Reden waarom ik de S 608 eerst enige tijd onderdeel maak van mijn huiskamerinstallatie die bestaat uit een betaalbare Prima Luna Prologue One versterker in combinatie met een CEC CD loopwerk en North Star Design converters, onderling verbonden met Siltech Classic bekabeling. Daarin valt al meteen op dat we hier praten over een luidspreker die heel veel biedt voor een redelijke prijs. Daarin is Jamo in de loop der jaren dus niet veranderd.

Toch is er wel degelijk een wijziging te bespeuren bij het Deense merk. En dat is het niveau waarop gespeeld wordt. Dat ligt aanmerkelijk hoger dan ik, op grond van mijn ervaringen uit het verleden, verwacht. Die constatering maakt dat ik nieuwsgierig wordt naar de grenzen van deze Deense schonen. Reden om ze kortstondig op te nemen in mijn referentieset met daarin de Unison Research P70 versterker, de Esoteric SA 10 SACD speler, de TW Acustic Raven Two draaitafel met SME 309 arm & Clearaudio Discovery MC element en de Aqvox phono voorversterker. De bekabeling is van Synergistic Research, Kimber, Cardas en JK Acoustics.

Vuurproef

Ik besluit om de S 608 een echte vuurdoop te geven en start mijn luistersessies dan ook met de meest recente CD van het Zwitserse Yello; ‘Touch’. Dit schijfje is perfect om aan te tonen wanneer installaties – of onderdelen daarvan – een probleem hebben. Dat geldt met name in het hoog, luistermoeheid ligt al snel op de loer. Tot mijn verbazing blijft deze alleszins betaalbare weergever op dit punt manmoedig overeind. Het is in ieder geval niet zo dat ik niet weet hoe snel ik het volume – Yello behoor je op een redelijk forse geluidssterkte weer te geven - terug moet draaien. Het beeld trekt me in de muziek en opvallend is hoe breed het stereobeeld is. Dit blijkt echt de favoriete muziek van de S 608 te zijn. Ook ander popwerk, bijvoorbeeld Coldplay, dat de revue passeert wordt gepassioneerd weergegeven. Het stereobeeld blijft één van de sterkste kanten van de S 608, ongeacht de muzieksoort.

Jazz stelt evenmin teleur al mis ik in de weergave van een LP als ‘We Got Request’ van Ray Brown wel wat verfijning en komen ook de klankkleuren wat minder rijk en uitgekristalliseerd naar voren als ik normaliter gewend ben. Maar goed, we praten hier wel over een set van in totaal 699,95 euro en dan zijn er een aantal ‘grote’ en ‘gevestigde’ namen die zich wat mij betreft toch nog eens flink achter de oren zouden moeten krabben. Alleen klassiek blijft wat achter in de zin dat ik een deel van de mooie klankkleuren van blazers als in Rachmaninoff’s ‘Symphonic Danses’ eerder uit mijn herinnering dan via mijn oren tot me laat komen bij het beluisteren van de S 608. Ik haast me echter om te zeggen dat dit absoluut niet als kritiek opgevat dient te worden want in deze prijsklasse zet deze weergever een mooi en volwaardig beeld neer.

Conclusie

Enkele tientallen jaren geleden beluisterde ik voor het laatst een Jamo luidspreker. Destijds verwonderde ik mij over de prijs/kwaliteit verhouding van het merk en op dat punt is er nog niets veranderd. Daarnaast scoren ze klankmatig aanmerkelijk hoger dan ik voorafgaand aan deze test voor mogelijk had gehouden. De S 608 is een alleszins volwassen vloerstaander die zijn mannetje weet te staan bij het weergeven van pop, jazz en – in iets mindere mate – klassieke muziek. Maar dan houd ik hem tegen het licht van duurdere luidsprekers van merken die een naam hoog moeten houden. Op zijn merites beoordeeld is dit een luidspreker waar menigeen jarenlang met genoegen naar zal kunnen kijken en, belangrijker nog, met voldoening naar zal kunnen luisteren.

Aanvullende informatie:

Importeur: Havoned
Prijs per paar: 699,95 euro