iEar' Tilburg viert 50 jaar KEF met de LS50

De laatste keer dat ik bij iEar' in Tilburg op bezoek was hadden ze de eer om de KEF Blade voor het eerst aan het Nederlandse publiek te mogen laten horen.

Een gedenkwaardige middag waarop de Blade, in combinatie met McIntosh elektronica, muziek op het allerhoogste niveau stond te maken. Pas uren later wist ik me van de luisterpositie weg te sleuren, de weergave was verslavend en deed me steeds verlangen naar nog een nieuwe track. Helaas valt de Blade voor de gemiddelde audiorecensent (ver!) buiten het budget. Dit jaar hadden de mannen van iEar' weer een KEF primeur: een mini-monitor met de naam LS50, die het 50-jarige jubileum van het Engelse merk luister bij moet gaan zetten.

Dat ik de KEF Blade in de introductie van dit artikel noem komt niet uit de lucht vallen. Natuurlijk is er het bruggetje naar de introductie bij iEar' een jaar geleden, maar de echte reden is er een van technische aard. De LS50 is namelijk een kruising tussen de technisch zeer vooruitstrevende KEF Blade en de legendarische klassieke LS3/5a mini-monitor die KEF voor de BBC had ontworpen. Dit verslag beoogt geen recensie te zijn van de LS50 - de letters LS in de naam verwijzen natuurlijk naar de diverse LS-modellen die KEF voor de BBC maakte - en daarom laat ik de techniek voor wat hij is, maar de gebogen vorm van de baffle, de Uni-Q unit met Tangerine WaveGuide voor de tweeter, de met behulp van FEA (Finite-Element Analysis) bepaalde geometrie van de behuizing en de zeer innovatie constructie van de baspoort geven aan dat KEF er veel aan gelegen is om een nieuwe klassieker op de markt te brengen. Veel van deze technieken zijn dus ontwikkeld voor de Blade, en het is bijzonder om te constateren dat ze nu al beschikbaar zijn in een luidspreker van slechts 500 euro per stuk.

Over het uiterlijk van de LS50 zijn de meningen verdeeld. Naar mijn persoonlijke mening zijn ze, hoewel perfect en met hoogwaardige materialen afgewerkt, niet moeders mooiste. Maar dat is eigenlijk ook wel een geruststellende gedachte, een duidelijk voorbeeld van vorm-volgt-functie. De LS50 is wel duidelijk herkenbaar door zijn koperkleurige Uni-Q drivers, de koperkleurige belettering, het gebogen matte front en de hoogglans zijwanden met gezeefdrukt KEF-logo.

Maar alle esthetische twijfels verdwijnen als sneeuw voor de zon als je de LS50 beluistert. De LS50 is niet mooi, hij is prachtig! Zelfs het uiterlijk lijkt mooier te worden naarmate ik meer muziek beluister. Waarschijnlijk werkt hier het gekke mechanisme dat ervoor zorgt dat alle ouders hun baby mooi vinden, simpelweg omdat ze van hem/haar houden. Mijn liefde voor de LS50 ontstond dit jaar tijdens de High End in München (waar de LS50 voor het eerst gepresenteerd werd, red.).

In een veel te grote zaal met teveel luidruchtige mensen wist de LS50 me namelijk echt te overdonderen. Niet met indrukwekkende, over de grond rollende baslijnen, niet met adembenemende macro-dynamiek of een oorverdovende geluidsdruk, maar door zijn verfijning, de zeer goed waarneembare micro-dynamiek en het enorme geluidsbeeld waarin de luidsprekers moeiteloos verdwenen. Maar bovenal door de zeldzame eigenschap om volstrekt natuurlijk te klinken. Toen Prince de Joni Mitchell cover A Case Of You via de LS50’s ten gehore bracht moest ik zelfs even slikken. Ik (en de LS50) was verkocht.

Een kleine maand later mogen de LS50’s proberen me opnieuw te overdonderen. Ditmaal dus in mijn ‘eigen’ Tilburg. Ik verheugde me op het bezoek, want inmiddels was ik best benieuwd naar het resultaat van de verbouwing bij iEar'. Tijdens mijn bezoek een jaar geleden kreeg ik in het naastgelegen pand dat bij de winkel getrokken zou gaan worden, alleen nog maar een aantal grote, open en volledig gestripte ruimtes te zien. Eigenaar Freek van Ham vertelde toen enthousiast waar de luisterruimtes moesten komen en waar nog wanden zouden worden geplaatst. Nu, een jaar later, is de verbouwing nagenoeg afgerond en is de winkel meer dan verdubbeld in vloeroppervlak (zie ook de recente Hi-Visit, red.). 

Luisteren

De nieuwe luisterruimte, waar ik de LS50 ga beluisteren, is erg ruim van opzet en bovendien fraai ingericht. Maar de ruimte heeft (nog) wel een ietwat vreemde akoestiek. Gelukkig wordt me door Freek bezworen dat de akoestiek in een later stadium nog aangepast zal gaan worden. De ruimte heeft nu namelijk de eigenschap het lage middengebied wat in te dikken en wat donkerder weer te geven. En dat is ook goed hoorbaar als je in deze ruimte praat. Maar goed, de effecten zijn bekend en voorspelbaar en hoeven dus geen belemmering te vormen voor het luisteren.

Als je de ruimte betreedt staan tegen de korte wand aan de linkerzijde de LS50’s opgesteld. De versterking wordt deze keer verzorgd door een McIntosh MA7000 en een Mimetism 20.1 cd-speler dient als bron. Daarnaast draaien we ook nog even met een Naim NAC 202 voor- en NAP200 eindversterker combi die door een Naim NDX streamer van muziek wordt voorzien. In het midden van de ruimte staan twee lekkere banken, één voor de opstelling aan de linkerkant, de ander voor de opstelling aan de rechterkant.

Met een stapeltje cd’s binnen handbereik maak ik me eerst maar eens bekend met de akoestiek van de luisterruimte. Klassiek, jazz en pop wisselen elkaar in een strak tempo af. Na een kwartiertje is het tijd om de LS50’s eens serieus aan de tand te voelen. Livingston Taylor fluit het intro van Stevie Wonder’s Isn’t She Lovely en meteen valt op met hoeveel nuance de LS50 dit weet weer te geven. Die uitstekende weergave van microdynamiek en het mooie plaatje dat de LS50 weet op te bouwen zijn sowieso sterke eigenschappen van deze luidspreker. De LS50’s verdwijnen met de juiste muziek volledig uit het geluidsbeeld dat zich in de breedte over vele meters uitstrekt.

Ik besluit het de LS50’s erg lastig te maken met de Orgelwerke van Bach. Nou ja, lastig... de LS50’s geven geen krimp en weten een uitstekende impressie van de allerlaagste orgeltonen weer te geven. Wat ze weergeven klinkt vol en krachtig en nergens gaat het laag ongecontroleerd zwabberen. Als ik de LS50‘s weer onder de panden van The Man With The Long Black Coat van Bob Dylan laat kruipen, valt me weer op hoe goed de LS50’s een driedimensionaal plaatje vol verfijnde details op weet te bouwen.

Het haast perfecte fase-gedrag van de LS50 betekent natuurlijk dat ook Amused to Death van Roger Waters gedraaid moet worden. En dat is een kolfje naar de hand van de LS50. Geluiden worden naast en bijna achter me tevoorschijn getoverd. Het onweer in Perfect Sense (Part 1), rommelt boven mijn hoofd terwijl een mechanisch ademende stem pal naast mijn linkeroor staat.

Na twee uur luisteren is het weer hoog tijd om me uit de comfortabele bank te hijsen. Weer heb ik een bijzondere middag beleefd bij iEar' in Tilburg, weer was de aanleiding een KEF luidspreker. Gelukkig deze keer een model dat wel bereikbaar is voor de gemiddelde consument. De LS50 voldoet aan alle criteria die je van een jubileummodel verwacht: hij verwijst naar de rijke historie van het merk, maar maakt daarbij gebruik van de meest moderne technieken. Technieken die voor veel andere fabrikanten onbereikbaar zijn. En daarmee neemt KEF een technologische voorsprong op de concurrentie.

Ook is de LS50, zoals het een jubileummodel betaamt, puur op klankmatige prestaties ontworpen. De LS50 is geen makkelijke luidspreker en vereist een stabiele versterker om optimaal te presteren. Het rendement is met 85dB aan de lage kant, en ook de minimale impedantie is met 3,2 ohm aan de lage kant. Maar wat je ervoor terugkrijgt is bijzonder. De LS50 klinkt natuurlijk en ongedwongen, weet een enorm geluidsbeeld op te bouwen, klinkt volwassen en krachtig in het laag - zeker gezien de bescheiden afmetingen - en weet bovendien alle details uit een mix te toveren. Een bijzondere prestatie van KEF.