van Medevoort MA240

Laten we eerst een statement neerzetten: de vM MA240 versterker van Van Medevoort is geen digitale versterker. Het is een analoge versterker in hart en nieren die slim gebruik maakt van zelf oscillatie op basis van Pulse Width Modulation techniek. Het is een versterker die zeer hoge ogen gooit als het gaat om snelheid, geluidkwalititeit en dynamiek maar eveneens zeer flexibel is en uitermate handig te bedienen. Voor een relatief bescheiden prijs. Leest u het zelf maar.


De vM MA240

Voor de niet technische geïnteresseerde lezer maak ik eerst de balans op wat de vM MA240 in huis heeft aan mogelijkheden. Op het voorpaneel vinden we links de aan/uit schakelaar die overbrugd kan worden tot stand-by via de meegeleverde afstandbediening. Dan in het midden een rode display die de stand van het volume aangeeft. Zes schakelaars voor de ingangskeuze en tenslotte de volumeregelaar zelf. Achterop zien we dat ingang één alleen geschikt is voor apparaten die zich gebalanceerd laten aansluiten. De overige vijf ingangen werken met de vertrouwde cinch stekkers. Tape-out ontbreekt niet, net zo min als een pre-out die altijd actief is (hulde, hulde) voor subwoofer of bi-amp. Via een interne schakelaar is de voorversterker te scheiden van de eindversterker en daarom er is ook een ingang voor de eindversterker. Dan twee luidspreker aansluitingen geschikt voor banaan, spade en blank draad. Tenslotte een doorkoppeling voor de afstandbediening. Ingang zes is te schakelen in home theater stand. Dat houdt in dat die ingang een door de gebruiker zelf ingestelde vaste volume stand heeft. Op die manier is de versterker te koppelen aan een home cinema receiver of processor en versterkt de voorkanalen en dus de hoofdluidsprekers. Handig als u home cinema en stereo wilt combineren binnen een set. Wie daar geen behoefte aan heeft kan kiezen om de zesde ingang normaal te gebruiken.

De vM MA240 levert een vermogen van twee maal 80 watt aan 4 Ohm met een dempingfactor van 1000 tot 1200. De ingangimpedantie is op elke ingang 50 kOhm. De bandbreedte loopt van 1,5 tot 40 kHz. Het opgenomen vermogen van de versterker is maar gering door de toepassing van UcD techniek. 6 watt in stand-by, 15 watt minimaal en maximaal 200 watt. Een rendement van bijna 95% wordt gehaald.

Het apparaat meet 434 x 102 x 410 mm en is daarmee diep. Intern vinden we naast de UcD printplaten een forse ringkerntrafo, een voeding die is opgebouwd met vele kleine condensatoren in plaats van een paar grote elco’s en printen met stuurtechniek die een eigen voeding hebben. De ingangen zijn allemaal relaisgeschakeld wat een korte signaalweg garandeert. De volume regeling werkt met een elektronische stappenschakelaar. Erg nauwkeurig en in geluidskwaliteit vergelijkbaar met de beste potentiometer door de keuze van het IC. In de vM MA240 is geen goedkoop IC-tje neergezet zoals in veel home cinema receivers het geval is. De voorversterker is opgebouwd rond Burr Brown opamps met zorgvuldig gekozen passieve componenten.

De afwerking van de kast is fraai zonder opsmuk. Geen centimeter dik front, wel een stevige kast, toepassing van anti resonantie materiaal en net spuitwerk. De vM MA240 is leverbaar met een zwart of een zilver front en past naadloos bij de rest van de Van Medevoort apparatuur. De prijs voor de vM MA240 is 990 euro.


Dieper in de techniek

De basistechniek die de versterker uniek maakt komt van Philips. Van Medevoort heeft die uitgebreid tot een versterker. Philips noemt de techniek "Universal class D" en het bestaat uit een enkel versterker IC dat gebruikt kan worden in vele toepassingen als platte TV toestellen, portable apparatuur, design apparatuur en in high end schakelingen. Klasse D staat in mijn handboek niet bekend als de meest optimale schakeling voor audio. Philips heeft echter kans gezien een aantal fundamentele tekortkomingen van Klasse D op te lossen in de chip. De chip verwacht aan de ingang een analoog signaal. Dat signaal wordt analoog getransformeerd door middel van puls breedte modulatie en niet zoals vaak tijd discreet.

Tweede bijzonderheid (die erg belangrijk is) is dat de filtering die noodzakelijk is om de draaggolf uit het audiosignaal te halen meegenomen is in het tegenkoppelcircuit. Door de feedback na het filter te plaatsen is de versterker luidspreker impedantie onafhankelijk geworden, zelfs bij sterk wisselende impedantie. Met als gevolg geen faseonreinheden en fluctuerende frequentie karakteristieken. Klasse D kent nog een probleem. Een klasse D uitgang schakeling bestaat in basis uit twee transistoren, de bovenste verbonden met de plus spanning, de onderste met de min, die hoogfrequent schakelen tussen geleiden naar isoleren. Transistor één zorgt dat de luidspreker een positieve spanning voelt, transistor twee veroorzaakt een negatieve spanning aan de uitgang. Geleiden beide transistoren niet dan blijft het stil, geleiden ze tegelijk dan ontstaat er kortsluiting en blaast de versterker zichzelf op. Op tijd schakelen is daarom cruciaal.

De Philips "zero dead time power stage" zonder dwarsstromen is uniek "by design". Zero dead time is op zichzelf niet uniek. Sommige concurrenten hebben zelfs een negatieve dead time, compleet met dwarsstromen en daardoor robuustheids- en/of EMC problemen. U mag het schakelmoment vergelijken met cross over vervorming in klasse B versterkers. De Philips vorm van zero dead time techniek vermindert de vervorming met een factor 10! Waarbij ook de hoorbare winst uitermate groot is in gebied boven de 5 kHz waardoor harmonische ruimtelijkheid en plaatsing niet langer aangetast worden.

Pulse Width Modulation is toegepast in de Philips schakeling. Het analoge signaal wordt gemoduleerd op de draaggolf en gaat analoog de eindtrap in. Hoe breder de puls, des te langer zal de transistor in de eindschakeling open staan en des te groter het geleverde vermogen. Op de frequentie van de draaggolf vindt het schakelen plaats. Aan het eind van de rit wordt met een low pass filter de draaggolf weer van het geluid afgehaald, of zoal dat heet: gedemoduleerd. Een techniek die we al heel lang kennen uit de radiotechniek. Er is geen conversie nodig van analoog naar digitaal en andersom of van PCM naar PWM. De kunst is de rest van de schakeling zo op te bouwen dat een high end versterker ontstaat.

En daar stapte Van Medevoort op in. Voorversterker en voeding voldoen aan de eisen die je mag stellen aan een correcte en goedklinkende versterker. De schakeling rondom de Philips TDA8938 is eveneens van de hand van Van Medevoort. In tegenstelling tot de massamarkt die dergelijke chips in goedkope home cinema sets en platte TV’s stopt, omgeven door de allervoordeligste passieve componenten, had Van Medevoort slechts één doel: aantonen welke enorme potentie de TDA8938 heeft mits toegepast in een high end schakeling die op basis van metingen en luisteren is samengesteld en waar kosten van passieve onderdelen nauwelijks een rol spelen. Waarmee Philips kan aantonen op de wereldmarkt, waar de chips in miljoenen worden toegepast, welke technologische voorsprong de halfgeleider tak van het bedrijf heeft. Van Medevoort en Philips hebben zeer nauw samengewerkt om tot het resultaat te komen dat nu op tafel staat: de vM MA240.

Opstelling

De Van Medevoort vM MA240 is beluisterd in diverse samenstellingen met diverse speakers, in meerdere ruimtes en met een veelheid aan bronnen en kabels. Op dit moment speelt de vM MA240 in een kleine set met Mordaunt Short MS902 monitors met een eenvoudige CD speler. Tijdens de luistersessies waarop het gros van de onderstaande ervaringen gebaseerd zijn zag de set er als volgt uit: bronnen waren een Teac VRDS T-1 loopwerk met Tentlabs klok, aangesloten op Monarchy Audio upsampler en Assemblage anti jitter waarna een Apogee Mini-DAC de d/a conversie voor zijn rekening neemt. Ernaast een Marantz SA8400 SA-CD speler die is gemodificeerd door Van Medevoort. Platenspeler is een Garrard 301 met Pro-ject carbon arm en een Sumiko Blue Point EVO III die een Van Medevoort PHM3 phonotrap voedt. Luidsprekers zijn van Focal-JMlab. Electra 927 Be voor en ondersteuning van een Elektra SW900 actieve subwoofer.

Aan stroomvoorziening en bekabeling is veel aandacht besteed. Een gescheiden audiogroep is aangelegd om een Kemp Powersource netfilter te voeden. Waar mogelijk zijn Crystal Cable Reference power cords toegepast. Op de minder kritische componenten Lapp kabel. Interconnects zijn merendeel Crystal Cable Reference (gebalanceerd) of standaard Crystal Cable (cinch) en voor de eenvoudiger componenten Siltech Mxt New York. Her en der soms Linn Analogue. Luidspreker kabel was merendeels Crystal Cable Speak Reference en in mijn andere luisterruimte Siltech LS-110 Classic.

Naast bovenstaande apparaten kwamen aan de beurt: een Marsh Sound Design P2000b voorversterker en A200s eindversterker die normaal de Focal-JMlab’s voeden. Een Magnum Dynalab tuner, Benz Micro MC element, een Marantz SR4300 home cinema receiver, Focal-JMlab Cobalt luidsprekers, Mordaunt Short luidsprekers, Trigon Dwarf eindversterkers, Marantz CD63SE CD speler en een Marantz DV6200 DVD speler. Kortom de vM MA240 heeft in vele opstellingen werk gedaan als stereo of als home cinema versterker, meedraaiend op speakers in prijs variërend van 250 tot 4000 euro het paar. Veelzeggend detail is het feit dat de vM MA240 als "kleine jongen van 990 euro" het opnam tegen de brute kracht van de Marsh set die ca. 5400 euro kost exclusief een extra interconnect en powercable van resp. 1500 en 1300 euro.


Aan de bak

Er zijn momenten in het leven van iedere audiofiel die je nooit meer vergeet. Versterker momenten die ik beleefde en in het geheugen gegroefd staan zijn mede veroorzaakt door Lavardin, Anatek en Sugden. Lavardin dat ongekend presteerde aan JMlab Micro Utopia, Anatek dat mij deed wankelen mijn Marsh Sound weg te doen en Sugden dat volkomen stress vrij en muzikaal speelt. Er is een nieuw moment toegevoegd met de komst van de vM MA240 die in één klap bewijst dat:

De muzikale rondreis is gestart bij HiFi Solutions in Amsterdam waar ik de eerste keer de vM MA240 hoorde. Daarna kwam de vakbeurs in Maarssen en niet veel later de kennismaking thuis. Weken en weken heeft de vM MA240 gespeeld. In het begin met een paar kleine kinderziektes omdat ik bleef drammen het ding in huis te halen en daardoor Van Medevoort te weinig tijd gaf om zelf voldoende te testen.

Aan de hand van opmerkingen van collega René Smit (die direct na Maarssen een vM MA240 kocht), van ondergetekende en door eigen vM onderzoek zijn kinderziektes verleden tijd en speelt sinds de VAD show een volwaardige vM MA240. Kinderziektes waren mechanische brom (de trafo is daarom nu een ringkern), een rateltje, software voor de schakellogica (voornamelijk in de HT stand) en een aardlus (elektrische brom op een geaarde wandcontactdoos). Eigen schuld dikke bult, als ik braaf had gewacht tot het team van Van Medevoort klaar was had ik het niet meegemaakt. Aan de andere kant kan ik nu een pluim uitdelen omdat opmerkingen direct opgepakt en verholpen werden. Commentaar is zeer op prijs gesteld, iets wat ik helaas ook anders meemaak.

Laten we starten met de Chieftains die zo vaak voorbij komen in mijn epistels. De track "Magdalene Laundry". Er is direct heel veel diepte in het beeld. Het laag staat zeer strak en Joni Mitchell is opmerkelijk goed te verstaan. Het speelt uitermate gemakkelijk wat de sfeer goed doet tekenen. In de volgende track is de onderlinge scheiding tussen de stemmen het eerste dat opvalt. Dan de zuivere weergave die niet te helder is en niet omfloerst. Plaatsing en soepelheid zijn kernwoorden. Tenslotte van deze CD "Danny Boy" van Diana Krall met de Chieftains. Krall soleert hier eng goed via de vM MA240. Elk spoor van detail komt naar voren terwijl de dynamiek onbeperkt lijkt. Laag, midden en hoog nadert de perfectie. Voor de prijs van deze versterker is dit ongekend goed.
De Weavers op CD met hun unieke opname in Carnegie Hall. De sfeer uit de jaren ’60 waar zij eigenlijk al uit de tijd waren komt zomaar terug. De plaatsing van stemmen en instrumenten is stabiel. Geen twijfel mogelijk dat de opname is gemaakt met drie microfoons. De speakers worden uitermate in de hand gehouden door de vM MA240 en doen uitsluitend hun job. Draai ik op SA-CD "La Luna" van Sarah Brightman dan is de kracht en zijn de geluidsexplosies verbijsterend. Drive, power, gemak en detail zijn gepositioneerd in de luisterruimte. Deze SA-CD die weergegeven via mijn Marsh op momenten hard en agressief is klinkt via de vM MA240 als een live concert. Sarah mag zich losmaken van haar band, speakers verdwijnen en alleen beleving staat nog voorop.

In Munchen kreeg ik destijds een lekkere test CD van YG Acoustics met een variëteit aan muziek erop. Te beginnen met Kari Bremnes die op de juiste hoogte is afgebeeld terwijl de zware trom op de opname onderaan staat. Er zit heel veel kracht in stem en percussie op het stuk wat afkomstig is van de Engelstalige CD/LP "Norwegian mood". Daarna piano, die in het echt nog iets fraaier zou zijn maar niet veel. Larry Conklin speelt een puntige steel guitar met diverse instrumenten ter begeleiding waaronder een xylofoon. De balletjes voel je haast tikken op je huid, hard en helder. Dan een klassieke gitaar ter contrast. Met een bas die door merg en been gaat. Het lijkt de Pierrot van de muziek wel, triest, ingetogen en vol mimiek. Een levend beeld staat voor ogen dat triest en ongrijpbaar is. Pas op de laatste track van de Stimulators valt de vM MA240 licht tegen. Dit doe ik beter met de Marsh die minder last heeft met het laag wat via de vM MA240 enigszins versmelt tot een brei. Het is niet slecht maar een grotere en zwaardere versterker is meer in staat de baspartijen van de Duitse heren weer te geven.

Terug naar SA-CD als bron met Moya Brennan. Het geluid ervaar ik als een drie dimensionale wolk in de ruimte. Het omringt me, stimuleert en is opwindend door de spanning wat de volgende wending in de muziek zal zijn. Opvallend weer de stabiliteit, het vermogen elk detail met zoveel gemak weer te geven en de stem van Brennan die zweeft boven de instrumenten van haar orkest. Zweeft deze muziek, die van Deborah Henson-Conant is juist geschikt om de snelheid van de set op waarde te schatten. De dame speelt harp als ze zich niet te buiten gaat aan een Fransman. Snelheid en dynamiek, de vM MA240 krijgt er geen genoeg van. Ik val in herhaling als ik weer begin over transparantie, verstaanbaarheid, puntigheid en snelheid. Maar hoe vertel ik u anders dat een harp thuis prima weer te geven is als de installatie klopt. En gaat harp u te ver, pak dan Nils Lofgren uit de kast en laat hem vragen: "Keith don’t go". Hoogstens is er sprake van een lichte versluiering die de gitaar wat ronder maakt en minder metalig. Meer kritiek heb ik niet, zeker niet met de prijs van de versterker in het achterhoofd.

Op een veel later moment, na het nodige klassiek aangehoord te hebben, waar ik minder over schrijf omdat de muziek mij over het algemeen minder commentaar ontlokt daar ik minder thuis ben in klassieke werken, verval ik wederom in de jazz sferen. Dee Dee Bridgewater "Live at Yoshi’s" wel eens gehoord? Nee, dan is dit de juiste tijd ervoor. Een heel mooie en zuivere opname van een vrouw die de "scat" zo’n beetje uitgevonden heeft. De CD maakt optimaal gebruik van de dynamiek omvang van het medium en dat doet de vM MA240 helemaal niets. Die volgt slaafs elke wending. Het overbrengen van de live sfeer is geen probleem, dat voel je in je botten. Een brede stage is geboden die diep doorloopt naar achteren. Het is een speciale ervaring met zo’n snelle versterker juist dit soort muziek te beluisteren. Het gebruik van de menselijke stem als instrument bovenop percussie en getokkelde bas vraagt om snelheid van de elektronica, een ijzeren greep op de speakers en speakers die het allemaal kunnen volgen door toepassing van ultra lichte conussen.

Een laatste keer heel diep en laag gaan kunnen we met de LP van Sara K. waarop het fraaie "Water falls" staat. De makkelijke stem staat tegen een natuurlijke achtergrond geleund. Weer is de plaatsing rotsvast. Ik mis iets van de sprankel die wel in de LP groef staat maar niet is weergegeven. Trek ik teveel de vergelijking met een ware high end set waarbij elk onderdeel van de keten een veelvoud kost van wat in mijn huiskamer staat? Ik denk het wel. Ik verlang teveel voor de prijs die in het bijzonder voor de versterker neergeteld moet worden. Voor vele luisteraars zal dit de grens zijn waar ze hun eisen bereiken, meer dan betaalbaar en haalbaar voor vrijwel elke geldbuidel.

Product van het jaar

Ik realiseer mij dat het uitroepen van de Van Medevoort MA240 tot mijn persoonlijke product van het jaar toelichting vereist al is het volkomen terecht. Ik kan het als volgt motiveren: de vM MA240 is in staat zowel goedkope, makkelijke speakers als kostbare systemen die een complexe belasting vormen aan te sturen zonder in de problemen te geraken. Heeft een systeem een redelijk rendement of draait u niet op disco niveau dan is het afgegeven vermogen genoeg voor de huiskamer. De versterker doet doodstil zijn werk. Dat is anno 2004 meer versterkers gegeven dus hoort daaraan gekoppeld te zijn een aantal muzikale kwaliteiten. Timing is perfect en snelheid in de weergave vormen nooit een belemmering voor de dynamiek die de bron biedt.

De klank lijkt in niets te worden aangetast en is uitermate realistisch. Het vermogen om een beeld te scheppen in de ruimte dat volledig drie dimensionaal is ken ik in deze orde uitsluitend van veel en veel kostbaarder versterkers, hoogte afbeelding klopt, staat de band achter de solist dan zie je dat voor je, het geluid komt af en toe van ver buiten de speakers en spot met stereo. Het lijkt met een SACD in stereo mode vaak op 5-kanaals weergave. Koppel een ander apparaat of een ander snoer aan de versterker en die laat direct transparant de verandering horen. Los van de uitstekende weergave staan nog twee dingen. De innovatieve wijze waarop Philips en Van Medevoort een techniek hebben toegepast die tot op dit moment slechts was ontworpen voor massa productie van versterkers. Die een doel dienen ondergeschikt aan beeldweergave of eerder een toepassing vonden in goedkope home cinema sets. Philips heeft een kunststukje aangeleverd waartoe alleen een elektronica gigant in staat is.

Van Medevoort’s specialisatie als kleine onderneming heeft het kunststukje omgeven door een fantastische schakeling, ontworpen met meetinstrumenten en het menselijk oor van vele professionele luisteraars. Tenslotte een pluim voor de flexibiliteit, display met volume aanduiding, pre-out, main in, home cinema stand, gebalanceerde ingang, vijf maal ongebalanceerd en een afstandbediening. Wie dat allemaal voor elkaar krijgt voor 990 euro verdient een ere plaats. Dit is mijn keuze en het enige wat ik nog wens is een losse eindversterker met dezelfde techniek in 2 en 3 kanalen voor bi-amp of home cinema toepassing. En een antwoord op de vraag wat de marktwaarde bij blindtesten van deze versterker is; 990 euro is een lachertje die mijn eigen Marsh Sound Design voor-eind erg bleek om de neus maakt.

Fabrikant:
Audioart / Van Medevoort
Herenweg 15
3602 AM Maarssen
Tel. 0346 590290
Fax.0346 590103
E-mail: info@audioart.nl
Meer informatie is te vinden op de website www.audioart.nl of www.vanmedevoort.nl.