Bose Lifestyle 48


René van Es | 20 januari 2005 | Bose

Wie Bose in de audiowereld denkt te kunnen negeren heeft niet door hoe groot de Bose Corporation is en welk enorm marktaandeel Bose sinds de introductie van de beroemde 901 luidsprekers heeft weten te veroveren. Niet alleen in thuisland USA maar ook in geheel Europa. Al jaren is Bose de grootste luidspreker leverancier ter wereld, op enige afstand gevolgd door andere merken. Mogelijk is Bose daarom verguisd door velen en heeft de naam "Bose" in audiofiele kringen een slechte roep. Is dat wel terecht of komt het gewoon omdat Bose een andere doelgroep aanspreekt?



Om daar achter te komen en zelf vast te stellen waarom men of Bose kiest (of juist niet) stond hier in huis gedurende zeven weken een Lifestyle 48 Home Cinema Entertainment System opgesteld. Waar veelvuldig gebruik van is gemaakt en dat nauwelijks extra plaats in de kamer innam. Presteerde het ook? Leest u door!


Lifestyle 48


Lifestyle 48 is een compleet systeem dat in één enorme doos wordt geleverd. Te groot en te zwaar om alleen naar driehoog te brengen. Het uitpakken neemt geruime tijd in beslag en heel wat kabels haal ik uit de doos, net als een stapeltje accessoires. Handig is het dat, naast de zeer uitgebreide handleiding, een overzichtelijk aansluitschema bovenin de verpakking is bijgesloten.

Het systeem bestaat uit een 5-tal Jewel cube luidsprekers die elk ongeveer zo groot zijn als twee Rubik’s cubes op elkaar. Ze meten 11,2 x 5,6 x 8,3 cm. Dan komt het centrale systeem uit de doos, een apparaat dat overal een plekje kan vinden en een licht futuristisch uiterlijk heeft. Tenslotte de Acoustimas module die de versterkers huisvest. Die is 40,9 x 20,6 x 63,4 (HxBxD) en fors zwaar. De module doet enorm aan ten opzichte van de kleine cubes. Hoe zwaar de ingebouwde versterkers zijn maakt Bose niet bekend. Maakt ook niet uit, het Lifestyle systeem is een set die bestaat uit componenten die volledig op elkaar afgestemd zijn en waar behalve andere randapparaten alle functies in vertegenwoordigd zijn. Daarom worden ook alle kabels meegeleverd, het geheel is plug & play op te zetten. Het enige externe apparaat dat u echt nodig heeft is een televisietoestel.

Binnen het mediacenter (zoals Bose de centrale unit noemt) zijn te vinden: een FM/AM tuner, een CD/DVD speler, een uMusic systeem met opslagcapaciteit voor 340 uur muziek, de schakellogica en de voorversterker (dat laatste neem ik aan). Achterop het mediacenter treffen we aansluitingen aan voor de beide antennes, een sensor die kan bepalen of de TV aan staat, seriele data ingang, IR transmitter koppeling voor multiroom, de voeding van het mediacenter, de koppeling naar de module, een Boselink om multiroom versterkers te koppelen, optische digitale in en uitgangen, audio uit zowel analoog als digitaal (stereo), een aux ingang, satelliet decoder ingang, VCR en TV in. Alle ingangen zijn voorzien van zowel analoge als digitale cinch input. Voor video is er een composiet in/uit en een S-Video in/uit. Toekomstgericht maar niet beschreven is een ethernet koppeling. Het mediacenter kan dus als schakelcentrum dienen voor alle interne of externe video en audiobronnen en zorg dragen voor koppeling naar andere kamers voor muziek.

De CD/DVD speler speelt DVD-Video, DVD-R, DVD-R/W, VCD, Audio CD en MP3. Geen SA-CD en geen DVD-Audio, Bose ziet daar vooralsnog geen toekomst in. Dolby en DTS zijn ondersteund. DVD-Video is standaard niet regiovrij. Het is aan de gebruiker zelf om te kiezen hoeveel luidsprekers gebruikt worden en of elke bron omgezet moet worden naar 5-kanaal of stereo blijft. Bijzonder is het uMusic systeem. uMusic slaat de muziek van normale CD’s op een harddisk op. Het lezen van de CD duurt ongeveer 5 minuten, wat afhankelijk is van de staat van de CD. Staan er veel vingers op dan gaat de speler langzamer lezen om leesfouten te vermijden. Normaal gesproken lees je ongeveer 10 CD’s achter elkaar in een buffergeheugen en gaat het systeem die daarna verwerken en classificeren. Dat verwerken neemt veel tijd in beslag, zelfs 6 uur als het systeem verder niet actief is. Speelt er ondertussen muziek dan duurt het nog langer. U hoeft er echter niets aan te doen. De CD’s worden automatisch geclassificeerd zoals dat op een internet database basis gebeurt. Wereldmuziek, Folk, Jazz, Latin etc. Intern in het mediacenter is daarvoor de database aanwezig. Upgrades zijn met regelmaat te verwachten en het zal mij niet verbazen als de ethernet poort daarin een rol gaat spelen. Kent het systeem de CD niet, te nieuw of wellicht een eigen compilatie, dan kunt u met de hand het genre aangeven. Wel herkende CD’s mag u zelf overhevelen naar andere categorieen als u dat wilt.

uMusic is in staat te werken als virtuele DJ. U kiest een muziekgenre of artiest en het systeem zoekt uit welke muziek in aanmerking komt om af te spelen. In een willekeurige volgorde gaan de nummers aan u voorbij. Met de + en de – toets kunt u het systeem leren om wel of niet zijpaden in te slaan. Stel u wilt luisteren naar Frank Sinatra en selecteert hem als artiest. Het systeem zal nu Sinatra muziek afspelen. Gebruikt u de + toets dan zal de selectie groter worden en komen Nancy Sinatra en Harry Connick aan de beurt. Speelt u Wereldmuziek en drukt u op de – toets tijdens het spelen van Mary Black dan zal de selectie beperkt worden tot haar muziek. Door te spelen met de + en de – ontdekt u hoe snel het systeem leert van uw wensen. Andere mogelijkheid is om selecties vast te leggen onder voorkeuze toetsen. U wordt zelf uw eigen Sky Radio DJ. uMusic is enerzijds gemakkelijk omdat (een deel van) uw CD collectie wordt opgeslagen en fysiek naar de zolder kan en omdat het een ideaal systeem is voor achtergrond muziek tijdens het beoefenen van andere bezigheden.

Opzetten

Het opzetten en aansluiten is een kwestie van het volgen van de gids en de eerder genoemde grote kaart. Kabels met gekleurde connectors sluiten fouten niet uit, maar wie een beetje oplet kan niets verkeerd doen. Bose zou Bose niet zijn als er afgeweken zou worden van het Direct Reflecting principe en dus moet de cubes zo gedraaid worden dat een deel van het geluid u bereikt via reflecties van wanden, ramen of meubilair.

Als de luidsprekers opgesteld staan, in mijn geval boven op mijn vloerstaanders, mijn center en de vensterbank, met de module links voor, starten we met ADAPTiQ. Een kamer akoestiek aanpassing systeem. U draagt daartoe een beugel met microfoons op het hoofd en het systeem vraagt u op diverse luisterplekken plaats te nemen. Geheel automatisch meet het systeem of de speakers goed zijn aangesloten en welke fouten de akoestiek heeft. Uit de metingen volgt een correctie waar u zelf verder geen invloed op heeft anders dan via een menugestuurde toonregeling.

In mijn situatie ging mijn voorkeur uit naar het afzwakken van de basweergave met 3 dB. Hoewel ik het ten sterkste afraad zou ADAPTiQ zelfs in staat zijn luidsprekers geplaatst achter gordijnen akoestisch aangepast te krijgen. Naast de akoestiek wordt ook de balans tussen de kanalen ingesteld.

Iets wat u normaal met een dB-meter zult doen binnen home cinema opstellingen. Eventuele randapparatuur kan worden aangesloten. Dan bent u klaar. Tweaken met dempers, kabeltjes, netsnoeren en accessoires wat elke audiofiel graag doet is niet aan de orde. Net zo min als uitputtend de uitgebreide en duidelijke Bose handleiding voor u overschrijven om alle opties en mogelijkheden separaat te benoemen.



Doelgroep

Dat niet kunnen tweaken brengt mij bij de doelgroep voor een Bose Lifestyle 48 systeem. Mogelijke afvallers zijn als eerste diehard audiofielen die alles in eigen hand willen hebben en bereid zijn uren zelfs dagen hun systeem af te stellen. Die groep zal gruwen van ADAPTiQ (hoewel voor een TacT systeem of akoestiek aanpassing wel geld wordt uitgegeven), automatische dynamiek compressie, level control en het permanent bewerken van stereo tot vijf kanalen. Tweede groep afvallers zijn mensen die een bedrag van rond 6000 euro niet over hebben voor een serieus muziek en entertainment systeem. Tenslotte denk ik zelf dat home cinema freaks, die er de hand niet voor omdraaien een 80 kilo wegende Barco projector aan het plafond te hangen, zwaarder geweld zullen kiezen in speciale home cinema ruimtes.

Maar wie is dan wel een klant voor een Lifestyle 48. In mijn ogen iedereen die niet in eerder genoemde categorieën valt. Laten we eens wat voordelen op een rij zetten. De luidsprekers zijn echt heel klein en onopvallend te plaatsen. Bose levert diverse beugels om ze op te hangen. De sub laat zich lastiger plaatsen maar kan grotendeels uit het zicht. Dus haalt iedereen die niet blij is met in de weg staande luidsprekers opgelucht adem. Eerlijk is eerlijk, als ik mijn vloerstaanders, center, sub en achter speakers vervang door een Bose systeem neemt mijn leefruimte met de nodige vierkante meters toe. En kan ik de kamer beter inrichten op de eigenlijke functie: wonen en leven. Wie maximaal ongeveer 340 CD’s heeft kan die allemaal opslaan op de harddisk van het Lifestyle 48 systeem. Heeft u meer CD`s, net als ik, dan slaat u de meest geliefde op en kunt u altijd incidenteel andere CD’s spelen via het mediacenter. Het uMusic systeem stelt u in staat onder het genot van een glas en een goed boek ongestoord te genieten van een muziek selectie naar eigen keuze. Wie veel sociale verplichtingen thuis heeft kan met uMusic selecties de juiste sfeer scheppen en uren muziek laten spelen zonder er naar om te kijken. De Lifestyle 48 biedt de mogelijkheid DVD’s te spelen en te beluisteren in Dolby of DTS 5.1.

Het systeem zelf is compact, bevat alle belangrijke functies in een enkel niet interieur ontsierend apparaat en wordt volledig op afstand bediend.
Kortom eigenlijk is een Bose Lifestyle 48 systeem geschikt voor iedereen die gemak, onzichtbaarheid, compactheid en muziek/beeld op prijs stelt. Wie zich de luxe van een gescheiden muziekkamer kan permitteren met daarin een audiofiele set met losse componenten en iets goeds zoekt voor de woonkamer, dat past in het interieur en weinig plaats inneemt komt automatisch uit bij Bose. Een belangrijke vraag blijft: hoe presteert het systeem en maken de mini speakers wel muziek?

Beeld en Geluid

Nieuwe apparatuur waarbij veel functies in één zijn verenigd vraagt altijd een leerperiode en aanpassing. Wat dat betreft is het met Bose niet anders. De handleiding kwam nog wel eens boven tafel al is de user interface makkelijk en logisch. Er zijn zeker met uMusic zoveel opties dat ik die nog niet eens allemaal heb gebruikt. uMusic bleek vooral prettig op avonden dat er bezoek kwam. Het bezoek had vaak niet eens in de gaten dat mijn grote set niet speelde. De Jewel cube speakers vielen helemaal niet meer op. Tijdens die bezoeken speelde de set vele uren onafgebroken zonder storend te werken op conversaties. De dynamiek aanpassing speelt daarin een prettige rol.


Terwijl de automatische niveau aanpassing mijns inziens een nadeel is bij intensief luisteren naar muziek. Daar zie ik graag de maximale dynamiek terugkomen. Het ADAPTiQ systeem is permanent ingeschakeld geweest. Wie eenmaal heeft gemeten kan terug naar de fabrieksinstelling, maar dan is een nieuwe meting noodzakelijk. Luisterervaringen gelden daarom voor een op mijn kamer getuned systeem. Uitgaande van intern vast ingestelde parameters zal het systeem in uw ruimte vergelijkbaar moeten presteren. Van onbalans was geen sprake en een echte hot-spot is er niet. Op veel plaatsen in de kamer biedt het Lifestyle 48 systeem een breed en homogeen beeld, zowel in stereo als in 5-kanaal, geheel in de juiste balans. Zoals opgemerkt heb ik de laagweergave een stapje lager gezet naar eigen voorkeur.

In de eerste weken is de Bose set voornamelijk gebruikt om films mee te bekijken. Opvallend makkelijk bleek de bediening. Een zegen om nu met één enkele afstandbediening alles te regelen. Films die de revue passeerden omvatten alle genres van SF tot super romantiek. Heel goed is de verstaanbaarheid van dialogen en de spreiding van het geluid in surround. Zowel met DTS als Dolby opnames. Het geluid werkt optimaal ondersteunend aan het geboden beeld. Beeld dat zonder een spoor van ruis of vervorming via een S-Video kabel aangeboden is aan een 30" LCD. Ik beweeg mij niet op het niveau van collega Garmt van der Zel en doe daarom geen uitspraken over kleurechtheid, contrast en dergelijke. Beschouw mij als een "doorsnede beeldconsument" die de Bose set net zo hoog waardeerde als de normaal via SCART spelende Marantz DV6200 DVD speler.

Het Bose systeem doet erg goede dingen op diverse genres films, waar een mix geboden is van spraak en muziek, zoals in "Ladies and Gentlemen" met in de hoofdrol Patricia Kaas. Maar presteert een stapje minder zodra er een echte muziek DVD aangeboden wordt. Dat merk je met muziek DVD’s van Kylie Minogue, Tina Turner of Diana Krall. Mijn eigen grote systeem kan door grotere luidsprekers en meer vermogen het live effect extra onderstrepen. De impact van een Lifestyle systeem is niet zo groot. Niet onaangenaam als je buren hebt, wel jammer als je een keer voluit kunt blazen. Voor de doorsnee film DVD ruim geslaagd, voor muziek DVD’s prefereer ik zelf een grote zware home cinema set bestaande uit losse componenten. Twee laatste punten tenslotte, tijdens het draaien van een oude in mono opgenomen film had ik eigenlijk verwacht dat het Bose systeem wel iets zou doen om het geluid over vijf Jewel cube speakers te verdelen. Dat gebeurde niet omdat de film geen geluidtrack informatie bevat. Als dat zo is (in uitzonderingsgevallen) moet "mono" handmatig in het menu worden aangegeven. Normaal maakt Bose altijd gebruik van een door Bose zelf ontwikkelde technologie genaamd Videostage 5 decodering. Videostage 5 zorgt voor een apart audiosignaal uit elk van de vijf luidsprekers en is er nog een extra kanaal voor alleen de krachtige lage-toneneffecten. Met deze film kwam dat niet uit de verf, had ik maar beter op moeten letten. Videostage 5 nabewerking zorgt er bovendien voor dat stemmen op het scherm altijd blijven waar ze zijn, daar waar de acteurs zelf zijn en niet boven of onder het scherm. Iets wat anders alleen bereikbaar is met een transparant scherm waar de center achter staat.

Een positieve ervaring voor iedereen die niet in bezit is van dergelijke schermen met de ruimte achter een scherm voor een center. Muziek is een ander verhaal dat toelichting behoeft. Ik draaide onder andere Eliane Elias wat zeer prettig luisterde. Persoonlijk vond ik dat het laag niet goed doortekende en wat resulteerde in een ééntonige bas. De spreiding van de muziek rond de hotspot was erg goed. De 5-kanaal simulatie doet voortreffelijk werk en laat de achterspeakers zachtjes mee ademen zonder enige overheersing. Goed werk meneer Bose. Echt audiofiel is het niet, meer een systeem om bij te genieten van gezelschap of een goed boek. Onaangenaam is het ook niet, verre van dat. Oscar Peterson’s pianoklanken zijn echt een wonder uit dit formaat speakers. Details als het meezingen van Ray Brown op "We get requests" is duidelijk aanwezig en percussie laat zich goed weergeven. Van een hot spot is weer geen sprake. Eigenlijk prima en eerlijk gezegd weinig op aan te merken. Draai ik wat recent werk van Patricia Kaas dan geeft het Lifestyle 48 pakket een veel ruimtelijker beeld dan ik ooit met twee kanalen kan bereiken. Stemnuances blijven iets achter. De muziek krijgt een opgepoetst laagje ten opzichte van een high end systeem dat anders weergeeft. Is audio geen hobby dan klinkt Kaas lekker en aangenaam. Al is de weergave van de stem van Patricia wat minder nauwkeurig, het plezier in het luisteren naar haar muziek lijdt daar niet onder.



Als ik te dicht in de buurt kom van de module dan hoor ik duidelijk de bas separaat van de cubes. Wat bewijst dat de module zeker niet zomaar "ergens neergegooid" mag worden en plaatsing er wel degelijk toe doet. De Acoustimas module is in mijn ogen het zwakste element in de gehele keten. Die heeft de neiging tot het weergeven van een ééntonige bas. De cubes waarvan ik de onder frequentie grens niet kan vaststellen doen het heel behoorlijk. Van schreeuwerigheid of goedkoop geluid is absoluut geen sprake. Het is de eerste keer dat een Bose systeem thuis staat en de weergave is zeker op een hoger niveau dan verwacht. Als ik via uMusic Sade selecteer van harddisk en vergelijk met de originele CD die ik draai in de lade dan is er geen sprake van kwaliteitsverlies. uMusic kunt u dus veilig gebruiken in plaats van de losse schijfjes. Natuurlijk mag Sade haar kunsten ook vertonen op een normaal systeem dat ik bouw voor een zelfde bedrag als de aanschafprijs van een Lifestyle 48. Resulterend in een weergave keten die het Bose systeem achter zich laat.. Bestaande uit een dedicated CD speler, een versterker, een set luidsprekers, wat kabels en interlinks. Idem kan ik met een zware receiver, een goede DVD speler en vijf flinke luidsprekers met subwoofer Bose achter mij laten. Helaas met alle consequenties zoals een hotspot, het plaatsen van vijf speakers + sub, het bedienen van twee afstandsbedieningen, het afstemmen van de set op de ruimte, het ingenomen vloeroppervlak, losse componenten en het gemis van uMusic. Daarom is een afweging belangrijk, wat wilt u, geluid met alle gevolgen van dien of een Lifestyle systeem wat nauwelijks plaats inneemt?

En dus?

En dus gaat u naar een winkel en daar treft u twee kampen aan. De Bose liefhebbers en de Bose tegenstanders. Het zal nooit anders worden daar ben ik min of meer van overtuigd. Ach waarom ook. Beide kampen kunnen oeverloos voor en nadelen aandragen en daarom zal ik geen enkele poging ondernemen een afkerige van Bose over te halen of andersom. Het enige dat ik u aanraad is om op een rustige dag bij uw handelaar te luisteren naar een normaal systeem en een Bose systeem als u nog twijfelt welke weg te bewandelen.

Een belangrijke afweging zal zijn hoeveel van uw woonruimte u in wilt leveren voor een beter geluid dan dat van een Bose systeem. Mag dat vijf vierkante meter kosten van de doorsnede 30 m2 woonoppervlak? En vraag u af wat gaat u met de installatie doen? Puur muziek genieten en optimaal films kijken, of is het bedoeld als home entertainment met alle gemak van dien?

Ik ben audiofiel en vind mijn hobby in hifi dus doe ik mijn vloerstaanders van ieder bruto 75 liter inhoud niet weg. Maar ik kijk wel stinkend jaloers naar de Bose Jewel cubes van de buren van nog geen 0,5 liter per stuk. En als ik worstel met drie tot vier afstandsbedieningen en evenzoveel user interfaces voor het bekijken van een film dan groeit de neiging het allemaal in te ruilen voor een Lifestyle 48. Met als extra roomcorrectie en uMusic. Bose mikt (excuseer het woord) verrekte goed met zwaar geschut op de doelgroep en schiet precies in de roos. Laatste opmerking, de geboden weergave kwaliteit van een Bose Lifestyle 48 systeem staat net zo ver af van een "krakkemikkige home cinema set met transistorradio mini speakers en mini magneten" als de aarde van de zon.

Prijs:
Bose Lifestyle 48: 5995 euro

Meer informatie:
Email: consumenteninfo@bose.com
Web: www.bose321.nl (voor dealer locator)
BOSE B.V.
Nijverheidstraat 8
1135 GE Edam
Telefoon: 0299 390111
Fax: 0299 390109