Acoustic Energy AE1

Ten tijde van de introductie van de originele Acoustic Energy AE1 speakers in 1985 was ik persoonlijk nauwelijks in de weer met serieuze audioproducten. De interesse was er zeker al, van kinds af aan ben ik bezig geweest met muziek en geluidsapparatuur. Via een buizenradio en draaitafel samengebouwd in een enorm meubel in 1985 aangeland bij een Pioneer tuner en versterker, gecombineerd met een Teac Cd-speler. Direct na de aanschaf van deze, toen 799 gulden going prijs, Cd-speler werd de Philips draaitafel de deur uit gedaan. CD weergave was toch superieur………. Jaren later kwam ik er achter dat de werkelijkheid anders is en heb ik een Clearaudio draaitafel aangeschaft die bijna dagelijks met veel plezier gebruikt wordt. Dat er vroeger veel goede producten gemaakt zijn die de tand des tijd prima hebben kunnen doorstaan blijkt uit de herintroductie van de originele Acoustic Energy AE1.  In een minimaal aangepaste uitvoering als AE1 Classic. Met de beschikbaarheid van betere onderdelen en verbeterde productieprocessen zijn volgens de fabrikant de prestaties zelfs nog beter dan van zijn illustere voorganger. Een belofte die nieuwsgierig maakt.

AE1 Classic

De AE1 Classic is oorspronkelijk ontworpen als compacte near field monitor speaker voor gebruik in opname studio’s. Net als bij andere Engelse fabrikanten (o.a. PMC, AVI, ATC) vonden de speakers hun weg naar muziekliefhebbers die zoeken naar een eerlijke ongekleurde weergave. Eigenschappen die essentieel zijn voor een opname technicus om een goede mix te maken. De AE1 Classic is klein van stuk, de exacte maten zijn 295x180x255mm. Ongeveer het formaat van een gemiddelde schoenendoos. Ten tijde van de introductie was de AE1 een innovatief ontwerp. Zo was het de eerste professionele speaker die gebruik maakte van een conus gevormdt uit een sandwich van ceramiek en aluminium voor het midden en laag. Daardoor kon de speaker meer vermogen verwerken, de conus fungeert als warmte afvoer. De tweeter was een metal dome, nu gemeengoed maar toen nog zelden  te zien, terwijl voor de klankkast gebruik gemaakt werd van een composiet materiaal met onder andere latex fiber poeder. Om de speakers dicht bij een achterwand te kunnen gebruiken is er in plaats van één basreflexpoort aan de achterzijde gekozen voor twee kleine poortjes aan de voorzijde. Vanwege het gebruik van het composiet materiaal kreeg de speaker een in hoge mate industrieel uiterlijk en een serieuze uitstraling. Direct is duidelijk dat het hier niet gaat om een dertien in een dozijn speaker.

Met een conus doorsnede van 11 centimeter en de relatief kleine kast kan het niet anders dan dat het laag niet echt diep doorloopt. Volgens opgave houdt de speaker het rond 70Hz voor gezien. Maar beter kwaliteit dan kwantiteit. Een strakke laagweergave creeren in een luisterruimte is een moeilijke klus en vaak kan dan ook beter volstaan worden met een iets minder ver doorlopend laag. De speaker heeft een gevoeligheid van 88dB wat een versterker met een beetje vermogen nodig maakt om optimaal te presteren. De vM MA240 met 2x60watt heeft zo blijkt totaal geen probleem om de speaker goed aan te sturen. Genoeg over de Classic geschreven, laten we ze gaan aansluiten en muziek luisteren.

Opstellen en aansluiten

De speakers mogen de plaats in nemen van mijn eigen Spendor S3 speakers op Sound Organisation stands. Met wat propjes Blu Tack worden de speakers aan de stand “gekoppeld”. De stands zijn gevuld met zilverzand en vormen hiermee een stabiele basis voor de speakers. De speakers zijn uitgevoerd met een single-wire aansluiting. Ik heb gebruik gemaakt van mijn vM MA240 geïntegreerde versterker. Voor de aanvoer van het signaal zorgt een run vM SC3R luidsprekerkabels. Spades kunnen prima vastgezet worden aan de stevig uitgevoerde luidsprekerklemmen van de speakers. Het schroefgedeelte van de aansluitingen is zo uitgevoerd dat met de hand voldoende kracht gezet kan worden om de kabels vast te zetten. De speakers laten zich relatief makkelijk in de ruimte plaatsen omdat de twee kleine basreflexpoortjes aan de voorzijde van de speakers zitten en niet, zoals vaak het geval is, aan de achterzijde. Je bent als gebruiker wat flexibeler in het plaatsen van de speaker ten opzichte van de achterwand. Uiteindelijk kwam ik op een afstand van net iets meer dan 50 centimeter van de achterwand uit voor een ideale mix van laagweergave en ruimtelijkheid. Om muziek uit de speakers te krijgen zijn ook bronnen nodig. Daarvoor zijn een Cambridge Audio Azur 640C V2 CD speler en een Clearaudio Champion draaitafel ingezet. Interlinks van Siltech type SQ88 Classic MKII G5 en van Sharkwire de SSC-L03 pure silver. Wanneer alle kabels aangesloten zijn kan het luisteren aanvangen.

Luisteren

Hoewel elke vergelijking tussen recent beluisterde Audiovector vloerstaanders en deze AE1 Classic minimonitors mank lijkt te gaan zijn er toch wel degelijk gelijkenissen te bespeuren. Al bij de eerste klanken die aan de speakers ontlokt worden valt de grote mate van transparantie op. De speakertjes hebben een heel open geluid met veel detail en neigen licht naar een analytische weergave. De laagweergave kan uiteraard niet in de schaduw staan van grote vloerstaanders maar ook ten opzichte van een Spendor S3 en een PMC DB1+ is er minder laag te horen. Voor luisteraars die graag een steviger fundament hebben is er uiteraard altijd de mogelijkheid een kwalitatief goede subwoofer van bijvoorbeeld Klipsch, Rel of MJ Acoustics toe te voegen. Vaak wordt je door het toevoegen van een subwoofer ook nog eens getrakteerd op meer ruimtelijkheid en stemmen die net iets meer body krijgen.

Snel terug naar de AE1’s die ondertussen Lisa Stansfield in de huiskamer laten optreden. Het nummer “All woman” klinkt groot en transparant en er is veel doortekening in het beeld. Microdetails zijn er volop zoals de tikjes op de triangel aan het einde van het nummer. Vaak sneeuwen zulke kleine details onder in de volle mix maar niet wanneer je luistert met de AE1 Classic. Wat ook in positieve zin opvalt, is dat de stem van Lisa boven de hoogte van de speaker uitstijgt waardoor je nog meer het gevoel krijgt een echt mens in de luisterruimte op bezoek te hebben. Van een heel andere orde is de live CD van Fleetwood Mac “The Dance”. Dit megaconcert kan overweldigend en overrompelend klinken mits de apparatuur en speakers uit het juiste hout gesneden zijn. Met de AE1 Classic is dit in grote mate het geval, de stage is breed, diep en de volle mix van het nummer “Don’t stop” wordt uit elkaar getrokken zonder onsamenhangend te gaan klinken. De laagweergave blijft uiteraard achter ten opzichte van een flinke vloerstaander maar dat kan de speakers niet aangerekend worden. Wat de speakers wel kunnen is snoeihard spelen zonder vervelende bijverschijnselen, ze geven geen krimp, worden niet scherp in het hoog en gaan ook niet gecomprimeerd klinken. Vaak zal de luisteraar het eerder opgeven dan de speaker. Waar bijvoorbeeld een PMC DB1+ soms wat moeite heeft levendig te klinken op lage volumes blijft de AE1 Classic de aandacht vast houden.

Een mooi album van voormalig Style Councel zanger Paul Weller is: “Stanley Road” met als één van de hoogtepunten het ingehouden “You do something to me”. Het geluid is direct en ik waan me aanwezig in de opname ruimte. De plaatsing van de diverse instrumenten in de ruimte is prima. De bekkens van het drumstel klinken los en “zingen” lang door. De stem van Paul heeft bite en power en staat volkomen los midden in de ruimte, met alweer de al eerder genoemde hoogte afbeelding wat het allemaal nog geloofwaardiger maakt. Een mooi maar moeilijk exemplaar is ook “Am I not your girl” van Sinead O`Conner. Dit album opgenomen met een grote big band bevat zowel ballades als up tempo nummers. Ik kies voor: “Success has made a failure of our home”, een track met veel dynamiek sprongen en uithalen van Sinead. Elk instrument in de big band blijft afzonderlijk te volgen. De blazersectie wordt prachtig opgedeeld in laagjes en verwordt niet tot een brei van geluid. Wanneer ik de weergave van de speakers vergelijk met een doos kleurpotloden dan is een AE1 Classic een fraaie metalen cassette van Caran D’ache met wel 72 kleuren in plaats van een doosje van de Wibra met maar 6 kleuren. Dat zorgt er voor dat elk instrument zijn eigen klankkleur behoudt ook wanneer ze heel dicht bij elkaar liggen.

Bij het beluisteren van de speakers kwam uiteraard vinyl aan bod. Nog niet zo lang geleden heb ik op één van de vele rommelmarkten een onberispelijk exemplaar van Billy Joel’s “The nylon curtain” op de kop weten te tikken. Mijn favoriete nummer is: “Goodnight Saigon” met ontzettend veel zeggingskracht waarbij tekst en muziek elkaar perfect aanvullen. Het lukt de speakers uiteraard niet de overvliegende helikopters in het intro het juiste gewicht te geven, maar daar in tegen is de detaillering perfect waardoor bijvoorbeeld de shaker goed los komt van de andere instrumenten en in de ruimte blijft hangen. Gitaarsnaren zijn prima individueel te volgen. Een zangeres die in staat is emotie op te wekken is Tracey Chapman. Haar gelijknamige debuutalbum bevat juweeltjes als: “Baby can I hold you” en het overbekende “Fast car”. In het eerste nummer staat de stem van Tracey mooi voor in het geluidsbeeld, los van de overige instrumenten. Violen staan helemaal achter in het geluidsbeeld en vervullen duidelijk een begeleidende rol. Fraai is de samenhang tussen stem en gitaar. Bij het nummer “Fast car” druipt de emotie bijna van de speakers. Het geluid is open en luchtig. Breedte en diepteplaatsing zijn van een hoog niveau. Dan een album dat al talloze malen voorbij gekomen is, “Brothers in arms” van de Dire Straits. Het laat, beluisterd met de AE1Classic, de stem van Mark Knopfler iets minder vol/warm klinken. De detaillering blijft uitstekend te noemen, vele in de mix verstopte details worden moeiteloos ten gehore gebracht zonder er teveel een nadruk op te leggen.

Conclusie

Dat een goed ontwerp tijdloos is blijkt wel na het beluisteren van de AE1 Classic speakers. Probleemloos draaien de speakers mee met “moderne” ontwerpen. Enig verschil met het oorspronkelijke model is het gebruik van onderdelen die heden ten dage met nauwere toleranties gefabriceerd kunnen worden dan ongeveer 20 jaar geleden mogelijk was. In vergelijk met zijn directe concurrenten, Spendor S3 en PMC DB1+ die ik beide in huis heb klinken AE1 Classics duidelijk anders. Ten opzichte van beide types levert de Classic in op het gebied van laagweergave, absoluut niet in kwaliteit, alleen houdt de Classic het eerder voor gezien terwijl beide andere nog wat dieper doorlopen. Dat hoeft geen nadeel te zijn, het maakt de speaker makkelijker te plaatsen in een ruimte. Met het huidige aanbod aan hoogwaardige subwoofers voor muziekweergave is het laag probleemloos aan te vullen.

Het specifieke directe geluid is duidelijk afkomstig uit de professionele wereld. Elke nuance in de opname wordt blootgelegd wat als consequentie heeft dat mindere opnames ook daadwerkelijk zo klinken. Goede opnames daar in tegen klinken ook echt goed. Van kleuring is geen sprake. De AE1ecombineerd met een “neutrale” versterker en een goede bron brengt werkelijkheidsweergave binnen bereik. De vormgeving is industrieel en ietwat gedateerd maar met een stuksprijs van 699 euro valt daar gemakkelijk overheen te stappen. Waar het allemaal om draait is de manier waarop de speakers muziek laten horen en die is (h)eerlijk! Combineer de speaker met een mooie stevige stand en je hoeft je de komende 20 jaar niet druk te maken over andere/betere speakers. Met recht heeft de AE1 de toevoeging Classic gekregen waarbij het in dit geval staat voor klassieker in plaats van klassiek. Acoustic Energy mag trots zijn op deze reïncarnatie.

Prijs:
Acoustic Energy AE1 Classic 699 euro per stuk

Importeur:
Viertron
Zuideinde 2
2991 LK  Barendrecht
Telefoon  0180-618355
Fax 0180-619967
www.viertron.nl
info@viertron.nl

Reactie importeur Viertron op deze recensie:
Bedankt voor de positieve test van de heruitgegeven AE1 classic. Een duidelijk verhaal, waarvan alleen de subwoofer suggestie ons verbaast. Natuurlijk is het een optie, maar uit onze eigen ervaring ligt de door u ervaren beperking in de basweergave aan de kwaliteit en prijsklasse van de gebruikte versterker. De AE1 classic verdient een wat duurdere versterker met meer controle, want hij is daarin best kritisch. Uit interne experimenten blijken de duurdere Cyrus 8VS/PSX-R en Musical Fidelity A5 versterkers uit eigen stal, het beter te doen dan producten uit de € 1000,= prijsklasse. Het laag wordt dan zeer strak en voelbaar dieper en er is nog meer rust. De AE1 classic is echt juist bedoeld voor de zeer kritische liefhebber die een kleine zeer goede speaker zoekt. Dus vanuit audiofiel oog/oorpunt lijkt het beste advies, om het geld voor de eventuele sub in de versterker te steken.