Arcam AVR350 en DV137

Best of British

In deze tijd dat veel luisteraars merken dat stereo vaak net zo belangrijk is als multikanaals geluid, zal het voor velen niet gemakkelijk zijn om een goede keuze te maken. Er zijn immers legio combinaties mogelijk!

U kunt natuurlijk kiezen voor twee sets, iets wat in het gemiddelde gezin vaak niet mogelijk is vanwege ruimte of het uiterlijke aspect, terug naar stereo alleen óf u kiest één set die zowel in stereo als surround dezelfde prestaties kan leveren.
Dan is het natuurlijk zaak om in één keer iets goeds te kiezen, waarmee u de komende jaren nog volop kunt genieten. U kiest een goed merk, natuurlijk, dat er ook nog acceptabel uitziet en niet te vergeten moeten uw cd’s, sacd’s en alle soorten computermedia op af te spelen zijn. En omdat u in het bezit bent van een plat toestel met heel veel beeldlijnen, of uw huidige beeldbuistelevisie zo langzamerhand toch wel aan vervanging toe is, moet de multi speler ook nog in staat zijn om alle soorten aansluitingen te kunnen voorzien van beeld. In zo’n geval blijven er niet zo heel veel audiofiele merken meer over. De kans is ook groot dat u dan in contact komt met het Engelse Arcam. Hifi.nl test voor u de AVR350 receiver en de DV137 multi speler, beiden afkomstig uit de Diva reeks van dit merk.

Toen vijfendertig jaar geleden een aantal studenten van de Universiteit van Cambridge begonnen met het bouwen van versterkers, hadden ze maar één doel: Het creeren van een hoogwaardig Brits kwaliteitsproduct voor geluid, die opgewassen was tegen de massamarkt die Azie bood. Ofwel, die typisch Britse trots omgezet in een voor díe tijd audiofiele versterker. Vanaf 1976 zijn de oprichters zich full-time gaan richten op het ontwerpen en bouwen van hoogwaardige apparatuur, die altijd mee kon gaan en bij nieuwe technieken met gemak kon worden verbeterd middels upgrades, al dan niet door de gebruiker zelf. Nu is Arcam altijd in zekere zin meegegaan met haar tijd, cd spelers werden altijd voorzien van de mooiste componenten, er werden vele upgrade mogelijkheden uitgebracht voor liefhebbers van platenspelers en digitale audio/video als dvd is ook al jaren geïntegreerd in het assortiment. Arcam claimt zo goed te zijn in hun techniek, dat ze in staat zijn om hun oudste versterkers nog steeds te kunnen repareren en in nieuwstaat weer aan de originele eigenaar terug te kunnen geven. En dat in deze vervangingsmaatschappij! Men heeft duidelijk een naam hoog te houden, en uit alle brochures en websites ontgaat me niet de hoge mate van trots van dit bedrijf. Veel van hun producten hebben onderscheidingen in de wacht mogen slepen, zo ook de door mij bekeken en beluisterde set.

Importeur Audiac heeft mij de twee zware componenten aangeleverd met bekabeling van een ander merk dat zij ook distribueren, te weten Transparent. Ik heb twee netvoedingskabels van het type High Performance Powerlink, een digitale coaxiale 75Ohm kabel van dezelfde serie en drie stereo interlinks voor het analoge aansluiten van de DV137 op de receiver; de Music Link Plus. Audiac vindt de kabels goed bij de set passen en adviseert veel dealers hetzelfde te combineren, dus zal ik deze kabels ook tijdens de gehele test gebruiken. Voor beeldoverdracht krijg ik een “no-name” hdmi kabel mee, die volgens mijn contactpersoon prima zal voldoen aan de eisen van de gebruiker. De set wordt aangesloten op mijn Monitor Audio Monitor3 speakers en in een later stadium op PSB luidsprekers VS300/ VS400 van de VisionSound series. Als beeldscherm dienen eerst een JVC AV28p37 beeldbuistelevisie, aangesloten met ProfiGold PGV3300 component bekabeling, later staat een Sony KLV32S2000 met HDMI-aansluiting tot mijn beschikking. Voor de rest van de set; zie onderaan deze recensie.

Technisch vernuft

Om de naam hoog te houden waar Arcam zo trots op is, werd er bij het ontwerpen van de twee componenten vanuit twee oogpunten gewerkt. Ten eerste mocht er ondanks het meerkanaals aspect geen enkele concessie gedaan worden aan de klank, zowel bij de speler als bij de versterking.

Voor de receiver maakt Arcam gebruik van een zeer ruim bemeten rinkern voeding, sinds de AVR200 aanwezig in de Diva-reeks home theater receivers. De bekende maker van digitale omzetters (dac’s) Wolffson is in beide apparaten vertegenwoordigd, en de meest korte verbindingen zijn gebruikt tussen de interne componenten. Voor het afschermen van het geluid tegen radiofrequentie –ofwel ruis-  in de DV137 maakt Arcam voor het eerst gebruik van een zogenaamde “stealth” mat. Deze technologie komt van origine uit het gelijknamige Amerikaanse gevechtsvliegtuig en is gemaakt om radio-interferentie te weren en af te schermen. Vele testen hebben moeten uitwijzen wat hierbij de beste hoeveelheid van deze Stealth-mat was, een te grote hoeveelheid resulteerde namelijk in een te vlak geluid.

Er zitten zeven 100 watt eindversterkers in de ruim twintig kilogram zware versterker. Ingangen hebben aan te passen hardheids-levels om gelijkheid op alle signalen te kunnen krijgen. Een phonotrap is niet aanwezig in “mijn” receiver. Voor gebruikers die een tweede zone willen aansturen is deze optie aanwezig, u dient dan wel een wijziging in het setup menu te doen. In hetzelfde menu staat ook een mogelijkheid om de zesde en zevende luidsprekeraansluiting te gebruiken om de frontspeakers twee keer van hetzelfde signaal te kunnen voorzien. U stuurt dan het hoog en het laag apart aan met een dubbele luidsprekerkabel om nog meer kwaliteit in uw geluid te krijgen. Deze vorm van aansluiten heet dan ook “bi-amping” en is zeker aan te bevelen voor wat grotere luidsprekers die dit ook ondersteunen. Het tweede oogpunt van de ontwerpers is een hoge standaard op videogebied.

De speler is voorzien van alle mogelijke soft- en hardware om video om te zetten naar een hogere schaal, ofwel meer beeldlijnen. In gewoon Nederlands: haarscherp beeld, vanaf welke bron dan ook.Daarbij heeft u de keuze tussen aansluiten via component- en hdmi-bekabeling en voor de oudere tv-toestellen natuurlijk de tulpstekker of svhs-aansluiting en niet te vergeten scart. Logischerwijs krijgt u het beste beeld (de meeste beeldlijnen) via hdmi.

De speler gaat met deze techniek – die “upscalen” heet- nog een stapje verder. Uw gewone dvd’s kunnen op een HD-ready weergever op een hoger aantal beeldlijnen worden weergegeven, en de instelbaarheid hiervan geschiedt via het zeer overzichtelijke instelmenu van de dvd-speler. De chipset die Arcam in het loopwerk gebruikt is een Vaddis 888S van het processormerk Zoran. Zoals het een goede fabrikant betaamt, voorziet Arcam van een erg duidelijke gebruiksaanwijzing en menustructuur voor beide toestellen. Ook de afstandsbedieningen zijn overzichtelijk te noemen, en die van de receiver heeft zelfs een programmeermogelijkheid om meerdere apparaten aan te kunnen sturen.

Helaas staat de vormgeving van de afstandsbediening niet gelijk aan het strakke uiterlijk van de apparaten die ze bedienen. Ook vind ik het frappant dat je alle verlichting op de toestellen groen maakt, terwijl eerdergenoemde afstandsbediening –vooral ’s avonds- de halve huiskamer verlicht met een felle kobaltblauwe verlichting… Dit is een kwestie van helder nadenken en het verwisselen van een kleine led-lamp. Een aantal weken verzorgt de set mijn huiskamer van beeld en geluid alvorens ik écht ga zitten beoordelen.

Kijken en luisteren

De set heeft zoals gemeld enige tijd volop meegedraaid in mijn luisterruimte annex woonkamer. Ik heb alle menu’s en instellingen zoveel mogelijk leren kennen en naar de wensen van mij en mijn akoestiek aangepast zodat ik een goede kennis van de toestellen kon opbouwen en het geluid wat beter kon leren kennen in alle mogelijke digitale en analoge gradaties. De volgende genoemde software is dus eigenlijk maar een kleine greep uit de door mij gedraaide software, anders zou ik echt nog pagina’s kunnen vullen met impressies. Te beginnen met audio, het fameuze Dark side of the moon van Pink Floyd verdwijnt in de lade van de speler. En ach, waarom ook niet, Money speelt niet geheel onwillekeurig af. De meerkanaals sacd-laag geeft een mooie spreiding die ik met mijn eigen Denon/Rotel combi simpelweg niet krijg. Hoewel iets meer ingetogen, speelt de Arcam set gelijkwaardig over alle zes kanalen. De hoeveelheid informatie die de hybride cd herbergt wordt volledig uitgespreid rondom mij als luisteraar en ik kan me goed voorstellen wat mijn contactpersoon bij importeur Audiac bedoelde met gelijkheid over alle kanalen. Geen één kanaal klinkt beter gevoed of minder bedeeld, de derde dimensie waarvoor sacd bedoeld is komt bij deze Arcam combinatie goed tot zijn recht. Ik betrap mezelf er dan ook snel op dat ik tijdens de saxofoonsolo onwillekeurig maar netjes in de maat mee zit te tikken met mijn voeten op het vloerkleed. Leuk!

Over naar stereo, hetzelfde nummer van dezelfde cd. Gewoon een kwestie van een andere laag selecteren en weer luisteren. Anders dan met meerkanaals krijg je meer eenheid in het geluid, ik vermoed dat dit te maken heeft met het feit dat dit album ook opgenomen is voor tweekanaals weergave. Dit doet verder niets af aan de set, maar zegt meer over het originele medium en de technici die de multi channel mix hebben verzorgd. Ik vraag me af of bi-amping hierbij zin heeft en zorg ervoor dat na heraansluiten van mijn luidsprekers de surround-back kanalen in plaats van uit op Bi-amp staan en luister weer. Verder geeft de “direct”toets aan de voorzijde van de versterker een net iets rustiger geluidsbeeld, alleen haalt wel de subwoofer ondersteuning weg. Dus mensen met luidsprekers die niet zo heel erg laag gaan of satelliet speakers gebruiken zullen hier geen gebruik van maken. De toegepaste extra versterking zorgt vooral voor meer fundament in het laag en een transparanter geluid. Laten zitten, dus! Een “direct” knop aan de voorzijde van de receiver zorgt ervoor dat alle digitale cirquits (dac’s)  in het toestel worden omzeild en de versterker dus alleen als versterker dient en niet als processor. Daarbij worden natuurlijk alle toonregelingen uitgeschakeld.

Het display blijft wel voorzien van stroom, maar puristen kunnen dit volledig dimmen. Later merkte ik wel op toen ik de wat kleinere PSB luidsprekers aansloot en de frequentie naar de subwoofer verhoogde omdat deze speakers minder laag gingen dat bij deze schakeling het subwooferkanaal geen aansturing krijgt als de multi-channel ingang wordt gebruikt. Logisch, er wordt geen filtering toegepast, hoewel het fijn zou zijn als de eindgebruiker hier zelf invloed op zou hebben. Er zijn gelukkig meer wegen die naar Rome leiden. Over naar een wat nieuwer album ligt Riding withe the King van Eric Clapton en B.B. King in de DV137. De ronduit lekkere blues van de titelsong klinkt goed maar erg gecontroleerd over mijn speakers. Gitaarmuziek van dit allooi hoort veelal licht te oversturen en dit is nou net iets wat ik bij deze set mis. Niet dat het slecht klinkt, hou me ten goede! Ik kan me zo indenken dat er muziekliefhebbers zijn die hier juist meer waarde aan zullen hechten dan ik. En de Arcam houdt mijn luidsprekers volledig in hun grip. Bieden een goed en rond geluidsbeeld met plaatsing en detail. Stemmen zijn duidelijk in de ruimte voor de luisteraar hoorbaar en snaaraanslagen zie je voor je. Maar toch, nét dat stukje emotie had van mij wat voller mogen wezen. De Arcam’s hebben af en toe de neiging om wat “lief” te klinken.Over naar dvd, dan. Zo heel af en toe komt er een theaterproductie uit op dvd die de moeite waard is. Nog voordat ze in Nederland bekend werden had ik al de dvd The Complex Rock Tour van The Blue Man Group uit Amerika. Een blinde aanrader voor alle liefhebbers van rock, slagwerk, vermaak en zang.

Heerlijke percussie, spetterende visuele effecten en een goed geluid voeren de kijker mee in de wereld van de blauwe mannen. De cover “I feel love” is zeer meeslepend en Arcam brengt de kijker ruimschoots in vervoering. De geweldige stem van Anette Strean van gastgroep Venus Hum staat als een huis! Het slaan op de pvc pijpen door de kobalt blauwe heren komt duidelijker naar voren dan op mijn eigen set, alhoewel ik een vermoeden heb dat de Transparent bekabeling het sub-laag en middenhoog ietsje aandikt of kleurt. Nu wordt ook duidelijk dat de Zoran beeldprocessor erg goed is in het upscalen, snelheid alom, maar geen lijntjes in de felle kleuren, iets wat nog wel eens voorkomt bij goedkopere spelers.

De bijgeleverde hdmi-kabel doet goed zijn best, en een duurdere kabel geeft weinig verschil als je het niet naast elkaar ziet. De meeste kijkers zullen met deze bekabeling goed uit de voeten kunnen. Een andere dvd die ik af en toe draai is een registratie van de “Drowned World Tour 2001” van popicoon Madonna. Nu zal er vast wel te discussiëren zijn over het al dan niet “lip-syncen” of het afspelen van zogenaamde “backing tracks” tijdens haar concerten, ze kan live niet zo heel overtuigend zingen als op haar studio opnames. Maar als je daar niet al te diep over nadenkt, is de show die ze neerzet prima en een voorbeeld voor vele acts te noemen. Het emotionele “Paradise (Not for me)” wordt neergezet met een Japans tintje en enkele schaars geklede heren die een gemiddelde circusacrobaat absoluut de loef afsteken. Visuele effecten doen een aanslag op de verversingssnelheid van de tv, en de DV137. Geluidstechnisch is alles zeer gecontroleerd te noemen. Overschakelend tussen de Dts track en de 5.1 Dolby digital track geeft de eerste een wat losser en beter geplaatst geluidsbeeld. Dan is ook goed hoorbaar dat de dac’s in de speler meer lucht geven als ik heen en weer schakel tussen multi channel in en de dvd ingang, die een digitaal signaal te verwerken krijgt. Ook radio is vertegenwoordigd op de receiver met een goede, ruisvrije weergave.

Conclusie

Heel veel films en muziek hebben de set gepasseerd de afgelopen tijd. Een fabrikant van high-end stereo en home cinema apparaten moet keuzes maken. Arcam heeft duidelijk de keuze gemaakt om geen concessies te doen aan geluidskwaliteit én beeldkwaliteit. Hulde, want het is veel gemakkelijker om een goedkoper apparaat op de markt te zetten en zo een hogere omzet te creëren. Ik moet zeggen dat de set ondanks de vele instel- en afspeelmogelijkheden vele potentiële gebruikers zal aanspreken. Mensen met een voorkeur voor veel geluidsgeweld doen er goed aan om een goede match met de luidsprekers te maken, anders zou het geluid nogal eens wat “tam” over kunnen komen.

De apparaten –en kabels!- blinken uit door goede afwerking en ook het uiterlijk ziet er verzorgd uit. Jammer alleen van de afstandsbedieningen, die niet in dezelfde kleurstelling bijgeleverd worden. Het loopwerk geeft een erg prettige klank en staat op grote hoogte qua prestaties, iets waar in deze prijsklasse weinig concurrentie in heerst. De meeste kopers zullen nooit alle aansluitingen gebruiken, maar in dit tijdperk van versmelting van multimedia, video en hifi biedt deze set erg veel waar voor het geld. Ga luisteren en kijken, neem uw eigen software mee en vergeet uw speakers niet! Britse rust en degelijkheid voor de liefhebber.

Prijzen:
Arcam:
Arcam AVR350: 2698 euro
Arcam DV137:   2198 euro

Transparent bekabeling:
Music Link Plus cinchkabel: vanaf  348 euro
High Performance 75” Digital coaxiale kabel: vanaf 106 euro
High Performance Powerlink netvoedingskabel 200cm: 159 euro