Leema Acoustics Pulse en Stream

Enige tijd geleden kopte Hifi.nl met een ingezonden nieuwsbericht: Leema voor de helft van de prijs! Omdat afgelopen jaar de SAVA Award is toegekend aan Leema voor hun Antila cd-speler en ik nogal kritisch stond tegenover de belofte in het ingezonden nieuwsbericht was ik maar wat blij dat ik de nieuwe set zelf eens goed aan de tand mocht voelen. Het resultaat: geen recensie, maar een openbaring!

De kunst van het weglaten

Met de mooie, maar prijzige Antila cd-speler en de Tucana versterker als uitgangspunt hadden de ontwerpers van Leema Acoustics in het Britse Wales een waar enigma voorhanden… Hoe bereik je immers de kwaliteit van het geluid van een bekroond product, maar dan tegen een veel lagere kostprijs? Daar gaat onderzoek en vooral veel tijd inzitten.

Voor mij staan twee compacte componenten. De cd-speler Stream voelt erg stevig van opbouw. Een strak, industrieel design met maar één ronde bedieningsknop aan de voorzijde. De achterkant is voorzien van zeer solide aansluitingen, één coaxiaal digitaal, en een paar cinch bussen voor een gewone interlink. Een losse stroomkabel kan worden bevestigd. Bijgeleverd wordt een leuke kleine afstandsbediening met een bijpassend uiterlijk. Verder is de Stream cd-speler voorzien van twee “LIPS” bus connectoren, om verschillende Leema producten met elkaar te kunnen integreren.

De Pulse versterker is eveneens zeer solide in de afwerking. Twee ronde knoppen prijken op de voorkant, omgeven door blauw kleurende Led’s. De afstandsbediening heeft hetzelfde ontwerp als die van het Stream loopwerk, maar heeft minder toetsen. De achterzijde van de Pulse is overzichtelijk, er is goed nagedacht over de aansluitingen en de positie op de versterker. Helemaal links zit de aansluiting voor een netsnoer, dan de speaker aansluitingen.

Hierop kunt u kiezen voor spades, banaanstekkers of kaal snoer. Voorts treffen we een zestal cinch aansluitingen en een pre-out om de Pulse op te nemen in een Home Theater opstelling met meerdere versterkers. Nieuw is de geïntegreerde phono voorversterker, die omschakelbaar is voor zowel MC als MM elementen, waarvoor hulde. Het is mogelijk om de Pulse ook in te zetten als eindversterker voor wie een aparte (a/v) voortrap heeft. De voorversterkte signalen van bijvoorbeeld een home cinema processor of receiver worden dan direct versterkt door de Pulse, met behoud van volumeregeling.

Waar zitten dan de verschillen? Welnu, de Stream is wel uitgevoerd met de door Leema Acoustics ontworpen MD² Active Differential Multi-DAC-technologie. Waren het er in de Antila 20, moet de Stream het doen met “maar” 16 stuks 24 bit / 192 kHz Delta-Sigma DA-converters. Verder missen de gebalanceerde uitgangen en de optische digitale aansluiting. De stroomvoorziening is net iets simpeler, maar nog steeds ruim overbemeten en voor de kastconstructie is gebruik gemaakt van een wat goedkopere afdekplaat.

De Pulse is ten opzichte van de Tucana voorzien van maar één ringkerntrafo in plaats van drie. Ook het vermogen is iets beperkt, levert de Tucana 160 watt RMS aan acht ohm (50 A piekvermogen) moet de Pulse het doen met 80 watt RMS aan acht ohm (12 A piekvermogen). Nog steeds meer dan genoeg om zelfs moeilijk aanstuurbare luidsprekers onder controle te kunnen houden; de dempingfactor ligt op een hoge 177. De Signaal/ ruisverhouding ligt op -102 dB. Ook is er wat bespaard op de kastconstructie en zitten er minder toetsen en Led’s op de voorkant. Daarentegen is de Pulse zoals eerder vermeld wél voorzien van een omschakelbare phono voortrap, een hoofdtelefoonaansluiting en een MP3 ingang (3.5 jackplug) aan de voorkant. Leema gaat dus mee met de vraag naar meer connectiviteit in high end stereo. Daar komt nog bij dat er voor de Pulse een volledige output beveiliging is ontworpen, iets dat de Tucana miste. Importeur Monitor Audio Nederland, die erg blij is met Leema Acoustics in hun pakket, liet weten dat de producent ook bezig is om meerdere apparaten in deze klasse te ontwerpen, waaronder een dvd loopwerk en een tuner.

De openbaring; de Pulse en Stream in actie!

De set wordt opgenomen in mijn luisterruimte. Als weergevers dienen mijn Bluenote Reale speakers, die ik middels Weber und Maurer LS01 verbind met de Pulse. De interlinks tussen de Pulse en de Stream wisselen, ik gebruik ondermeer ProfiGold PGA300, InAkustik Rhodos en een Kimber KS-1030, die een vriend meeneemt tijdens een bezoek. Mijn Denon Home theater receiver sluit ik aan op de AV Direct ingang om de Pulse op te nemen in mijn meerkanaals geluidssysteem. Verder gebruik ik een Bluenote Piccolo Clear met B5 MKII arm en een Goldring Eroica LX (MC-) element aan op de phonovoortrap van de versterker. De rest van de gebruikte hardware vindt u onderaan de recensie.

Hoewel ik de importeur stellig heb beloofd om de set ruimschoots te laten inspelen alvorens hem te beoordelen, moet ik u bekennen dat vanaf uur nul de set me al boeide! Ik ken weinig apparaten die nieuw uit de verpakking al zodanig –lees: niet vermoeiend- kunnen presteren, wat uitliep op een regelrecht feest van cd’s draaien tot in de latere uurtjes. Toegegeven, na een paar weken inspelen kwam alles nog losser, maar toch! Vooral de cd-speler was direct al “af” en ook tijdens het terugschakelen van alleen dit loopwerk op mijn eigen versterking in de eerste weken viel de grote kwaliteit op. Maar ik zal bij het begin beginnen…

De officiële luistersessie behelst in eerste instantie vooral de home theaterkant van de Pulse, hij draait immers met alles mee. Het bekijken van film, muziek dvd’s, maar ook gewoon digitale tv hebben voor de Pulse flink wat inspeel uren verzorgd. De vraag naar snelheid die vooral films van een versterker vragen, beantwoordt de Pulse met gemak. Leuk is dat de volumeregeling werkt in deze functie, het kan voor muziek dvd’s prettig zijn om hier wat mee te spelen. Feit is wel dat je de volumestand wat hoger moet zijn dan bij andere bronnen.

Wat ook erg prettig, maar vooral veilig is, is dat de versterker bij het omschakelen tussen inputs het volume direct laag zet. Zo voorkom je een hoop slijtage aan zowel speakers als versterker. In ieder geval scoort de versterker beter dan mijn eigen Rotel eindversterker wat betreft snelheid en sprankelendheid. Ik ben dan ook benieuwd of Leema binnenkort met meer versterking in deze serie gaat komen, in hun duurdere klasse bestaat dit namelijk al.

Ook vinyl komt uitvoerig aan bod, ik draai nu eenmaal liever LP dan CD. De op MC elementen geschakelde voortrap in de Leema doet goed zijn best, maar is absoluut geen match voor de Bluenote’s Phono1 MKII en MKIII die ik beide heb staan. Waar Bluenote een wat warmer, muzikaler geluidsbeeld geeft presteert de Leema prima voor een geïntegreerde phonopre, maar een stuk killer en abstracter. Wel is duidelijk te merken dat de Pulse een stuk meer diepte en breedte aan het geluidsbeeld geeft, wat wordt bevestigd als ik later besluit om de Phono 1 te blijven gebruiken in plaats van de Leema voortrap. Wilt u zo af en toe een plaat draaien op acceptabel niveau, dan zal de pre in de Pulse u goed tevreden kunnen stellen. Wilt u meer uit uw platencollectie halen, kijk dan naar een externe voorversterker. De Pulse heeft er aansluitingen genoeg voor!

Over naar de Stream. Zoals eerder vermeld draai ik veel platen, wat echter niet betekent dat ik geen cd’s afspeel. Ook dit medium is bij mij thuis met enkele duizenden vertegenwoordigd en de eerlijkheid gebiedt mij u te moeten zeggen dat ik de afgelopen tijd vele malen meer het glimmende zilveren schijfje heb gedraaid dan de grote zwarte langspeler. Hoewel de gebruikte technieken volgens de ontwerpers zeer weinig jitter en een “analoog, warm karakter” aan het loopwerk zouden moeten meegeven, kan ik de Stream toch écht als cd-speler herkennen. Wat niet wil zeggen dat de klank slecht is, integendeel! Menige cd is uit mijn archief tevoorschijn getoverd om zijn weg naar de lade van de Stream te vinden. “Even luisteren” is er met deze set in huis zeker niet bij!

De opbouw van het apparaat is dusdanig dat er weinig jitter is. Dit vertaalt zich vooral in het correct uitlezen en weergeven van alle bit’s die een cd rijk is. Gevolg: heel erg veel detail. Het ontzettend mooi gecomponeerde en vertolkte Vide Cor Meum van de soundtrack Hannibal is zelden zo schoon weergegeven. Iedere bedoeling van de producent (P. Cassidy) is hoorbaar en de Stream pelt laagje voor laagje van het stembereik van de solisten af, om via de Pulse op exact dezelfde wijze neer te zetten! Met alle beheersing van dien klinkt het orkest zoals het hoort, rondom de luisteraar en dieper achter de solisten. Het koor daar nog achter en hoger, terwijl vooral de stem van Danielle de Niese vlak voor en iets boven de luisteraar uitzweeft…

Het eindoordeel

Ook niet klassieke werken kan de Stream prima aan. Een wat oudere opname van Nirvana, Unplugged, blijft lekkere luistermuziek. De track Come As You Are opent met gitaar, waarna het publiek alweer rondom de luisteraar in een kort applaus losbarst. Hoewel de cd iets beter geproduceerd had kunnen worden, ligt het rauwe van Cobain’s stemgeluid goed hoorbaar naar voren. De gitaren rondom, de percussie wat meer op de achtergrond. De set presenteert eerlijk, maar vooral levendig.

Op naar wat vrouwenzang. Tori Amos’ Little Earthquakes stamt alweer uit 1992. Het nummer Crucify is één van mijn favorieten en krijgt met de Stream een natuurlijke klank mee. Geheel neutraal, zelfs! Het laag is snel en kort, Tori’s stem open en eerlijk en de stage is enorm! Hier is geen sprake meer van driedimensionaal geluidsbeeld, beste lezer… Dit is Holografisch in de zuiverste vorm en met een kapitale “H”!!! Zelden, nee, nooit ben ik een set in deze prijsklasse tegengekomen die tot deze grote kwaliteit in staat is! Ik zou zweren dat ik naar “Q-sound” zit te luisteren met de geluidseffecten die naast en zelfs achter me worden geprojecteerd! Je wordt gedwongen –op iedere geluidssterkte- betrokken te raken bij de muziek.

Dan de Pulse versterker. Een andere live productie die ik vaak draai is Blues Alive van Gary Moore. Heerlijke muziek om, vergezeld van een goede single malt, na een drukke werkdag bij te kunnen ontladen. De stage is breed en diep, de snelheid enorm en het laag vol maar strak! De jankende uithalen van de leadgitaar op het nummer The Sky Is Crying zijn fenomenaal, maar worden vooral eerlijk weergegeven over de Pulse. Wederom die holografie! De blazers staan rechts voor de luisteraar de stem wat hoger op het podium. En het leuke is dat de akoestiek van de arena waar de opname is gemaakt hoorbaar wordt! Ook het wat rustigere Jumpin’ At Shadows krijgt die akoestische details mee, die door de set meer dan perfect wordt geplaatst! Heel natuurlijk en eerlijk, en o zo open!

Die eerlijkheid heeft wel één nadeel, je wordt letterlijk zo verzwolgen door de muziek, dat het moeilijk is om je op andere zaken te focussen. Misschien wel de beste eigenschap die elk willekeurig hifi component kan bereiken! Desalniettemin blijft het moeilijk om een dergelijk apparaat kritisch te beoordelen… De Pulse versterker heeft wat mij betreft in het geheel geen nadelen of negatieve eigenschappen, maar als ik heel kritisch moet zijn, zou het enige minpuntje zijn dat bij zeer hoge volumestanden het hoog iets kan overheersen. Zonder schelheid, maar nét even buiten proportie. U zult echter niet voortdurend op dit volume naar muziek luisteren, dus zo zwaar weegt dit mijns inziens niet mee.

Die minimale hardheid is vooral bij wat slechtere opname’s met veel (midden-) hooginformatie te horen; ik speelde This Old House van The Brian Setzer Orchestra, dat qua snelheid perfect is om sets te testen. De opname is helaas een kopie omdat het origineel ooit uit mijn auto is verdwenen. De muziek werd gewoon eerlijk weergegeven zoals die was opgenomen… Ietsje harder, de percussie komt nog steeds goed los en de versterker geeft geen krimp, maar het geeft je als luisteraar net een beetje te veel hooginformatie.Veel koperinstrumenten kunnen dit ook veroorzaken. Op een meer acceptabele stand echter blijft het moeilijk om stil te zitten met deze muziek…


Het eindoordeel

Zoals de titel van deze recensie al deed vermoeden; het is Lee Taylor en Mallory Nicholls van Leema Acoustics wederom gelukt om twee high-end componenten te produceren. Mij schieten superlatieven in ieder geval te kort. En de term high-end  is eigenlijk een lachertje als je kijkt naar de prijs/kwaliteit verhouding die Leema levert met de Stream en Pulse. Ik ken –zelfs in een veel hogere prijsklasse- maar weinig componenten die met zoveel gemak en holografie muziek kunnen weergeven! Vooral de versterker springt er sterk bovenuit en is ronduit een koopje te noemen voor de gevraagde prijs. Daarom is de Pulse een openbaring te noemen. Toegegeven, zeer helder klinkende speakers zullen wat minder goed matchen met deze set. De bediening van beide apparaten is kinderlijk eenvoudig, ook de eenknops bediening op de Stream cd-speler is een eitje. Voeg daaraan toe een goed uiterlijk en het feit dat de set de luisteraar volledig betrekt in de muziek en je hebt, als het aan mij zou liggen, alweer een SAVA Award te pakken… Mijn stem heeft de set in ieder geval!

De set is leverbaar in zilver en zwart.

Leema Acoustics Pulse versterker: 1750 euro
Leema Acoustics stream cd-speler: 1650 euro

Info: http://www.monitoraudio.nl