REVIEWEpson

Review Epson EH-TW9000

Redactie HiFi.nl | 30 juli 2012 | Epson

De kwaliteit van home cinema projectie heeft de laatste vijf jaar een enorme vlucht genomen. Was destijds een contrast van 2000:1 nog een uitstekende waarde, tegenwoordig zijn waardes van 50.000:1 geen uitzondering meer.

Ook gaat de lichtopbrengst omhoog, worden de grijswaarden 'uit de doos' steeds correcter en wordt het steeds vanzelfsprekender dat het kleurbereik volledig te kalibreren is. Hierdoor is het mogelijk om met de huidige home cinema projectoren – mits er een grondige ISF kalibratie wordt uitgevoerd – een absoluut correct beeld te verkrijgen dat weinig te wensen overlaat. 

Ook zijn de prijzen de laatste jaren enorm veel lager geworden, bij verbeterde kwaliteit. Zo betaalde men voor een JVC full HD projector in 2004 nog een slordige 27.000 euro. Daar kan nu, met de huidige generatie full HD projectoren gerust een nulletje af... En zo komen we uit bij de Epson EH-TW9000, die met zijn 2899 euro prijstechnisch aan de onderkant zit van high-end projectie. Een 'W'-versie is ook verkrijgbaar, in een witte uitvoering en met wireless HDMI.



Uiterlijk en mogelijkheden
Er zijn allereerst twee versies: de EH-TW9000 en de EH-TW9000W. Laatstgenoemde heeft een witte kleur en een mogelijkheid voor draadloze beeldoverdracht. De EH-TW9000 is stemmig zwart. Welke uitvoering ook wordt gekozen, de projector ziet er gelikt uit en is met zijn organische vorm een stuk minder saai dan zijn voorganger, de EH-TW5500. Verder is het ontwerp symmetrisch, dus met de lens in het midden van de behuizing. Er is ook een gemotoriseerde lens-cover aanwezig. Aan de voorzijde, naast de lens, zijn de luchtinlaat en luchtuitlaat geplaatst, wat het mogelijk maakt de Epson in een kast in te bouwen. De beeld- en voedingsaansluitingen zitten aan de achterzijde van het apparaat. Er is voorzien in 2x HDMI, 1x composite, 1x component, 1x VGA, 1x RS232 en een trigger uitgang. Voor het geval de met de projector meegeleverde brillen niet goed werken met het synchronisatiesignaal dat de projector zelf uitgeeft, kan er ook een externe 3D emitter worden aangesloten.



Zoom en focus kunnen handmatig worden aangepast met behulp van grote ringen, die verdraaid kunnen worden via de bovenkant van de projector. Ook de lens shift werkt handmatig. Er is iets te zeggen voor het elektrisch verstellen van deze parameters (gemak), maar er zijn ook nadelen (prijstechnisch, mogelijke storingen) te noemen. Eenmaal ingesteld, zullen de controls niet echt meer worden gebruikt, dus in de praktijk is een handmatige instelling prima. De TW9000 is zeer flexibel in de plaatsingsmogelijkheden met zijn 97% verticale en 47% horizontale lens shift. Ook het zoombereik is zeer ruim met een throw ratio van 1,34 – 2,87 (oftewel, de projectieafstand kan 1,34 – 2,87 maal de beeldbreedte zijn).

Dan de specificaties die Epson opgeeft voor de projector: 2400 ANSI lumen en een contrast van 1.000.000:1. Beiden moeten met een zakje zout worden genomen, aangezien de lichtopbrengst slechts wordt gehaald in de 'Dynamic' stand en het contrast alleen in de uiterste standen van de iris (compleet dicht voor zwart en volledig open voor maximaal wit). Het 'native' contrast (dat van de panelen zelf) zal aanzienlijk lager liggen. Epson gebruikt uiteraard haar eigen LCD panelen (de meeste andere LCD aanbieders overigens ook). In dit geval een D9 paneel (van de negende generatie) met een verversingsfrequentie in 2D mode van 240 Hz, wat bewegingsonscherpte moet tegengaan, en met een verdubbelde frequentie in 3D (480 Hz) spookbeelden en onrust moet verminderen.

Klikbaar voor een 360-foto van de projectie demonstratie op AV-NU 2011

Metingen en kalibratie
Wellicht zoals bekend mag worden verondersteld, zijn er exemplarische verschillen tussen verschillende exemplaren van een bepaald type projector. Zo ook bij de TW9000. Drie verschillende TW9000 exemplaren hadden dan ook verschillende afwijkingen in gray scale en kleurbereik. 

2D
Het eerste exemplaar had alleen minimale afwijkingen in de gray scale (alles gemeten en aangepast in de default 'Cinema' stand). Zo klein, dat een kalibratie alleen zin kreeg nadat de standaard ingestelde gamma-waarde van 2.2 was verzet naar 2.3, wat voor deze projector een mooi gammaverloop geeft van rond de 2.2, de ideale waarde voor een projector in een verduisterde ruimte. Twee andere exemplaren gaven op de gray scale iets grotere afwijkingen te zien. 


EDITORS' CHOICE