van Medevoort MA240

René van Es | 23 december 2004 | Van Medevoort

Laten we eerst een statement neerzetten: de vM MA240 versterker van Van Medevoort is geen digitale versterker. Het is een analoge versterker in hart en nieren die slim gebruik maakt van zelf oscillatie op basis van Pulse Width Modulation techniek. Het is een versterker die zeer hoge ogen gooit als het gaat om snelheid, geluidkwalititeit en dynamiek maar eveneens zeer flexibel is en uitermate handig te bedienen. Voor een relatief bescheiden prijs. Leest u het zelf maar.


De vM MA240


Voor de niet technische geïnteresseerde lezer maak ik eerst de balans op wat de vM MA240 in huis heeft aan mogelijkheden. Op het voorpaneel vinden we links de aan/uit schakelaar die overbrugd kan worden tot stand-by via de meegeleverde afstandbediening. Dan in het midden een rode display die de stand van het volume aangeeft. Zes schakelaars voor de ingangskeuze en tenslotte de volumeregelaar zelf. Achterop zien we dat ingang één alleen geschikt is voor apparaten die zich gebalanceerd laten aansluiten. De overige vijf ingangen werken met de vertrouwde cinch stekkers. Tape-out ontbreekt niet, net zo min als een pre-out die altijd actief is (hulde, hulde) voor subwoofer of bi-amp. Via een interne schakelaar is de voorversterker te scheiden van de eindversterker en daarom er is ook een ingang voor de eindversterker. Dan twee luidspreker aansluitingen geschikt voor banaan, spade en blank draad. Tenslotte een doorkoppeling voor de afstandbediening. Ingang zes is te schakelen in home theater stand. Dat houdt in dat die ingang een door de gebruiker zelf ingestelde vaste volume stand heeft. Op die manier is de versterker te koppelen aan een home cinema receiver of processor en versterkt de voorkanalen en dus de hoofdluidsprekers. Handig als u home cinema en stereo wilt combineren binnen een set. Wie daar geen behoefte aan heeft kan kiezen om de zesde ingang normaal te gebruiken.

Van Medevoort MA240 (c) Xingo (c) Xingo

De vM MA240 levert een vermogen van twee maal 80 watt aan 4 Ohm met een dempingfactor van 1000 tot 1200. De ingangimpedantie is op elke ingang 50 kOhm. De bandbreedte loopt van 1,5 tot 40 kHz. Het opgenomen vermogen van de versterker is maar gering door de toepassing van UcD techniek. 6 watt in stand-by, 15 watt minimaal en maximaal 200 watt. Een rendement van bijna 95% wordt gehaald.

Het apparaat meet 434 x 102 x 410 mm en is daarmee diep. Intern vinden we naast de UcD printplaten een forse ringkerntrafo, een voeding die is opgebouwd met vele kleine condensatoren in plaats van een paar grote elco’s en printen met stuurtechniek die een eigen voeding hebben. De ingangen zijn allemaal relaisgeschakeld wat een korte signaalweg garandeert. De volume regeling werkt met een elektronische stappenschakelaar. Erg nauwkeurig en in geluidskwaliteit vergelijkbaar met de beste potentiometer door de keuze van het IC. In de vM MA240 is geen goedkoop IC-tje neergezet zoals in veel home cinema receivers het geval is. De voorversterker is opgebouwd rond Burr Brown opamps met zorgvuldig gekozen passieve componenten.

De afwerking van de kast is fraai zonder opsmuk. Geen centimeter dik front, wel een stevige kast, toepassing van anti resonantie materiaal en net spuitwerk. De vM MA240 is leverbaar met een zwart of een zilver front en past naadloos bij de rest van de Van Medevoort apparatuur. De prijs voor de vM MA240 is 990 euro.


Dieper in de techniek


De basistechniek die de versterker uniek maakt komt van Philips. Van Medevoort heeft die uitgebreid tot een versterker. Philips noemt de techniek "Universal class D" en het bestaat uit een enkel versterker IC dat gebruikt kan worden in vele toepassingen als platte TV toestellen, portable apparatuur, design apparatuur en in high end schakelingen. Klasse D staat in mijn handboek niet bekend als de meest optimale schakeling voor audio. Philips heeft echter kans gezien een aantal fundamentele tekortkomingen van Klasse D op te lossen in de chip. De chip verwacht aan de ingang een analoog signaal. Dat signaal wordt analoog getransformeerd door middel van puls breedte modulatie en niet zoals vaak tijd discreet.

Van Medevoort MA240 (c) Xingo (c) Xingo (c) Xingo

Tweede bijzonderheid (die erg belangrijk is) is dat de filtering die noodzakelijk is om de draaggolf uit het audiosignaal te halen meegenomen is in het tegenkoppelcircuit. Door de feedback na het filter te plaatsen is de versterker luidspreker impedantie onafhankelijk geworden, zelfs bij sterk wisselende impedantie. Met als gevolg geen faseonreinheden en fluctuerende frequentie karakteristieken. Klasse D kent nog een probleem. Een klasse D uitgang schakeling bestaat in basis uit twee transistoren, de bovenste verbonden met de plus spanning, de onderste met de min, die hoogfrequent schakelen tussen geleiden naar isoleren. Transistor één zorgt dat de luidspreker een positieve spanning voelt, transistor twee veroorzaakt een negatieve spanning aan de uitgang. Geleiden beide transistoren niet dan blijft het stil, geleiden ze tegelijk dan ontstaat er kortsluiting en blaast de versterker zichzelf op. Op tijd schakelen is daarom cruciaal.

De Philips "zero dead time power stage" zonder dwarsstromen is uniek "by design". Zero dead time is op zichzelf niet uniek. Sommige concurrenten hebben zelfs een negatieve dead time, compleet met dwarsstromen en daardoor robuustheids- en/of EMC problemen. U mag het schakelmoment vergelijken met cross over vervorming in klasse B versterkers. De Philips vorm van zero dead time techniek vermindert de vervorming met een factor 10! Waarbij ook de hoorbare winst uitermate groot is in gebied boven de 5 kHz waardoor harmonische ruimtelijkheid en plaatsing niet langer aangetast worden.

Pulse Width Modulation is toegepast in de Philips schakeling. Het analoge signaal wordt gemoduleerd op de draaggolf en gaat analoog de eindtrap in. Hoe breder de puls, des te langer zal de transistor in de eindschakeling open staan en des te groter het geleverde vermogen. Op de frequentie van de draaggolf vindt het schakelen plaats. Aan het eind van de rit wordt met een low pass filter de draaggolf weer van het geluid afgehaald, of zoal dat heet: gedemoduleerd. Een techniek die we al heel lang kennen uit de radiotechniek. Er is geen conversie nodig van analoog naar digitaal en andersom of van PCM naar PWM. De kunst is de rest van de schakeling zo op te bouwen dat een high end versterker ontstaat.

En daar stapte Van Medevoort op in. Voorversterker en voeding voldoen aan de eisen die je mag stellen aan een correcte en goedklinkende versterker. De schakeling rondom de Philips TDA8938 is eveneens van de hand van Van Medevoort. In tegenstelling tot de massamarkt die dergelijke chips in goedkope home cinema sets en platte TV’s stopt, omgeven door de allervoordeligste passieve componenten, had Van Medevoort slechts één doel: aantonen welke enorme potentie de TDA8938 heeft mits toegepast in een high end schakeling die op basis van metingen en luisteren is samengesteld en waar kosten van passieve onderdelen nauwelijks een rol spelen. Waarmee Philips kan aantonen op de wereldmarkt, waar de chips in miljoenen worden toegepast, welke technologische voorsprong de halfgeleider tak van het bedrijf heeft. Van Medevoort en Philips hebben zeer nauw samengewerkt om tot het resultaat te komen dat nu op tafel staat: de vM MA240.

MERK

EDITORS' CHOICE