Wat hebben de onnavolgbare Patricia Routledge - van "Schone schijn" - George Friderick Handel – John Gay, Christoph Pepusch , Kurt Weill en Bertold Brecht met elkaar te maken?
Het antwoord is alles behalve éénduidig; u moet namelijk weten dat Patricia Routledge behalve een geweldige comédienne, ook een voortreffelijke en expressieve mezzosopraan blijkt te zijn.
Zij zingt en speelt een aantal, in het 18e-eeuwse Engeland, populaire deuntjes, songs, ballads of volkse kroeg- en straatliedjes, zoals die door natuurlijk, de legendarische "slagersjongens", maar ook broodbezorgers, havensjouwers en andere nijvere handwerkslieden in Britse steden en dorpen werden gezongen, bittere armoe en miserabele arbeidsomstandigheden ten spijt.
Routlegde is Polly’s moeder in één van de eerste "barokoperettes", "musicals" of "zangspelen" waarvoor John Gay (1685-1732) met nieuwe verbindende teksten en op de situatie vertaalde songs of aria’s s tot een soort libretto samensmolt, dat hij samen met de uit Duitsland afkomstige componist Christopher Pepusch (1667-1752), die de verbindende muziek en orkestraties voor zijn rekening nam, "The Begga’s Opera" doopte. Het werk was en is een immens succes. Al hebben genoemde genres muziektheater soms gemeenschappelijke kenmerken, er zijn ook grote verschillen, maar het voert te ver daar uitvoerig op in te gaan.
En wat had Handel er mee te maken? In het stuk wordt o.a. ook van hem "geleend", want Handel was toen de meest populaire operacomponist in Londen en Engeland. Voorbeeld: de Saracenen-mars uit de opera "Rinaldo" komt in de Bedelaarsopera langs. Auteursrechten kende men destijds niet. In tegendeel, vermoedelijk heeft Handel dat marsje met veel plezier zien opduiken tussen allerhande volkse "ballads" en kroegliederen.
Wat Kurt Weill en Berthold Brecht met dit werk te maken hadden? De Duitse componist Weill en zijn landgenoot Berthold Brecht, dichter, toneelschrijver en scenarist, maar vooral befaamd "tekstschrijver, deze twee fanatieke marxistische maatschappijcritici en moralisten hebben tijdens het interbellum in de 20ste eeuw tientallen opera’s en sterk satirische stukken muziektheater geproduceerd, waaronder de wereldberoemde "jazzy" "Die Dreigroschenoper".
Voor dit meesterwerk heeft "The Beggar’s Opera" – in grote lijnen - model gestaan, al lopen aard en karakters van het geboefte en vanzelfsprekend de muziek, in beide stukken sterk uiteen. Bij Pepusch en Gay is alles getoonzet in een aanstekelijk soort lichte, soms wel degelijk swingende, barokmuziek en ook de songs - of "aria’s" zo u wilt, - zijn heel direct en functioneel in de story met deze schuinsmarcherende en louche tableau de la troupe, en kopstukken als Macheath, Peachum, mrs Peachum en dochter Polly Peachum en de overige rollen betrokken. Ze worden bovendien opgediend met een vaart en een absoluut idiomatisch loepzuiver soort "steenkolen-engels", wat niet betekent dat er geen mooie, lyrische en romantische momenten zouden zijn, zeker niet! Deze barokoperette, in 1983 als zeer succesrijke BBC-productie gepresenteerd met verbluffende vaart en vakmanschap, muzikaliteit en een inlevingsvermogen zoals je die vaak alleen van de Britten lijkt te kunnen verwachten, staat als een huis. En is nu op de markt als een kostelijke dvd. Een ook qua stijlgevoel in muzikale zin, met John Eliott Gardiner en zijn Engelse Barok Solisten voortreffelijk, al moesten hier en daar arrangementen van Jeremy Barlow en Eliot Gardiner worden toegepast, maar ook dat geheel volgens "het boekje", heb ik de indruk. Prima stemmen, terecht geen grote "operastrotten", maar wel vocaal prima geschoolde acteurs en actrices voor multifunctionele theatrale taken. De - soms wel iets te drukke - tv-enscenering is wel geheel volgens de ambiance en stijlopvattingen van Pepusch’ en Gay’s meesterwerk. De stereoklank is aanvaardbaar, niet briljant.
Aanvullende informatie:
"The Beggar’s Opera"
John Gay/music selected by Johann Christoph Pepusch, arr. by Jeremy Barlow en John E. Gardiner.
With Roger Daltrey, Stratford Johns, Patricia Routledge, Caroy Hall . Rosemary Ashe Rob Hoskins, Graham Crowdon, Gary Tibbs, Pete Bayliss and Ista Blair.
The English Baroque Soloists.
Produces and directed by Jonathan Miller.
BBC tv prod.
Arthaus Music dvd.
PCM Stereo.
Titels: eng, duits, spans, frans.
135 min.
Regio code 2-8, pict format: 4-3
