REVIEW

Pink Narcissus

Jan Luijsterburg | 27 december 2007

Een cultfilm uit 1971, gemaakt door een lang anoniem gebleven filmmaker, die van 1963 tot 1970 in zijn woonkamer op 8mm film de fantasieen van een knappe, narcistisch aangelegde jongen vastlegde. Het ontbreken van een verhaal en tekst (er wordt niet gesproken) maakt de film tot een puur visuele trip waarin een geheel eigen, homoseksueel geladen esthetiek uitgewerkt wordt.

Pink NarcissusOvermatig knutselwerk op de vierkante meter leidde tot een stijl die vaak animatie-achtig aandoet, of alsof je naar een bewegende kijkdoos zit te kijken. De film ziet er primitief en zwaar gehavend uit. Echt als een staaltje huisvlijt dat is aangetast door de tand des tijds in een zo te zien wild ondergronds bestaan. De rafels en de knulligheid dragen extra bij tot de charme, een mechanisme dat cultfilms eigen is.

De film volgt een man die op zijn kamer erg verrukt zit te zijn van zijn eigen schoonheid. Een reeks van uit die verrukking voortkomende fantasieen wordt uitgewerkt, als stierenvechter, Romeinse slaaf of haremhouder (vanzelfsprekend gaat het hier om een harem bestaand uit mannen).
Dat geeft veel blote visite, in wisselde stadia van erectie. De artistieke vormgeving zorgt ervoor dat een en ander niet pornografisch overkomt, al is de lading, ondersteund door meeslepende muziek (veelal uit Moessorgski’s schilderijententoonstelling) puur seksueel.

Bijzonder is de film met name door de productiewijze en de exuberant bontgekleurde, boudoir-achtige aankleding. James Bidgood, de fotograaf die uiteindelijk de maker van de film bleek te zijn, heeft met eindeloos geduld en toewijding gewerkt aan de scènes die uiteindelijk de film zijn gaan vormen. Met het uiteindelijke resultaat was hij niet gelukkig, waarop hij zijn naam van de credits liet verwijderen. Dit droeg bij tot het mysterie rond de film: ten onrechte werd lang vermoed dat er een Hollywood-beroemdheid achter zat die niet voor zijn geaardheid uit durfde komen.

Pink Narcissus

De film doet in haar doorgeslagen esthetiek vooral koddig aan. Die indruk wordt versterkt door het interview met Bidgood. Deze inmiddels bejaarde man relativeert zijn werk; hij voelt zich primair fotograaf. De opgehaalde herinneringen onttrekken hem regelmatig een tandloos, ondeugend lachje. Deze film is met veel plezier tot stand gebracht, zoveel is wel duidelijk. Of Pink Narcissus echt zo’n grote invloed gehad heeft op filmmakers als Pedro Amodovar (kleurgebruik) en Michel Gondry (knutselwerkjes) als vermeld op de cover lijkt me echter niet helemaal aangetoond.


Aanvullende informatie:
VS, 1971
Speelduur: 65 minuten
Extra: interview met James Bidgood, 33 minuten
Beeld: 4:3
Geluid: mono 2.0
Uitgave: Homescreen 


EDITORS' CHOICE