REVIEWOrtofon

Ortofon Rondo Red en Bronze

Kilian Bakker | 22 mei 2008 | Ortofon

Ortofon viert dit jaar zijn 90 jarig bestaan en daarmee behoort deze Deense aftast-specialist tot de oudste elementbouwers. Het bedrijf heette Electrical Fonofilms Company A/S toen het in 1918 door Arnold Poulsen en Axel Petersen werd opgericht met als doel: geluid -synchroon- aan bewegende beelden (film) toevoegen. Later werd de bedrijfsnaam omgedoopt tot Ortofon A/S en binnen enkele jaren waren ze in staat om hun doel te bereiken en hun systeem te demonsteren aan een verbijsterd publiek.

Het Petersen/Poulsen systeem geldt nog altijd als de norm voor geluid bij film. Medio jaren `40 werd er bij Ortofon gewerkt aan audio-reproductie apparatuur en snijtafels voor de productie van masters. In 1945 introduceerde Ortofon de eerste Moving Coil snijkop en dat principe werd later toegepast voor de ontwikkeling van Mono en Stereo Moving Coil aftasters. De SPU (Stereo Pick-Up) is uiteindelijk een ware legende geworden en wordt nog altijd geproduceerd in verschillende uitvoeringen. De latere VMS MM-elementen en de in de jaren `70 geïntroduceerde `MC` Series waren immens populair en met de betaalbare OM MM-elementen werd Ortofon `s werelds grootste leverancier van groef-aftasters.


Composiet

De futuristische Ortofon MC 3000 werd in de jaren `80 door velen als het hoogtepunt van element-evolutie beschouwd. Dat element was onder andere voorzien van een unieke -en kostbare- behuizing met zeer goede mechanische eigenschappen. De latere `middenklasse` Ortofons waren vaak van aluminium behuizingen voorzien, voor een goede rigiditeit. In metalen behuizingen kunnen hoogfrequente resonatie-pieken ontstaan en alhoewel kunststof en hout minder sterk resoneren bij hogere frequenties kunnen die materialen minder rigide zijn of trager in energie-afvoer.



Men heeft bij Ortofon jarenlang gewerkt aan keramische composiet-behuizingen, met als doel: het behoud van wenselijke dempende eigenschappen plus een zo hoog mogelijke rigiditeit en een snelle energie-afvoer. Het resultaat was de Jubilee; een hoogwaardig element met een bijbehorend prijskaartje. Enkele jaren geleden kwam men in Denemarken op het idee om een houtpoeder-composiet te ontwikkelen met vrijwel even goede eigenschappen als de keramische versie en lagere productiekosten. Dat onderzoek resulteerde in een nieuw materiaal waarmee dankzij spuitgiet-vervaardiging behuizingen met een complexe vorm kunnen worden gemaakt. Het materiaal bestaat uit 55 % hout (poeder) wat door een speciale hars wordt gemengd. De behuizing wordt vervolgens afgewerkt met een tweekleurige lak. Bij de Rondo Moving Coil elementen omsluit deze hout/hars behuizing een aluminium chassis waarmee verschillende materialen op effectieve wijze worden gecombineerd in één constructie.           


Rondo Red & Bronze

De Rondo elementen worden geleverd in de herkenbare wit-rode Ortofon verpakking waarin twee Styropor schuimschelpen een aluminium/acryl capsule (met daarin het element) beschermen. Dat alles maakt een nette indruk maar belangrijker is het feit dat de verpakking de gevoelige inhoud goed beschermd tijdens transport. De Red wordt geleverd met een Ortofon schroevendraaier, twee montageschroefjes en een set headshell-draadjes terwijl het survival-pakket van de Bronze daarnaast nog een naalddrukweger en en naaldborstel bevat.

Aan de bovenzijde van een Rondo body is het aluminium chassis zichtbaar wat is voorzien van montagepunten met getapt schroefdraad. Alle Rondo modellen hebben een integraal naaldbescherm-vizier. De speciale Japanse lak is bij de Red uitgevoerd in dieprood en zwart terwijl de lak van de Bronze goudbruin-metallic en zwart is, waarbij de metallic-zwemen gelukkig niet al te glitterig ogen (de afwerking doet bijna denken aan dat van een Koetsu Urushi).

Beide Rondo`s hebben een opgegeven uitgangsspanning van 500 microVolt (0.5 mV), een impedantie van 6 Ohm, een eigen gewicht van 10,5 gram en een naalddruk-bereik van 2 tot 2,5 gram. Terwijl de Red een `nude` elliptische naaldtip heeft is de Bronze van een Fritz Gyger FG 80 Fine Line tip voorzien. De Bronze haalt een tracking-ability van maar liefst 90 micrometer ten opzichte van de zeer respectabele 80 van de Red. De kanaalscheiding van de Bronze ligt 3 dB hoger en hij loopt in het hoog 10 kiloHertz verder door (tot 40 KHz) maar de tip-massa en de dynamische compliantie van deze Rondo`s zijn weer gelijk.




Luisteren

De Rondo Red en Bronze werden beoordeeld met behulp van een Linn Sondek LP12, voorzien van een Naim voeding en de Naim ARO toonarm. Beide elementen werden eerst ingespeeld (de Bronze was nog nieuw). De Red prefereerde een naalddruk van 2,25 gram terwijl de Bronze een voorkeur had voor 2,3 gram. De mooie Mighty Sam McClain LP Give It Up To Love werd tevoorschijn gehaald zodat de Red de gelijknamige track kon aftasten. De intro, met subtiel bespeelde bekkens kwam met een rijke en groot afgebeelde metaalruis naar voren. Bij de rim-shots lag de nadruk op het hout en was de nagalm lang hoorbaar. De gorgelende zang van Mighty Sam kwam op rollende en expressieve wijze naar voren waardoor deze schrijver met een brede grijns zat te luisteren.


EDITORS' CHOICE