REVIEW

Der Baader Meinhof Komplex

Jan Luijsterburg | 11 juni 2009

Duitsers gründlich? Nou, als deze DVD of deze film als maatstaf mag gelden: ontzettend! Het gaat dan ook niet om niets. Een belangrijk stuk eigen geschiedenis, de periode waarin de Rote Armee Fraktion middels gewelddadige aanslagen de gemoederen meer dan bezig hield. Nu vormgegeven als historische actiefilm waarin er werkelijk alles aan gedaan is de feiten getrouw te verbeelden.

Der Baader Meinhof KomplexTwee en een half uur, dat lijkt veel voor een film. Om de hele geschiedenis van Urlike Meinhof, Andreas Baader en hun kompanen te vertellen is het echter weinig. De gebeurtenissen, te beginnen met de bruut neergeslagen rellen rond het bezoek van de sjah van Perzie in 1967, volgen elkaar in hoog tempo op. Het beeld dat geschetst wordt is dat van een groep mensen die vanuit een oprecht gevoel dat het goed mis was in de wereld in een spiraal terecht kwam waarin onderlinge machtsverhoudingen belangrijker werden dan het oorspronkelijke doel. Ondertussen werd er veel ellende aangericht, waarbij de eigen omgeving even goed slachtoffer was als de mensen die fysiek getroffenen werden bij aanslagen. De kinderen van Ulrike Meinhof moesten het zo al lang voor haar dood zonder hun moeder stellen. Het meest huiveringwekkend is wel het machismo van Andreas Baader, die overkomt als een enge psychopaat: onberekenbaar en puur op zelfbevestiging gericht, zonder enige empathie.

Uli Edel en Bernd Eichinger hebben in hun verfilming van het boek van Stefan Aust op het obsessieve af geprobeerd de geschiedenis zo precies mogelijk weer te geven, en daarvoor de vorm gekozen van een flitsende actiethriller vol bommen en granaten, aansprekend voor een jong publiek. Die combinatie blijkt lastig. Een spannend verhaal was gebaat geweest bij minder personages en een meer compacte plotontwikkeling. Een historisch verslag had meer informatie over bedoelingen en een beeld van de maatschappelijke context kunnen gebruiken. Nu hinkt de film op twee gedachten, wat wringt.

Der Baader Meinhof Komplex

Die beperking wordt meer dan goedgemaakt door de enorme hoeveelheid achtergrondinformatie op de tweede DVD in deze set. Alles wat je mist in de film zit in de Making of en de documentaire About Authenticity, waarin de obsessieve behoefte alles precies te laten kloppen centraal staat en meteen duidelijk wordt waarom het hier om de duurste Duitse film ooit gaat. Er is een uitvoerig verslag van het inlevingsproces van de acteurs – ook allemaal zo ‘echt’ mogelijk naar de historische figuren. Betrokkene aan de zijlijn Stafan Aust komt uitvoerig aan het woord over de geschetste periode en Bernd Eichinger vertelt over het productieproces van de film. Tot slot zijn er ook nog een kort portret van de regisseur en een fraai verslag van de totstandkoming van de soundtrack.

In totaal overtreffen de extra’s de film in lengte: DVD 2 duurt bij elkaar ruim drie uur. Dat is een hele zit, maar de liefdevol gemaakte documentaires en de toelichtingen vormen een onmisbare compensatie voor wat de film qua context laat liggen.

Aanvullende informatie:
Duitsland, 2008
Speelduur: 150 minuten
Productie: Bernd Eichinger, Manuel Malle, Tomas Gabriss
Regie: Uli Edel
Scenario: Bernd Eichinger
Camera: Rainer Klausmann
Montage: Alexander Berner
Art direction: Bernd Lepel
Muziek: Peter Hinderthür, Florian Tessloff
Met: Martina Gedeck, Moritz Bleibtreu, Johanna Wokalek, Bruno Ganz
Extra`s: Making Of (28 min), A Portrait About Director Uli Edel (13 min), About Authenticity (20 min), The Music (12 min), The Actors and Their Characters (38 min), Stefan Aust on the Red Army Faction and their historical context (42 min), Bernd Eichinger On The Approach To The Movie And The 60´s And 70´s (15 min), Bernd Eichinger On The Dramaturgy Of The Movie (10 min)
Uitgave: A-film 
Website: www.thebaadermeinhofcomplex.com


EDITORS' CHOICE