Van de tuner geen kwaad weten...


René van Es | 06 oktober 2000

Al een heel lange tijd zit mij iets dwars en dat houdt verband met de in de winkels aangetroffen tuners van diverse merken. Een paar jaar geleden ben ik zelf op zoek gegaan naar een nieuwe tuner ter vervanging van een, al jaren naar tevredenheid spelende Pioneer tuner (staat nu in de keuken), die als een koopje bij BCC werd opgehaald. Vol toeters en bellen, een zee aan knopjes, lampjes, filters en voorkeurzenders. Daarnaast nog een zeer acceptabele geluid op de kabelantenne en nooit een storing. Wat wil een mens nog meer? Eigenlijk de oude Dynaco FM5 terug die helemaal met de hand te bedienen was en fantastisch klonk. Maar ja, verkocht is verkocht...

Nou, als die Dynaco niet kan, dan wil een mens wel eens een tuner die past bij de rest van de set. Strak uiterlijk, Spartaans, want dat moet bij high-end, geen overdreven mogelijkheden en een goed geluid. Kom je bij de diverse dealers eens op de koffie en wat schetst je verbazing; er zijn twee soorten tuners te koop. Soort een zijn de broertjes/zusjes van de Pioneer, met een keur aan mogelijkheden, typisch Japans uiterlijk, RDS, 50 voorkeurzenders etc. etc. En soort twee zijn de echte high-end merken zonder alle franje, met minder voorkeurzenders, vaak niet eens RDS en prijzen die de gemiddelde Nederlandse klant nog niet eens wil betalen voor een complete audioset, incl. 5 speakers en een subwoofer. Zoek je heel goed, dan tref je daartussen nog iets aan.

Ziet u ook wel eens van die plaatjes van de binnenzijde van tuners en vraagt u zich dan ook af waar de prijs op slaat? Nou ik wel. In heel veel tuners zit het ontvangstdeel van Grundig. Een zeer goed werkende print die gewoon kan worden gekocht bij Grundig door fabrikanten. Dan heb je uiteraard nog een versterkertje nodig, dat wat spanning moet leveren, soms discreet uitgevoerd, maar vaak bestaande uit een handje IC’s (op-amps) en een voeding. En verder een lege kast, die wel precies de afmeting heeft van de overige componenten van een bepaald merk. Een frontje met een digitale display maakt de zaak af. Weinig meer, minder kan niet.

Waarom bekruipt mij het nare gevoel dat over de rug van de consument de kosten van een high-end tuner sterk zijn opgevoerd? Ik zal u verklaren waarom ik dat gevoel heb. Schroef ik een versterker open dan zie ik daar al direct een zware voeding, een printplaat, soms echt vol met componenten, mechanische verstevigingen en een doordacht eigen ontwerp. Realist als ik ben snap ik dat daar een prijskaartje aan hangt. Ontwerp, test, inrichting productie, design, inkoop, reclame, verkoopkosten, marges (we willen allemaal een boterham verdienen) etc. Dus dat is verklaarbaar. Maar nu, de tuner...: standaard printje, kleine voeding, simpele versterker, simpele bedrading, standaard display en vooral veel lucht. En de prijs, gelijk aan die dure versterker.

Als open vraag zou ik aan de heren fabrikanten eens willen vragen om te verklaren waarom een tuner zoveel moet kosten. Zal ik vast een paar ballen voor open doel leggen.
- De series zijn klein. Ja dank je de donder, dat blijven ze ook als men er zulke prijzen voor vraagt.
- De kast is duur. Zo dus de bijbehorende versterker haalt een groot deel van de waarde uit het kastje en de inhoud is veel minder een kostenpost. Heeft u hem dan ook in een standaard elektronica kastje?
- Ontwikkelkosten zijn hoog. Kom, kom, een beetje elektronicus zet zo een tuner in elkaar. De versterker technologie is al in huis, voeding kennis idem dito en een standaard print kopen is zo gedaan.
- De prijs van versterkers en cd-spelers is zo uitgeknepen dat we het op de tuner moeten verdienen. Flauw, misschien, maar schuilt er niet een beetje waarheid in?

Van de tuner geen kwaad weten...

In de afgelopen maanden ben ik met een paar mensen op zoek geweest naar een nieuwe installatie. Men heeft een bepaald budget (in deze gevallen tussen de Fl. 6000,- en Fl. 8000,- gulden) en wil daarvoor speakers, versterker, cd-speler en een tuner. Heren fabrikanten, u wilt niet weten hoeveel merken zijn afgevallen omdat het budget ver moest worden overschreden vanwege de kosten van de bijpassende tuner. Echt mooie sets bleven in de winkel staan, simpel omdat mijn kennissen een set willen die niet bij elkaar is gezocht uit diverse merken. Ze willen een eenheid en zijn daarom bereid met “slechtere” componenten genoegen te nemen, als het beter staat in de kamer. En het budget wordt gehaald! Merken, ach ik laat die namen maar achterwege. Iedereen kan de prijslijsten bekijken en zo uitvissen wie ik probeer aan te spreken. Met de Engelsen voorop.

Laat ik helder zijn, ik weet dat dingen geld kosten. Maar waarom wordt ons het vel over de oren gehaald? Sinds jaar en dag is een Denon tuner in Engeland uitgeroepen tot een van de best klinkende tuners te koop. Prijs, minder dan Fl. 500,- en toch met alles erop en eraan. En waarom heb ik dan toch ooit een Musical Fidelity aangeschaft voor Fl. 895,-? Gewoon, ziet er strak uit, past bij de rest van de set, klinkt mooi en werkt al jaren naar behoren. Maar weet u wat de kinderen zeggen? "Wat een simpel ding zeg, heeft niet eens RDS, de eerste de beste autoradio kan tegenwoordig meer Pa". En ze hebben nog gelijk ook. Sky Radio op de achtergrond voor die prijs is een beetje zonde, laat staan het door mij verafschuwde Veronica en Radio538.

Heren importeurs en fabrikanten, neemt u de handschoen op? Komt er nu een tuner voor een aanvaardbare prijs en dat mag best wat hoger zijn dan de doorsnee Japanner. Of klimt u in de pen en verklaart u mij de hoge prijs waarbij ik mij dan het recht mag voorbehouden die info door te geven aan de lezers van hifi.nl Of zijn het in wezen allemaal de opvolgers van de Magnun-Dynalabs en de ooit geroemde Revoxen? Aan u het antwoord.