EMP: Hendrix museum

Denkend aan Seattle zie ik Windows en hoor ik Boeings, Hendrix en Curbain. Deze zeer vrije variatie op Marsmans beroemde gedicht is de inleiding voor een verslag van Dr. Longbeard en Marja aan het Experience Music Project in Seattle Washington.

Seattle en de omliggende plaatsen zijn de bakermat van veel zaken waar wij dagelijks mee te maken hebben. De meesten van ons zijn computer gebruikers en daarvan gebruikt het gros produkten van Microsoft wat zijn hoofdkwartier heeft in Redmond, een plaatsje vlak bij Seattle. Niet dagelijks, maar toch steeds vaker verplaatsen wij ons in een vliegtuig van het merk Boeing en deze worden gebouwd in gigantische hangars ook al in de buurt van Seattle.

Maar is komt meer uit Seattle: muziek, veel muziek. Seattle is de geboorte plaats van onder andere Jimi Hendrix en van Kurt Curbain. Naast het feit dat beiden begenadigde muzikanten waren, zijn ze alletwee op tragische wijze om het leven gekomen en liggen in Seattle begraven. Gelukkig leeft hun nalatenschap door.

Een ander tragisch feit is de diagnose van kanker bij de medeoprichter van Microsoft, Paul Allen enige jaren geleden. Die diagnose sloeg hard in bij Allen en hij nam daarop het besluit om zich meer te gaan werpen op zijn hobby muziek en met name de gitaar.

En wat doet een man met een immens vermogen, zo’n 26.000.000.000 dollar (a Hfl. 2,50!)? Dan bouw je je eigen museum voor je verzamelde spulletjes. Deze spulletjes zijn vooral aandenkens aan Allen’s grote idool Jimi Hendrix. Hij heeft naast alle LPs (zo veel zijn het er natuurlijk niet) van Jimi ook veel kleding, gitaren of brokstukken daarvan, een Marshall set van het idool en noem maar op. Zelfs een tandenborstel ontbreekt niet.

Een museum bouwen. Kosten geen bezwaar, overleg met de gemeente levert ook niet een probleem op, dus een architect in de arm genomen. Niet een gewone architect natuurlijk, maar niemand minder dan Frank Gehry. Gehry staat bekend om zijn gebruik van wilde kleuren, bijzondere materialen en vooral atypische vormen en hoeken. Zijn gebouwen verbeelden een visuele spanning.

Paul Allen en zijn mede strijder Jody Patton gaan in ’95 naar Gehry met de vraag een gebouw te ontwerpen dat het flamboyante van Hendrix en de algehele sfeer van Rock ‘n’ Roll verbeeldt. Het idee van een Hendrix Museum was dus al uitgebreid met een groter doel; de geschiedenis van de Amerikaanse populaire muziek zoals die wordt vertegenwoordigd door R&R.


©EMP

Door gebruik te maken van een 3D computer ontwerppakket, CATIA, wat eigenlijk voor de lucht- en ruimtevaart industie is gemaakt (Boeing), heeft Gehry een gebouw kunnen ontwerpen dat zijn gelijke niet heeft. Er is geen enkel vlak deel ( behalve dan natuurlijk de vloeren) te ontdekken. Het heeft het meeste weg van een prop papier die gemaakt is van verschillende glanzende papiersoorten. De buitenkant glimt je tegemoet in blauw, rood, zilver, chroom en goud. Het gebouw staat op het terrein onder de Space Needle, een overblijfsel van een wereldtentoonstelling en wordt doorsneden door een monorail.

Maar genoeg over de buitenkant, we gaan naar binnen. Na het ‘doneren’ van $39.90 (afgeschreven als `charirty` op de creditkaart rekening) mogen Marja en ik erin. Binnen geen tassen en fotos toegestaan en overal vriendelijke, maar wel brede bewakers. En alles gaat op de rustige Noord West Amerika manier. Geen haast, en alles is schoon en modern. Direct na de kaartverkoop loop je naar de Sky Church. Dit is de eerste verwijzing naar Hendrix en zijn eigen filosofie. Ruim 20 meter hoog en voorzien van een immens 14 bij 24 meter video scherm. Op de drempel van deze Hendrix tempel wordt je een portable DVD speler aan een soort harnasje omgehangen. Je krijgt een koptelefoon op en wordt doorgestuurd naar een volgende medewerker - de VS: volop personeel overal - die je een uitleg geeft over het systeem. Het komt erop neer dat je met een ‘space’ uitvoering van een Palm via een infra rood verbinding op een voorwerp in de tentoonstelling ‘klikt’. Hierna wordt het bij het voorwerp behorende stuk op de DVD opgezocht.


©EMP

EMP: Hendrix museum

Of je krijgt een stuk muziek, of een stuk tekst. Via een aantal toetsen op de ‘Palm’ kun je dieper gaan en meer informatie krijgen over het onderwerp. In totaal staat er 12 uur gesproken woord en geluid op het ‘Audio Delivery System”.

Het eerste deel van de tentoonstelling is de Guitar Gallery. Hier wordt de geschiedenis van de elektrische gitaar verteld in woord en geluid. Een vrij statische op stelling leid je langs de verschillende stadia van ontwikkeling. Leuk is dat er ook de uit die tijd stammende versterker/luidspreker combinatie bij ziet. Pioniers van de elektrische gitaar als Les Paul voor Gibson, Chet Atkins voor Gretch en Bill Carson van de Fender Stratocaster geven hierbij commentaar. Naast de sound van deze instrumenten wordt er ook aandacht besteed aan de vervorming ervan door middel van de effect pedalen als Fuzz, Octavia, Wah enzovoort.

Helaas staat in het midden van de Gallery een groot video scherm waar diverse hedendaagse gitaristen hun kunnen vertonen en waarbij geluid via een aantal speakers komt. Dit geluid overstemt de toch al discutabele kwaliteit van de hoofdtelefoon.

Het volgende onderdeel is de Hendrix afdeling. Naast de genoemde kleding en al dan niet gehele Fenders veel muziek. Wat we wel missen hier is de controverse die Hendrix tijdens zijn leven was. Een Amerikaanse zwarte muzikant die naar Engeland wordt gehaald en daar met 2 witte bandleden de toon zet. Andere witte blues bands spelen daarna nooit meer hetzelfde als ervoor. Ook de tweespalt in de verering van Hendrix komt ons inziens niet uit de verf. Waarschijnlijk is de VS toch te puriteins. De aanhang van Hendrix is duidelijk in twee kampen te verdelen en hij maakte hier ook grif gebruik van. Aan de ene kant de mannelijke fan die net zo wil spelen als Jimi en dus alle aandacht heeft van zijn muziek instrument, en aan de andere kant de vrouwelijke fan die veel meer aandacht heeft voor Hendrix’ andere instrument. Beide zijn legendarisch om verschillende redenen en de combinatie helemaal.

Gelukkig wel aandacht voor de innovaties die Jimi de muziek industrie heeft gebracht. Speelden de Amerikanen voornamelijk op Fender versterker/speaker combo’s, in Europa was dit Marshall. Jimi wilde alleen meer uit de versterkers halen en heeft dus samen met Jim Marshall ontwerpen gemaakt die precies dat geluid produceerden wat hij wilde. Meer gain en eerder clippen. Zo ging dat ook met ontwerpen voor effect pedalen.

Na de Hendrix Experience volgt een overzicht van muziek en muzikanten van de Noord Westkust. Uiteraard veel Nirvana. En dan kom je bij een van de leukste - voor het kind in de mens - delen van het EMP. De Artist Journey. Net als in een attractie park kun een echte gids volgen door in dit geval The Funk. De geschiedenis van Funk muziek wordt eerst op een multi-screen video uitgelegd door de grote funkmasters. Hierna volg je de gids een spiraaltrap op waarlangs video schermen en massief geluid je al voorbereiden op de ultieme Funk ervaring. Die ervaring bestaat eruit dat je op een harde stoel in een soort filmzaaltje gaat zitten waarna er een veiligheidsbeugel naar je toe komt. Je zit dus stevig voor de rit. En wat voor rit. Je maakt een 3D reis, het hele stoelengedeelte van de zaal kan bewegen, naar het land van de Funk waar een flitsende maar helaas veel te kort optreden van James Brown, Chaka Khan, Bootsie Collins, George Clinton en anderen met wervelende beelden, een snoeiharde bas en bewegend podium er een sensatie van maken. Dit hebben we dus twee keer gedaan!

En dan loop je - het blijft de VS - richting restaurant en winkels langs een kunstwerk gemaakt van honderden elektrische gitaren. Maar eerst je elektronische gids inleveren. In de winkel wel de laatste door de Hendrix erfgenamen Hendrix uitgegeven 8-LP box meegenomen voor een redelijke prijs.


©EMP

Mocht je in de buurt van Seattle zijn is een bezoek zeker aan te raden. Naast het genoemde is er ook een uitgebreide elektronische muziek bibliotheek, zijn er workshops onder leiding van bekende muzikanten en vinden er concerten plaats. De hele onderneming is er een van een man met te veel geld, een passie voor techniek en muziek maar wel met een gezonde hoeveelheid ‘kind’ in zich.

Uiteraard is er een mooie website met beeld en geluid: EMP Live