Omtec PC-9001 Power Controller
Iedereen in Europa is on line. Ja, 100% van de inwoners van Europa is verbonden met het netwerk. Internet? Nee, het europese stroomnetwerk. Miljoenen en miljoenen apparaten hangen allemaal aan hetzelfde netwerk waar u en ik ook mee verbonden zijn. Koelkasten, kachels, lampen, computers - je kunt het zo gek niet bedenken of het is wel via het Net verbonden.
We hebben dus alles gedaan om het bron signaal zo perfect mogelijk aan te bieden. Alleen aan het voedings signaal hebben we in de meeste gevallen niets gedaan. En hier gaat het meestal fout. Het signaal dat uit de muur komt is tegenwoordig verre van sinus vormig. De vorm heeft het meeste weg van een trapezium.
De verschillende gebruikers van de netstroom belasten het net ook verschillend. Nog niet zolang geleden waren gloeilampen veruit in de meerderheid als het om gebruikers gaat. Tegenwoordig zijn er steeds meer electronische dimmers op het net te vinden en diverse digitale electronica. Het grote nadeel van dimmers is dat deze het net asymetrisch belasten wat weer hoorbaar is in het brommen van transformatoren in audio apparatuur verderop op de kabel. Ook digitale bronnen als CD spelers en PCs zijn verantwoordelijk voor een forse netvervuiling. Dit gebeurt bij ons thuis. De buren hiernaast doen het zelfde en hun buren enzovoort. De hele straat wijk, stad, provincie, land hangt allemaal aan dezelfde kabel.
Terwijl audio systemen steeds beter worden, en met name de voedingen met efficiente ringkerntrafos, worden ze ook steeds gevoeliger voor netvervuiling en kunnen snel gaan brommen. Maar ook veel subtielere effecten van de hedendaagse netvervuiling bedreigen ons dagelijks. De al genoemde ‘digitale’ vervuiling van CD spellers en PCs beinvloed de klank van onze installatie danig. Het lage tonen gebied lijdt onder deze vervuiling en klinkt dun en tekent niet ver door. Hoge tonen klinken schril en blikkerig.
Veel audio enthousiasten horen de gevolgen en compenseren dit door andere luidspreker kabels te proberen; een dike koper kabel klinkt ‘warmer’ en maskeert het echte probleem. Door de subwoofer een streepje meer te geven wordt het laag opgekrikt. Dit zijn lapmiddelen en doen het geluid niet ten goede. We moeten bij de bron zijn van de problemen. En omdat we niet een eigen energie centrale kunnen bouwen (accu voedingen laten we even buiten beschouwing) is voor ons de bron de stoppenkast.
Omtec PC-9001 Power Controller
Vanuit de stoppenkast willen we een aparte groep maken voor de audio installatie. Als het enigszins mogelijk is ook een groep met een schone aarde. Helaas is het niet voor iedereen mogelijk een aardpin te slaan. Bij ons op de 32ste verdieping is dat ietwat problematisch. Maar als het mogelijk is sla dan een koperen pijp ten minste 2 meter de grond in, en gebruik deze als aarde.
En dan netfilters. Deze zijn populair en de catalogi roemen hun prestaties. Alleen, de meeste passieve netfilters bevatten een of meerder condensatoren en een spoel. Hierdoor werken netFILTERs als begrenzers. De condensator – of soms een diode – beperkt de stroom en de spoel de spanning. Het effect is wel dat de vervuiling gefilterd wordt, maar aan de andere kant wordt de dynamiek van de installatie beperkt. Als er een grote stroomvraag komt is deze door de begrenzing niet te leveren; het geluid klinkt mat.
Betere oplossingen zijn Net Regelaars. Regelaars zijn voorzien van een zekere intelligentie die ervoor zorgt dat ook grote stroom vragen beantwoord blijven. Constant wordt de door de aangesloten apparatuur opgenomen stroom gemeten en geevalueerd. Het resultaat wordt dan naar de regeltechniek gezonden die daarop de aangepaste stroomtoevoer doorvoert. De hele operatie gaat bijzonder snel, in ieder geval niet langzamer dan de netfrequentie.
Uit bovenstaande blijkt dus een duidelijke 1-op-1 koppeling tussen netregelaar en aangesloten audio apparaat als meest wenselijke. De specifieke stroom en spannings eisen worden per regelaar per CD speler, DAC, versterker enzovoort gewaardeerd en ingesteld op een dynamische manier. Maar genoeg theorie, nu de praktijk.
Voor onze hoofdinstallatie hebben we 5 Omtec PC-9001 Power Controllers besteld bij Manfred Baier van Omtec in Giessen, Duitsland. Deze werden prompt geleverd. In de tussentijd hadden we een lang kunststoffen stekkerblok aangepast voor auidio gebruik. Dit stekkerblok is er een van het type met 10 randaarde contactdozen en zo’n schakelaar met rood neon lampje. Binnenin, en dat was de redden deze te gebruiken, lopen massive koperen banen als geleiders. Geen dunne draadjes dus.
Allereerst het blok geopend en de aangebrachte kabel met netstekker verwijderd. Hiervoor in de plaats komt een zelfbouw kabel bestaande uit 3x 2.5 kwadraat VD installatie draad – hetzelfde wat ook in de muur zit. De schakelaar is omzeild en intern is alles gesoldeerd.
De vijf PC-9001 worden op een rij in het nieuwe stekkerblok gestoken en de componenten kunnen daar dan weer in. Een PC-9001 ziet er uit als een fors format schakelklok van ongeveer 15x5x5 cm. Openmaken van de PC-9001 is niet te doen omdat de maker om zijn ideeen te beschermen de boel in hars heeft gegoten. De volgorde die wij hebben aangehouden voor het aansluiten van de appartuur is als volgt. Van dicht bij wandcontactdoos naar achteren eerst de CD speler, dan de DAC dan de versterker en dan beide subwoofers. De draaitafel zou na de DAC zijn gekomen. Verder zijn in de keten slechts de versterker en de subwoofers geaard. De rest heeft slechts 2 voedings draden (common ground) en alles is in fase.
De eerste indruk. De subs, voorzien van grote ringkern trafos in de versterkers, hadden zonder de PC-9001 last van een lichte trafo brom. Met de PC-9001s is die verdwenen. Dus so far so good. Na een dag op stand by te hebben gestaan hebben we de eerste luister sessie uitgevoerd. Direct al een duidelijk verschil; het hoog is minder schril. Wanneer het hoog soms aan de schrille kant is, kan dat bij hoornluidsprekers irritant overkomen. De PC-9001 halen dat weg. Verder klinkt alles ‘open’ en levendig.
De hele installatie is verder normaal gebruikt zonder echt op de PC-9001s te letten gedurende 4 weken. Hierna zijn de luister tests vervolgd. De test opnames laten na de inspeel periode duidelijk verbetering horen. Naast de al gemelde verbeterde hoog weergave is ook het stereo beeld en de midden weergave verbeterd. Het best valt het resultaat samen te vatten als een ‘zwartere achtergrond’ waartegen het geluidsbeeld wordt neergezet.
Maar waar zit nu de grootste winst? Om practische redenen laten we de DAC buiten beschouwing, die blijft verbonden met de toegewezen PC-9001. De andere onderdelen van de installatie gaan we nu stuk voor stuk ontdoen van de netregelaar.
Eerst de subs. Hier valt op te merken dat als verwacht de trafo brom weer terug komt. Verder geen spannende verschillen. Dan de 300B SET versterker als volgende schakel zonder regelaar. Nu valt direct op dat het het 3D effect minder is dan met de regelaar in bedrijf. De zwarte achtergrond is een stuk grijzer en de scheiding van instrumenten is kleiner. Als laatste de CD speler ontdaan van zijn PC-9001. Het resultaat is de terugkeer van het schrille in bepaalde opnames en het geluid wordt nog platter en minder levendig.
Kan de installatie ook draaien met 1 CP-9001 is de volgende vraag die we ons stellen. Hiervoor een tweede stekkerblok net als de eerste geprepareerd. Dit stekkerblok via een PC-9001 aan het net gekoppeld en de appartuur in de volgorde CD, versterker en dan subs erin geprikt. De DAC blijft via een eigen regelaar spelen. Het resultaat is beter dan zonder regelaar maar wel minder dan met elke component zijn eigen regelaar.
We kunnen concluderen dat electronische net regeling in de huidige tijd eigenlijk een verplichting is voor de serieuse muziek liefhebber. De vervuiling op het net is te groot om te worden genegeerd. Door de modulaire bouw van de Omtec PC-9001 is het mogelijk om de installatie stap voor stap te voorzien van regelaars per component.
Gebruikte installatie: CEC Tl5100, Audio Note DAC 2T, Audio Note Meishu met AVVT 300B, Avant Garde DUO. AN-V interlinks en puur zilver 3-wiring.
Test opnames: Hugh Masekela: Hope, Yuri Honing: Sequel, Greetje Bijma: Freezing Screens en Pump and Pipe.
Omtec PC-9001
Netstroom regelaar tot 5 Amp
DM. 390 per stuk
Omtec Audio is te vinden op www.omtec-audio.de