De Geschiedenis van Marantz


Redactie HiFi.nl | 26 februari 2003 | Marantz

Noot van de redactie
Marantz viert in 2003 haar 50-jarig bestaan. Hieronder leest u een artikel, geschreven door Marantz, waarin de ontwikkeling van Marantz besproken wordt. Dit artikel is integraal geplaatst en niet bewerkt door de redactie van HiFi.nl.

Een halve eeuw hifi-apparatuur

Er zijn weinig namen in de wereld van hifi-audioapparatuur die een even luisterrijke geschiedenis hebben als Marantz. In 2003 viert het bedrijf haar 50e verjaardag. Om te zien hoe Marantz – bemind door de deskundige audioliefhebber en bekend om zijn kwaliteit – zijn unieke positie op de markt heeft weten te behouden, moeten we terug naar de wortels van Marantz, naar het begin van de industrie van opgenomen muziek.

Hoe het begon

Het verhaal begint in 1948, toen Columbia Broadcasting System (CBS) de eerste mono langspeelplaten (LP`s) op de markt bracht en het publiek voor het eerst geïnteresseerd raakte in muziekweergave van kwaliteit. Een van deze muziekliefhebbers was freelance graficus en amateur-musicus Saul Bernard Marantz, een inwoner van New York, geboren in 1911. Saul was ontevreden over de apparatuur die destijds verkrijgbaar was en bracht vele uren in zijn kelder door, waar hij versterkers bouwde om zijn geliefde LP-verzameling mee af te spelen.

In het begin hadden LP`s last van inconsistente opnamekenmerken. Hierover maakte Saul zich zorgen, dus in 1952 bouwde hij een, voor die tijd revolutionaire, voorversterker. Deze was voorzien van elke equalizercurve die nodig was om de onregelmatige opnamekenmerken op te heffen, en sloeg direct aan bij zijn vrienden. Hij noemde de versterker de ‘Audio Consolette’, en zijn vrouw overtuigde hem om er 100 van te maken en te verkopen. Binnen een jaar bedroeg het aantal na te leveren bestellingen echter meer dan 400 stuks!

Het begin van een prestigieuze lijn

Net zoals Saul B. Marantz verliefd was op LP`s, zo werden muziekliefhebbers over de hele wereld al gauw verliefd op zijn producten, die tegenwoordig, na een halve eeuw, nog steeds een sterke positie innemen. Hij richtte Marantz officieel op in 1953 en bracht een jaar later Model 1 mono voorversterker uit (een commerciële uitbreiding van de Audio Consolette). Deze versterker bevatte een zeer geavanceerde geluidsequalizer die gemakkelijk aan de RIAA-normen voor equalizers voldeed die hetzelfde jaar werden ingevoerd. Bovendien had deze versterker zeven ingangen, waarvan één voor TV-geluid, 40 jaar vóór de introductie van de thuisbioscoop!

Model 1, verkocht voor $168, destijds een fors bedrag, werd geprezen om de fantastische geluidskwaliteit, met een dynamiek die de liefhebbers en de critici verraste. Deze versterker, met functies als een tapemonitorschakelaar, een draaibare volumepotentiometer en een gescheiden voeding, lag ten grondslag aan de Marantz-traditie waarin kwaliteit en vernieuwing altijd voorop staan. Tegenwoordig betalen verzamelaars heel wat meer dan de oorspronkelijke vraagprijs voor een Model 1 in goede staat, en de prestaties van Model 1 worden nog steeds als een mijlpaal in de muziekvoorversterking beschouwd.

Al snel werd de serie uitgebreid. In 1956 werd Model 2 vermogensversterker geïntroduceerd. Dit meesterwerk liep jaren voor op de toenmalige concurrentie, en had twee aandrijfmogelijkheden. Met een eenvoudige keuzeschakelaar kon worden overgeschakeld naar pentode voor een uitgangsvermogen van 40 Watt, of naar triode voor 25 Watt. Van Model 2 vond één criticus zelfs dat het geluid ‘schitterend’ was, een woord dat in de jaren vijftig zelden werd gebruikt als er werd gesproken over hifi-kwaliteit!

In 1957 werden Model 3 mono tweeweg kanalenverdeler en Model 4 voeding toegevoegd, en een jaar later kwam Model 5 uit, een minder krachtige, maar toegankelijkere versie van het nogal dure Model 2. In dit jaar verschenen er ook voor het eerst stereo grammofoonplaten, en introduceerde Marantz Model 6 stereoadapter die in combinatie met twee Model 1 voorversterkers kon worden gebruikt. De wereld maakte dit jaar echter ook kennis met wat volgens velen de beroemdste Marantz-creatie van allemaal is: Model 7c stereo voorversterker.

Uitstekend geluid en een prachtig uiterlijk

Model 7c, een rechtstreekse afstammeling van Model 1, werd een van de best verkopende audio-installaties voor het hoge marktsegment ooit (130.000 stuks in alle variaties). Het grote succes van dit model heeft ongetwijfeld te maken met de uitstekende geluidskwaliteit, de modus- en balansregelingen en de afzonderlijke toonregeling per kanaal. Fans van Model 7 beweren echter ook (en ze hebben gelijk) dat deze installatie ook de nieuwe norm vaststelde voor een aantrekkelijk uiterlijk, met het uitgebalanceerde voorpaneel en het subtiele lampje onder het Marantz-logo. Model 7 serie ontwikkelde zich 10 jaar later uiteindelijk tot de 7T, de allereerste halfgeleidervoorversterker van Marantz.

Aan het begin van de jaren zestig introduceerde Marantz haar eerste stereo vermogensversterker, Model 8, met 30 Watt per kanaal. Dit model, gelijk in ontwerp aan de legendarische Modellen 2 en 5, had blootliggende buizen en een uitzonderlijke geluidskwaliteit. Model 9 uit 1963 is een mono vermogensversterker van 70 Watt die volgens veel kenners nooit is geëvenaard. 1963 was een zeer goed jaar voor Marantz, omdat toen nog een andere mijlpaal uit de hifi-geschiedenis het levenslicht zag: Model 10 FM-buistuner, met ingebouwde oscilloscoop om de kwaliteit, de sterkte en de balans van het ontvangen signaal te controleren.

De Geschiedenis van Marantz

De tijd staat niet stil

Terwijl in de jaren zestig de revolutie in de popmuziek plaatsvond, vonden er ook bij Marantz veel veranderingen plaats. Vanwege de hoge ontwikkelingskosten van Model 10 kwam Saul Marantz in de financiële problemen en moest hij zijn bedrijf in 1964 uiteindelijk verkopen aan Superscope Inc. Hij ging enkele jaren later met pensioen. De zogeheten oude Marantz-periode liep ten einde, en hiermee waren ook de gouden jaren van de buisversterker voorbij. Saul Bernard Marantz overleed 1997 op 86-jarige leeftijd, een trieste gebeurtenis voor audioliefhebbers over de hele wereld.

Nadat hij het bedrijf had aangekocht, wilde de directeur van Superscope, Joseph Tushinsky, het bedrijf uitbreiden en Marantz in een algemenere audiofabrikant veranderen. Hij ging op zoek naar Japanse producenten die hem konden helpen met de overstap naar het middensegment, en een testproductiecyclus in samenwerking met de Standard Radio Corporation in Japan leidde in 1966 tot het modulaire stereo Model 25. Hieraan werden later de goedkopere Modellen 22 en 28 toegevoegd. In dezelfde periode werden het ontwerp en de productie (behalve voor de A-artikelen) van de VS naar Japan overgebracht, en kocht Superscope 50% van de aandelen van de Standard Radio Corp. Dit bedrijf veranderde in 1975 zijn naam in Marantz Japan Inc.

Tot in het midden van de jaren zeventig ging Marantz door met het produceren van uitstekende hifi-apparatuur voor het hoge marktsegment en het middensegment. Tegen het einde van de jaren zeventig had het bedrijf echter te kampen met een steeds zwaardere concurrentie en in 1980 verkocht Superscope de merkrechten van het merk Marantz, de verkooprechten en alle overzeese activa (behalve die in de VS en Canada) aan het Nederlandse consumentenelektronicaconcern Koninklijke Philips Elektronica. Onder het merk ‘Marantz’ van Superscope verschenen echter nog steeds voordelige producten op de markt in de VS en Canada, tot Philips in 1992 ten slotte ook de merk- en verkooprechten voor Noord-Amerika aankocht.

Het digitale tijdperk

De Philips Marantz-periode kondigde het begin aan van de derde fase in de geschiedenis van het bedrijf, die wordt gekenmerkt door de overstap van zuiver analoge naar digitale audio. In 1982 verscheen de CD-63 op de markt, de eerste van een groot aantal Marantz CD-spelers van zeer hoge kwaliteit. Philips stond 19 jaar aan het roer, en gaf Marantz unieke toegang tot de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digitale audio van het moederbedrijf. Enkele opvallende mijlpalen in het digitale tijdperk zijn de DPM-7 digitale versterker uit 1985, de CDR-1 CD-recorder uit 1991 en de SA-1 Super Audio CD-speler uit 1999.

Hoewel de producten aan het einde van de jaren zeventig de merkreputatie van Marantz enigszins verzwakten, herwon het bedrijf in de decennia daarna haar vroegere prestigieuze positie op het gebied van hoogwaardige audioapparatuur. Enkele mijlpalen zijn producten als de in 1981 uitgebrachte PM-6a hoofdvoorversterker, de PM-16 met terugkoppelingsversterker en de bekroonde SC-5 en SM-5 uit 1994. De vernieuwing was terug, en ontwikkelingen als de HDAM versterkermodule zorgden ervoor dat de reputatie van Marantz opnieuw werd gevestigd. In 1995 kwamen zelfs de buisversterkers weer terug, met project T-1 en replica`s van de oorspronkelijke modellen 7 en 9.

Marantz vandaag

Philips bleef eigenaar tot 2001, toen Marantz Japan Inc. het merk en alle overzeese verkoopfilialen overnam. Tegenwoordig valt Marantz onder D&M Holding Inc., een gezamenlijke holdingmaatschappij die in 2002 is opgericht om Marantz en hifi-producent Denon te integreren in een strategische samenwerking, die beide bedrijven sterker zal maken in de huidige economische situatie. Het bedrijf heeft meer dan 1600 werknemers in dienst in meer dan vijftig landen. De verkopers van Marantz-producten worden zorgvuldig geselecteerd, zodat de kwaliteit van de service die ze bieden overeenstemt met de kwaliteit van de producten die Marantz produceert. Een verkoper moet aan strikte voorwaarden voordoen wat betreft etalagefaciliteiten en winkelindeling voordat er bij hem Marantz-producten mogen worden verkocht. 

Marantz biedt drie productseries aan. De ‘Range Series’ staat bekend om de flexibele systeembouwopties, die bij elke levensstijl passen. De ‘Style Series’, met haar elegante uiterlijk in de vorm van de Eclipse en de Compact Eclipse, is bedoeld voor de kritische luisteraar die gelooft in de kracht van eenvoud. En aan de top van de productserie staat de ‘Premium Series’, die de ultieme luisterervaring biedt voor hifi-puristen.  Met de jaren werden er ook ondercategorieën ontwikkeld, zoals de ‘Reference’ modellen, die muzikale emoties zo natuurgetrouw mogelijk weergaven. De ‘Original Special Edition’ (SE en de latere OSE) bieden nog betere prestaties door speciaal geselecteerde onderdelen en een aangepast ontwerp, voor een nog betere geluidskwaliteit. Ten slotte zijn er de ‘Ken Ishiwata Signature’ modellen, die een onovertroffen kwaliteit bieden. Ken Ishiwata, die het SE-concept heeft ontwikkeld, is een getalenteerde audio-ontwerper die vindt dat de weergave van geluid de luisteraar moet raken zoals geen enkele sensatie dat kan. Zijn persoonlijke handtekening op een Marantz-product betekent dat u kiest voor een weergaloze hifi-kwaliteit.

De toekomst

In 2002 is Marantz met D&M Holding Inc. begonnen aan een nieuw avontuur. Deze nieuwe holdingmaatschappij bevindt zich in de juiste positie om te profiteren van de snel groeiende AV-markt en van de digitale ontwikkelingen in de gehele bedrijfstak. Zowel Marantz als Denon zijn vooraanstaande merken van thuisbioscopen en AV-producten van hoge kwaliteit. De gerenommeerde merken Marantz en Denon zullen blijven bestaan, en beide bedrijven kunnen nu profiteren van het schaalvoordeel van de extra koopkracht en onderzoeks- en ontwikkelingsfaciliteiten, zodat ze een betere concurrentiepositie op de markt kunnen innemen.