IFA 2003 Het grote feest voor de consument
Noot van de redactie
HiFi.nl was aanwezig tijdens de IFA 2003. Zowel Rene van Es als Philips van Deijk doen verslag van wat zij zagen.
Klik hier voor het verslag van Philip van Deijk
Hieronder leest u het verslag van Rene van Es
IFA 2003 - Door de ogen van Rene van Es
De IFA 2003 in Berlijn ligt weer achter ons. Het wachten is op de IFA 2005 om weer te proeven van het fraais dat de fabrikanten voor ons in gedachten hebben. Dit jaar was dat voornamelijk de presentatie van platte beeldschermen, de DVD recorder en het koppelen en integreren van apparatuur in en rond het huis.
Elke fabrikant zette zijn beste beentje voor om ons, de consument die in groten getale voorbijtrok, te verleiden binnenkort naar de speciaalzaak te lopen en de schappen leeg te kopen. Veel exposanten zetten hun beste beentje voor om bezoekers te informeren en te amuseren. Vele bands en dansgroepen hebben we kunnen bewonderen. Om maar meer en meer mensen de stand in te halen. Waarbij de kwaliteit van de bandjes trouwens soms erg goed was. Maar daar gaan we het niet verder over hebben. Ook niet over onze zere voeten na twee dagen lang de ruim 25 hallen doorlopen om de meer dan 1000 exposanten langs te kunnen. Waar we overigens niet in geslaagd zijn. Meer dan 1000 is gewoon teveel. Vandaar een selectie van wat wij denken dat leuk voor u en voor ons is, leuk was en leuk wordt. Want het is niet revolutionair wat er getoond werd, maar wel tekenend voor een veranderende leefwijze waarin integratie van amusement en zakelijke elektronica een hoofdrol speelt.
Harman Kardon was aanwezig met alle merken die binnen de groep vallen als JBL, Mark Levinson, Infinity, Revel, Lexicon en Harman Kardon zelf. Onder de merknaam Harman Kardon staan er voor de bezoekers twee nieuwe receivers klaar. De AVR 505 LE en de AVR 507. Beide in staat elke variant van home cinema af te spelen. De AVR 505 LE is nog wat bescheiden met 5 x 40 watt, de 507 levert 7 x 50 watt om ook Dolby Digital EX 6.1 en DTS 6.1 te kunnen weergeven zoals bedoeld. Voor de beide receivers is de DVD 506 LE speler bestemd die met een hoogte van slechts 46 mm klein aandoet tegen het brute uiterlijk van de receivers. Klein in uiterlijk want binnenin zitten onder meer Burr Brown Dac’s voor video en audio.
Zusterbedrijf Infinity introduceert de Primus HCS home cinema luidspreker set en de TSS-750. In beide sets is het conus materiaal MMD toegepast. MMD staat voor Metal Matrix Diaphragm. De sets zijn compleet met satelliet speakers, een center en subwoofers met actieve aansturing van resp. 100 en 150 watt. Zoals altijd is de afwerking bij Infinity van hoog niveau en zijn de producten in hoge mate innovatief zonder een te hoog prijskaartje.
Wie het ultieme geluid wil benaderen kan terecht bij JBL. De K2 serie is uitgebreid met iets aantrekkelijker modellen voor de huiskamer. Als blijven de kasten groot. Het hart van de K2 S5800 wordt gevormd door een tweekamer hoorn waarin de drivers zijn gemonteerd. Geflankeerd door twee 12” woofers voor het laag. De K2 S5800 is meer bedoeld voor kleinere ruimtes dan de grote broer K2 S9800 die door vooraanstaande recensenten wereldwijd als een top speaker is beoordeeld. Naast dit grote geweld van JBL ook aandacht voor veel kleinere systemen, uiteraard gericht op home cinema. P>
Pioneer is nadrukkelijk aanwezig en lijkt de belangrijkste speler te zijn op het gebied van grote plasma schermen. Aan de kleine schermen waagt men zich niet, bewust blijft Pioneer buiten dat segment. De grote schermen zijn schitterend en vormen steeds meer een onderdeel van een home entertainment systeem. Op de plasma’s kan net zo makkelijk een Internet pagina worden opgehaald, past een videofoon, een DVD speler, spelletjes voor de kinderen, thuiswerken, kortom wat u wilt zien staat er straks op. In de plasma’s is gebruik gemaakt van PURE drive technologie waardoor de plasma’s ultra dun kunnen zijn ondanks dat ze ruisvrij één miljard kleuren kunnen weergeven. Om een voorbeeld te geven, om één enkele pixel te optimaliseren worden 84 omliggende pixels geanalyseerd. Hierdoor is HDTV mogelijk in progressive XGA resolutie. De technologie is te vinden in de types PDP-504HDE en PDP-434HDE.
De andere kant van de markt voor Pioneer zijn de sets voor home cinema. Nieuw is de NS-DV990. Het systeem is parelwit uitgevoerd met een eigen LCD scherm om precies te zien wat men doet. Platte paneel luidsprekers voorzien van NXT techniek combineren met een subwoofer. Elk formaat disk wordt afgespeeld, ook DVD-Audio en SACD. Het systeem zal voor 1299 euro in de winkel komen te staan.
Veel aandacht deze IFA voor DVD recorders. Van eenvoudige types tot meer geavanceerde modellen die intern een harddisk hebben. Pioneer bouwt in de DVR-5100H-S een 80 MB HD in waardoor je 102 uur tv kunt opnemen. Wat je wilt bewaren zet je over op DVD, wat je kwijt wilt wis je. De video recorder heeft de langste tijd gehad als u ooit met een DVD recorder heeft gewerkt. Het meest heerlijke is de optie op te kunnen nemen als u in uw favoriete programma wordt gestoord door de bel. Direct daarna kijkt u verder terwijl het apparaat staat op te nemen. Kijken en opnemen is dus tegelijk mogelijk. Maar de DVD recorder kan ook als back up dienen voor uw computer, uw digitale foto verzameling vastleggen of u kunt uw eigen programma’s editen, reclame boodschappen eruit halen en uw films van een digitale camera vastleggen en bewerken. Formaten als MP3 en WMA zijn geen probleem en u speelt in de recorder CD, CD-R, CD-RW en video cd’s. In dezelfde lijn een DV-565A speler die naast video DVD ook DVD-Audio speelt en SACD. De JPEG foto viewer zet uw vakantie kiekjes op de plasma. In het wat duurdere segment speelt Pioneer mee met grote receivers als de nieuwe VSX-AX5i en de VXS-AX3. De prijzen resp. 1699 en 1299 euro, waarvoor u een automatische kalibratie van de kanalen krijgt, een 7 kanaal versterker, alle surround decoders die u bedenken kunt, 192kHz/24 bit decoders en een uiterst solide kast die de weergave positief beïnvloed. De duurste receiver heeft een i.Link ingang. Via deze Advanced Resolution Digital Audio Interface gaat in de toekomst het nodige verkeer lopen. De i.Link transporteert alle gecomprimeerde of niet gecomprimeerde digitale data van apparaat naar apparaat. Zonder noemenswaardig verlies.
IFA 2003 pagina 2
Grote speler op de internationale markt, wat minder bekend in Nederland, is Thomson. Thomson levert naast veel elektronica voor toepassing in professionele techniek (telefoon, data overdracht, communicatie) een scala aan producten voor de consument. Van modems voor ADSL tot plasma schermen. Daartussen de mooiste mini jukeboxen die uw digitaal opgeslagen muziek weergeven via hoofdtelefoons of speakers. Leuk voor onderweg, tijdens het joggen, op kantoor of gewoon thuis. Thomson maakt zich vooral sterk in innovatie door het Thomson OZ concept te introduceren. Een digitaal thuis netwerk dat het mogelijk maakt op elke plek in huis direct toegang te hebben tot uw informatiebron. Of dat nu de tv is, een DVD, muziek, Internet of videofoon. Met integratie naar de bediening van licht en wie weet de tuinsproeier. Dat alles draadloos uitgevoerd. Het lijkt nog toekomst muziek, maar wie bedenkt dat Thomson levert aan één van de grootste Franse supermarkt ketens snapt wel dat dit echt gericht is op de consument. Om die reden ook een uitgebreide range plasma en LCD schermen, tv’s, video producten en audio onder de naam Scenium Range. Samenwerken doet Thomson o.a. met Panasonic.
Bij Yamaha een langdurige persconferentie waar diep werd ingegaan op de nieuwe receivers. Ware krachtpatsers waarvan de sterkste maar liefst 7 x 180 watt weet te produceren. Feilloos te integreren met Yamaha MusicCAST, een muziek distributie systeem dat draadloos uw muziek via een audio server door het huis stuurt. Muziek slaat u op via een ingebouwde harddisk en net als in een pc gaat het transport naar de clients via een wireless lan. Ook twisted pair aansluitingen zijn voorzien. Ook Yamaha gebruikt de i.Link die ook Pioneer inbouwt. Naast de vele kleinere sets die Yamaha voert en de kleinere receivers en spelers brengt Yamaha een echt audiofiel topproduct in de vorm van een passieve voortrap en een digitale eindversterker gericht op de high end muziekliefhebber, de MX-D1. Tijdens de persconferentie mochten we 3 minuten genieten van deze waarschijnlijk spectaculaire versterker die een enorme dynamiek ten toon spreidde naast een verbluffende klank. De versterker levert 2 x 500 watt continue, weegt toch maar 10,4 kilo en is maar 435 x 75 x 437 mm groot. Je snapt ineens hoe ze toch een goede geluidskwaliteit halen uit power receivers, want ook die zijn deels gebaseerd op de digitale techniek van de MX-D1.
Nieuw op luidspreker gebied is het veranderde uiterlijk van Mordaunt Short speakers. De fineersoort is van kersen naar een onbestemde kleur gegaan. De modellen zijn iets opgewaardeerd. De KI getunde speakers blijven wel leverbaar in de vertrouwde kersen fineer soort. In de ontvangstruimte van Marantz stond in een hoekje een blauwe MS, een speaker waarmee MS gaat mikken op de high end markt lijkt het. Informatie werd niet gegeven en een foto maken was eigenlijk verboden. Maar toch gelukt. Luidsprekers ook te kust en te keur bij Polk Audio. Een grote fabrikant uit de USA. Gloednieuw is de RTi serie die modellen omvat van een zes unit vloerstaander tot een twee-weg monitor. Te combineren met de CSi center speakers en de FXi surround speakers tot een home cinema set. Zoals altijd heel veel waar voor het geld en Polk maakt gebruik van de wet van de grote aantallen om in huis alles zelf te maken. Van drive units tot kasten. Naast de nieuwe RTi lijn blijft de LSi lijn in het pakket. Net als de R serie (budget), de LC serie (inbouw) en de RM serie (cinema sets). Polk probeert uit hoe de nieuwe kleurstelling gaat aanslaan. Niet alleen maar zwart en kersen, maar nu ook modellen in zilver gespoten. Voorlopig alleen voor de Duitse markt vertelde sales manager Steve Reed. Een recensie van de nieuwe lijn is afgesproken en komt tzt op de web site.
Dezelfde importeur, Bissiness, levert in Nederland ook Backes & Müller luidsprekers. De BM 10 is een model dat geheel actief is. Het 10000 euro kostende paar heeft intern drie versterkers en een elektronisch cross-over om de twee woofers, de midrange en de tweeter aan te sturen. Daarbij maakt B&M gebruik van een speciale schakeling die de speaker corrigeert als de conusbeweging afwijkt van de bron. Het geluid van de BM 10 doet het meest denken aan een hoorn systeem. Zonder de kleuring van een hoorn, wel indrukwekkend levensecht. Zonder meer het beste geluid van de gehele IFA 2003. Het systeem is razendsnel, volkomen lineair en met een enorme power. Het was gewoon griezelig hoe dicht de BM 10 een live concert benaderde toen we keken naar een DVD van Patricia Kaas. B&M levert nog duurdere systemen maar ook goedkopere. De goedkopere serie liet er geen twijfel over bestaan dat ze zijn afgekeken van de grote broers en sloegen geen slecht figuur naast de meesterlijke BM 10. De werking van de actieve controle werd gedemonstreerd aan de hand van een subwoofer. Staat de versterker uit dan heeft de conus de normale eigenschap slap te hangen in de rubber rand en een doffe ‘boem’ te laten horen als je tegen de conus klopt. Zet de versterker aan en de conus staat stijf als een plank. Het tikken veroorzaakt nu en scherpe ‘klik’. Want een invloed van buitenaf is immers niet correct en de versterker zal ogenblikkelijk de ongewenste beweging tegen willen gaan.
IFA 2003 pagina 3
Luidspreker producent Canton bracht een fraaie demo van een surround opstelling. Hier werd het ontstaan van een muziekstuk van een band in beeld gebracht via projectie met 18 projectoren van Liesegang (mijn vader had er vroeger een dia projector van in huis). De band, Meeker, speelde later op de beurs en maakte absoluut muziek. Canton levert voor elk interieur wel een speaker, in hout uitgevoerd of aluminium. Vooral de in zilver uitgevoerde modellen zijn heel fraai en staan perfect op moderne aluminium stands. Wie Canton noemt kan niet om Visonik heen. Nog altijd leveren ze de David, een mini monitor die met de komst van Home Cinema een nieuw leven is begonnen. De Concept lijn doet denken aan de luxe Italiaanse behuizingen en beloofd een uitgekiende weergave. Zoals bijna iedereen heeft Visonik naast vloerstaanders en monitors, center en surround speakers en actieve subwoofers.
Helaas niet in Nederland verkrijgbaar is BC Acoustique uit Frankrijk. In vele tests als zeer goed uit de bus gekomen. BC Levert van kleine monitors tot enorme kasten. Kenmerkend zijn de tweeters die zonder uitzondering met een kleine of grotere hoorn werken. Zustermerk is Mosscade, eveneens uit Frankrijk. Minder gericht op high end en meer op een grote sound tegen lage kosten. Als het u hetzelfde blijft ga ik liever aan de haal met BC Acoustique. Op dezelfde stand treffen we Vecteur elektronica dat is overgenomen door de Mosquito Groupe waar BC en Mosscade ook onder vallen. Veel lijkt er niet verandert. Gelukkig maar want Vecteur staat bekend om veel waar voor het geld, een goed geluid en een degelijke opbouw. Vecteur is een cd leverancier en maakt vooralsnog geen DVD spelers. De enige concessie aan home cinema is een 6-kanaal eindversterker van 6 x 120 watt. Wel leveren ze als één van de weinigen een echt cd loopwerk zonder d/a converter.
Nu we toch in de hoek zijn van elektronica aandacht voor Teac. Wat weggestopt tussen de massa goederen staat een brandnieuwe allesspeler te pronken, de DV-50. gemaakt volgends de beste Teac traditie en deels gebaseerd op technologie uit de D-70 en P-70. De DV-50 die 5000 euro zal kosten speelt SACD, DVD-A en uiteraard CD. Het wonderlijke is dat Teac lijkt te mikken op twee markten, de onderkant met DVD spelers tussen 169 en 500 euro en op de top met de DV-50. Daartussen zit helemaal niets. Hetzelfde gaat op voor de cd spelers. Teac laat zich niet meer zien op de high end versterker markt en spijtig genoeg zijn er geen VRDS loopwerken meer te krijgen anders dan in de 8000 euro kostende P-70. Het droevig einde van een tijdperk waarin Teac de beste loopwerken ter wereld afleverde. Vrolijker nieuws is dat Klipsch volop bezig is met Aragon. Aragon is een USA producent van elektronica die hoogwaardige technologie koppelt aan een gedegen ontwerp en een opvallend uiterlijk. Robuust doch betaalbaar. De lijn omvat een 8-kanaal THX Ultra surround voorversterker, een stereo voorversterker en eindversterkers die lopen van 2 x 200 watt tot 1 x 400 watt en van 5 x 200 watt tot 5 x 300 watt via 7 x 200 watt. Alle eindversterkers in de 2000 en 3000 serie zijn THX Ultra gecertificeerd. De ruim dertig kilo wegende eindversterkers voor stereo weergave uiteraard niet, maar die staan ook ruim hun mannetje als ze in een surround opstelling terecht zouden komen.
IFA 2003 pagina 4
Kabels werden uiteraard ook elders gepresenteerd. Zo heeft Monster Cable een nieuwe reeks die THX gecertificeerd is en bedoelt voor elke toepassing in home cinema. Daaronder speaker kabel, interconnects, digitale kabel, subwoofer kabel en video kabels. Geheel nieuw voor Monster is de levering van netfilters waar men erg veel van verwacht. Met de problemen van energie levering in het achterhoofd zou ook in Nederland een dergelijk filter dat spikes en rommel weghaalt de moeite waard zijn. Uniek is dat de beveiliging in het filter de spanning afschakelt als er een spanningspiek optreed. De energie reserve opgeslagen in het filter neemt de voeding kort voor zijn rekening van de set om zodra dat de piek weg is weer alleen als filter te werken. De prijzen zijn nog niet bekend en ik weet ook niet of er al een CE norm vrijgegeven is. Wederom in Frankrijk zie je veel van Real Cable. Behoorlijk goed aangeschreven aldaar. Een omvangrijke lijst van producten waarvan de herkomst niet te achterhalen is. Wie weet Frans, wie weet het Verre Oosten. De complete lijn omvat elke soort denkbare kabel, tot USB kabels aan toe. Erg betaalbaar en netjes uitgevoerd. Een Nederlandse importeur wordt dringend gezocht zegt Real Cable. Dat zou weer een kabelmerk erbij zijn.
Veel plaats ook voor meubels in de daarvoor bestemde hal. De fraaiste staan bij Spectral die met zijn Living Entertainment lijn verder kijkt dan alleen een ondergrond voor een set, plasma of tv. Bovendien is Spectral één van de weinige die serieus luistert naar de klant en op specificatie kan leveren. Afwijkende maten zijn dus geen probleem. De speaker stands worden trouwens ook van andere merken beter.
Zo heeft ook Alphason het licht gezien en stapt af van de zwarte huiskamer ontsieren de palen. Men gaat nog niet zover als Canton die de demo ruimte in heeft laten richten door Rolf Benz, maar het gaat de goede kant op. Op die meubels moet iets staan. Beeld in eerste instantie. Daarvoor is Toshiba een goede keuze. Het aantal schermen dat die kunnen leveren evenaart dat van Philips. Van ‘ouderwetse technologie’ tot plasma, LCD en projector. De presentatie minder levendig dan twee jaar geleden toen een stoet aan leuke meisjes rondliep met tv’s, wat er werd gepresenteerd aan oplossingen voor home entertainment is niet minder indrukwekkend. Ook veel aandacht bij Toshiba voor digitale fotografie (net als bij Panasonic).
Dichter bij huis ons eigen Philips. De stand in dezelfde grote hal als twee jaar geleden. Prima muziek, veel dans en zang op het podium en een fraaie aankleding. Wie naar boven keek zag een plafond dat bezaait was met plasma schermen. Bezoekers lagen dan ook lang in de speciale stoelen die uitzicht op de plafonds gaven.
Bij Philips veel aandacht voor DVD recorders, beeld en voor SACD. Als de hoeveelheid bezoekers in de stand kenmerkend is voor de omzet het komende jaar, raad ik u aan aandelen Philips te kopen. Philips mikt met zijn platte schermen op Pixel Plus technologie. Meer helderheid en meer contrast, naast meer detail en betere kleuren. Ook bij Philips uitgebreid aandacht voor multimedia toepassing van beeldschermen. Geluid en beeld laten zich combineren met DVD spelers. Opvallend bij Philips uiteraard de afwezigheid van allesspelers. Geen DVD-Audio, wel veel SACD. Of Philips daarmee niet een boot gaat missen blijft de vraag. Maar daar heeft Sony dan net zoveel last van. Het gaat te ver de catalogus van Philips met u door te nemen. Personal audio, computer, projectie, i.Link toepassing, hard disk jukeboxen, het is er allemaal. Van betaalbaar tot luxe Matchline series. Moeilijk hadden fabrikanten het die minder in platte schermen doen. Metz en Loewe zagen veel bezoekers langs de stand gaan in plaats van er doorheen. De ouderwetse tv lijkt de langste tijd te hebben gehad. Ook Grundig heeft het zwaar nu het concern in financiële problemen verkeerd. Toch probeerde men ook daar met innovaties publiek te trekken. Wat matig lukte. Mooie producten en vaak betaalbaar. Een merk dat het waard blijft om te bestaan.
Mirage maakt de Omnisat lijn steeds groter en bouwt voort op dit succesvolle concept. Nakamichi brengt een complete lijn voor home cinema. Waarbij een kopie gemaakt is van het front van een Sonus Faber. Veel hout en veel glimwerk. Als de stijl je aanstaat, erg fraai spul. High end had een tweetal eigen hallen maar sloeg niet echt aan bij het grote publiek.Dat zat toch liever bij Samsung, waar een monsterlijk grote plasma hing, bij T-Mobile die keer op keer een band van formaat neerzette, bij Sennheiser waar live muziek speelde of ergens aan het bier met broodjes worst. Kortom het was weer een spektakel van jewelste. Ga niet naar de IFA als u puur gaat voor audio. Reis wel (de voor mij) 800 kilometer als u vermaakt wilt worden, het nieuwste van het nieuwste wilt zien. Op gebied van home cinema, maar ook telecommunicatie, computer, domotechnica, accessoires, meubels, audio en techniek. Of als u gezellig en geduldig in de rij wilt staan voor een gratis gimmick. Of de meest monsterlijke vormgeving wilt bewonderen.Neem de vrijdag op in uw reis, de beurs blijft dan open tot 22.30 uur en daarna is er een groot vuurwerk. Het was leuk, het was vermoeiend en het was de moeite weer waard. Op naar het volgende evenement.