Boston TVee Model 30 soundbar

Flatpanel televisies kunnen direct aan de muur en dat is handig. Een bijpassend luidsprekersysteem moet dat eigenlijk ook kunnen, maar gewone luidsprekers zijn daar vaak veel te diep voor. Gelukkig hebben luidsprekerbouwers daar een oplossing voor bedacht.

Met de komst van de flatpanel TV is er veel verbetering geweest op het gebied van de beeldkwaliteit. Opvallende verandering is natuurlijk het verdwijnen van de beeldbuis en daarmee het verdwijnen van de gigantische bobbel aan de achterkant van de traditionele televisie. Die afname in kastvolume heeft echter ook een keerzijde. Daar waar er in een klassieke beeldbuis TV meer dan voldoende ruimte was voor een behoorlijk luidsprekersysteem is er in een moderne LCD of plasma televisie eigenlijk geen plek meer voor een paar deugdelijke luidsprekers.

De beeldkwaliteit is toegenomen, maar de geluidskwaliteit is in veel gevallen echt afgenomen; het geluid klinkt vaak heel dun, mist laag en komt doorgaans vanachter het scherm, waardoor de stereoplaatsing ook heel vreemd kan worden. De reden voor deze ontwikkeling is simpel: in moderne flatpanel TV’s is gewoon geen plaats meer een paar luidsprekers.

Audio bij TV
Wil je goede audioweergave bij je televisie, dan is een extra luidsprekersysteem eigenlijk een must. Ben je reeds in het bezit van een meerkanaals surroundsysteem, dan is die oplossing uiteraard al aanwezig. In andere gevallen is een specifiek voor deze toepassing ontworpen systeem een uitkomst. Normale luidsprekers hebben doorgaans niet de afmetingen die passen bij een beeldscherm dat aan de muur is gemonteerd. Het afstraalgedrag is doorgaans niet bedoeld voor wandmontage. Maar luidsprekerfabrikanten hebben daar over nagedacht, en de Soundbar is één van de oplossingen. Het slimme van een Soundbar systeem is dat hij niet alleen ontworpen is voor wandmontage, maar dat hij bovendien ook stereo of zelfs surround kan weergeven vanuit één enkele unit.

TVee Model 30 Systeem
Het Boston TVee Model 30 systeem is lang zo groot niet als de gigantische doos doet vermoeden. Het systeem bestaat uit twee onderdelen, de Soundbar (hxbxd:146 x 966 x 80mm) en een losse woofer. Door de diepte van slechts acht centimeter past de soundbar perfect bij de gemiddelde flatpanel TV die samen met de montagebeugel vaak op een vergelijkbare diepte uitkomt. Ook de bijbehorende woofer is lekker compact (hxbxd: 364 x 160 x 395mm) en zal door zijn onopvallende design al gauw ergens worden weggestopt. Bij deze geef ik iedereen echter alvast het advies de woofer niet zomaar ergens achter de bank te plaatsen. Die plek is namelijk niet bevorderlijk voor de weergave. Verderop in mijn verhaal kom ik daarop terug.

De soundbar heeft in totaal vier ingangen. Op de achterkant van de bar bevinden zich een analoge (cinch) en een digitale (optische) ingang. De digitale ingang accepteert gewoon stereo, maar ook Dolby Digital voor de weergave van surround. Op de rechterzijkant bevindt zich nog een tweede analoge aansluiting (mini-jack) voor bijvoorbeeld een portable muziekspeler. De TVee Model 30 kan tot slot ook nog eens draadloos via BlueTooth benaderd worden. Op die manier kun je eenvoudig digitaal audio streamen vanuit je mobiele telefoon, tablet of computer. Ook de koppeling tussen de soundbar en de actieve (sub)woofer is volledig draadloos. Boston gebruikt hiervoor een WiFi achtige verbinding met vier keuzekanalen zodat er altijd wel een storingsvrij kanaal beschikbaar zal zijn.

Opbouw en mogelijkheden

De TVee Model 30 Soundbar bestaat in feite uit drie gescheiden luidsprekers in één behuizing. Op deze manier heb je drie kanalen voor de weergave van het linker, center en rechter kanaal van een surroundsignaal. De Soundbar heeft daarvoor een Dolby Digital decoder aan boord. Analoge signalen kunnen ook via drie kanalen worden weergegeven door de Movie stand te selecteren.

De Soundbar wordt gevoed vanuit een losse 24V voedingsadapter die via een kleine kabel achter in wordt gestoken. De Subwoofer heeft een eigen ingebouwde voeding en versterker en maakt zoals gezegd draadloos verbinding met de Soundbar. De woofer is een zogenaamd bandpass systeem en intern voorzien van een 7 inch woofer. Iedere luidspreker in de Soundbar bestaat uit een kleine 3/4" inch metal dome tweeter en een 3,5 inch woofer en is voorzien van een eigen basreflex poort in de voorkant. Alle luidsprekers gaan schuil achter een metalen grille die met magneten op de bar vastklikt.

Rechts op het front bevinden zich zes functietoetsen voor de volledige bediening van het systeem. Hiermee kies je de bron, regel je het volume en kun je schakelen tussen de stereo en movie modus. Boston levert geen afstandsbediening bij dit systeem en dat lijkt vreemd. Er is echter gekozen voor een oplossing waarbij je de Soundbar zodanig kunt programmeren dat hij reageert op iedere willekeurige afstandsbediening. Dat betekent dat je dus de afstandsbediening van bijvoorbeeld je TV kunt gebruiken voor het regelen van het volume van het systeem. Een slimme oplossing, omdat je zo niet weer een nieuwe remote in huis haalt naast de afstandsbedieningen die al door de kamer slingeren van TV, DVD-speler, Blu-ray speler, satellietontvanger, surround-installatie, en ga zo maar door. Het programmeren van de Soundbar is niet ingewikkeld, maar wel lastig zonder de gebruiksaanwijzing. De Soundbaar heeft namelijk geen uitgebreid display en er zijn slechts vier LED’s die door rood, groen of blauw op te lichten, aangeven hoe de status is. Met de handleiding in de hand is het programmeren echter zo gepiept.

Installatie en gebruik
De Soundbar kan zowel tegen de muur als los in de ruimte worden geplaatst. Op de achterkant zit daarvoor een kleine schakelaar die de frequentierespons enigszins aanpast. Deze aanpassing wordt gebruikt omdat het afstraalgedrag en de frequentierespons van een luidspreker wordt beïnvloed door de achterwand. Dat zijn natuurkundige wetten waar niet aan valt te tornen, maar waar je wel rekening mee kunt houden tijdens het ontwerp van een luidspreker. Ik heb de schakelaar uiteraard uitgebreid geprobeerd, maar eerlijk gezegd vind ik het gehoormatige verschil minimaal. De stand van deze schakelaar is dus niet echt kritisch. De draadloze verbinding tussen de Soundbar en de woofer komt tot stand zodra de kanaalschakelaars in dezelfde stand staan. De subwoofer schakelt automatisch in een stand-by stand als hij een tijdje niet wordt gebruikt. De inschakelvertraging is echter minimaal zodat je het laag nooit zal missen.

Zoals ik al eerder zei, moet je voor het beste gehoormatige resultaat de woofer in de buurt van de Soundbar plaatsen. Doe je dat niet, dan loop je het risico dat het stereobeeld erg uit balans wordt getrokken en het laag ook niet in balans komt met het midden en hoog. De woofer heeft alleen een volumeregelaar en verder geen voorzieningen aan boord om hem helemaal aan de situatie aan te passen. Neem daarom rustig de tijd om verschillende opstellingen te proberen voor het beste gehoormatige resultaat. Een andere positionering kan veel invloed hebben op de homogeniteit en de strakheid van het laag. Bandpass systemen zijn in dit opzicht wat kritischer dan andere oplossingen, dus enige aandacht is hier op zijn plaats.

De bediening van het systeem is simpel, maar de indicatie met de vier LED’s is wel wat minimaal. Alleen de kleur van de LED’s geeft aan welke ingang is gekozen en dat is niet altijd even duidelijk. De LED’s doven bovendien na een paar seconden weer uit, wat er wel fraai uitziet, maar je hebt zo geen flauw idee welke bron er gekozen is.

Weergave en conclusie

Stereo uit een geluidssysteem waarbij de luidsprekers zo dicht bij elkaar zitten lijkt vreemd, maar het kan. De constructie van een Soundbar is daar tenslotte op ontwikkeld en de afstand tussen de luidsprekers in de Soundbar is vergelijkbaar met de situatie in een televisie. Normaal gesproken hanteer je voor een optimale stereoweergave een opstelling waarbij de twee luidsprekers en de luisterpositie een gelijkbenige driehoek vormen. Bij een Soundbar is dat natuurlijk onzin, omdat je dan bijna met je neus op het beeldscherm komt te zitten. In een systeem zoals dit worden daarom trucjes toegepast om toch een breed stereobeeld te krijgen. Ook in het TVee Model 30 systeem wordt dat gedaan, al werkt het maar tot een meter of drie, vier. Daarna gaat het Boston systeem zich toch weer meer als een monobron gedragen. Alleen hele extreme stereo-effecten zijn dan nog hoorbaar.

Van de Virtual Surround beleving waarover zijdelings in de documentatie wordt gesproken moet je niet al teveel verwachten. Voor surroundweergave heb je toch gewoon vijf (of meer) luidsprekers nodig. Bij dit systeem is het surroundgevoel gewoon niet aanwezig. Wat de TVee Model 30 wel doet is gewoon een stap voorwaarts maken ten opzichte van de gemiddelde audioweergave van een TV. De plaatsing van de woofer is daarbij wel belangrijk, want bij een slechte positionering kan het laag wat naijlen op het midden en hoog en dat werkt op den duur heel irritant. Er is een licht gat in het frequentieverloop rond het overnamepunt tussen de Soundbar en de woofer, maar voor film en TV geluid is dat minder kritisch. Voor pure muziekweergave is de TVee Model 30 minder geschikt. Dan valt dat gat rond het overnamepunt namelijk sterker op en merk je ook dat het middengebied (daar waar de dialogen plaatsvinden) wat sterker is. Maar zoals de naam van dit systeem al zegt: ontworpen voor TV, en daar moet je hem dan ook gebruiken.

Conclusie
Het Boston TVee Model 30 Soundbar systeem is ontwikkeld voor bij een beeldscherm en daar komt hij ook het beste uit de verf. Als je naast een verbetering van het TV-geluid ook een goed weergavesysteem voor muziek zoekt dan zou ik niet voor dit systeem kiezen. Het TVee Model 30 systeem is echt gebouwd en geoptimaliseerd voor TV en filmgeluid. De programmeermogelijkheid zodat hij met iedere afstandsbediening is te bedienen is slim en ook de draadloze (sub)woofer is een handige zet. De installatie en activering is daardoor heel simpel en de prestaties zijn zeker niet slecht. Een interessant systeem als je meer audiokwaliteit zoekt dan je TV kan bieden.