3D ook in bioscopen mogelijk zonder bril
Op de markt voor driedimensionale weergave vind je diverse merken die modellen aanbieden waarbij het dragen van een speciale bril niet nodig is om de 3D-ervaring te beleven. Onderzoekers in Zuid-Korea zijn er in geslaagd die techniek ook voor bioscoopschermen mogelijk te maken.
3D zonder bril is zeker nog geen gemeengoed, en ook de Philips schermen, zoals eerder dit jaar weer gespot op de ISE en die het effect zonder bril mogelijk maken, worden voornamelijk voor reclamedoeleinden ingezet.
De kijkervaring is minder prettig, waardoor je in de huiskamers toch vooral 3D mét bril tegenkomt. Zeker de volgende maand in Europa te verschijnen LG 84LM960V, een televisiescherm van 84 inch (een dikke twee meter), zal nog 'gewoon' gebruik maken van speciale 3D-brillen. Met Depth Control kun je het effect zelfs wat bijstellen, om meer of minder in de film te duiken.
LG 84LM960V (klikbaar)
‘Driedimensionaal’ betekent dat iets ruimtelijk kan worden waargenomen, in de drie meetkundige dimensies lengte, breedte en hoogte. Hiertoe gebruiken we stereoscopie, ofwel binoculaire dispariteit: het combineren van 2D-beelden van beide ogen tot één 3D-plaatje. Om die beelden op een plat scherm waar te kunnen nemen, moeten de juiste signalen gesimuleerd worden. Mono-culaire signalen zijn in het beeld al aanwezig, stereopsis moet er aan worden toegevoegd. Het rood-groene of rood-blauwe brilletje waar je bij 3D-beelden direct aan denkt (inmiddels ruimschoots vervangen door modernere varianten met getinte glazen, maar het idee is hetzelfde), zorgt ervoor dat ieder oog iets anders waarneemt, zodat het lijkt alsof de beelden uit het scherm springen.
Onderzoek en mogelijheden
Dat effect wordt bij schermen zonder bril mogelijk gemaakt door een soort barrière voor het beeld te plaatsen, met enige fantasie vergelijkbaar met Luxaflex, waardoor de beide ogen de signalen onafhankelijk ontvangen en het 3D-beeld ontstaat. Een techniek die zoals gezegd in meerdere TV-toestellen al mogelijk is, maar vooralsnog niet zo kwalitatief is als drie dimensies via het brilletje - laat staan zo betaalbaar, wat nog een reden is dat je het voornamelijk in reclameland tegenkomt. Onderzoekers van Seoul National University zijn er nu echter in geslaagd die techniek ook op bioscoopschermen toe te passen. De resultaten van hun bevindingen worden gepubliceerd in een paper dat in het Optics Express journal zal verschijnen.
De innovatie voortzetten voor een succesvolle 3D weergave op een groot bioscoopscherm is niet zo simpel als het ophangen van grotere lamellen, om bij de Luxaflex-vergelijking te blijven. Die techniek werkt namelijk alleen als de kijker op een vaste positie zit, bijvoorbeeld midden voor het scherm, wat een stuk lastiger is in een (volle) bioscoopzaal.
De onderzoekers hebben dat opgelost door polariseerders aan de barrière toe te voegen, vergelijkbaar met die in een bril, en bovendien een speciale laag over het scherm te plaatsen, waardoor meerdere beelden naar meerdere posities verzonden kunnen worden - voldoende voor een complete zaal.
Wat deze ontwikkeling op korte en lange termijn betekent, is nog niet duidelijk. De vraag is hoe gemakkelijk en natuurlijk tegen welke prijs bioscopen de techniek, wanneer geperfectioneerd, kunnen implementeren. Wellicht dat we op de aanstaande IFA in Berlijn, die volgende week vrijdag alweer van start gaat, meer over het onderwerp tegen zullen komen. 3D-televisies zonder bril staan er in ieder geval weer op het programma.