Digitale Televisie - deel 2

(Dit is het tweede deel van het artikel over digitale televisie. Deel 1 is hier te lezen)

De keuze tussen de verschillende soorten digitale televisie is niet zo maar gemaakt. De kijker moet zich namelijk eerst oriënteren op de mogelijkheden van zijn of haar woonplaats, dekking is namelijk niet altijd gegarandeerd. De websites van de leveranciers bieden vaak een controlefunctie om te kijken of hun producten bij u thuis leverbaar zijn, veelal in de vorm van een zogenaamde postcode check.

DVB-C

De C-variant bij Digital Video Broadcasting staat voor ‘Cable’. Bijna iedere woning in Nederland is aangesloten op een kabelnetwerk, waardoor deze variant de meest bekende vorm van digitale televisie is. Nederland is verdeeld in regio’s, waarin steeds één aanbieder van (digitale) televisie via de kabel opereert. Het grote voordeel van deze variant is dat er in huis weinig tot niets veranderd hoeft te worden om gebruik te kunnen maken van de overstap naar digitale televisie. U hoeft dus geen gebruik te maken van een extra antenne of schotel, die aan het huis moeten worden gemonteerd. Derhalve is DVB-C dan ook de meest esthetisch verantwoorde manier van digitaal televisiekijken. Het enige dat ervoor nodig is, is het aangaan van een digitaal abonnement met de kabelleverancier (zoals Ziggo, UPC of Caiway) en de aanschaf van de onvermijdelijke smartcard en decoder.

Tegenwoordig zijn er al televisies met een ingebouwde DVB-C decoder, waarvoor enkel een insteekkaart (Common Interface) module moet worden aangeschaft om deze te kunnen gebruiken. Het grote voordeel hiervan is dat de gebruiker geen extra decoder meer hoeft aan te schaffen, die weer extra plaats inneemt en met een tweede afstandsbediening moeten worden bediend. Dit is zeker makkelijk als de televisie aan de wand wordt opgehangen. Er kleven wel nadelen aan deze manier van televisie kijken. Allereerst is het amper mogelijk om programma’s digitaal op te kunnen nemen, een losse decoder met ingebouwde harde schijf heeft veelal twee tuners, waarbij één zender digitaal kan worden bekeken, terwijl een tweede zender wordt opgenomen. Ten tweede zijn er in verhouding nog maar weinig televisies echt geschikt (gecertificeerd) bevonden door de kabelmaatschappijen om hiermee te werken. De beveiliging van de kabelaar (nu nog alleen Ziggo) moet wel worden ondersteund en feitelijk is het zo dat de fabrikant moet gaan vragen aan de kabelmaatschappij of ze deze beveiliging mogen doorvoeren in hun techniek. Op het moment dat dit artikel verschijnt zijn er nog maar drie televisiemerken die door Ziggo zijn ‘gecertificeerd’ voor de CI+ beveiliging, te weten enkele modellen van Sony, LG en Samsung.

Een voordeel van DVC-C is dat er slechts één enkel abonnement moet worden aangegaan met de kabelmaatschappij. Mochten er meerdere televisies in huis zijn, dan krijgen die in ieder geval nog steeds het ‘gewone’ analoge signaal. Mochten er meerdere televisies in één huis staan die u digitaal wilt gebruiken, dan hoeft daarvoor slechts een extra decoder (met smartcard) worden aangeschaft. Veelal mogen meerdere decoders onder één abonnement lopen, zonder dat u daarvoor extra belast wordt.

De beeldkwaliteit van DVB-C televisie is over het algemeen erg goed, vorig jaar kwam er uit een test dat het op dat moment zelfs de beste beeldkwaliteit kon geven. De kwaliteit van kabels die in ons land in de bodem ingegraven liggen, wordt ook steeds vernieuwd en verbeterd. Hierdoor is het sinds kort ook mogelijk om signalen twee kanten op te sturen en is interactieve televisie een feit geworden. Hiervoor dient vaak wel een andere aansluiting op de wand gemonteerd te worden en wordt de keuze van decoders vaak beperkt. Het voordeel van interactieve televisie is dat er beter kan worden ingespeeld op specifieke wensen van de kijker, met bijvoorbeeld Video-On-Demand of Uitzending Gemist.

DVB-T

Deze techniek staat voor het verzenden van digitale televisie via de ether. De ‘T’ staat voor terrestial. Het aangeboden signaal moet worden opgepikt door een losse antenne, die vaak bij een raam of buiten het huis moet worden geplaatst. De signalen die de antenne ontvangt worden vervolgens naar een decoder geleid die het signaal omzet in beeld en geluid. Nieuwe (platte) televisies hebben vaak een DVB-T tuner aan boord, waardoor een CI-kaart ook kan worden gebruikt. In tegenstelling tot de kabelvariant van deze module zitten hier geen certificeringen aan vast, maar een standaard, wat de keuze voor een eventuele televisie een stuk gemakkelijker maakt. U bent dus niet meer afhankelijk van een vaste kabelaansluiting en kunt deze signalen vrijwel overal ontvangen, zolang u maar in het dekkingsgebied blijft. Ideaal voor bijvoorbeeld vakantiewoningen of zolderkamers.

Als er slechts één televisietoestel aanwezig is dat moet worden voorzien van digitale televisie, dan is de ethervariant vrij goedkoop te noemen. Nederland 1, 2 en 3 zijn zelfs gratis te ontvangen, hiervoor behoeft u zelfs geen smartcard aan te schaffen. Helaas kleven er wel een stuk meer nadelen aan deze techniek dan aan bijvoorbeeld digitale televisie via de kabel.

Allereerst is het dekkingsgebied nog niet zo groot als bij kabel. Een controle op de website van de enige leverancier in ons land (KPN/ Digitenne) is dus evident. Het grootste nadeel van DVB-T is toch wel de storingsgevoeligheid. In het eerste artikel over digitale televisie legde ik al uit dat de verzending van beeld en geluid wordt bewerkstelligd door kleine digitale pakketjes te verzenden, die door de decoder weer worden samengevoegd tot één geheel. Doordat de ether met enige regelmaat wordt vervuild met storing (interferentie) ziet de kijker van DVB-T televisie dit veel sneller terug op zijn of haar beeldscherm. Denk maar eens aan een lage verdieping in een flatgebouw, langsrijdende auto’s vrachtwagens of zelfs bromfietsen. En niet te vergeten de weersomstandigheden, die de grootste invloed hebben op de geleverde beeldkwaliteit van een DVB-T bron. Het resultaat; blokkerig beeld, haperend geluid of in extreme omstandigheden zelfs beelduitval.

Hoewel er qua technieken steeds meer mogelijk wordt, dus ook via de ether, is de beschikbare bandbreedte bij DVB-T beperkt. Er kunnen dus veel minder zenders worden aangeboden dan bij andere vormen van digitale televisie. Net als bij de andere manieren van digitaal kijken worden ook de extra opties als digitale radio, een elektronische programmagids (ook wel EPG of Guide Plus genoemd) en tegenwoordig zelfs enige interactieve services aangeboden via ethergebaseerde televisie.

DVB-S

Deze vorm van digitale televisie is ook de oudste manier. De benodigdheden zijn meer dan bekend in ons land, waar de schotelantennes (vooral bij lanen met flatgebouwen) het straatbeeld ‘sieren’. Deze schotel wordt met een signaalverwerker (LNB) op een satelliet gericht. Vervolgens worden ook deze signalen weer naar één of meer decoders in huis geleid, die natuurlijk weer voorzien moeten zijn van een smartcard.

De enige aanbieder van satelliet televisie is Canal Digitaal, die verschillende abonnementen aanbiedt. Hoewel de abonnementskosten lager liggen dan bij bijvoorbeeld kabeltelevisie, moet er vaak wel meer worden geïnvesteerd in de hardware en zitten er ook vaak hoge startkosten aan een individueel abonnement vast. Deze techniek is dus pas op langere termijn goedkoper dan andere vormen van digitale televisie.

Hoewel een stuk minder dan bij digitaal televisiekijken via de ether, is ook DVB-S nog steeds gevoelig voor atmosferische storingen, al komt dit zeer weinig voor. De beeldkwaliteit is over het algemeen vrij goed en evenals bij DVB-C is ook het doorgeven van televisie in High Definition kwaliteit mogelijk. Een groot voordeel van deze manier van tv-kijken is ook het onuitputtelijke zenderaanbod, via satelliet is de bandbreedte dus zeer groot. Een ander groot voordeel van DVB-S is dat het overal in het land dekkend is, mits er maar een schotelantenne geplaatst kan worden. Een nadeel van deze vorm van digitale televisie is dat er nog geen mogelijkheden bestaan voor extra’s als bijvoorbeeld interactieve televisie. Ook is het installeren van een satellietsysteem een stuk ingewikkelder dan kabel- of ethertelevisie en moet vaak door een monteur worden uitgevoerd.

IPTV

Deze manier van televisiekijken wordt steeds populairder. De term staat voor TeleVisie via Internet Protocol. Uw telefoonlijn dient in dit geval als drager van signalen, die meestal worden gecombineerd met een ADSL (-2+) internetabonnement. Het kijken naar digitale televisie via ADSL is niet hetzelfde als ‘Internet-TV’ of ‘PC-TV’, waarvoor altijd een computer met een internetverbinding aan te pas moet komen. Het abonnement loopt via de provider (veelal KPN of Tele2) en garandeert een goede geluids- en beeldkwaliteit. De beschikbaarheid is echter nog wat beperkt, maar wordt steeds groter door het aanleggen ven nieuwe (glasvezel-)kabels in het hele land. De telefoonaansluiting wordt gebruikt om een splitter op aan te sluiten die het signaal omzet naar internet/ telefonie aan de ene kant en televisie aan de andere kant.

Het zenderaanbod is bij IPTV groter dan bij standaard kabeltelevisie. Ook biedt de zeer grote bandbreedte met een doorzendsnelheid van maar liefst 20 Mb per seconde de garantie voor een storingsvrij beeld en geluid en de optie om interactief televisie te kunnen kijken. Samen met het (vaak verplicht gecombineerde) internetabonnement is deze wijze van televisiekijken vrij goedkoop te noemen.

Toekomst

De afgelopen tien jaar heeft digitale televisie voor een ware revolutie gezorgd in ons land. De diverse manieren van aanbieden van dit medium worden met de dag verbeterd, verfijnd en zelfs de infrastructuur wordt erop aangepast. Logisch, ook. Televisie is en wordt nóg meer een centraal punt in huis waarmee veel toepassingen en diensten (al dan niet interactief) kunnen worden benaderd.

De marktleiders spelen hier natuurlijk gretig op in. Hoewel de televisie in West Europa nog lang niet de status van hetzelfde apparaat als in bijvoorbeeld de V.S. heeft bereikt, komt omslagpunt dat vrijwel alles via het medium wordt benaderd erg dichtbij. Dat houdt in dat we in een nabije toekomst niet alleen draadloos kunnen genieten van steeds hogere kwaliteit beeld en geluid, maar dat ook het hele huis(-houden) kan worden bediend vanuit de televisie. Denk maar eens aan domotica, de bediening van diverse apparaten, deuren, verlichting en mediacontent vanuit iedere ruimte in een huis, maar ook aan bijvoorbeeld het huren van films, diensten tot aan het bestellen van uw boodschappen aan toe. Qua digitale televisie is dan ook te voorspellen dat over niet al te lange tijd nog hogere bitrates mogelijk zullen worden, waardoor High Definition standaard zal gaan worden. Nu al maken veel zenders zich op voor deze wijziging en zijn er zelfs al enkele volledig overgestapt. De integratie van bellen, internet en televisie in één enkel medium is dan de volgende stap. Interactief is het woord van de toekomst. Wat er ook gebeurt, Hifi.nl houdt iedere vooruitgang nauwlettend in de gaten en zal indien nodig ook dit artikel weer opvolgen met makkelijk leesbare informatie om u bij te staan in de keuze voor een dergelijk medium. Veel kijkplezier gewenst!

(Dit is het tweede deel van het artikel over digitale televisie. Deel 1 is hier te lezen)