Stay Tuned - op bezoek bij The Chord Company

Begin dit jaar bezocht ik voor de tweede keer het hoofdkantoor en productieruimte van de Engelse kabelfabrikant The Chord Company. Van mijn eerdere bezoek is ook een verslag op HiFi.nl verschenen daarom kan en wil ik me nu vooral richten op de uitstekende en vooral zeer verhelderende demonstratie met de nieuwe Tuned ARAY kabels die commercieel directeur Alan Gibb en technisch directeur Nigel Finn me tijdens het bezoek gaven.

Een rondje door de fabriek leert dat er sinds mijn bezoek in 2005 eigenlijk niet zo heel veel is veranderd bij The Chord Company. Natuurlijk maken ze niet meer dezelfde kabels: in acht jaar hebben de dame - de ex-vrouw van Naim directeur Paul Stephenson, Sally Gibb, is algemeen directeur en oprichter van het bedrijf - en heren van The Chord Company een aantal belangrijke veranderingen en innovaties binnen het kabelassortiment doorgevoerd.

Maar het bedrijf, de mensen en de aandacht die ze aan de productie en de geluidskwaliteit van de kabels besteden lijken nagenoeg onveranderd. Nog steeds worden nagenoeg alle kabels met de hand geassembleerd, getest en verpakt in Amesbury. Wel zie ik her en der nieuwe machines staan die het gemakkelijker maken om de toleranties binnen de uiterst nauwe grenzen te houden.

Na de korte tour door de fabriek wordt ik meegenomen naar de luisterruimte, waar ze me onder de voorwaarde van strikte geheimhouding - in ieder geval tot eind februari 2013 - een paar nieuwe kabels willen demonstreren. Om een goed beeld te krijgen van het niveau van de oude kabels passeert eerst zowat de complete lijn interconnects en luidsprekerkabels de revue.

Net zoals bij mijn vorige bezoek zijn de verschillen steeds duidelijk hoorbaar. Toch altijd fijn als een kabelmerk een duidelijk eigen klanksignatuur heeft en die met het stijgen van de prijzen steeds verder weet te verfijnen. We eindigen met het inmiddels 'oude' topmodel, de Sarum (de versie zonder Tuned ARAY technologie!). Voor je beeldvorming, een analoge Sarum interconnect kost op een haar na 2000 euro. Geen misselijke jongen derhalve, en een kabel die alom geroemd wordt om zijn bijzondere prestaties.

Maar dan maakt Alan een zijsprong. De digitale Sarum interconnect tussen het Sony loopwerk en de Naim DAC wordt vervangen door een Signature Digital (op het moment van schrijven 425 euro). Een leuke vergelijking aangezien ik deze kabel zelf ook gebruik tussen mijn Squeezebox Touch en Naim DAC. De muziek wordt weer gestart en Ray LaMontagne zingt over de 'Trouble' in zijn leven. Het nummer opent met een elektrische basgitaar op het rechterkanaal. Verdomd, het plukken aan de snaren is nu nog beter te volgen? Ook Ray's stem krijgt net wat meer body en laat meer microdetail horen. Speelt deze kabel hier een vier keer duurder model weg? Nigel Finn kan een glimlach niet onderdrukken bij het zien mijn verwarde blik. Hij had deze reactie kennelijk al verwacht.

"Wat je nu hoort is de Tuned ARAY techniek die we onlangs in de Sarum lijn hebben geïntroduceerd, maar dan toegepast op een kabel uit een lagere prijsklasse. Toen wij voor het eerst hoorden hadden we ongeveer dezelfde reactie als jij daarnet," zegt Nigel met een twinkeling in zijn ogen. "Het was zelfs voor ons een complete verrassing om te horen hoe de Tuned ARAY techniek kabels compleet kan transformeren, en hoe verrassend dat uitpakt bij de onze minder kostbare kabels."

Ter vergelijk luisteren we ook nog naar de Signature Digital zonder Tuned ARAY technologie, de kabel die ik zelf al jaren tot grote tevredenheid gebruik. De verschillen tussen beide kabels zijn niet subtiel, verre van zelfs. De originele Signature Digital was al een kabel die de meeste concurrenten - ik heb ze natuurlijk niet allemaal kunnen beluisteren - het nakijken wist te geven, maar nu klinkt diezelfde kabel in vergelijking met de Tuned ARAY versie alsof hij van prikkeldraad is gemaakt. De laatste restjes digitale hardheid zijn vakkundig uitgewist en het geluidsbeeld trekt volledig open.

Let op, ik heb het hier enkel over het verschil tussen twee digitale kabels, de rest van de set is onveranderd gebleven! Die middag luisterden we ook naar andere kabels met Tuned ARAY technologie, en steeds was het verschil weer overdonderend. Are the musicians playing better or worse? is waarschijnlijk de meest gestelde vraag tijdens luistersessies bij The Chord Company, en het antwoord hierop luidt die middag steevast bevestigend, steeds als we de volgende stap in de kabelhiërarchie nemen klinkt het alsof de muzikanten weer beter op elkaar ingespeeld zijn.

De toegenomen openheid van het geluidsbeeld, het beter uit elkaar halen van de individuele instrumenten en de aanzet van iedere toon die steeds scherper wordt afgebakend, het is blijkbaar allemaal het gevolg van een geheime, maar volgens Nigel ogenschijnlijk simpele, verandering in de kabelgeometrie. Er restte mij nog maar één vraag: wanneer kan ik deze kabels thuis beluisteren?

Thuiswedstrijd

Begin maart was het eindelijk zover, een Chord Company Signature Digital Tuned ARAY en een Indigo Tunes ARAY stereo-cinchkabel werden door importeur Latham bij me thuis afgeleverd. De adviesprijs voor 1 meter Signature Digital bedraagt 290 euro, voor de stereo-cinch Indigo Plus van een meter wordt verwacht dat je 1225 (virtuele) euro-muntstukken op de toonbank legt. De prijzen van de Tuned ARAY versies zijn als ik dit schrijf nog niet bekend, maar die zullen ongetwijfeld een stukje hoger gaan liggen.

Je krijgt dan wel werkelijk prachtig afgewerkte producten: zowel de Signature Digital Tuned ARAY als de Indigo Tuned ARAY is voorzien van gemarmerde acryl hulzen om de connectoren. Die kostbare, in Italië op maat gemaakte hulzen zijn niet alleen prachtig om te zien, ze zorgen er ook voor dat het magnetische veld rondom de pluggen vermindert en dempen bovendien eventuele resonanties in de plug.

Maar gelukkig is The Chord Company niet zo'n kabelfabrikant die een matige kabel van de (on)nodige opsmuk voorziet om hem op die manier tegen exorbitant hoge prijzen te kunnen verkopen. Het klinkt waarschijnlijk ontzettend cliché, maar het zijn bij The Chord Company echte muziekliefhebbers. Technisch directeur Nigel Finn is in zijn vrije tijd een begenadigd bassist, schrijft werkelijk geweldige muziekrecensies in het Engelse Hifi Critic en geeft in zijn Chord Company blog regelmatig interessante muziektips die het lezen meer dan waard zijn. Iedere keer dat ik Nigel zie of zijn stukken lees weet ik dat ik kort daarna de bakken van de lokale platenboer doorstruin op zoek naar zijn muziektips.

De bedoeling van The Chord Company is dan ook dat je als luisteraar dichter bij de muziek komt en beter kunt begrijpen wat de muzikanten doen. En dat is precies het effect dat de Tuned ARAY technologie in mijn set heeft. Al snel vergeet ik kritisch te luisteren naar de detaillering, de ruimtelijke afbeelding of de tonale balans. Niet omdat ze er niet zijn, maar juist omdat ze zo vanzelfsprekend worden weergegeven. De nieuwe Chord Tuned ARAY's lijken je bewustzijn op een andere manier te bespelen, de muzikale weergave wordt simpelweg beter.

Dat het verschil tussen mijn eigen Signature Digital en de Tuned ARAY versie van dezelfde kabel groot is had ik in Amesbury al gehoord, maar toch wordt ik in mijn eigen huiskamer weer verrast hoeveel beter Chord de TA-versie heeft weten te maken, zelfs tussen een bescheiden bron als de - weliswaar flink gemodificeerde - Squeezebox Touch en mijn Naim DAC.

Het leek me wel toepasselijk om het prachtige nummer Stay Tuned van het Anja Garbarek album Smiling & Waving als referentie voor deze test te gebruiken; een prachtig en uitermate sfeervol album boordevol subtiele details en weidse klanken. Dit album is sowieso een echte aanrader waarop bekende muzikanten als Mark Hollis (Talk Talk), Richard Barbieri en Steve Jansen (beide van Japan) meespelen en Steven Wilson (oa. Porcupine Tree) de productie voor zijn rekening neemt. Het nummer Stay Tuned opent met een heerlijk ouderwets orgeltje voordat Anja met veel gevoel en haast fluisterend inzet. Haar frasering doet me denken aan Björk, haar stem aan die van Ricky Lee Jones.

Als ik mijn standaardbekabeling vervang door de Chord Tuned ARAY kabels - de kabels hebben inmiddels een lange inspeelperiode achter de rug, want even snel en nieuw uit doos proberen heeft geen zin - trekt het geluidsbeeld verder open en is de microdynamiek een stuk beter geworden. Kleine geluidjes worden daardoor beter aangezet, wat het muzikale geheel 'echter' maakt. Het verschil tussen mijn eigen Signature Digital en de Tuned ARAY versie daarvan is verre van subtiel, en weet me ook thuis weer compleet te verrassen. Het is alsof er een betere streamer is aangesloten.

Als ik 's avonds laat een in 320kbps gecodeerd album via Spotify beluister valt me nog een ander aspect van de Tuned ARAY kabels op: ze lijken dat harde randje van gecomprimeerde muziek te verzachten waardoor het allemaal een stuk aangenamer klinkt. Dat lijkt misschien triviaal aangezien de meeste kopers van kabels in deze prijsklasse geen lossy bestanden zullen afspelen, maar het succes van muziekdiensten als Spotify is toch echt ook tot de audiogelederen doorgedrongen. Ik hoef maar naar de Facebook-updates van mijn audiovrienden te kijken om te zien dat veel van hen dagelijks naar Spotify luisteren.

Conclusie
The Chord Company heeft met Tuned ARAY weer een forse stap voorwaarts weten te zetten, het is echt ongelooflijk hoe een goedkoper model uit de reeks het voormalige topmodel op haast alle vlakken weet te overtreffen. Gelukkig is deze nieuwe techniek niet meer voorbehouden aan het topmodel, de Sarum Tuned ARAY, maar sijpelt het nu ook langzaam maar zeker naar beneden door. Dat de Chord kabels niet inzetten op ultieme resolutie, maar juist de muzikale boodschap hoog in het vaandel hebben staan spreekt mij, en waarschijnlijk andere muziekliefhebbers, enorm aan. Mijn eigen Chord Signature Digital verhuist per direct naar de kleine set op mijn kantoor, de Signature Digital met Tuned ARAY is namelijk een blijvertje in de grote set. Een nog duidelijkere aanbeveling kan ik niet bedenken!