Op pad met Leo & Ricky

Popkenner, schrijver en radiomaker Leo Blokhuis en zijn eega, actrice en zangeres Ricky Koole toerden afgelopen jaren met de theaterprogramma’s Harmonium en Laagland door het land. Hifi.nl mocht een dagje meedraaien met Harmonium. Vanaf 13 januari tot 4 april toert het duo met de reprise van Laagland door Nederland. Daarvoor is Blokhuis nog veelvuldig op tv te zien met De Top 2000 a gogo, te beginnen vanavond met de Top 2000 Quiz.

Vrijdagmiddag, 17.30 uur. Theater De Kattendans in het Brabantse Bergeijk, drie uur voor de voorstelling. “Ik moet nog even mijn frutseltjes doen hoor”, zegt Leo Blokhuis.  “Ja, doe jij nog even je frutseltjes”, zegt zijn artistieke en persoonlijke partner Ricky Koole liefdevol. Leo schuift op het podium achter zijn Apple-laptop, zijn bijbel, zijn altaar, vol muziek. Precies, die laptop waarachter popprofessor Don Leo zich verschuilt tijdens de Top 2000 a gogo. Bezoekers kunnen in het online gastenboek verzoekjes doen voor de show van vanavond. “Ik moet snel nog even checken welke nummers ik niet heb, kan ik ze nog even kopen bij iTunes of opzoeken op YouTube.” Ook moet hij nog wat feitjes checken voor de rubriek: ‘wat gebeurde er vandaag, zoveel jaar geleden’. Een handig hulpmiddel: vandaagindemuziek.nl van radiocollega Tom van Draanen.

Ondertussen wordt het decor uitgeladen. Een oud Mannborg-harmonium, een ‘kerkraam’, rookmachine, transistor, platenkasten- en koffers en een usb-draaitafel van Lenco, met een geïmproviseerd muntje op het element voor het gewicht. De kasten worden door Leo en Ricky zelf ingericht. “Het komt nogal nauw”, zegt Leo, “maar dat zul je tijdens de voorstelling wel zien.” Her en der op het podium worden elpees gestald. Platen van onder meer Robert Johnson, Beach Boys, Prince en Boudewijn de Groot. Ricky legt een aantekenblaadje op iedere stoel, waar de bezoekers tijdens de voorstelling aantekeningen op kunnen maken. 288 zetels, ze zijn vanavond allemaal bezet. Want Leo en Ricky zijn hot.

Vergeten liedjes
Het succesconcept van het intieme Harmonium: mooie, vergeten liedjes met een verhaal. Vaak ‘americana’-liedjes uit de singersongwriter-, folk- of bluestraditie, van componisten als Karla Bonoff, Cat Stevens, John Prine, Nick Lowe. Ook wordt er een lans gebroken voor nieuw talent. “Ik heb een enorme drang om vergeten liedjes te redden”, zegt een bevlogen Ricky. “Leo is de uitgelezen persoon om er de verhalen bij te vertellen. Een mooi liedje in de context is nog mooier. Dat we van dezelfde muziek houden is niet onbelangrijk.” Vrolijke popverhalen worden afgewisseld met tragische. “Al zijn de zielige vaak mooier”, vindt Ricky. De zangeres wordt muzikaal ondersteund door gitarist Eric van Dijsseldonk en afwisselend door de gitaristen Wouter Planteijdt en Marcel de Groot. En door Leo Blokhuis niet te vergeten, op harmonium en op bas, een paar nummers. “Puur praktisch”, zegt hij, die bas, “dan kan ik bij de toegift ook iets vastpakken. Ik ben net genoeg voor deze nummers.” Zo speelt Leo mee met That’s The Way That The World Goes ‘Round een catchy countrysong van John Prine. Het harmonium (en hiermee Leo’s gereformeerde achtergrond) speelt een bijrol. De predikantenzoon speelt op de ‘psalmenpomp’ een paar hymnes uit het liedboek.

 

Radio Bergeijk
De wisselwerking met de zaal is enorm belangrijk. Bezoekers wordt gevraagd om muzikale herinneringen en anekdotes. Ricky: “Hele ontroerende anekdotes soms.” “Maar ook hele beroerde liedjes soms”, vult Leo aan. “Iemand wilde Fly van Celine Dion horen. Dat is niet mijn smaak, maar daar gaat het dan niet om. Voor haar was het een heel belangrijk nummer, want het was gedraaid bij de begrafenis van haar zus, een paar maanden geleden.” Harmonium ging drie maanden lang in reprise. Leo: “We doen nu ook de minder voor de hand liggende plekken aan, zoals Delfzijl en Bergeijk. [met een stalen gezicht] Ik wist niet eens dat Bergeijk echt bestond. Ik kende alleen Radio Bergeijk. Wouter Planteijdt: “Het is ook een grap, maar een heel goed uitgewerkte.” Ricky: “Oh, hoe heette het hier eerst dan?” Radio Bergeijk blijft de running gag van de avond. “Komt er een bietje volk vanavond, Naat?” vraagt Leo op z’n ‘Bergeijks’ aan de toermanager. “Uitverkocht? Wow, gezellig man!”

Theaterhond

Dan de repetitie en soundcheck. Ricky neemt plaats achter de microfoon, casual gekleed in spijkerbroek en shirt, de blonde haren (nog) ongekamd. Wouter Planteijdt moet nog in het ritme komen. Hij is een tijdje weggeweest, heeft getoerd met cabaretier Viggo Waas. Tijdens de repetitie ontstaat lichte beroering tijdens Don’t Think Twice, It’s Allright. “Hé, je zingt het anders!”, zegt Planteijdt verbaast. “Je doet de Dylan-melodie!” “Die houden we erin”, zegt Leo, “veel mooier!” En hij begint mee te zingen, overdreven op z’n Dylans. Bij I Live On a Battlefield wordt hond Muis wakker, die mee begint te blaffen.

Theaterhond Muis gaat al zeven jaar mee met Ricky. Even daarvoor had hij zich voor het harmonium genesteld om een dutje te doen. Ook Ricky en Leo zouden wel een dutje kunnen gebruiken. Hondsmoe zijn ze, eigenlijk te moe om een voorstelling te geven. Allebei hebben ze al een redelijk slopende dag achter de rug. Het stel draait eigenlijk al maanden dubbele dagen. Leo: “Het is soms gewoon hard werken.” Vandaag zat hij om half negen in de auto op weg naar Hilversum voor de opnames van radioprogramma For the Record met Mart Smeets. Ricky verliet zelfs al voor zeven uur hun Amsterdamse grachtenwoning voor een intensieve draaidag van Verborgen Gebreken, een hit op Net 5. En veel slapen zit er ook al niet in. Een uurtje of vier, vijf, zoals vannacht is niet ongewoon. Ricky: “Gister vertrokken we om twee uur vanuit Nijverdal. Marcel [de Groot] nam afscheid, dat werd natuurlijk een klein feestje. Hij heeft het grootste deel van de reprisetoer meegespeeld.” Gelukkig heeft Ricky tijdens de lange autorit, in de vrijdagspits, nog even kunnen rusten. De auto vaak gereden door tourmanager Nathaly.

Frustratie
Tijd om stoom af te blazen. Want de dubbelrol die Ricky bijna dagelijks speelt, zorgt soms ook voor frustratie. “Voor sommigen ben ik die actrice die ook zo nodig moest gaan zingen. Nee, ik ben van huisuit zangeres. Net als Acda en de Munnik en Ellen ten Damme heb ik de Kleinkunstacademie gedaan. Alleen dat zingen zie je nooit op tv of in de bioscoop, dat ziet het grote publiek niet. Wit Licht en Verborgen Gebreken wél. Van de andere kant wordt er ook wel eens gezegd: ‘ik wist niet dat jij acteerde, zou jij niet eens in een speelfilm moeten spelen?’Verdorie! Dat heb ik dus al heel vaak gedaan.”

“Ik vind het zo knap dat je al dat Engels kan onthouden”, zegt Wouter Planteijdt tijdens het eten plagend tegen Ricky. “Terwijl je niet eens weet wat het allemaal betekent.” Ricky kan er wel om lachen en eet gewoon door. “Eigenlijk ben jij gewoon de Nederlandse Ilse DeLange”, gaat Planteijdt verder, “maar dan beter.” “Véél beter”, vult Leo aan, “qua Twents dan hè.”

 

Jointjes
Op de achtergrond klinkt Save a Prayer van Duran Duran. “Simon Le Bon, die was toch ooit bijna verdronken?”, merkt Ricky op. Leo zou het echt niet weten. “In die tijd zat ik jointjes te draaien van de Hitkrant.” Ricky: “Ja ja, jij zeker? Achter de kerk zeker?” Leo: “Oh nee, het was het Reformatorisch Dagblad.” Het gesprek gaat verder op de ‘foyer-cd’, nu met Celine Dion in de hoofdrol. “Wat kan muziek toch mooi zijn hè”, zegt Planteijdt. “Dat vind ik nou zo snobistisch”, repliceert Leo. “Miljoenen mensen vinden dit prachtig.” Planteijdt: “Niets ergers dan Celine Dion.” Leo: “Jawel, Celine Dion die My Heart Will Go On zingt. De zingende Titanic.”
Dan komt Don’t Let the Sun Go Down On Me voorbij van George Michael en Elton John. Leo: “Wanneer was dat ook al weer, Live Aid? Ik denk 1984. Weet iemand het zeker? Kan ik niet hebben hoor, ga even googlen.” Hij pakt zijn iPhone, even later: “Het was 1985…, wat een blunder. [lachend] Hier baal ik van.”

Bizarre vragen

Als de voorstelling is afgelopen, is het nog niet gedaan voor Leo en Ricky. Het stel wordt in de foyer verwacht, voor boek en plaatverkoop, maar ook voor een praatje. Leo, lachend: “Het komt niet zelden voor dat ik in een hoekje word geduwd, soms letterlijk. Ik word gezien als die popprofessor van de Top 2000. Dat ik daar op aangesproken word, moet ik accepteren. Maar mensen verwachten soms dat ik antwoord heb op de meest bizarre vragen: waarom staat dat en dat liedje niet in de Top 2000? Blijkt het ook nog ‘s een enorm disco-niemendalletje te zijn. Of ‘weet je waar ik dat en dat filmpje kan vinden?’” Ricky vult aan: “ ‘Van wie is die elpee met die blauwe balletjes?’ ‘Dat ene Duitse carnavalsliedje, hoe heet dat ook alweer?’” Don Leo: “Tja,  ik weet het, ik heb het enthousiasme aan m’n kont hangen. Mensen verwachten de prachtigste verhalen en claimen me gerust een half uur. Hartstikke leuk hoor, maar ik doe ook maar gewoon mijn werk. En morgen moet ik weer om negen uur met mijn zoontje van tien op het voetbalveld staan. [lachend] Maar that’s rock ’n rol.”