Vintage: TubeAudio Jukebox restauratie


Redactie HiFi.nl | 19 mei 2011

In onze vintage reeks verscheen eerder het verhaal van Jeff Jacobs, die met zijn bedrijf J-Corder oude spoelenrecorders in hun oude glorie herstelt. Omdat professionele restauratie van vintage audio ook wat dichter bij huis te vinden is, wordt in deze editie van de serie aandacht besteed aan het Belgische TubeAudio, het bedrijf dat ook wel The Vintage Company heet.

TubeAudio, sinds twee jaar met een nieuwe winkel gevestigd in Putte, is inmiddels een kleine twintig jaar actief in de high-end wereld. Het bedrijf staat in de regio bekend om jaren ervaring in het herstellen van vintage audio en werkt bovendien voor een aantal vaste importeurs, waaronder PS Audio, Klipsch en Sunfire & Musical Fidelity. TubeAudio richt zich vanuit de interne ervaring specifiek op gedetailleerd restauratiewerk dat verder gaat dan enkel het ‘reinigen van apparaten’. Jukeboxen en zeer zeldzame high-end audio zijn voorbeelden van apparatuur die op professionele wijze worden hersteld. Het bedrijf heeft een eigen laboratorium waar de toestellen, voorzien van authentieke meetapparatuur, doorgelezen en gerepareerd kunnen worden. Daarnaast beschikt de locatie in de Antwerpse provincie over op akoestiek aangepaste demo ruimtes waar onder meer de bekende Klipschorn tussen de vele vintage apparatuur te vinden is.

Net als het Amerikaanse J-Corder heeft TubeAudio een afdeling die zorg draagt voor de revisie van bandrecorders en tape decks. De vintage apparaten beleven tenslotte een opleving, doordat het design en het warme geluid weer in huiskamers gezien en gehoord mag worden. Fabrikanten hebben zelfs de stock voor reserve onderdelen weer geactiveerd. De grootste voorraad is echter al in bezit van de consument, zo stelt dhr. Koeckelberghs, oprichter en eigenaar van The Vintage Company. Deze zijn in veel gevallen slecht of zelfs helemaal niet onderhouden, waardoor de afspeelkwaliteiten sterk onder doen voor het geluid zoals het originele ontwerp bedoeld is. Er is dus voldoende herstelwerk te vinden.

TubeAudio verzorgt een volledige revisie, waarbij de apparaten gekalibreerd worden en zich daardoor opnieuw kunnen meten aan de oorspronkelijke kwaliteit. Een revisie omvat waar nodig onder meer vervanging van de halfgeleiders, elco’s en trimmers, maar eventueel ook de koppen, de drukrollers en de schaalverlichting, en de verschillende versterkertrappen worden opnieuw uitgemeten. Daarnaast wordt de frequentie opnieuw en zeer nauwkeurig afgesteld met behulp van geijkte THD toestellen.

 

Jukebox restauratie

Zoals gezegd kun je ook voor andere audiozaken bij The Vintage Company terecht. Het bedrijf doet onder meer aan verkoop van home cinema sets en vintage high-end audio, aankoop van al dan niet defecte tweedehands toestellen, en het verlenen van service voor herstel van alle mogelijke audio apparatuur; high-end hifi krijgt een upgrade voor verbeterde prestaties en kwaliteit, er wordt preventief onderhoud aangeboden en er kan een uitvoerig meetrapport aangevraagd worden ter beoordeling van de geluidsweergave (signaal-ruisverhouding, dempingsfactor, spectrum analyse, etc.). Gezien de restauratie van tape decks eerder al uitgebreid besproken is, is het voor deze serie vooral interessant om eens te kijken naar de afdeling van TubeAudio die zich buigt over het herstel van vintage jukeboxen.

Jukeboxen, die er overigens ook ter aankoop aangeboden worden, kunnen bij TubeAudio compleet gerestaureerd worden om de apparaten in de originele kwaliteit te herstellen. De specialisatie van het bedrijf ligt bij de merken AMI en Rock-Ola, maar kasten van andere fabrikanten zijn ook welkom. Voor originele exemplaren wordt consequent een complete restauratie voorgesteld, zodat er op korte termijn geen verborgen gebreken opduiken. The Vintage Company stelt dan ook dat restaureren niet te vergelijken is met enkel opnieuw afstellen: het betreft een grondig herstel.

Voor dhr. Koeckelberghs was het dan ook al sinds vroeger een droom om een jukebox te hebben, maar ontbrak het aan de ruimte en mogelijkheden om er één weg te zetten. Nu de zaak uitgebreid is, was die gelegenheid er wel en al snel werd het restaureren onderdeel van het serviceaanbod van TubeAudio. Het reviseren van de kasten gaat dan ook verder dan een grondige reinigingsbeurt, waardoor The Vintage Company naam gemaakt heeft omwille van het detailwerk in het herstel van zowel mechanica als elektronische componenten.

Het bedrijf gebruikt een AMI K jukebox als voorbeeld om het hele restauratieproces door te nemen - zie ook het fotoboek. Ten eerste wordt het mechanische deel van de jukebox gedemonteerd en in zijn geheel in een testopstelling extern opgebouwd, om de verschillende onderdelen opnieuw af te kunnen stellen. De versterkers zijn het belangrijkste onderdeel; deze worden in het laboratorium op de volgende onderdelen uitgemeten: de RIAA curve (de curve voor vinyl weergave, de signaal-ruisverhouding, de karakteristieke frequentie, het sinusvermogen en het piekvermogen.

Het is bovendien niet voldoende de elco’s  - electrolytic capacitors - te vervangen door andere exemplaren, omdat het de kwaliteit niet ten goede komt - deze kan zelfs achteruit kan gaan. De meeste versterkers halen amper 5 kHz (op 3 db gemeten), waardoor de jukebox de hoge tonen (ofwel de typische warme klank) amper kan weergeven. Jukebox versterkers halen echter gemakkelijk 20 kHz. De onderdelen worden daarom gereviseerd, niet vervangen. Zodoende is het apparaat na een uitgebreide restauratie niet alleen van binnen en van buiten in topconditie, maar kun je je favoriete platen weer in de juiste kwaliteit afspelen.

Via deze link komt u bij de website van TubeAudio.