Review Vivid Audio GIYA 4

Toen ik ongeveer een jaar geleden Vivid Audio ontwerper Laurence Dickie mocht interviewen (dat lees je hier, red.), bespraken we ook de actuele productrange, waarin de toen net geïntroduceerde GIYA G3 het kleinste model met de karakteristieke ‘krul’ was (ook door HiFi.nl getest, red.). Mochten mensen met een wat smaller budget eigenlijk een stapje lager willen, dan kwamen ze bij de Oval serie uit.

Op de vraag hoe klein een Vivid Audio luidspreker überhaupt zou kunnen worden, antwoordde hij vol overtuiging: “Niet veel kleiner dan wat we nu maken, anders zouden we te veel concessies aan het Vivid-geluid moeten doen”. Maar het bloed kruipt blijkbaar waar het niet gaan kan. Laurence luistert kennelijk niet alleen heel goed naar zijn eigen luidsprekers, maar ook naar zijn klanten. En zo kon het dus gebeuren dat ik iets minder dan een jaar later al naar AudioXperience in Nuenen reed, met een uitnodiging op zak om de nieuwe Vivid Audio GIYA G4 te recenseren.

De keuze om hiervoor naar Nuenen te reizen lag meteen voor de hand toen importeur Terrason Audio me benaderde voor deze recensie. Ten eerste zijn de mannen van AudioXperience dealer van het merk en hadden ze een goed ingespeeld exemplaar staan, en ten tweede ken ik de luisterruimte van AudioXperience goed. Ik heb er voor diverse recensies luistersessies in gedaan en loop er ook als er niks te schrijven is regelmatig een keer binnen. Bovendien heb ik daar zéér fraaie apparatuur ter beschikking. Want eerlijk is eerlijk; ik heb een hele leuke set staan thuis, maar die zou onvoldoende recht doen aan de kwaliteit die ik verwachtte van deze nieuwe telg uit de nobele Zuid-Afrikaanse luidsprekerfamilie Vivid Audio.

Techno Talk
Veel hifi-fabrikanten hebben tegenwoordig uitstekende websites waarop alle technische ‘ins & outs’ van hun producten te vinden zijn. En omdat ik een hekel heb aan het domweg knippen plakken van de nogal droge kost die specificaties nu eenmaal zijn maak ik me er liever vanaf door simpelweg naar die website te verwijzen. Zo kan ik me bij het schrijven van recensies concentreren op het onderdeel dat er bij een groot deel van de lezers toch echt het meeste toe doet: Luisteren. Maar ik ontkom er toch niet helemaal aan om een paar bijzonderheden te vermelden, omdat ze bepalend zijn voor wat deze luidspreker kan. Maar ook voor hoe je ermee om dient te gaan om ze aan het zingen te krijgen.

Om te beginnen is het goed om te vermelden dat Vivid Audio alle units in eigen huis ontwikkelt en bouwt. Daarom konden de kleinere woofers en de unit voor de lage middentonen die nodig waren voor de kleinere behuizing van de GIYA G4 vrij snel worden ontwikkeld op basis van de grotere modellen uit de G3. De units van Vivid Audio zijn zwaar overgedimensioneerd, wat zich uit in een extreem lage vervorming en een erg hoge belastbaarheid. Mits het aangeboden signaal van vergelijkbare kwaliteit is natuurlijk.

Het rendement van de GIYA G4 is met 86dB bij 2,83V/1meter aan de lage kant, maar de minimale impedantie van deze luidspreker komt nergens onder de 4Ω. In gewoon Nederlands betekenen die cijfers dat je er niet per se een bakbeest van een versterker aan hoeft te hangen om ze aan de gang te krijgen. Er worden echter wel hoge eisen gesteld aan de verfijning van de aangesloten apparatuur. Deze luidsprekers zijn namelijk niet alleen in staat om ongezond luid en praktisch onvervormd te spelen, maar juist ook om op een ontzettend laag volume nog een vol en geloofwaardig geluid neer te zetten, met alle ruimtelijke informatie intact. En daar zit hem wat de aangesloten elektronica betreft de kneep.

Daarom had AudioXperience ervoor gezorgd dat de versterking in handen was van de zéér mooie Ayre AX5, wat volgens mij één van de de mooiste geïntegreerde versterkers van het moment is. Als bron diende de vrij nieuwe Aurender X100L streamer, die eerst via de Ayre QB9 d/a-converter speelde, maar later in de sessie via de dCS Debussy. De luidsprekerkabel was van Crystal Cable, en Audioquest leverde de netsnoeren, de interlinks (de prachtige nieuwe Wind uit de Elements serie) en de Diamond USB kabel. De GIYA G4 zelf was op de optionele houten voet geplaatst waardoor de tweeter net iets boven oorhoogte kwam te zitten. Er was dus niets aan het toeval overgelaten om zo goed mogelijk te kunnen…

Luisteren

Uiteraard had ik een flinke hoeveelheid eigen muziek meegenomen, maar AudioXperience had ook een leuke playlist voor me klaargezet. Als eerste luisterde ik naar de Fugue en Ut Majeur (BWV564) van J.S. Bach, met André Isoir op orgel. Isoir staat bekend om zijn betrokken spel en deze al wat oudere opname liet dat heel mooi horen omdat hij uitblinkt in verfijning en ruimtelijkheid. Ik ‘voelde’ als het ware de ruimte waarin het orgel staat, omdat de GIYA G4 er in slaagde om ook het sublaag dat daarvoor nodig is op voldoende niveau weer te geven. Uiteraard hielp het daarbij dat ze ruim anderhalve meter van de achterwand en de zijwanden af stonden.

Na Bach was het de beurt aan London Grammar, een band die in 2013 hoge ogen gooide met hun debuutalbum If You Wait. Hun soepele pop met triphop-invloeden is fraai opgenomen en het titelnummer laat de stem van zangeres Hannah Reid heel mooi op de voorgrond treden. Haar zang is lekker dynamisch opgenomen, en het valt op dat de GIYA G4 de forse sprongen in volume moeiteloos en zonder een spoor van vervorming volgt. Dat komt absoluut door het compromisloze design. De units en de behuizing hebben zoveel ruimte in belastbaarheid en bandbreedte dat eventuele dynamische compressie die je hoort écht uit de opname afkomstig is, en niet uit de luidspreker.

Of het nu de levensechte live-opname van het Uli Kringler Trio was (het album Road Movie op ECM) of de ijskoude maar loeistrakke elektronica van Monolake (het album Ghosts, en dan met name de track Toku) waarbij ik echt middenin de muziek kom te zitten, de GIYA’s gaven geen enkel moment de indruk dat ze zich niet op hun gemak voelden. Ik heb wel eens eerder gemerkt dat het, naarmate de kwaliteit van de weergaveketen toeneemt, steeds minder uitmaakt wat voor genres je draait. Alles klinkt geweldig, ook muziek die je normaalgesproken niet snel op je luistermenu zult zetten. Natuurlijk straft ook de GIYA G4 slechte opnames af, maar niet zo genadeloos als sommige andere high end luidsprekers. Blijkbaar zit er genoeg vergiffenis in hun neutrale weergave verborgen om ook het beluisteren van ‘doorsnee’ muziekmateriaal tot een zeer plezierige ervaring te maken. Niet dat er plooien worden gladgestreken, maar op de één of andere manier vind je het minder erg, omdat je je véél meer op de muziek zelf richt. Vergelijk het maar een beetje met een gekoesterde langspeelplaat waarbij je door de ruis en de tikken heen moeiteloos van de muziek kunt genieten.

Conclusie

Ik maak er geen gewoonte van om specifiek op één aspect van de weergave in te zoomen. Er hoort balans te zijn (binnen een acceptabele marge) en daarmee uit. Maar toch verdient deze luidspreker even een spotlight op de laagweergave. Want wat Laurence Dickie uit de relatief kleine kast van de G4 weet te toveren is toch wel bijzonder. Op hoger volume kreeg ik met de kick van Jim Keltner’s drumstel (Sheffield Lab Drum and Track Record) echt de fysieke impact te voelen. De energie en snelheid die in deze audiofiele klassieker zitten zijn erg groot en de G4 slaagt hier glorieus voor.

Maar omdat ik liever naar muziek dan naar testtracks luister pak ik het nummer Inktman van Henk Hofstede erbij. Deze track staat op zijn bijzondere (want énige Nederlandstalige) album Het Draagbare Huis, dat hij oorspronkelijk schreef als soundtrack voor een videocollage die hij maakte voor de Biënnale van Lyon in 2000. Los van de prachtige plaatsing van de vele kleine geluidjes die in deze track verborgen zitten, en van de forse dynamiek die je soms onwillekeurig met de ogen laat knipperen, zit hier een aantal keer een heerlijk afdalend basloopje in dat, als de luidspreker het aankan, volledig egaal van geluidsdruk wordt weergegeven tot in de onderste laagregionen. En ook hier moet ik mijn hoed diep afnemen voor de G4. Terwijl de rest van het geluidsbeeld rotsvast en transparant op zijn plaats blijft staan vult de ruimte zich met laag, lager, laagst. Zwelgen!

We kennen allemaal wel de situaties waarin het even niet mogelijk is om op ‘volle kracht vooruit’ naar muziek te luisteren. Alleen laten veel luidsprekers het bij zeer zachte weergave acuut afweten wat dynamiek, ruimtelijkheid en frequentiebereik betreft. De weergave wordt dan dun, plat en murmelig. Waar dat mee te maken heeft? Als we de versterker van dienst even uitsluiten zou ik zeggen dat het komt omdat de gebruikte units te zwaar zijn, onvoldoende oplossend vermogen hebben of een hoop vervorming aan het geluid toevoegen. Veel kleine trillingen gaan beslist ook verloren in dempende maatregelen die eigenlijk als lapmiddel voor grote trillingen bedoel zijn. Niet zo bij de GIYA G4. Om de weergave bij zeer lage volumes te testen laat ik graag de track The Laziest River van Destroyer aan me voorbij trekken. De naam van de band klinkt een stuk naargeestiger dan de muziek zelf; het is een prachtige, melancholieke maar hoopvolle suite van krap 20 minuten, die uit vijf in elkaar overlopende tracks bestaat. Het begint rustig met de track Prelude [Estuary], die dromerig en weids klinkt. De G4 zet een breed en diep beeld neer waarin de melodie goed te volgen is en het laag keurig in balans onder de muziek zit.

Als na ongeveer vier minuten Nagel’s Marimba begint voel je de druk achter de (inderdaad…) marimba, en als rond de 7’45 de muziek voller en luider wordt hoor ik slechts een toename in geluidsdruk. Tonaal en ruimtelijk verandert er niets. Rond 9’15 begint het titeldeel van de suite. In het nummer The Laziest River zitten drums en een krachtig aangeslagen piano, en ook die hebben op laag volume een zeer geloofwaardige kracht en dynamiek. Als op 10’31 de zang invalt is de verstaanbaarheid uitstekend, en hoor je zelfs dat er twee stemmen worden gebruikt, die van zanger Daniel Bejar en die van mede-componist Ted Bois. Dit nummer gaat over in Palm Springs Life, dat een lekker stuwend ritme heeft dat ondanks het lage volume onweerstaanbaar uitnodigt tot bewegen. Alleen dan ingehouden, met kleine bewegingen. Zullen we dat dan fluisterdansen noemen? Rond de klok van 15’50 kom ik tenslotte aan bij het laatste deel, Landing On Water, dat de muzikale thematiek van Prelude herhaalt en zo de cirkel sluit. En al die tijd heb ik ‘puur en intens’ zitten genieten zonder dat mij de broekspijpen hebben gewapperd. Voeg die maar toe aan de lijst van complimenten!

Eindgedachten
De Vivid Audio GIYA G4 is één van de mooiste luidsprekers die ik ooit gehoord heb. Volledig transparant, brandschoon en pijlsnel als een hele goede elektrostaat, maar tegelijkertijd heel drukvol, muzikaal en betrokken, zoals het een dynamische topluidspreker betaamt. De GIYA G4 is een wijd openstaand venster op de muziek. Het design is iets waar ik het bewust niet over heb gehad. Dat is in alle voorgaande artikelen en recensies al uitgebreid aan bod gekomen en ik beschouw het inmiddels als een gegeven dat onlosmakelijk verbonden is met de geweldige weergave. Het één kan niet zonder het ander. Dat ik het toevallig ook nog eens heel mooi vind hoeft niet per se mee te tellen voor de eindscore, want over smaak valt nu eenmaal eindeloos te twisten. Maar als ik dan tot slot de muzikale score opmaak moet ik concluderen dat Laurence Dickie het gewoon wéér gedaan heeft. De Vivid Audio GIYA G4 is een verbluffende luidspreker die overduidelijk tot de familie behoort, en die bewijst dat ‘out of the box’-denken soms daadwerkelijk tot betere resultaten leidt.

HiFi.nl plus- en minpunten:

+ Zeer transparant en muzikaal
+ Indrukwekkende laagweergave
+ Ook erg goed op laag volume

- Stellen wél eisen aan de kwaliteit van de randapparatuur
- Ze zijn niet goedkoop, maar is dat op dit niveau een minpunt?

Beluisterde muziek:

De adviesprijs van de Vivid Audio GIYA G4 bedraagt 21.998 euro per paar. De adviesprijs van de Vivid Audio GIYA G4 Woodblock luidsprekerstandaard van Afrikaans hardhout bedraagt 1499 euro per paar.

Neem ook een kijkje op onze pagina over Vivid Audio, onze pagina over Terrason Audio, en onze pagina over AudioXperience. Bekijk tevens de website van Terrason Audio.