Zwedak: High end zwembaden op maat
Op een vrijdagavond begin juni, vlak voor de laatste etappe van de lokale avondvierdaagse, krijg ik een telefoontje van de hoofdredacteur. Of ik voor volgende week een afspraak wil maken met een zwembadenbouwer in Veghel, om een artikel te schrijven voor de zomer-editie van Home Emotion. Ik krijg spontaan visioenen van acht persoons polyester jacuzzi’s met kunstlederen hoofdsteunen die je bij de bouwmarkt kunt kopen, maar hap onmiddellijk toe als ik hoor dat het hier om ‘high end custom built’ zwembaden en bijbehorende recreatiebouw gaat. De zomer staat immers op het punt van uitbarsten en daar hoort een goede spetterpartij bij. Of, zoals Zwedak Recreatiebouw B.V. het zelf zegt: Kristalhelder Relaxen.
Ik verdwaal altijd op industrieterreinen, maar met behulp van mijn auto-navigatie vind ik snel het bedrijfspand waar ik moet zijn. Het blijkt op een steenworp afstand te liggen van het enorme distributiecentrum van de grote supermarktketen die altijd zo vriendelijk ‘Hallo!’ zegt… Ik ben wat te vroeg en omdat mijn gastheer Marcel van Baal nog een paar minuutjes onderweg is kan ik, vanachter een kop geurige verse koffie, mijn ogen eens goed de kost te geven. In de showroom waar ik ben terechtgekomen is een indrukwekkend - en zo te zien gebruiksklaar gevuld - zwembad gebouwd, met daar omheen een uitstalling van mogelijkheden. Van betegeling in mozaïek tot zuiveringspompen, en van digitale bedieningscomputers tot oprolbare lamellenschermen waarmee het zwembad na gebruik kan worden afgedekt en warm gehouden. Even later schud ik de hand van Marcel, één van de drie compagnons die het familiebedrijf samen leiden.
Nadat hij voor zichzelf ook een kop koffie heeft gehaald vertelt hij: “Zwedak bestaat al sinds 1980. Het bedrijf is opgericht door Jan Blommers en ik werkte er aanvankelijk als zwembadmonteur. In het begin maakten we zwembaden en dakbedekkingen, vandaar de naam. Dat lijkt een rare combinatie maar je gebruikt er dezelfde waterdichte folie voor, dus zo onlogisch is het niet. De daken werden langzaam maar zeker uitgefaseerd zodat we ons volledig op zwembaden en aanvullende recreatie konden richten. Dan moet je denken aan sauna’s, stoomcabines en whirlpools. Maar ook aan de techniek erachter, zoals de klimaatbeheersing waar je bij binnenbaden echt niet omheen kunt, installaties voor de verwarming en zuivering van het zwembadwater en dingen die met veiligheid en onderhoud te maken hebben. Negen jaar geleden vroeg eigenaar Jan aan zijn zoon Michael of hij wilde nadenken over de mogelijkheid om Zwedak in de familie te houden en samen met mij en collega Edwin van Tiel het bedrijf over te nemen. Zeven jaar geleden hebben we dat gedaan en werden we compagnons. Ik ging de binnendienst doen, wat betekent dat ik contact onderhoud met klanten, leveranciers, aannemers en installateurs. Edwin is Hoofd Uitvoering. Hij is altijd op locatie betrokken bij de bouw van de zwembaden, en Michael is verantwoordelijk voor alle service- en onderhoud. In totaal werken we hier met tien man. Onze klanten zijn voornamelijk particulieren, niet alleen in Nederland trouwens, maar we hebben bijvoorbeeld ook geleverd aan hotels.”
Binnenbaden
“We doen regelmatig renovaties van bestaande zwembaden, maar meestal is het toch nieuwbouw, zowel binnen als buiten. Eerst bespreken we met de klant wat de wensen zijn. Die bepalen namelijk wat voor technische installatie er achter moet komen te staan. Binnenbaden zijn een stuk ingewikkelder dan buitenbaden. We hebben daarvoor vanaf het vroegste stadium intensief overleg met de betrokken architecten, aannemers en installateurs. Voor een binnenbad heb je in sommige gevallen bijvoorbeeld een kelder nodig, en altijd een uitgekiend en liefst onzichtbaar weggewerkt systeem van leidingen voor filtering en verwarming. Daarnaast een klimaatinstallatie die zorgt dat de lucht in de ruimte niet te koud is en de vochtigheid goed wordt afgevoerd. Die installatie moet in een naastgelegen technische ruimte komen te staan. Je snapt dat we dat niet kunnen doen zonder vanaf het begin bij de bouw betrokken te zijn. Dergelijke projecten worden ook nooit in één keer door ons afgerond, want we moeten in diverse fases van de bouw steeds ook een stuk van het zwembad toevoegen. De duur van de bouw hangt van de omvang van het project af. Soms kan het wel een half jaar duren, of zelfs langer.”
“Wij ontwerpen de zwembaden geheel in eigen huis en maken zelf de technische bouwtekeningen. Ook de installaties voor klimaatbeheersing bij binnenbaden doen we helemaal zelf, om een zo goed mogelijke afstemming op het project te realiseren. De vierkante ‘buizen’ voor de aanvoer van verwarmde lucht maken we hier in huis. Daar gebruiken we gelamineerde hardschuimen panelen voor, die de warmte goed isoleren en ongevoelig zijn voor condens. Geen last van roest dus. We streven naar zo weinig mogelijk onderhoud. De klant moet, als zijn zwembad eenmaal klaar is, helemaal geen omkijken meer hebben naar de techniek. Dat is ónze taak. We sluiten in principe bij elk bad een onderhoudscontact af en kunnen zelfs een elektronische bedieningsunit maken die op afstand uit te lezen is, zodat wij een melding krijgen als er in de installatie van een klant iets mis gaat.”
En in de tuin?
“Een buitenbad heeft zo zijn eigen technische eisen, maar ze zijn meestal toch een stuk sneller aan te leggen dan een binnenbad. Hoewel het niet zomaar een kwestie is van een gat graven en daar folie in leggen. Het begint, net als de meeste binnenbaden trouwens, wél met een grote kuil in de grond. In Nederland staat het grondwater soms zo hoog dat we tijdens de aanleg moeten bemalen om de boel droog te houden.
Er wordt daarna eerst een stevige betonnen bodem gestort en als die gedroogd is kunnen we de wanden gaan maken. Die worden bij buitenbaden meestal gemetseld en aangestreken, en dan moeten we natuurlijk ook zorgen dat er van buiten geen grondwater in het zwembad kan dringen. Daarna gaan we folie aanbrengen of betegelen. Als we folie gebruiken wordt eerst een stevige viltlaag aangebracht die beschermt tegen eventuele ruwe naden in de bodem of wanden. De folie is anderhalve millimeter dik en zéér taai. Hij zit op brede rollen en je legt hem in stroken die waterdicht aan elkaar worden gelast met hete lucht van 600 graden. De meeste zwembaden hebben een trap om het water in te gaan. Het aanbrengen van de folie is een vak apart, want je moet natuurlijk wel zorgen dat het allemaal waterdicht is, óók bij de trappen.”
Veiligheid
Vooral bij buitenbaden in tuinen waar ook kinderen spelen, kan ik mij voorstellen dat er speciale aandacht wordt gegeven aan de veiligheid. En dat klopt ook. Marcel vertelt daarover: “We hebben voor zulke baden een flexibele afdekhoes die zo sterk is dat een volwassen man erop kan staan. Laatst hebben we nog een buitenbad in België aangelegd waar we zo’n afdekking moesten gebruiken omdat de achtertuinen van meerdere huizen allemaal bij elkaar kwamen rond het zwembad, waar ook het trapveldje en de trampoline van de kinderen waren. Daar houden we dus in de ontwerpfase al rekening mee. Het nadeel van die afdekking is wél dat hij geen isolerende werking heeft. Normaal leveren we de zwembaden met een isolerend zeil op een rol, of met een afdekking van lamellen die nog het meeste lijkt op een horizontaal rolluik. Zo’n afdekking voorkomt warmteverlies en verdamping. Die afdekkingen kunnen trouwens de warmte van de zon die er op schijnt aan de binnenkant van de afdekking aan het water doorgegeven. Wij noemen dat de Solar-functie. Dat scheelt in een mooie zomer aardig in de stookkosten. Waar je het bij veiligheid trouwens ook over moet hebben is anti-slip. De betegeling rondom onze zwembaden en de trappen naar het water toe zijn altijd anti-slip. Veiligheid voor alles! Ook de waterkwaliteit is een belangrijk onderdeel van de veiligheid, dat moet je niet vergeten. Het water moet schoon zijn en mag geen bacteriën bevatten. Daar zorgt de installatie zelf voor, en zorgvuldig en regelmatig onderhoud garandeert een optimale werking.”
Graven maar!
Ik kan me op een snikhete zomerdag nauwelijks een leukere bezigheid voorstellen dan een duik te nemen in een zwembad. Maar omdat openbare baden dan vaak véél te druk zijn is een eigen zwembad natuurlijk een fantastische luxe. Het past dan ook helemaal in de zomerse sfeer van deze editie van Home Emotion om het ‘Eigen Zwembad’ letterlijk en figuurlijk eens in het zonnetje te zetten. Voor 2014 denk ik dat we misschien net wat aan de late kant zijn met bestellen, maar het kan zeker geen kwaad om contact op te nemen met Zwedak in Veghel. Want als je op zoek bent naar een zéér hoogwaardig en volledig op jouw wensen afgestemd zwembad voor eigen gebruik moet je deze sympathieke Brabantse firma eigenlijk hoog op je lijstje hebben staan. En in de tussentijd kun je de kinderen misschien vast met een schepje de tuin in sturen.