Aurender X100S music server

Het is nog maar een drietal jaren geleden dat het toen nog volledig nieuwe Koreaanse audiomerk Aurender met zijn eerste S10 music server, de streaming audiomarkt op haar grondvesten deed schudden. Niet alleen de veel hogere prijsstelling dan tot dat moment gebruikelijk baarde opzien, maar ook de mooie, strakke vormgeving en het gebruik van serieus mooie materialen maakte de nodige indruk. Toch is het met name de snelle en probleemloze bediening met vooral die fors betere geluidskwaliteit ten opzichte van veel concurrenten, die voor menig koper uiteindelijk de doorslag gaf. Maar de jaren verstreken en sommige concurrenten slaagden er in toenemende mate in steeds meer langszij te komen. Maar de Koreanen blijken scherp en goed bij de les te zijn en breidden recent het programma zowel naar boven met de compromisloze W20, als naar beneden met de hier besproken X100 serie uit.



Bij het aanschouwen van het nieuwe leveringsprogramma was mijn focus als rechtgeaarde high-end recensent in eerste instantie vrijwel direct op de bijzonder kostbare (€ 15.900,-) W20 gericht en zag ik zijn twee kleinere broers uit de X100 serie eerlijk gezegd maar nauwelijks staan. Maar al lezende kwam ik er echter al snel achter dat in deze nieuwste modellen zelfs verschillende eigenschappen van het nieuwe W20 ‘state of the art’ topmodel zijn toegepast, waarover later meer. Wanneer ik echter de eerste foto’s van de X100S en L onder ogen krijg, kan ik in eerste instantie een grijns niet onderdrukken. Want hoewel alle bedieningsorganen en display nog steeds op eenzelfde plek aanwezig zijn, is de breedte van dit alles letterlijk gehalveerd! Een X100 is dus inderdaad exact de halve breedte van de 43 cm standaardmaat van een S10 of W20 en dat komt voor mij in ieder geval bij deze eerste kennismaking verrassend over. Toch heeft deze smallere breedtemaat ook een belangrijke reden. Aurender heeft namelijk grootse plannen met deze serie en wil in de loop van dit jaar starten met uitbrengen van een aantal completerende producten. De grootste verrassing is echter dat naast de gehalveerde afmetingen, ook de prijs ten opzichte van de S10 met bijna de helft is verminderd! De hamvraag is dan natuurlijk meteen waar bij deze serie dan nog verder op bezuinigd is en vooral wat er nog van de oorspronkelijke geluidskwaliteit is overgebleven.

X100S
De nieuwe X100 serie bestaat tot op moment van dit schrijven nog uit twee modellen. Zowel de hier geteste X100S (Small - 21,5 cm breed, 8,3 cm hoog en 25,7 cm diep) als X100L (Large - 21,5 cm breed, 8,3 cm hoog en 35,5 cm diep) is voorzien van een 120 gigabyte solid state geheugen van Samsung voor het rechtstreeks afspelen van de muzieknummers en een zeer stille respectievelijk 1 terabyte (2,5 inch) harde schijf voor de S en 6 terabyte (2 x 3 Tb 3,5 inch) voor de L van Western Digital, voor de opslag van alle albums. Daarmee wordt het verschil tussen deze uitvoeringen naast de 10 cm extra lengte om de extra harde schijf onder te brengen, 5 gigabyte en € 600,-. Omdat er verder uiteindelijk geen kwaliteitsverschillen tussen de twee modellen bestaan, besluit ik aangetrokken door de lagere prijs mijn pijlen alsnog op de echte instapper van deze serie te richten. Oftewel de extra kleine X100S. Bij het uitpakken ben ik meteen blij verheugd bij het zien en vooral voelen van dit kleine maar tevens ook oer solide apparaat. Want inderdaad blijkt hoewel flink goedkoper en in verkleinde vorm ten opzichte van het duurdere model, ook de X100 serie te zijn uitgerust met het zo enorm goed afleesbare AMOLED display. Wat ik daarbij zelf vooral prettig vind, is dat alle Aurenders en dus ook de X100S zijn voorzien van een aantal nuttige toetsen op de voorzijde van het apparaat. Hierdoor kan er ook nog steeds van de streamer gebruik worden gemaakt wanneer de router onverhoopt een keer uitvalt en/of uw iPad niet bij de hand is. Wat de toetsen betreft is er naast een links van het display geplaatste fraai zachtblauw omrande stand-by schakelaar, rechts nog een viertal dicht bij elkaar geplaatste druktoetsen te vinden. Linksboven bevindt zich de display menu toets, waarmee trackinformatie en de afspeellijst op het display kunnen worden getoond. Meteen ernaast is net zoals bij een cd-speler een play/pauze toets gesitueerd, terwijl linksonder een nummer terug en rechtsonder een nummer vooruit kan worden gekozen. Zoals van Aurender inmiddels verwacht kan worden, is zelfs deze instap X100S volgens dezelfde hoge standaard als de andere modellen vervaardigd. Iets wat meteen zichtbaar is door de overal naadloos op elkaar aansluitende aluminium panelen, de als zijde aanvoelende oppervlaktebehandeling van het blanke aluminium en het scherp getekende display omgeven met toetsen die zijn voorzien van een precies drukpunt. Waar echter de originele S10 de weegschaal nog tot een stoere 18 kilo kon laten doorzwiepen, is dat bij deze X100S fors teruggebracht tot slechts een modale 5 kilo. Dit verschil zit deels in de iets minder dikke behuizingsdelen, als wel in het halveren van de afmetingen.



Ook het gebruik van een schakelende voeding in plaats van zware conventionele trafo’s telt natuurlijk flink door in het gewicht, terwijl ook het bewust weglaten van verschillende functionaliteiten bij de aansluitingen en de bijbehorende elektronica in bepaalde mate meetelt. Toch toont deze music server van de nieuwste generatie uiteindelijk net zo solide en degelijk als zijn oorspronkelijke voorbeeld, alleen is alles een stuk compacter en zijn vooral de aansluitmogelijkheden beperkter. Vooral aan de achterzijde zijn deze verschillen het best zichtbaar en zijn het vooral de bekende digitale uitgangen als coaxiaal (S/PDIF), gebalanceerd (AES/EBU) en optisch (Toslink) die het veld hebben moeten ruimen. Wat naast de eurostekker netaansluiting en een LAN Ethernet poort echter is overgebleven, zijn een drietal UBS aansluitingen. Twee daarvan dienen voor externe USB opslagtoepassingen en één is een speciale audio USB uitgang. Deze is rechtstreeks van het topmodel W20 afgeleid en is zowel extra afgeschermd als van een aparte voeding voorzien. Mede door nog enkele andere technische aanpassingen is deze USB uitgang dus zelfs van een nog betere kwaliteit dan de S10! Toch heb ik ook een kritiekpunt. Zo werkt de App voorlopig alleen maar met de verschillende iPad modellen van fabrikant Apple (gratis Aurender App is verkrijgbaar in de Apple Store) en kan er tot op heden dus helaas niet van andere merken gebruik worden gemaakt. Naast het afspelen van muziek via de ingebouwde harde schijf, is het ook mogelijk om reeds op een NAS opgeslagen muziekbestanden af te spelen. Ook al heeft de X100 verder geen directe internet tuner aan boord, toch kan via Apple’s Airplay wel degelijk gewoon van de bekende internetdiensten zoals Spotify of internet-radio gebruik worden gemaakt. Als laatste is Aurender momenteel ook bezig om hun producten voor hoge kwaliteit streamingdiensten zoals WiMP/TiDAL gereed te maken. Hierdoor wordt het in de nabije toekomst mogelijk om met gebruikmaking van een speciaal abonnement, miljoenen op het netwerk opgeslagen muzieknummers in de originele hoge kwaliteit (cd kwaliteit of hoger) direct en zonder downloaden af te spelen.



Naast een iPad heeft een Aurender in alle gevallen ook nog een losse DAC nodig om muziek weer te kunnen geven. In principe is iedere willekeurige DAC met een USB ingang hiervoor geschikt, maar gezien de zeer hoge kwaliteit van deze streamer als loopwerk, is hoe beter deze DAC is, hoe beter de geluidskwaliteit uiteindelijk zal worden. Omdat de X100S ook DSD ondersteund is daarbij een DAC met DSD functionaliteit natuurlijk ideaal. Hoewel dit laatste natuurlijk geen absolute noodzaak is als u (nog) niet van dat formaat gebruik zou willen maken. Afsluitend heb ik nog eens kritisch gekeken naar de bijbehorende Aurender App en deze blijkt er net zo goed uit te zien en te werken als de hardware zelf. Mede door de chique beige achtergrond toont het geheel chique en rustig en zijn er talloze mogelijkheden om snel en trefzeker muziek te zoeken, een afspeellijst samen te stellen of uw favorieten vast te leggen. De werking en communicatie gaan snel en trefzeker en door de vele opties om van alles en nog wat in te stellen, raakt men snel vertrouwd met de werking en vele mogelijkheden.

Luisteren

Mijn test Aurender was door importeur More Music vooraf al voorzien van een grote hoeveelheid mooie albums. Extra prettig was daarbij de substantiële overlap met mijn eigen software collectie op zowel cd als mijn eigen Macbook Pro laptop. Het enige wat na installatie van de netstroomkabel, USB verbinding en ethernetkabel als laatste nog moest gebeuren, was het initialiseren van de onderlinge communicatie tussen Aurender en mijn iPad. Al snel blijkt ook dit werkelijk een spreekwoordelijk fluitje van een cent te zijn. Vooral omdat al bij het opstarten van zowel streamer als de Aurender App een code op het display wordt getoond die vervolgens op de iPad moet worden ingevoerd. Daarna is de verbinding een feit en blijft deze ook na het uitschakelen van iPad en Aurender behouden. In de eerste ronde maak ik bewust gebruik van mijn ‘all-time’ DAC referentie in de vorm van de Italiaanse North Star Design Extremo DAC, hoewel dit keer wel versterkt door de optionele North Star Design USB naar I2S omzetter. Dit omdat deze al wat oudere digitaal/analoog converter, standaard niet over een USB ingang beschikt. In de vervolgrondes maak ik bewust gebruik van de eveneens zeer goede dCS Debussy DAC. Ook omdat deze standaard over DSD conversie beschikt en ik daardoor in staat ben alle aanwezige coderingen af te spelen. Al bij de allereerste klanken zijn de inmiddels beroemde Aurender genen eigenlijk meteen hoorbaar. Enerzijds is er meteen weer dat hoge oplossende vermogen in combinatie met een kernachtige zeggingskracht en een hoge mate aan vloeiendheid. Wat mij trouwens iedere keer weer opnieuw bij digitale broncomponenten en streamers in het bijzonder opvalt, is de bovengemiddeld hoge gevoeligheid voor de gebruikte kabels. Ook de X100S is hierin geen uitzondering en laat mede door zowel zijn hoge oplossende vermogen als het gebruik van zijn schakelende voeding, erg duidelijk horen wat voor stappen er genomen moeten worden. Veel mensen denken dat netvervuiling alleen maar via het stopcontact het apparaat instroomt, maar weinigen beseffen dat een apparaat zelf ook de nodige vervuiling kan uitstoten. Vooral digitale apparaten met een schakelende voeding kunnen echte vervuilers zijn.

Hierdoor zijn met name kabels met een bepaalde filterende werking zoals de Reference kabels van Sonore AC, Shunyata Alpha Digital of Lessloss DFPC ontwerpen, de meest geschikte kandidaat voor deze categorie producten. Iets wat zich in de luisterpraktijk gehoormatig meteen uit door meer rust, een groter en beter gelaagd 3D beeld en een zachtere en meer egale tonale balans. Zeker net zo belangrijk is in dit geval de keuze voor de USB kabel, waarbij wederom grote verschillen hoorbaar zijn. In mijn situatie is het de MIT SL Matrix USB die het beste presteert, maar in een andere setting zou dit ook heel goed een ander merk en type kunnen zijn. Zoals ik al eerder vertelde zijn Aurender music servers doorgaans heel goed klankmatig van de concurrentie te onderscheiden. Naast de zeer hoge resolutie, die in dit geval wel iets lager uitvalt of minder nadrukkelijk groots wordt gepresenteerd als de twee keer zo dure S10 aangesloten via S/PDIF coaxiaal of AES/EBU gebalanceerd, heeft het geluid een bepaalde vulling, soepelheid, kleur en volheid in het lage middengebied die ik opmerkelijk vind. Sommige mensen zullen zo’n weergave al snel als analoog typeren, maar voor mij komt het vooral sterk overeen met de signatuur zoals ik die ook bij mooie klasse A versterkers vaak waarneem. Hierdoor wordt muziek met deze Aurender opvallend mooi gedragen, heeft het een mooie puurheid en zeggingskracht en kan het wanneer de muziek zich er toe leent, zelfs aanzetten tot een prettig euforisch gevoel. Ook de kenmerkende verschillen tussen 16 bit, 24 bit en DSD bestanden worden uitstekend herkenbaar voor het voetlicht gebracht.

Wat mij daarbij iedere keer weer opnieuw opvalt, is dat ik eigenlijk de vertrouwde 16 bit bestanden waar mijn test Aurender ook het volst mee staat, in veel gevallen al volkomen toereikend vind om zelfs kritisch naar te luisteren. 24 bit heeft in sommige gevallen het voordeel dat er nog meer informatie, dynamiek en ambiance in de bits kan worden opgeslagen. Maar heel vaak vind ik dat het eigenlijk maar relatief weinig extra’s toevoegt en geniet ik er niet wezenlijk meer door van de muziek dan met 16 bit bestanden. DSD is altijd al een verhaal apart geweest en staat er kwalitatief wat mij betreft toch een beetje naast. Doorgaans klinkt dit bestandsformaat wat zachter, weker en minder gestoken dan PCM. Sommige luisteraars ervaren dat als prettiger en meer natuurlijk, terwijl anderen waaronder ikzelf, zich niet altijd volledig in dit formaat kunnen vinden. Wel is vooral bij oorspronkelijke DSD opnames de informatiedichtheid erg hoog, komt de muziek erg vloeiend over en kan in bepaalde optimale gevallen het dynamisch bereik bijzonder groot uitvallen. Vooral bij akoestische muziek kan DSD zeker in bepaalde gevallen een meerwaarde betekenen. Door apparatuur te kiezen die ook dit formaat kan verwerken, bent u in ieder geval ook in de nabije toekomst verzekerd dat u van iedere artiest de bijbehorende muziek kunt afspelen. Wat mij tijdens de testperiode in ieder geval vooral duidelijk is geworden, is dat deze Aurender X100S bijzonder veel waar voor het geld bied. De harde schijf is in mijn zeer stille luisterruimte alleen dicht in de buurt van het apparaat zacht hoorbaar en dan ook alleen maar als hij even de gekozen nummers in het geheugen laad. Daarna schakelt hij zichzelf meteen weer uit. De display is op normale afstanden zeer goed afleesbaar en voor de rest zult u toch vooral uw iPad gebruiken, waar alle gegevens nog veel uitgebreider zichtbaar op zijn. Tijdens de gehele testperiode heeft het apparaat snel en trefzeker gefunctioneerd en te allen tijde een zeer goede weergavekwaliteit geboden. Het mooiste vind ik uiteindelijk nog dat ondanks de afname aan aansluitmogelijkheden, de eindkwaliteit van deze X100S ongeveer gelijk is aan voorganger S10 en dat tegen een winkelprijs die letterlijk gehalveerd is!



Conclusie
Soms is minder meer en daar is deze nieuwe Aurender X100S een prachtig voorbeeld van. Het apparaat is maar half zo breed als zijn roemruchte voorganger S10, waarbij wel enkele digitale uitgangen zijn opgeofferd. Toch is de kwaliteit van de constructie nauwelijks minder, is bij de maar iets duurdere X100L de opslagcapaciteit ten opzichte van de S10 zelfs verdrievoudigd en zijn de prijzen aanzienlijk gedaald. Samenvattend is nu echte Aurender kwaliteit voor veel meer muziekliefhebbers bereikbaar geworden en dat is natuurlijk fantastisch! Zeker als de geluidskwaliteit, constructie en de zeer stille werking worden afgezet tegen de aanschafprijs, is de prijs/kwaliteitsverhouding nu zelfs bijna onverslaanbaar geworden en dat is gewoon zeer goed nieuws voor iedere muziekliefhebber die geluidskwaliteit hoog in het vaandel heeft staan. Mochten er onverhoopt na het raadplegen van de uitgebreide online handleiding toch nog vragen overblijven, dan kunt u naast het op de App aanwezige supportmenu voor vragen aan de fabrikant, tenslotte ook nog vertrouwen op de professionele hulp van één van de oudste en beste importeurs van Nederland - More Music!

Prijzen
Aurender X100S € 3.290,-