Leon Giesen: De Muziekbeleving Van..


Dieter van den Bergh | 26 november 2011

Filmmaker, verhalenverteller en muzikant Leon Giesen (1962) groeide op in het Noord-Limburgse Hout-Blerick, onder de rook van Venlo. Hij was bassist in de bands Toontje Lager en Captain Gumbo, maar maakt de laatste jaren furore als Mondo Leone, een volstrekt uniek multimediaal eenmansorkest.

Ook maakte hij de plaat Holland America Lijn met streekgenoot en vriend Jack Poels van Rowwen Hèze. Over deze groep maakte Giesen bovendien de bekroonde documentaire Van America helemaal naar Amerika en de clips van November en Auto, Vliegtuug. Voor de VPRO maakte hij eerder een documentaire over Thin Lizzy. De nieuwe voorstelling van Mondo Leone heet Genomineerd.  Hierin roept Giesen een prijs in het leven: ‘Het Gouden Randje’, bedoeld voor mensen die, zonder dat er iemand om gevraagd heeft, de wereld mooier proberen te maken. 

Leon Giesen (Foto en coverfoto: Niels Stomps)

Een Muziekbeleving over trotse carnavalsmuziek, icoon Thin Lizzy, guilty pleasures en elpees grijs draaien met alleen het geluid van de naald.

“Mijn eerste indrukwekkende muziekervaring had ik als kind in het café van zaal Custers in Venlo. Het was doodstil toen er plots een Duitstalig mannenkoor in gezang uitbarstte. Dat moment vergeet ik nooit. Thuis was er niet heel veel muziek. Mijn ouders hadden een pick-up, maar niet meer dan vier singletjes. Een daarvan was dat fluitliedje van Bridge on the River Kwai Theme. Dat zal altijd aan mijn jeugd verbonden blijven. Mijn vader floot altijd hetzelfde melodietje: Heut ist der schönste Tag in meinem Leben, zo’n operetteliedje.”

Bier en borsten
“Ik kom veel meer van de carnavalsmuziek vandaan. In Venlo is dat een hele mooie trotse traditie. Je had de muziek van Frans Boermans en Thuur Luxembourg. Liedjes met teksten als Ware weej maar neet zoë knap, en hadde weej maar vuél miér cente, zote weej maar neet zoë krap, en dan maar laeve van de rente. Het was allemaal niet zo plat als gebruikelijk, niet alleen maar zuipmuziek en nooit een excuus om iemand bij de borsten te pakken. Het zijn liedjes waar een band als Rowwen Hèze schatplichtig aan is.”

Carnaval in Ierland
“De Venlose muziek laat mij nooit meer los. Zo zat ik een keer met Jack Poels een avond in een café in Galway in Ierland, eigenlijk vanwege het liedje The Galway Girl van Steve Earle. Jack heeft dezelfde Venlose roots. Een vrouw had net een Ierse murderballad gezongen. And now the Dutchmen, riepen ze. Toen hebben we As de sterre dao baove straole van Boermans gezongen. De mensen waardeerden de poging, maar het was toch een stuk minder lyrisch en verstaanbaar dan het Ierse werk.”

Fanfarefeesten
“Jack heb ik ooit leren kennen op de fanfarefeesten in Hout-Blerick. Tenminste, dat beweert hij. Ik kan het me niet meer herinneren. Ik speelde toen in Toontje Lager, hij stond er met een drive-in discotheek en ik kwam kijken. Ik zou geklaagd hebben over het harde geluid van zijn discotheek en gezegd hebben: ‘Ik moet wel van mijn oren leven hoor!’ Haha. Uiteindelijk zijn we goede vrienden geworden. Zonder Jack was Mondo Leone er misschien nooit geweest, hij heeft me enorm aangemoedigd.”

ABBA & Fleetwood Mac
“Mijn eerste plaat kocht ik van gespaard geld bij platenzaak Disco Dancer in Venlo: Arrival van ABBA in 1976. Volgens mij voor twaalf gulden. Met van die douchedingen tegen je oren kon je platen luisteren. Ik zat net op dansles, waar ze Dancing Queen draaide. Toen ik Arrival hoorde, was ik vooral helemaal weg van When I Kissed The Teacher. De tweede elpee was Fleetwood Mac van Fleetwood Mac. Ik had net mijn eerste eigen pick-upje, maar nog geen versterker. Heb die plaat grijs gedraaid bij alleen het geluid van de naald, vooral Blue Letter.”

Thin Lizzy
“Die platen heb ik nog, ze staan op zolder, want ik heb geen platenspeler. Ik heb het zoveel geluisterd, dat ik ze helemaal uit mijn hoofd ken. Dat is ook een beetje het probleem: die muziek is kapot gedraaid en een beetje dood. Dat geldt helaas ook voor de muziek van Thin Lizzy. Phil Lynott was mijn grote held. Ik heb hem twee keer live gezien, op Pinkpop en in de Vereeniging. Lynott was ontzettend cool, een icoon. Een kruising van een Caribische zeerover en een oudere broer die ik nooit heb gehad. Het was een bijna verliefde fascinatie. Op een gegeven moment ben ik hem kwijt geraakt. Hij werd steeds stoerder en fouter, waarschijnlijk ook door de drugs. Ging ook fucken met zijn publiek. Sommige liedjes op China Town zijn echt helemaal verkeerd, zoals Killer on the Loose waarin hij zich Jack The Ripper noemt, daar knapte ik enorm op af."

Muziek en emotie

“Met een vriend was ik in Dublin. Behalve achter de vrouwen aanzitten en zuipen hebben we één cultureel ding gedaan: het graf van Lynott bezocht. Daar kreeg ik het idee: ik moet wat met die man. Dat is in 1995 de documentaire Film for Philo geworden, gemaakt vanuit fanperspectief. Met Erik de Bruyn [inmiddels filmregisseur van o.a. Wilde Mossels], met wie ik in een bandje speelde, ben ik op oudejaarsavond naar Ierland gereisd in de hoop een liedje te mogen spelen op zijn herdenking op 4 januari. Ik heb onder andere interviews gedaan met de gitaristen Scott Gorham en Brian Robertson, Adam Clayton van U2 en de moeder van Phil Lynott. Van dat laatste interview is ook nog een mini-documentaire in Mondo Leone beland.”

Daniel Lanois
“Een andere held is Daniel Lanois. Ik zag hem in Paradiso, fantastisch. De dag erna ging ik naar Pinkpop waar ik al vanaf mijn zestiende kwam. Ik besloot dat het mijn laatste keer zou zijn; tussen tienduizenden anderen muziek luisteren, zo was het niet bedoeld. Intens en klein moest het zijn, zoals bij Lanois. Of zoals laatst bij de Canadese singer-songwriter Ron Sexsmith in Tivoli De Helling.”

Perfectie & emotie
“Bij muziek draait het niet om perfectie, vind ik. Maar om emotie. De mooiste muziek die ik heb gehoord of de meest memorabele belevingen die ik heb gehad, hebben ook weinig met goed geluid of hifi te maken. (Lachend) Iemand met zo’n stem als de mijne zou trouwens  sowieso nooit een audiofiel kunnen zijn. Daniel Cross van het Rosa Ensemble in Utrecht verbaasde zich over het feit dat ik niet geïnteresseerd ben in het gebruiken van ‘mooie geluiden’. Ik vind het juist leuk als de computerbegeleidingen in mijn muziek lekker nep klinken. Live moet het in verband met de verstaanbaarheid wel perfect klinken, daar zorgt mijn technicus wel voor. Hij haalt alle onvolkomenheden weg, terwijl die op plaat soms juist opgezocht worden.”

Stem & techniek
“Het lastigste geluid is dat van je eigen stem, zeker dat van mij. Ik heb een moeilijke stem, ben geen geboren zanger. Na een goede microfoon schafte ik laatst een voorversterker met ingebouwde compressor aan, zo’n ouderwetse die ook nog door de Beach Boys is gebruikt. Hij maakt het geluid dikker en de toon langer. Dat rare ding heeft een piekje waar mijn stem ook een piekje heeft. Dankzij die compressor herkende ik voor het eerst mijn eigen stem. Dat is een gekke ervaring hoor. Voor het eerst hoorde ik mezelf zoals ik me van binnen hoor. Ja, dankzij een stukje techniek, dat moet ik toegeven.”

De Favorieten Van... Leon Giesen

1. Mijn set
"Oud spul. Versterker van Harman Kardon, speakers van Tannoy (afscheidsgeschenk van Captain Gumbo, waarin ik gespeeld heb) en een cd-speler van Yamaha. Verder luister ik geregeld Spotify via mijn MacBook via die installatie. Het nadeel van Spotify is dat de kinderen ook muziek gaan draaien en dat ik veroordeeld ben tot een boel rappers en Lady Gaga. En dat ik minder muziek koop. De nieuwe Spinvis koop ik wel, uit solidariteit. Ik heb ook een iPod, maar luister daar niet naar. iPhone idem dito. Ik zou ook geen installatie of cd meenemen naar een onbewoond eiland, maar een gitaar.”

2. Favoriete muziekgenre
“Is toch nog wel popmuziek en dan het liefst met originele liedjes.”

3. All time favourite
"Mercy Street van Peter Gabriel. Ik zou misschien dingen van Thin Lizzy moeten noemen, maar daar ben ik helemaal door heen geluisterd. Ik kan ze dromen en het heeft geen zin meer om ze te draaien. Oh en Hurt van Johnny Cash, is ook een absolute topper. Zeker met de video er bij. Die degradeert bijna alle andere clipjes tot kinderachtige poppenkast.”

4. Ik gruwel echt van…
“Opschepperige straattaal, rappers met soon Amsterdamse s.”

5. Maar luister wel stiekem naar…
“Ik heb niet echt een guilty pleasure (mijn liedje Jeugdzonde gaat over de muziek waar je van houdt in het begin en dat is ABBA, KC and the Sunshine band of Tavares maar die vind ik gewoon nog steeds leuk, mooi en goed. Nou okay dan, misschien is een guilty pleasure wel: Someone like you van Adele. Zo vet, zo dik er bovenop, alles op 10. Echt té. Ik voel me schuldig als ik in het gevoel mee ga.”

6. Omvang muziekcollectie
“Kweenie. Paar honderd cd’s, iets minder elpees (maar geen platenspeler meer) en nog een paar honderd cd’s in quarantaine (gekregen of van bevriende bandjes. Ik moet ze eigenlijk weggooien, maar kan het niet). Die paar honderd cassettes die ik had heb ik wel weggekieperd.”

7. Verzamelaar
“Nee.”

8. Vinyl of cd
“CD, maar dat is eigenlijk ook al bijna verleden tijd natuurlijk.”

9. Meest memorabele muziekbeleving ooit
“Paul Simon omstreeks zijn Graceland-tour, op Torhout Werchter. Ik had echt het gevoel een ‘eind-of-absoluut-hoogtepunt’ te zien. Beter kan niet. Ik heb gedanst. En dat wil wat zeggen. En na afloop dacht ik, ik betaal nog een keer, begin opnieuw! Of… dat ik na het horen van het liedje Dreamlife van Adrian Belew een tijd onder de douche heb staan janken over het wrede feit dat wij weten dat we dood moeten. En hoe erg je kinderen je zullen missen. Ik dacht dat ik me gewapend had tegen dit feit. Maar die ellendige Belew met zijn liedje sloopte me.”

10. Luistertip
“Fatou van Fatoumata Diawara. Een Malinese zangeres. Mooi, mooi, mooi.”

www.mondoleone.nl. Voor de speellijst zie hier.

Film for Philo staat in zijn geheel (in slechte kwaliteit) op YouTube