Revox Re:sound G elegance & Re:sound G shelf

Revox staat voor Zwitserse topkwaliteit en was mateloos populair vanwege de taperecorders en de tuners. Beide producten maken vandaag de dag nog lange speeluren bij liefhebbers van vintage apparatuur. Maar de tijd staat niet stil. Bij Revox is veel veranderd. Gebleven zijn de onderscheidende producten met een hoog designgehalte. Momenteel komt Revox terug op de Nederlandse markt. In de luisterruimte staan twee luidsprekers, de Re:sound G elegance en de Re:sound G shelf. Beetje cryptische namen, maar dat doet niets af aan deze producten.

De audiomarkt is erg beweeglijk. Door de geschiedenis heen bestaan importeursbedrijven niet langer dan een jaar of tien en winkels komen en gaan. Ook merken komen en gaan en heel succesvolle fabrikanten kunnen toch voor langere tijd van de markt verdwijnen in een land. Merken vliegen ook van de ene naar de andere importeur. Diverse audio brands werden de laatste jaren gekocht door grote internationale investment companies. Ze kopen zo’n merk vanwege de naam. Vaak wordt het product dan commercieel uitgebouwd. Rendement is dan belangrijker dan merkgeschiedenis en geluidskwaliteit. Uiteraard gaan met zo’n aankoop weer de nodige wereldwijde importeurswisselingen gepaard. In de jaren zestig en zeventig was Revox wereldwijd een grote naam. Bij het grote publiek vooral bekend vanwege de taperecorders en de tuners met vaak referentiekwaliteit.

Revox-recorders vallen in de categorie ‘semiprofessioneel’. Studio’s, omroepen en de institutionele geluidswereld waren vooral gebruikers van de professionele Studer, Telefunken, Ampex en Sony machines. Daar hingen dan ook fikse prijskaartjes aan. Vanwege de lagere budgetten bij de lokale omroepen vielen de Revox-machines daar in de smaak. Een A77, met een prijskaartje van ongeveer 1400 gulden,  kon indertijd zo’n drie jaar intensief gebruik overleven voordat flinke service nodig was. Een Akai of Sony (consumer) recorder zou in zo’n situatie na vijf maanden volledig uit de specificaties zijn gedraaid. Professionele machines, zoals de Telefunken M12, gingen uiteraard langer mee, maar het prijskaartje lag al gauw rond de 10k en dus buiten het bereik van de semi-pro markt en de consument.

Studer
Het bedrijf ‘Willi Studer’ werd opgericht in 1948, bouwde eerst meetapparatuur en kwam in 1949 met de eerste recorder, genaamd Dynavox. Begin jaren vijftig werd de naam van de machine veranderd in Revox T26 en daarnaast verschenen de eerste professionele recorders van Studer (A37 en B37). Vanaf die jaren ontwikkelden zich zowel de professionele Studer-recorders als de semi-pro Revox machines met voor die laatste een highlight in 1960, toen de G36 op de markt kwam. Deze G is nog steeds een van de beste recorders die beschikbaar is, met ongekende ‘audiofiele’ prestaties.

In 1960 begon ook de samenwerking tussen Studer en EMT Wilhelm Franz GmbH. EMT nam in 1966 de meeste aandelen in Thorens over van de vroegere eigenaar Paillard. Zo ontstond in het gebied rond Zuid-Duitsland een met elkaar samenwerkend conglomeraat van absolute topmerken, waar ook nog lijntjes waren naar Stellavox, Ortofon en Neumann. In het grotere geheel maken ook Sennheiser, Klangfilm (Siemens), Telewatt en Nagra daar deel van uit. Het kenmerkende van deze hele industrie was de no nonsense benadering, die gebaseerd was op pure en echte technische kennis, ervaring en zakelijkheid. Er was een verklaarbare relatie tussen prijs en prestatie. Heel anders dan een deel van de huidige high-end markt, waar de prijs/prestatieverhouding grotendeels zoek is en met een fan-base van audiofielen die in sprookjes geloven. Vanaf het einde van de jaren zestig kwam Revox met de overbekende A77 recorder, A50 versterker en A76 tuner. Bedoeld voor de semi-pro markt en de kwaliteitsbewuste consument, maar ontwikkeld vanuit professionele maatstaven. Een A77 heeft elektronica die middels steekkaarten in een rack zit. Gebouwd zoals pro-machines van Studer en Telefunken (bijvoorbeeld de M5 solid state). Wie een A76 tuner openschroeft zou willen dat veel huidige flimsy gebouwde consumenten-apparatuur nog zo uitgevoerd zou zijn. Later kwamen bij Revox de B-series en C-series en werden er ook luidsprekers (BX350) en een platenspeler (B790) ontwikkeld. Maar de A77, met een productieaantal van rond het half miljoen, was het meest succesvolle product voor Studer.

Rond 1978 werden de Revox-producten in Nederland geleverd door Handelsonderneming Electrona in Mijdrecht. Tot halverwege de jaren tachtig was Revox nog op de markt met cassetterecorders, taperecorders en draaitafels. Daarna werd het stiller rond het merk, dat kwam met series zoals de Exception, Evolution, Elegance en Emotion. In 2001 kwam Revox als een van de eerste bedrijven met een muziekserver, die ook metadata van cd’s vast kon leggen. De kenmerken van de apparatuur uit het tijdperk na de A-, B- en C-series zijn vormgeving, gebruiksgemak, slimme technologie en uiteraard bouwkwaliteit. Revox was (en is) afwijkend van de rest van de markt, die oeverloze hoeveelheden rechthoekige dozen met zwarte-, zilveren of goudkleurige frontjes in het standaard 43 cm formaat lanceerde en waar an sich natuurlijk niets mis mee was. Ondanks de geweldige reputatie en de kwaliteit in techniek, vormgeving en geluid, is Revox in ons land enigszins op de achtergrond geraakt. Niet bij de tienduizenden gebruikers van de klassieke Revox-apparatuur, maar het grote publiek, dat op het gebied van hifi veel kwaliteitsbesef verloor, vond haar voornaamste attractie in de lage prijzen, de populaire merken en het mp3-geweld via oordopjes.



Revox Today
Studer en Revox zijn sinds 1994 gescheiden. Ook voor Studer is de markt sterk veranderd. De hele markt voor analoge taperecorders is verdwenen en digitaal deed haar intrede. Studer is onderdeel van Harman en bouwt onder andere digitale mengtafels. Revox is eigendom van een groep Zwitserse private investors met Christoph Frey als CEO. Het hoofdkwartier is al zo’n zeventig jaar in Regensdorf, maar de productiefaciliteiten en salesorganisatie voor Duitsland bevinden zich in Villingen (Zwarte Woud). In Kitzbuehl zetelt de salesclub voor Oostenrijk. De drie vestigingen hebben allemaal showrooms, waar klanten welkom zijn. De vestiging in Oostenrijk is ook een verzamelpunt voor architecten, vormgevers en interieurdesigners.
Dus voor iedereen die te maken heeft met multiroom-oplossingen. Vroeger werkten er honderden mensen aan de productie van Revox-apparatuur. Tegenwoordig bouwen er zo’n 40 medewerkers in Villingen aan de apparatuur. Het is nog steeds allemaal handwerk.
Voor de Benelux is de kleine maar dynamische importeur Auris erin geslaagd sinds 2001 het merk Revox, zowel als consumentenmerk, multiroom en integratie product onder te brengen bij een veertigtal enthousiaste dealers over de Benelux. Vijf Gira Revox studio’s, top domotica integratoren, kwalitatieve installatiebedrijven en high-end interieurbouwers bieden hun producten aan. Ze hebben allen een ding gemeen, een zeer mooie representatieve opstelling met de M series in combinatie met de invisible, inbouw, opbouw of staande luidsprekers. Met de groeiende Joy reeks en nieuwe luidsprekers (G black black, Scala) hoopt Auris meer hifi zaken in hun netwerk te verwelkomen…

De luidsprekers

De vernieuwde kennismaking met Revox bestaat uit de komst van een tweetal luidsprekers. De vloerstaande Re:sound G elegance en de Re:sound G shelf, zijn-de een mini-monitor. Beide luidsprekers maken deel uit van families, waarin ook componenten zitten voor het bouwen van hometheater-luidspreker configuraties. De Revox luidsprekers zijn dus geschikt voor stereo, multichannel muziek weergave en voor hometheater. De ‘G’ in de familie-aanduiding betekent ‘Glass’. De fronten van de weergevers zijn gemaakt van plexiglas. Er is ook een serie met aluminiumkleurige fronten (S-serie).

De Re:sound G elegance meet 112x 104 x 160 mm (h x b x d) en staat op een bredere grondplaat. Het is een 2.5-systeem met 5 drivers. Het frequentiebereik is van 30 Hz tot 40 kHz bij een rendement van 88 dB. De gebruiksaanwijzing is Duits degelijk met informatie over gebruik en opstelling. Een tabel geeft de AWG-waarde van luidsprekerkabels aan bij verschillende afstanden tussen de weergevers en de versterker. Zinvolle informatie zonder tendentieus geleuter over ‘audiofiele’ kabels. Het kleine broertje heet Re:sound G shelf en meet 320 x 104 x 218 mm (h x b x d). Het frequentiebereik loopt van 45 Hz tot 30 kHz bij een rendement van 90 dB. De drie drivers staan in een D’Appolito-configuratie.  De vormgeving en afwerking zijn zeer chique. Daaraan gekoppeld een te verwachten hoge acceptatiegraad, gemeten op de schaal van WAF.



Luisteren
Revox levert ook audiovisuele componenten. Vanzelfsprekend zal een fabrikant graag zien dat de eigen audio- en videocomponenten samengesteld worden tot een systeem. Voor de consument heeft dat vaak een optisch voordeel. Alle componenten hebben dezelfde vormgeving. Een ander voordeel kan zijn dat componenten centraal te bedienen zijn, eventueel met de app van de fabrikant. Geluidstechnisch gesproken biedt het principe ‘alle componenten van dezelfde fabrikant’ niet altijd een voordeel. Er zijn veel voorbeelden van eind- en voorversterkers van dezelfde fabrikant, die niet de meest optimale match vormen. Hoe dan ook, de Revox luidsprekers zullen prima voldoen binnen een volledig Revox-systeem, maar er is geen enkel argument te bedenken waarom deze weergevers niet in volledig andere systemen toegepast zouden kunnen worden. Juist omdat de Revox luidsprekers zo’n aantrekkelijke vormgeving hebben en buitengewoon interieurvriendelijk zijn, kunnen ze in de smaak vallen van de consument die heel andere elektronica bezit. Deze weergevers zijn dus universeel toepasbaar.

Thomas Alva Edison wilde de menselijke stem zo natuurgetrouw opnemen en reproduceren, hoewel de eerste uitdaging ongetwijfeld bestond uit het per definitie kunnen opnemen en weergeven van geluid. De essentie van goede geluidsapparatuur bestaat ook uit een zo realistisch mogelijke benadering van de werkelijkheid. Dat is het criterium waaraan audio-apparatuur getoetst zou moeten worden. Als dat losgelaten wordt in een review, onderzoek of magazine, dan is het doel van een review weg, is er geen vergelijking meer mogelijk tussen producten en is het nut van beoordelingen grotendeels vervallen. Als ‘eigen opvattingen’ over weergave het uitgangspunt worden, is alles toegestaan. Veeg dan een hoeveelheid audio-apparatuur bij elkaar, voorzie het systeem van een grote equalizer (in de jaren tachtig erg populair) en maak je eigen sound. Er is dan niets meer dat belangrijk is. Je kunt met elke denkbare combinatie van componenten een eigen sound maken. Is dat een probleem? Nee, als iemand daarmee gelukkig naar muziek kan luisteren is dat ok. Hier dus absoluut geen waarde-oordeel, maar zo’n benadering zou niet de focus moeten zijn van high-end audio. De Revox-luidsprekers worden dus beoordeeld op hun vermogen om muziek realistisch te presenteren en ook niet op hun ‘smashing visual presentation’.

Luisteren
Wel, het standaardlijstje om een luidspreker aan de praat te krijgen meldt weer akoestiek, plaatsing en de match met de versterker. Het zeer fraaie uiterlijk van de Revox-weergevers suggereert natuurlijk het ‘function follows form’ principe. Even snel iets bouwen met sexy looks en geluidskwaliteit op de tweede plaats. Maar, zo simpel ligt het niet. Het is meteen duidelijk dat er bij Revox intensief nagedacht is over de geluidsmatige prestaties. Met de drie eerder genoemde factoren is natuurlijk enigszins te spelen en dat heeft ook invloed op wat de luidspreker doet. Maar, elke luidspreker heeft toch specifieke eigenschappen die bij zo’n ontwerp horen en in elke setting wel in min- of meerdere mate herkenbaar zijn.

Bij het maken van een match kan dan een eigenschap die gewenst is, net iets meer tot leven worden gebracht. Een simpel voorbeeld is dat als een luidspreker dynamisch uit de voeten kan, deze (gewenste) eigenschap tot leven kan worden gebracht in een combinatie met een versterker die ook dynamisch geen beperkingen heeft. Realistisch geluid kent een aantal eigenschappen. Een aantal van die eigenschappen zullen ook in luidsprekers aanwezig zijn. Door het matchen met de akoestiek, de plaatsing en de versterker, kunnen die eigenschappen dan geaccentueerd worden of in ieder geval niet ‘onderdrukt’. Dat is het simpele geheim van het maken van een goede match. Het eindresultaat zal zijn dat de eigenschappen die de luidspreker standaard heeft, zo gunstig mogelijk worden gepresenteerd.
Bij de basiseigenschappen van beide Revox-weergevers horen dynamisch vermogen, neutraliteit, ruimtelijke afbeelding, detaillering, relatieve homogeniteit, een behoorlijk lineair frequentiebereik, fraaie weergave van het middengebied en voor beide exemplaren een behoorlijk diep laag.



Ook zijn beide weergevers erg ‘snel’. Om heel concreet te zijn: de Revox-luidsprekers zetten een schrikbarend ruimtelijk beeld neer, klinken super neutraal en zonder afwijkingen van de lineariteit in de frequentiecurve. Dynamisch kunnen ze enorm uithalen, de detaillering is zeer diep en er kan zo’n fraai breed middengebied worden gepresenteerd. De muziek kan levensecht en super realistisch klinken. Een verrassing is dat het verschil tussen de mini en de vloerstaander niet volgens de verwachting is (is natuurlijk een plat vooroordeel). Hoewel beide luidsprekers lichtelijk terughoudend zijn bij de weergave van muziek die een beroep doet op de laagste octaven, is de laagweergave van beide exemplaren zeer goed. Fraai en snel laag, dat voor de meeste muziek niet tekortschiet en goed in balans is. De Revox-weergevers presenteren dan ook geen muur van onnatuurlijk en dreunend laag, maar fraai gedefinieerd en relatief ongekleurd laag. Vooral kwaliteit en geen onsamenhangende kwantiteit. Dat is hoorbaar in stukken waar bijvoorbeeld Marcus Miller speelt.

De mini-monitor doet dan in laagweergave nauwelijks onder voor de vloerstaander. Het is lastig om de verschillen tussen de monitor en de vloerstaander echt goed te duiden. Op de een of andere manier heeft de mini een soort auditieve aantrekkingsfactor, die bij de vloerstaander fractioneel minder ontwikkeld is. Het is erg aangenaam om naar de mini te luisteren. Misschien nog een streepje ruimtelijker of dat er een relatie is met het tijd- en fasegedrag. Dat vergt extra onderzoek. De vloerstaander gaat natuurlijk iets dieper en zet een podium neer met iets meer gewicht. Hoe dan ook, de Revox weergevers benaderen het ‘monitor-ideaal’ in de zin van dat het luidsprekers zijn die de bron op een zo realistisch mogelijke manier kunnen presenteren. Eigenlijk met heel weinig eigen karakter (lees: afwijkingen en kleuring), zonder storende tekortkomingen, maar een eerlijk venster op wat er tijdens de opname plaatsvond. Zo’n luidspreker communiceert ook alle warmte en sfeer die in een opname aanwezig is. Het geluidsbeeld staat ook voor je neus, precies zoals het hoort, tenzij de opname vanaf een grotere afstand is gemaakt. Hoewel beide luidsprekers fraaie design-statements vormen, zijn hun prestaties serieus en gericht op de muziekliefhebber met op de juiste manier geprogrammeerde oren. Deze weergevers kunnen ook behoorlijk ‘blazen’, maar zijn uiteindelijk niet echt bedoeld om urenlange dance-music op 110 dB weer te geven.

Conclusie
De Revox Re:sound G elegance en de Re:sound G shelf zijn luidsprekers die op basis van vormgeving, afmetingen en ‘luxury feel’ zeer welkom zullen zijn binnen moderne en klassieke interieurs. Schijn kan bedriegen, maar het achterliggende principe is wel degelijk ‘form follows function’. De geluidsmatige prestaties kunnen nooit zo goed zijn zonder doordachte technologie. Deze monitoren klinken zeer neutraal, zijn dynamisch, snel, gedetailleerd, uiterst lineair en homogeen. Ze presenteren een doortekende, strakke en gedefinieerde laagweergave zonder te verzanden in een moddervet, zompig en uit balans klinkend fundament. Een goede plaatsing, akoestiek en aansturing zorgen voor een holografische stage-weergave. Het zijn dus duidelijk geen luidsprekers die bedoeld zijn om in de bekende winkelmuur van weergevers op te vallen door middel van goedkoop effectbejag. Het zijn luidsprekers met intrinsieke waarden. Bedoeld voor de muziekliefhebber die gaat voor singer-songwriters, trio’s, strijkkwartetten, jazz, volksmuziek en klassiek in kleinere bezettingen. Uiteraard kan er groot werk mee beluisterd worden. Maar dan met iets bescheidener gewicht, minder spektakel en laag dat vriendelijk blijft voor stuclagen en het glasservies. De mini-monitor heeft een moeilijk grijpbare toegevoegde waarde. Erg onderhoudend om naar te luisteren. Revox is dus back in town.

Prijzen
Revox Re:sound G elegance € 1300,- per stuk
Re:sound G shelf € 600,- per stuk
Revox, tel: +32(0)477-561935
e-mail: info@auris.be
www.revox.com
www.facebook.com/revox.benelux