Recensie: Naim NAC-N 272 voorversterker-netwerkspeler

Terwijl in de autobranche nieuwe crossover modellen een steeds belangrijker plaats binnen het gamma innemen, zie je deze variatiemogelijkheden tegenwoordig ook steeds meer bij audioproducten verschijnen. Ook de hier besproken nieuwe Naim NAC-N 272 voorversterker-netwerkspeler creëert zo’n nieuwe categorie en geeft samen met zijn kleine broer NAC-N 172 XS, een geheel nieuwe invulling aan het thema totaalintegratie.

Toch was dit voor mij niet de hoofdreden om juist en heel bewust voor dit apparaat te kiezen. Want buiten de extra functionaliteit, is deze 272 ook het eerste Naim product waarin techniek wordt gebruikt die rechtsreeks van de indrukwekkend goede Statement referentieversterker is afgeleid. Wanneer u daarbij beseft dat juist deze Statement tot de beste versterkerontwerpen behoort die ik tot op heden heb beluisterd, begrijpt u ook meteen mijn hooggespannen verwachtingen.

Onderscheidend gewijs
Naim producten bezitten al sinds jaar en dag een heel eigen en onderscheidende vormgeving. De basiskleur is daarbij iedere kleur zolang het maar zwart is, terwijl de displays en overige lichtindicaties op de Statement en Mu-so na, altijd ‘Naim groen’ zijn. Andere herkenbare aspecten zijn de zeer solide bouwwijze met dikke metalen panelen en bij de duurdere modellen naast zwevend/verend opgehangen printplaten en connectoren, zelfs een kap uit één geheel. Naim is al sinds de oprichting een groot voorstander van voedingsupgrades. Voordeel hiervan is dat de koper bij aankoop niet meteen ‘vast’ zit aan een bepaalde eindkwaliteit, maar bij gebruik van hetzelfde product later klankmatig nog verder door kan groeien. Een ander voordeel is dat de prijs van de ‘standaard’ producten hierdoor lager uit kan vallen en dat de eigenaar helemaal zelf kan bepalen hoever hij of zij uiteindelijk wil gaan.

Nadeel is dat je vooraf al weet dat er meer uit hetzelfde apparaat is te halen en dat het voor gevoelige mensen zelfs bij een ‘instap’ voeding nog steeds kan blijven knagen. Want wat zal zo’n duurdere voeding dan wel niet voor je systeem kunnen kan doen? Andere aandachtspunten zijn dat door al die losse voedingen de omvang en het totaalbedrag van je set flink uit kan gaan dijen en dat al die extra kabels nu niet bepaald een fraai gezicht vormen. Typische Naim aspecten en eigenaardigheden zijn de zeer betrouwbare werking met een doorgaans lange levensduur (Naim producten zijn gemaakt om altijd aan te blijven staan) en het op de achterzijde van de versterkers door Naim steevast verwisselen van het linker en rechterkanaal (hier goed de lay-out lezen dus!).

NAC N-272
Net als zijn voorouders is ook de nieuwe NAC-N 272 meteen als een echte Naim uit de ‘voorname’ klasse te herkennen. Ik bedoel hiermee dat het linker en rechterdeel van het front bij deze modellen altijd van geborsteld metaal is vervaardigd, terwijl de 5mm dikke kap en het frontmiddendeel, net als bij de overige minder exclusieve modellen is gepoedercoat. Met afmetingen van 43,2 cm breed, 8,7 cm hoog en 31,4 cm diep, ligt deze multifunctionele voorversterker geheel in lijn met de andere Naim voorversterkers. Het gewicht van 10,3 kg zorgt er verder voor dat dit apparaat zowel mooi solide als niet overdreven ‘looiig’ aanvoelt en ten allen tijde goed hanteerbaar blijft. Wanneer de NAC-N 272 uit zijn doos tevoorschijn komt staat er een mooi en evenwichtig vormgegeven product met een slank silhouet voor mij.

In uitgeschakelde toestand is het overigens allemaal wel erg zwart en doet het zelfs wat somber aan, maar eenmaal ingeschakeld wordt het geheel meteen opgevrolijkt door het bekende verlichte Naim logo, de immer goed bedienbare en verlichte druktoetsen met hun precieze drukpunt en last but not least, een van dichtbij (maar niet veraf) goed afleesbaar en scherp tekenend display. Andere voor dit apparaat typerende functionaliteiten zijn de nieuw voor Naim, digitaal gekoppelde hybride volumeregelaar direct van het Statement concept afgeleid, een hoogwaardige klasse A hoofdtelefoonaansluiting met 6,3 mm jackplug, Spotify Connect integratie en een ingang waarop je een USB stick met muziek (zelfs DSD!) kunt aansluiten en natuurlijk ook kunt afspelen.

Achterzijde
Aan de achterzijde blijkt Naim er goed in geslaagd te zijn om toch een hele berg aansluitingen verregaand overzichtelijk en redelijk toegankelijk te plaatsen. Naast een euro netstekkeraansluiting kom ik een analoge antenne aansluiting, 6 digitale S/PDIF uitgangen (BNC/RCA en Toslink), een afzonderlijke WiFi en Bluetooth antenne en een netwerk ethernet aansluiting tegen. Het rechterdeel van de achterzijde wordt tenslotte ingenomen door een dubbel paar lijn uitgangen in zowel cinch als DIN uitgevoerd, een aansluiting bedoeld voor een externe Naim voeding naar keuze, een schakelaar om de aarding te wijzigen en last but not least, een drietal analoge ingangen. Bij het dagelijks gebruik blijkt er net voldoende ruimte te zijn om zelfs goede en wat dikkere audiofiele kabels te kunnen gebruiken.

Statement of toch niet?

De Naim NAC-N 272 heb ik in een flink aantal verschillende configuraties beluisterd. In basis heb ik voor deze test van een compleet Naim systeem gebruik gemaakt. Een opzet die naast deze voorversterker, ook uit een UnitiServe NAS, NAP 250 stereo eindversterker en afzonderlijke XPS DR voeding bestaat. Om verder ook de universele inzetbaarheid te toetsen, heb ik bewust ook van verschillende andere merken en bronnen zoals bijvoorbeeld een machtige ReQuest Audio The Beast music server gebruikgemaakt. Buiten dat is naast de huiseigen NAP 250 eindversterker, de NAC-N 272 in vervolgrondes ook ingezet om mijn referentie Zanden 6000, een GamuT D200i en Luxman M-700u eindversterkers aan te sturen. Niet geheel verwonderlijk kwamen hier een aantal verrassende wendingen en weergave resultaten uit voort.

Mijn grote hamvraag vooraf was natuurlijk hoeveel van de weergavekwaliteit van de enorm veel duurdere Statement ik nu uiteindelijk in deze nieuwe multifunctionele voorversterker terug zou vinden. Dat leek in eerste instantie een eenvoudige vraag, maar bleek uiteindelijk toch moeilijker traceerbaar dan ik dacht. Goed beschouwd blijkt namelijk het enige onderdeel wat daadwerkelijk direct van deze Statement versterker is afgeleid, de volumeregelaar te zijn. Toch gaat ook de verdere zorg aanmerkelijk verder dan gebruikelijk. Zo zijn de printplaten zwevend opgehangen, worden de gematcht bij Naim aangeleverde 5% weerstanden nog verder geselecteerd tot een messcherpe 1% en worden zelfs de twee pootjes voorzien van een speciale knik om trillingen nog beter, lees onschadelijker, te kunnen verwerken. Over oog voor detail gesproken! Qua signaalverwerking kan de NAC-N 272 tenslotte overweg met bestanden tot 24 bit/192 kHz en bestandsformaten als WAV, FLAC, Apple Lossless, AIFF, AAC, (DSD) DSF64 and DFF64, Windows Media formaat bestanden-, Ogg Vorbis en MP3.

Luisteren
Bij Naim producten is al sinds het prilste begin sprake van een heel herkenbare eigen huissound. Ik heb het dan over een focus die meer ligt op de melodie, kracht, zeggingskracht en een pakkende timing, dan op audiofiele aspecten als verfijning, vloeiendheid, 3D ruimtebeleving en klankkleuren. Toch heeft men ook bij Naim door voortschrijdend inzicht, de huidige generatie een stuk universeler en durf ik het woord te gebruiken - algemener afgestemd. Hierdoor vind het merk klankmatig beter aansluiting bij wat muziekluisteraars van nu meer verwachten en is er gelukkig toch nog steeds sprake van een duidelijke eigen identiteit.

In geval van deze door de importeur samengestelde Naim configuratie, wil dat gehoormatig zeggen dat er vanaf het allereerste moment meteen sprake is van een enorme spontaniteit, kracht en alertheid. Zelfs dusdanig dat deze zaken veel hoger liggen als je de modale 85 watt per kanaal van de NAP-250 eindversterker ooit zou toevertrouwen. Qua overige eigenschappen is er een opvallend krachtig middenlaag, is de verfijning toch wat lager dan gemiddeld en ligt de nadruk vooral op de timing in de muziek. Zeker voor bepaalde genres zoals commercieel geproduceerde popmuziek, funk of bepaalde jazzsoorten, blijkt deze afstemming ideaal te zijn. Toch vind ik het anderzijds best opvallend dat dit type weergave minder overeenkomsten met de andere nieuwe generatie Naim producten vertoont dan ik eerlijk gezegd had verwacht.

Na grondig onderzoek waarbij ik van zowel de andere hier aanwezige bronnen, kabels en eindversterkers gebruik heb gemaakt, blijkt dit vooral door de NAP-250 eindversterker te worden veroorzaakt. Vermeldenswaard is echter dat op de onlangs gehouden High-End in München, een volledig nieuwe Naim NAP DR generatie is gepresenteerd. Een serie modellen die op het moment van schrijven van dit artikel, zelfs al onderweg naar Nederland is en volgens verwachting van de nieuwe, toch wat meer universeel inzetbare Naim signatuur zal zijn voorzien. Maar buiten deze constatering is er verder eigenlijk alleen maar positiefs over deze fraaie voorversterker te melden. Zeker wanneer de XPS-2 DR voeding met ongeveer dezelfde prijs als de complete voorversterker met de NAC-N 272 verbonden word, gaat het dak er pas echt vanaf. Mijn hemel wat een verschil maakt zo’n voedingsupgrade! Om nu te zeggen dat het geluid 2x zo goed word is wat overdreven, maar het verschil is wel opmerkelijk groot. Zo wordt nu de ruimtebeleving overtuigender, is er sprake van meer hoogte, veel meer breedte en is er ook meer diepte waarneembaar. Bovendien is er tonaal meer verdieping, krijgen instrumenten meer ademruimte, is er meer dynamisch gemak met een toegenomen verfijning en loopt het laag aanmerkelijk dieper door.

Resumerend kan dus worden gezegd dat de Naim NAC-N 272 een hele mooie voorversterker en zeker voor het geld is. Extra prettig is dat hij daarbij niet alleen heel goed over zijn analoge ingangen klinkt, maar ook uitstekend presteert bij gebruik van zijn digitale ingangen en het streamer gedeelte. Uiteindelijk vind ik het analoge gedeelte van deze Naim het meest universeel inzetbaar. Vooral omdat je daarbij het beste de eigensignatuur van de aangesloten randapparatuur terug hoort. Bij gebruik van het digitale deel treden de typische Naim eigenschappen wat meer op de voorgrond. Maar eh, is dat niet hetgeen waarom u nu juist voor dit merk heeft gekozen? Dat lekker pakkende, de drive en alertheid, het in beslag worden genomen door de muzikale boodschap zonder te worden afgeleid door audiofiel geneuzel? Buiten dat krijgt u nu als extra bonus een hoger oplossend vermogen, meer verfijning een grotere vloeiendheid en een meer neutrale klankbalans zonder de Naim identiteit te verliezen.

Prijzen:

Naim NAC-N 272 € 5.000,-
Naim NAC-N 272 € 5.475,- (met FM/DAB module)