E-Health: Meet, manage, coach en bevorder de eigen gezondheid thuis
De Elektronische Gezondheids(zorg) is sterk in opkomst. Dit vooral door de snelle groei van eenvoudig te gebruiken slimme devices, sensoren en software. Behalve apps op de smartphone of tablet gaat het nu ook om wearables, smartwatches, witgoed, toepassingen voor het binnenmilieu en Fitness. Stel gewoon het eigen gezondheidsplan voor het smarthome op en ga samen met de huisgenoten en/of vrienden aan de slag.
Bij de combinatie van E-Health en smarthome wordt vaak alleen nog gedacht aan ouderen, chronisch zieken en mensen met beperkingen. Die kunnen met behulp van de apps, slimme apparaten en geïntegreerde smart woonomgeving langer en met een betere kwaliteit van leven gewoon thuis blijven wonen. Daar is het inderdaad ook mee begonnen. Smart living in het ‘eigen zorghuis’ voor ouderen, zieken en gehandicapten (fysiek of geestelijk) is inmiddels booming business en ontlast de zorg zowel qua mankracht als kosten.
Relatief nieuw is het integreren van gezondheidsdevices met bijbehorende software (de E-Health-apps) in het smarthome of slimme kantoor. Hier ontstaan geheel nieuwe fenomenen zoals dashboarding bij de quantified zelf, de workout en fitness-chain, gezond eten, boodschappen bestellen en koken, het creëren van een veilige woon & leefomgeving en bewaking van het binnenmilieu. Van VWS en Edith Schippers gaat een duidelijke stimulans uit om de eigen gezondheid te managen, bewaken en te bevorderen. Early adopters zijn al flink met E-health in huis aan de slag. Onder meer bij ouderen waarvan een derde al gebruik maakt van E-Health. Maar ook voor 0 tot 65 jaar liggen er veel belovende kansen voor het inzetten van E-health in het smart home. Bekende fabrikanten die de spits afbijten zijn onder andere Philips, Samsung, Apple, Fitbit, Microsoft, Withings, WSO2-platform, iHealth en Google.
Hoe ziet zo’n slim gezondheidshuis er nu op basis van E-Health-technieken uit? In de praktijk gaat het om de volgende drie componenten:
1. Meetapparaatjes die de desbetreffende gezondheidswaarden en andere parameters in de gaten houden. Behalve wearables ook sensoren (in het huis zelf of aangesloten apparaten) en camera’s.
2. Software die de gegevens analyseert en interactief weergeeft. Maar ook helpt bij het plannen van te behalen doelen, als een echte coach functioneert en het in de gaten heeft als er iets mis gaat.
3. De display voor het weergeven van de meetwaarden, behaalde resultaten en interactieve communicatie met de meettechniek. Daarvoor zijn geschikt een Smart TV, tablet, PC-monitor en smartphone.
Deze drie componenten kan je gewoon opnemen in het bekabelde en of draadloze thuisnetwerk. De meeste wearables, intelligente weegschalen, bloedrukmeters e.d. communiceren via WiFi of Bluetooth met de E-Health domotica. In opkomst zijn verbindingen via het Internet of Things (IoT).
Dashboarding
Het begrip dashboarding is afkomstig uit de wereld van de ICT en auto-industrie. De gebruiker zit achter het eigen dashboard en overziet de weergegeven meetgegevens en indicaties. Zo nodig bijstellen of direct ingrijpen. Bekend van het autorijden met onder andere het brandstofverbruik.
Vertaald naar het monitoren en bewaken van de eigen gezondheid meet het E-Health-dashboard bijvoorbeeld waarden zoals de hartslag (pols), hoeveelheid zuurstof in het bloed, idem bloedsuiker en het cholesterol, de bloeddruk en temperatuur. Nieuwe uitvindingen zoals de Scout (www.scanadu.com) doen dat simpel door het apparaatje tegen het voorhoofd te houden. Je gezondheidsstatus op elk moment zonder te hoeven bloedprikken, manchetten op te blazen of een thermometer in te brengen. Ook kan deze Scout de 15 meest voorkomende huis-tuin-en-keuken-ziekten diagnosticeren. Meetsensoren voor bloed- en urine zijn tegenwoordig gewoon op een vriendelijk geprijsde laboratoriumchip te koop. De smartphone leest de waarden uit en geeft advies.
De moderne mens gaat zijn eigen gezondheidsdoelen en programma’s opstellen. Dat neerzetten van streefwaarden en gezondheidsdoelen heet de ‘quantified self’. Slimme apps helpen om de huidige situatie te analyseren, een haalbaar werkplan op te stellen en vervolgens het proces te coachen met bevestiging, belonen en leuke extra ideetjes. Menigeen viel op deze wijze al flink af, ging een stuk gezonder eten of stopte zelfs met roken.
Selftrackers
Een belangrijk onderdeel van het concept voor de quantified self vormen de zogenaamde selftrackers. Bekend zijn de Fitbits, Garmins en tal van andere activitytrackers. Zij meten hartslag (ook de variatie in, de HRV), polsslag, bewegingsactiviteiten de zuurstofsaturatie en tegenwoordig ook de bloeddruk. De komst van de smartwatch, onder andere van Samsung en Apple, geeft dit gezondheidsplatform nog een extra duw in de rug.
Je vindt de selftrackers tegenwoordig in de allerlei objecten. Arm-, hoofd- en polsbanden, horloges, kleding, schoenen, (sport-)fietsen etc. Dit type wearables wordt steeds slimmer en is allang voorbij het ‘niveau Fitbit”. In de eerste instantie denk je hierbij aan de buiten- en sportactiviteiten. Doch ook in het slimme gezondheidshuis helpen selftrackers en wearables steeds meer bij het bewaken en bevorderen van de eigen E-Health. Sprekend is het meten van de slaapactiviteiten thuis met een sleeptracker. Nogal wat mensen hebben last van matig tot slecht slapen. Een wearable kan inzicht geven in slecht slaapgedrag en de bijbehorende app suggesties ter verbetering doen. Een andere trend vormt het smart office. Het meten van stress en ongezonde situaties voor werknemers.
In de nabije toekomst herkent het smarthome aan de pols/hartslag van de gebruiker(s) in welke activiteitsstatus deze verkeren. De domotica past vervolgens de verlichting, verwarming, ventilatie e.d. aan.
De workout
Fitness en E-Health gaan al sinds de Wii Fit hand in hand. Trainen voor de buis is sindsdien al aardig ingeburgerd. Tegenwoordig vaak via de Smart TV voorzien van camera’s en bewegingssensoren. Dat kan met een trainer op afstand of als stand alone waarbij de ingebouwde coach de voortgang detecteert en bewaakt. Behalve doe het zelf workouts met apps en aanvullende devices zoals wearables of trimapparatuur ook professioneler te volgen via sportscholen en de fysiotherapie. Apps laten zien hoeveel calorieën je met welke beweging en inspanningsduur verbrandt.
Momenteel is afvallen met E-Health een focus bij universitair onderzoek en ontstaan er speciale bewegings & voedingsplatforms.
En wat te denken van een robottrainer bij de workouts? In Singapore inmiddels al ingezet bij gezonde bewegingsoefeningen voor ouderen. Op termijn zal E-Health een standaardonderdeel worden van de fitnessruimte in het smarthome.
De food chain
E-Health bemoeit zich tegenwoordig met onze totale voedingsketen. Het begint al met het gezond boodschappen doen. Dat kan je zowel zelf met de boodschappen-app in de hand als thuis op de bank en de gezonde producten vervolgens af laten leveren. Het aantal apps over gezonde voeding, vetten, suikers en vitamines rijst letterlijk de pan uit.
Eenmaal beland in het smarthome dan komen het opslaan en het bereiden van gezonde voeding in beeld. De slimme koelkast (Samsung) herkent de voedingsproducten en verzorgt het bewaren in de juiste koelzone, en houdt de voorraad en houdbaarheidsdatum in de gaten. Het apparaat bestelt desgewenst online oprakende producten bij.
Dan de smart ovens en magnetrons. Ook deze herkennen de voedingsproducten en de daarbij behorende optimale bereidingswijze. Het programma start automatisch. De recepten staan in de kook-app die ook met de ovens en magnetrons of andere voedselbereiders kan koppelen.
En natuurlijk letten wij ook op het gewicht. Daarbij is een slimme weegschaal handig. Die koppelt weer draadloos aan een bijpassende app en de quantified self. Dit type weegschalen geeft dikwijls ook de BMI, hartslag en zuurstofsaturatie weer.
Een gezond binnenmilieu
Een gezond binnenmilieu
Het binnenmilieu vormt vanouds een aandachtspunt in het smarthome en de domotica. Niet alleen op het vlak van energie en behaaglijkheid maar ook steeds meer op het gebied van E-Health.
Een e-consultje
Het ‘beeldbellen’ in consultvorm heeft een flinke vlucht genomen. Niet alleen het raadplegen van de huisarts en POH (rond de 30%) of de Thuiszorg (60%) maar ook de diëtiste, bewegingscoach, psycholoog, sportschool, stresscoach noem maar op en het kan allemaal online. Uiteraard vanuit het comfortabele smarthome, dat bespaart reistijd en geld. Een tablet of Smart TV met bijbehorende app en camera vormen de toegangspoort.
Extra meetgegevens kan je aan de consultant doorgeven via wearables en slimme meetsensoren.
Een geheel nieuwe en verrassende tak van E-Health in het smarthome is de opkomst van Virtual Reality en 360 graden beeld. Bekend zijn de toepassingen via een smartphone gestoken in een kartonnen of plastic VR-brilletje. Rollercoasters, dinosaurussen in prehistorische werelden en enerverende games geven levensechte sensaties. Je zit er gewoon midden in en de actie komt van alle kanten.
Vertaal deze gameachtige omgeving eens naar gezondheid rondom in beeld en het beleven van het eigen lichaam en/of gedrag. Realistisch inzicht in wat vet, te zout of te zoet eten nadelig en bewegen plus gezonde voeding met het eigen lichaam doet bevordert gezond gedrag. Verslavingen aan alcohol, roken en drugs zijn effectief met VR thuis aan te pakken. Idem een flink aantal kleinere psychische problemen. Een stap verder gaat nog het toepassen van dergelijke technieken in de thuisbioscoop.
E-Health en het smarthome vormen prima partners bij het bevorderen en bewaken van de eigen gezondheid. Dit zowel preventief als curatief bij de gezondheid, leefstijl en welzijn. Veel extra is daar vaak niet voor nodig. De domotica ligt er al en de bijkomende wearables, sensoren en apps kosten weinig of niets. Gewoon doen dus…