Review Denon AVR-X2200W: Klaar voor alles

Denons nieuwe AVR-X2200W heeft veel in zijn mars, net als ongeveer elke feature-gekke concurrent. Kan de ondersteuning van DTS:X en een gebruikersvriendelijke setup helpen om de aandacht van de consument te trekken?

Rond het prijspunt van 500 tot 700 euro is het interessant vertoeven in de AV-receivermarkt. Voor deze prijs kan je al een behoorlijk volledig toestel in handen krijgen, met de nieuwste streamingfeatures en surroundtechnologieën. De AVR-X2200W is wat Denon hier in de arena stuurt, een echte prijsvechter die Dolby Atmos maar ook het nog nieuwere DTS:X aan boord heeft (of dat zal krijgen, na een firmware-update). Dat laat deze Denon al meteen boven het maaiveld uitsteken, want DTS:X is vooralsnog niet echt wijd verspreid.

Nu ja, eerlijk gezegd is de waarde ervan heel relatief. Heel veel DTS:X-audiomateriaal is er ook al niet. Zelfs nu, meer dan een jaar na de eerste voorstelling van het nieuwe surroundformaat is er eigenlijk nog altijd maar een demodisc of twee van DTS zelf te vinden. Daarentegen zijn er wél heel wat releases van films met een Atmos-soundtrack vrij te koop en zullen ook de nakende Ultra HD Blu-ray-lanceertitels voornamelijk Atmos-tracks bevatten. Het is nog koffiedik kijken hoe het allemaal uitdraait, maar het ziet er vooralsnog niet goed uit voor de DTS:X.

5.2.2 of 7.2

Denon, samen met zustermerk Marantz, is in elk geval zowat de eerste die filmliefhebbers alle nieuwe surroundcodecs biedt in één betaalbaar toestel. En dat is een enorm pluspunt, want zo kun je gerust voor een toestel gaan zonder nu al een kant te moeten kiezen in de strijd tussen Dolby en DTS.

Ga je voor een opstelling met hoogtekanalen, dan kun je tot 5.2.2 gaan. Dat is dus vijf speakers ‘op begane grond’ (links-center-rechts en dan nog een links of rechts achteraan of meer in het midden), tot twee subwoofers en twee hoogtekanalen. Blijf je weg van Atmos en co, dan kun je ook voor een 7.2-opstelling gaan. Eén ding is zeker: de nieuwe surroundcodecs met hoogtekanalen verhogen de mogelijkheden en de complexiteit als je een receiver opstelt!

Bij de hand genomen

Het opstellen van een AV-receiver is altijd wel een klus. Niets aan te doen. Een AVR is een van de complexste audioapparaten die je in huis kan halen, zeker als je gaat voor een volledig 7.1 (of meer) opstelling. Heel moeilijk is het nu ook weer niet, zeker niet als je het proces al eens hebt doorlopen. Maar Denon denkt aan die mensen die misschien voor het eerst een AV-receiver opstellen. Bij het configureren krijg je daarom een mooie visuele gids opgediend, die je helpt bij het verbinden van bronnen en speakers. De AVR-X2200W komt met Audyssey XT, een systeem dat met een achtpuntsmeting werkt. Je haalt er best een statief bij, want het is belangrijk dat je de meegeleverde microfoon op oorhoogte plaatst.

Van alle merken gaat Denon het verst qua het bieden van een uitgebreide gids die je helpt bij het opstellen van speakers en leggen van verbindingen, en dat verdient een stevig schouderklopje. Voor mensen die niet om de haverklap een surroundopstelling in elkaar steken heeft deze gids een enorme meerwaarde. Waar je bij andere receivers het ten dele maar zelf moet uitzoeken, zorgt dit aspect van de Denon-interface er voor dat de setup een kwestie wordt van een visueel stappenplan te volgen.

De rest van de interface neigt eerder naar de sobere kant, maar is niettemin effectief. Waar bijvoorbeeld de menu’s van Sony het wat speelser aanpakken, is Denon eerder to the point. Op zich is dat niet erg. Maar net zoals bij Pioneer- en Yamaha-receivers, vraag ik me af waarom interfaces nog altijd in schrikbarend lage resoluties worden getoond. Dat het standaard zo is, geen probleem. Kan handig zijn voor mensen die hun AV-receiver aan een projector met een lage resolutie aansluiten. Maar er is bijna nooit een optie om menu’s in Full HD – laat staan Ultra HD – te tonen. Ook niet bij deze Denon. Spijtig, want op een groot 4K-scherm zijn hedendaagse AVR-interfaces echt minder mooi. 

Denon AVR-X2200W: de nieuwste features

Nieuwste features

AV-receivers afkomstig van één van de grote Vier (Denon-Pioneer-Onkyo-Yamaha) hebben één ding gemeen: de lijst met functies is ongeveer een arm lang, en groeit elk jaar. Je hebt merken die niet aan die ratrace participeren, zoals NAD en Rotel, maar deze jongens zijn overtuigd dat extra stickers op de doos zich rechtstreeks vertaald naar een meerverkoop. Misschien hebben ze wel gelijk. Niet verbazend is ook de AVR-X2200W heel ruim voorzien van alle mogelijke opties, zowel op audio- als videovlak.

Met zijn acht HDMI-poorten (waarvan één vooraan) is de Denon klaar voor alle mogelijke bronnen, incluis spelers die nu nog niet op de markt zijn. De receiver kan namelijk HDMI 2.0-bronnen verwerken die 4K-video aan 60 fps doorsturen en de stream beveiligen met HDCP 2.2. Als je volgend jaar een Ultra HD-tv aanschaft en daarbij een Ultra HD Blu-rayspeler in de winkelkar  legt, dan kun je nog altijd verder met de AVR-X2200W. Eerlijkheid gebied ons wel te zeggen dat nagenoeg elke nieuwe receiver klaar is voor 4K-video en de bijhorende DRM.

Denon voorziet de X2200W ook van een 4K-upscaler om bijvoorbeeld Full HD-bronnen naar Ultra HD-resoluties te brengen. Mooi om te hebben, maar je Ultra HD-televisie heeft wellicht een betere upscaler aan boord. Die expertise is gewoonweg sterker aanwezig bij merken die van beeld hun domein hebben gemaakt.

Een extern bronapparaat heb je niet per se nodig als je enkel muziek wil beluisteren, want de X2200W komt met een ingebakken speler die zowel internetradio, DLNA-bronnen als USB-opslag (incluis iPod/iPhones) aankan. Spotify Connect en Airplay is dan weer een must voor mensen die graag muziek streamen via een app op een mobiel toestel.

Hersenloze actie

Een van de pleziertjes bij het testen van een AV-receiver is dat je natuurlijk je favoriete scenes uit films mag herbekijken. De actiethriller ‘John Wick’ met Keanu Reeves zal nooit een Oscar winnen, maar is verrassend onderhoudend en ook van de beste Atmos-films waarmee je de oren plezier kunt doen. Wij luisteren eerst naar de 5.1-versie via een machtige maar toegankelijke Dali Opticon-opstelling (Opticon LCR x 4, Opticon Vokal en een krachtige Dali SUB K-14 F), wat al een echt plezier is. Als Wick een onderhoud heeft met Winston (Ian McShane) in de bar van The Continental, hét hotel waar huurmoordenaars graag vertoeven, zet de AVR-X2200W je midden in de actie. Het getinkel van glazen, het geroesemoes van andere klanten wordt aangeleverd via de rear-surrounds, terwijl het duo voor je ogen hun gesprek houdt. Als Wick even later zijn doelwitten opzoekt in een nachtclub, barst het gestileerde geweld in volle hevigheid los. Soms lijkt het meer dansen dan vechten, een hommage aan regisseurs zoals John Woo.

Bij het bekijken van de zevende Fast & Furious-film was ik toch geneigd om het centerkanaal een paar dB bij te regelen, ondanks de uitgebreide Audessey-meting vooraf. Fijn aan deze receiver is dat je dergelijke finetuning heel vlot doet, via de Option-knop en dan Kanaalniveau afstellen. Ook heel handig als je het te maken hebben met filmmateriaal van verschillende bronnen, is die Info-knop op de remote. Je ziet dan niet enkel welke kanalen in gebruik zijn, maar ook welke kanalen binnenkomen op dat moment, evenals de Audyssey-modi die actief zijn. Een update over het huidige stroomverbruik maakt het helemaal af, al ben ik niet zeker wat je nu juist met die eco-informatie moet aanvangen.

En nu met Atmos

We halen ook de Dolby Atmos-versie van John Wick boven, sinds kort op Blu-ray beschikbaar. We ruilen de Dali Opticon-surroundopstelling dan meteen ook in voor de gloednieuwe Atmos-klare LT5-set van Teufel, waarmee je 5.1.2-opstelling krijgt met twee hoogtekanalen vooraan die via het plafond reflecteren. (Er is ook een versie die 5.1.4 levert, maar dat is niet haalbaar met deze receiver) Toegegeven, het is niet dé ideale Atmos-opstelling, maar die moeten we in ons testruimte nog bouwen. Komt er aan. Maar tot dan biedt de LT5-set een mooie tussenoplossing die zeker niet slecht klinkt – iets dat je binnenkort in de recensie van deze €3.500 kostende opstelling wel leest.

Zoals gezegd ervaren we bij deze test maar een partiële Atmos-opstelling, met twee hoogtekanalen extra vooraan. Twee hoogtekanalen is het maximum voor de Denon, en dat lijkt wel de norm te worden voor dit prijspunt. Wil je voor een 5.2.4-opstelling gaan, dan moet je voor een receiver met meer luidsprekeruitgangen en bijgevolg een forser prijskaartje opteren. Mooi aan de Denon-receiver is dat je helemaal vrij bent om de hoogtekanalen in te delen zoals je wil. De setup maakt een onderscheid tussen reflecterende speakers (met instelbare afstand tot het plafond) en inbouwspeakers die in het plafond zijn verwerkt, en dat zowel in voor, midden en achterposities. Dat is belangrijk.

Is het verschil enorm tussen de Dolby Atmos- en 5.1-versie van John Wick? Dat nu niet, maar het totaal geluidsbeeld is wel meer omvattend. Veel meer onder de indruk ben ik bij het beluisteren van de Atmos-versie (op Audio Blu-ray-disc, via een Marantz UD7007) van ‘1615. Gabrieli in Venice’ in de Choir of King’s College, Cambridge. Het is een prachtige opname die in Atmos-versie zo natuurlijk lijkt dat je je met de ogen dicht in het bekende kapel in de Britse universiteitsstad waant. De Denon-receiver toont hier meteen aan dat het niet enkel sterk is in het weergave van filmactie.

Denon AVR-X2200W: conclusie

Muzikaal

Want ja, de muzikale prestaties van een AV-receiver zijn belangrijk. Films komen nu eenmaal met een soundtrack en de kansen zijn groot dat je vroeg of laat via de receiver toch puur en alleen naar muziek zal luisteren. Met Bluetooth, Airplay en DLNA aan boord heb je aardig wat manieren om digitale muziekbestanden af te spelen, iets dat ook kan via de USB-poort vooraan.

Een van de geneugtes van een AV-receiver goed opstellen, is dat ik de kans krijg om te luisteren naar de klassieke opnames in 5.1, die onder meer via Qobuz worden aangeboden. Helaas, deze keer kwam het er niet van. De 5.0 bestanden van Robert Schumanns Symfonieën 1-4, uitgevoerd door het Berliner Philharmoniker, weigeren af te spelen, evenals de 5.1-versie van ‘Absolute Jest’ van John Adams. Ligt het aan de ALAC-verpakking? Neen, FLAC werkt ook niet. Dan gaat er een lampje branden: veel NAS’en gebruiken DLNA-serversoftware die problemen hebben met surroundformaten. De bestanden op een USB-stick zwieren en rechtstreeks aansluiten zou moeten lukken. Helaas, ook dat blijkt geen optie.

Dan maar regulier materiaal in stereo, afgespeeld door de ingebouwde mediaspeler. Die reageert lekker vlot terwijl ik navigeer op het testnetwerk (dat met bijna veertig devices niet bepaald typisch mag genoemd worden). Hi-resmateriaal speelt probleemloos af, zelfs de 32-bit / 96 kHz versie van ‘Dawn to Dusk’ en ‘Twilight to Starlight’ van de Smashing Pumpkins of de ‘Rachmaninov Variations’ van Trifonov en collega’s in dezelfde kwaliteit. Handig aan de Denon-remote is dat je met een druk op de Music-knop snel kunt wisselen tussen geluidsmodi. Puristen zweren vast bij ‘stereo’, maar ik vond met name bij Rachmaninov dat Dolby Surround een valabele keuze was, ruimtelijk zonder te artificieel te klinken. Ook fijn is gapless afspelen, althans bij FLAC’s en WAV’s.

Conclusie

Persoonlijk vind ik het heel knap dat Denon zoveel aandacht heeft besteed aan de setupassistent bij de AVR-X2200W. Het maakt het instellen van de receiver heel eenvoudig, zelfs voor mensen die het nog nooit gedaan hebben. De eigenlijke interface van de receiver is wat basic, maar toch uitgebreider dan bij sommige concurrenten. Het is zeker geen argument om deze Denon links te laten liggen. Want de enorme flexibiliteit en vele mogelijkheden van de X2200W maken deze receiver een referentie in zijn prijsklasse. Het is een toestel dat heel goed geschikt is voor een thuiscinema in een woonkamer, en is hij ook toekomstgericht met zijn dubbele ondersteuning van Dolby Atmos en DTS:X.