Ontwikkelingen Dynaudio – toekomst vol plannen

In de tweede helft van april heeft Dynaudio Benelux een tiental van zijn Nederlandse dealers uitgenodigd voor een bezoek aan het kantoor en de fabriek in Skanderborg, Denemarken. Er was tevens plaats voor twee man pers, waardoor ondergetekende en fotograaf Paul Vermeulen (Beeldhouwers) als afvaardiging van HiFi.nl het gezelschap mochten vervolmaken.

Het verslag van het fabrieksgedeelte van de trip bij de Deense luidsprekerfabrikant lees je inmiddels hier, maar we nemen je ook graag mee op pad met de dealers. Het productieproces bij Dynaudio hebben we in kaart gebracht, nu kijken we samen met ’s lands specialisten naar de ontwikkelingen richting de toekomst.

V.l.n.r.: Paul Vermeulen (Beeldhouwers), Frank Botman (Botman Sound & Vision), Joris van Heugten (Audio TV Centrum, Eindhoven), Aad Bakker (Praalder, Den Haag), Rob Nijman, Marc Brekelmans, Freek van Ham (iEar'), Lex Kerstens (Lexicom Multimedia), Edwin Vlieger, Peter van Tuijl (AudioExpert, Den Bosch), Rick van Nimwegen (Number One, Leiden), Menno Diepstraten (Audio TV Centrum, Eindhoven) en Bob Zwanikken (Wifimedia, Arnhem)

Tour
Het bezoek aan de locatie in Skanderborg, waar sinds de verhuis van de kastenfabriek uit Velje nu de volledige productie te vinden is, bestond in de hoofdlijnen zelf ook uit twee onderdelen. Een uitgebreide tour van de fabrieksvloer voor een duidelijk inzicht in het fabricageproces, en een training slash seminar over digital audio en de toekomst van (onder andere) de Focus XD lijn. Beiden zeer interessant voor een team van dealers dat aan de hedendaagse consument een goed geïnformeerde klant heeft. Ook erg zinvol voor de meegereisde pers, overigens.

Voorafgaand aan de training die Roland Hoffman als Senior Manager Dynaudio Academy voor ons gepland heeft, staat er ook een meet & greet met enkele Deense collega’s van onze gastheren van Dynaudio Benelux (Edwin Vlieger en Marc Brekelmans) op het programma. Dat zijn onder meer Michael Rohde Böwadt – VP van Product Management en een bekend gezicht van de Xeo 2 introductie in Hilversum – en Marketing Director Mads Aagaard Jensen. Ook de Chief Technical Officer schuift aan, Jan Abildgaard Pedersen. Laatstgenoemde is bepaald geen junior in de wereld van high-end audio. Het cv van de voormalig president(!) van de Audio Engineering Society (AES) leest nog net niet als dat van de uitvinder van luidsprekers. De in akoestiek en electrical engineering gespecialiseerde development director van Dynaudio heeft zijn expertise in de afgelopen decennia bij Bang & Olufsen en Lyngdorf aangescherpt, en is nu ruim twee jaar bij in Skanderborg aan boord – met een duidelijke missie: “I was asked to start a revolution, and that’s what I’m doing.”

V.l.n.r.: Michael Rohde Böwadt, Mads Aagaard Jensen en Jan Abildgaar Pedersen

Research & Development
Het was ons in de aanloop naar de trip naar Denemarken al ingefluisterd; Pedersen heeft als CTO een verviervoudigd(!) team van engineers onder zich om de verdere ontwikkeling van digitale audio en de potentie van de Xeo- en Focus XD-lijn verder te omarmen. Pedersen heeft in het verleden aan een aantal baanbrekende DSP-projecten gewerkt, waaronder het ABC room correction systeem van de BeoLab 5. Hij heeft daarnaast een imposant aantal patenten onder zijn naam, en is ervan overtuigd dat échte toekomstige doorbraken in audiokwaliteit schuilen in de combinatie van DSP en akoestiek. “Aan de ene kant moet je akoestische uitdagingen op de route naar verbeterde geluidskwaliteit volledig begrijpen, en aan de andere kant is een vat op de mogelijkheden van DSP de sleutel.”

Aad Bakker, een van de dealers in het gezelschap (Praalder, Den Haag), had het bij de borrel in het hotel de avond ervoor al aangekaart. Hij verwacht ontwikkelingen op het gebied van room correction. “Dynaudio heeft vakmensen van B&O en Lyngdorf in huis gehaald in de stevige aanwas van experts, dus wat verwacht je?” Frank Botman (Botman Sound & Vision, Hoorn) borduurt daar in de Q&A met Pedersen op voort. “Er wordt binnen Dynaudio gesproken over advanced technologies – wat staat daar zoal gepland?” En inderdaad; “De volgende stap ligt buiten de luidspreker,” stelt Pedersen. “Als we ons als fabrikant richten op de weergever alleen, zijn we niet volledig in controle. Een bepalende rol is weggelegd voor de akoestiek die de luidspreker omgeeft.” Het laat zich dan raden waarom er in het R&D centrum geïnvesteerd is in onder meer Europa’s grootste dode kamer.

The Near Future

Overigens wordt op de verwachte termijn voor introducties van nieuwe software (of hardware!) herhaaldelijk en met een bepaalde diplomatie ‘in the near future’ geantwoord, maar de richting van de onderzoeksdivisie van Pedersen is helder. En terwijl Rick van Nimwegen (Hifi Studio Number One, Leiden) zich hardop afvraagt waar de concurrentie vandaan zal gaan komen nu Dynaudio zo het monopolie lijkt te hebben op succesvolle actieve speakers, gaat Edwin Vlieger daarbij ook uit van die eigen kracht. “We zullen eraan werken onze voorsprong te behouden. Maar dankzij de lopende ontwikkelingen en het later dit jaar te openen R&D-centrum maken we ons daar geen zorgen over.” Niet dat het als iets vanzelfsprekends wordt gezien, maar met de knappe koppen én de middelen die het merk in huis (gehaald) heeft, mag dat tegelijkertijd als een realistische ambitie gezien worden.

Active Wireless
“Ook in de traditionele home audio wordt overigens volop doorontwikkeld,” valt Böwadt (VP Product Management) ondertussen in. Waarmee hij wil zeggen dat er op de bestaande route nog genoeg bezienswaardigheden zullen volgen. “We zijn er bijvoorbeeld nog niet qua perfecte driver. Maar advanced technology gaat zeker een grote(re) rol krijgen in de visie van Dynaudio.” Een opmerking die Bob Zwanikken (Wifimedia, Arnhem) zichtbaar verheugt. “Het 19 inch rek verdwijnt, en ouderwetse hifi op termijn ook. Active wireless is de toekomst, en het is goed dat merken als Dynaudio dat begrijpen.”

Op dat laatste haakt Roland Hoffman graag in. “De Focus XD is meer dan een actieve speaker,” zegt hij met in zijn PowerPoint een slide vol buzzwords op de achtergrond. ‘HD. 24-bit. Reference. DSD.’ Woorden die veelal betrekking hebben op de ‘voorgrond’, de muziekbron. “Consumenten investeren tegenwoordig om die digitale bron beter te maken. Denk aan relatief duurdere hi-res streamingdiensten en abonnementen, maar ook aan programma’s als Amarra. De focus XD is gemáákt voor die nieuwe tijdsgeest.”

De weg van de mastering studio naar de huiskamer is steeds beperkter. Die route nog korter maken blijft een doel binnen Dynaudio. De traditionele keten loopt van bron naar dac naar versterker naar speaker. De moderne combinatie is van digitale bron (24/192) naar digitale speaker (24/192). “Een nadeel van die eerste opzet is het feit dat de hi-res input aan de ingang niet ongewijzigd de gehele route (digitaal/analoog) aflegt tot de ‘uitgang’, de luidsprekers.”

Audioketen
Hij illustreert zijn voorbeeld aan de hand van een hele bijzondere hifi-set die hij eens op High End München bewonderde, volledig analoog opgebouwd met componenten van Nagra. Wat die (onvoorstelbaar kostbare) opstelling zo geweldig maakte, was het feit dat de gehele route analoog was, van begin tot eind. Een ingewikkelde keten van schakels tussen het analoge en het digitale domein, kan nooit honderd procent afleveren wat erin gestopt wordt. “Daarom is de Focus XD zo goed. Omdat het digitaal is tot aan de driver.”

“What's next?”, probeert Frank Botman dan nog eens. Hij doelt op de stap na actieve speakers. “Een complete set van Dynaudio?” (lees: met bron). “Ach, wat is een bron tegenwoordig,” reageert Pedersen nuchter. “It’s a completely different beast nowadays.” Hij lijkt er mee te willen zeggen dat het in de toekomst zomaar een mogelijkheid zou kunnen zijn. ‘In the near future.’