Review: Pink Faun Streamer 3.4 & DAC 3.32

Bij het woord Faun denk ik aan een mythologisch figuur; half mens, half geit. Daarentegen denk ik bij Pink Faun niet aan de roze variant van dit wezen, maar aan een Nederlandse fabrikant van hoogwaardige audioapparatuur met een uitzonderlijk goede aftersales service.

Voor zover ik mij kan herinneren is dit de eerste maal dat ik in de inleiding van een review al iets zeg over de aftersales service van een bedrijf. Ik ben dan ook erg onder de indruk van die service en licht het verderop nog toe. Denkt u nu niet dat ik als recensent een voorkeursbehandeling krijg - iedere klant die een Pink Faun apparaat koopt heeft er recht op. En voor veel consumenten kan dat een hele geruststelling zijn. Zeker wanneer het gaat om componenten die op enige wijze gerelateerd zijn aan computer audio. En dat is in deze test het geval. Pink Faun heeft een vrij uitgebreid DAC/streaming audio pakket. Er zijn drie streamers; de Streamer 2.12, de Audio Streamer en de hier geteste Streamer 3.4. Bij deze laatste is de, ook los verkrijgbare, I2S bridge ingebouwd. Daarnaast zijn er meerdere DAC’s; de DAC 5.32, de DAC 4.32 SYM, de DAC 4.32 SE, de DAC 2.32 (standaard voorzien van XLR en RCA) en de in deze test gebruikte DAC 3.32 die optioneel gebalanceerd leverbaar is.  

Pink Faun Streamer 3.4

De fabrikant omschrijft de streamer 3.4 (€2.500 inclusief I2S Bridge) als een hoogwaardige, op Windows en/of Linux gebaseerde muziekstreamer. Op verzoek kan de streamer ook worden ingericht om hoogwaardig video af te spelen tot 4K en 3D. Hij is te leveren met een hoogwaardige SPDIF Bridge, audio USB-output of, zoals gezegd, met een I2S bridge. Allen met hun eigen voeding. De I2S Bridge kan tot 8 kanalen 32/192 surround uitsturen waardoor er dus geen surround processor meer nodig is. De basis van de muziekstreamer wordt gevormd door een op Intel gebaseerd moederbord welke gevoed wordt door een in eigen huis ontwikkelde lineaire voeding met een buffercapaciteit van 400000 uF. Deze voeding verbetert niet alleen de geluidskwaliteit van de streamer maar tevens van alle andere audio apparatuur die op dezelfde groep is aangesloten. Het moederbord is eenvoudig te wisselen wanneer de hardware verouderd raakt, waardoor tegen minimale kosten met de laatste ontwikkelingen mee kan worden gegaan. Met zijn SSD-harde schijf - eventueel uit te breiden met een tweede SSD schijf met in totaal 2TB - en passieve koeling produceert de streamer 0dB geluid.

Hij speelt alle formaten muziek zoals WAVE, FLAC tot 32/192, DSD en DXD. Het besturingssysteem is Windows 8 of Linux en zowel HQ Player, JRiver MediaCenter als Roon software zijn voorgeïnstalleerd. Sinds kort is Pink Faun officieel hardware partner van Roon Labs. Pink Faun wordt geproduceerd en gedistribueerd door Triple M audio shop in Rhenen. Gebruikelijk is, dat de Nederlandse klant de streamer zelf in de winkel in Rhenen ophaalt waarbij hij een uitgebreide uitleg krijgt over het bedienen van één van de genoemde softwarepakketten, het beheren van de muziekcollectie en het optimaal configureren van de DAC. Daarnaast wordt op iedere streamer Team Viewer geïnstalleerd. Mocht de klant later tegen problemen aanlopen dan kan hij contact opnemen met de Triple M audio shop en aansluitend Team Viewer aanklikken, waarna de winkel op afstand mee kan kijken en eventueel in kan grijpen. Voor de duidelijkheid; bij iedere hulpvraag van zijn kant bepaalt de klant dus opnieuw of hij de winkel mee wil laten kijken.

Omdat ik zelf niet in de gelegenheid was om de testapparaten in Rhenen op te halen heb ik dus zelf ook gebruik gemaakt van deze mogelijkheid om me te laten instrueren over het gebruik. In mijn geval was het een nieuw geproduceerde streamer waar, in het kader van een zo optimaal mogelijke geluidskwaliteit, uitsluitend Linux met HQ Player op was geïnstalleerd. Vanwege het gebruiksgemak schaffen de meeste klanten gelijktijdig een touchscreen of tablet/smartphone aan, zelf heb ik evenwel gekozen voor de minder gebruiksvriendelijke combinatie van beeldscherm en muis die ik beiden reeds in huis had. Een oplossing die gedurende de gehele recensieperiode perfect werkte.

Pink Faun I2S Bridge

Bijna elke DAC werkt intern met het I2S formaat voor datatransport. Normaliter wordt dit I2S signaal van de mediaplayer in de computer eerst gecodeerd naar een transport formaat. Dat formaat gaat via USB- of Firewire kaart/output of S/PDIF output, en vervolgens via USB, Firewire of S/PDIF kabel naar de DAC waar wederom decodering naar het I2S formaat plaatsvindt, alvorens het doorgegeven wordt aan de DAC IC en de analoge output stage. De (in de Pink Faun Streamer 3.4 geïntegreerde) Pink Faun I2S Bridge maakt het mogelijk dat het digitale signaal tweemaal minder behoeft te worden omgezet, hetgeen een aanzienlijk verbeterde geluidskwaliteit oplevert. Het I2S signaal gaat direct vanuit de computer naar de DAC chip, zonder dat er enige bewerking plaatsvindt.

Voor het transport heeft Pink Faun gekozen voor een enkele HDMI kabel. Het voordeel hiervan is dat er meerdere geïsoleerde geleiders in een kabel zitten. Andere fabrikanten kiezen bij I2S transport voor BNC maar hebben dan vier kabels nodig (BMC Audio Superlink) of zelfs deze vier kabels plus een RS-232 kabel (CEC). Ook RJ-45 wordt veel gebruikt. De Pink Faun I2S bridge is met diverse outputs te leveren. Ook kunnen de Pink Faun I2S kabels van verschillende connectoren worden voorzien, en zo als adapter-cable fungeren tussen de I2S bridge en een DAC met een andere aansluiting dan HDMI. De Pink Faun I2S bridge werkt overigens alleen voor PCM en niet voor DSD. Middels de Pink Faun USB is het wel mogelijk om met de streamer native DSD af te spelen. 

Pink Faun DAC 3.32

Het hart van de Pink Faun DAC 3.32 (€1.990) wordt gevormd door twee 32Bit PCM 1795 DA-converters. De PCM 1795 is een stereo DAC welke mono is geschakeld waardoor je per saldo dus twee DAC’s per kanaal hebt. De aansturing van de PCM 1795 in de DAC 3.32 geschiedt middels een a-synchrone re-clock die moet resulteren in een minimum aan jitter. Hij speelt de formaten PCM tot 32bit/192kHz, DSD 64, DSD 128 en DXD. Achter de DAC’s bevindt zich een eigen ontwikkelde, volledig discrete I/V-converter, direct gekoppeld aan een servo DC gekoppelde single-ended mosfet outputstage, waardoor er geen condensatoren in de signaal weg zitten die de klank negatief zouden kunnen beïnvloeden.

Standaard is de DAC 3.32 voorzien van de Pink Faun I2S-input en een 24/192 optische- en coax SPDIF-input. Daarnaast kan hij verder worden uitgebreid door middel van insteekkaarten, waarmee hij dus volledig kan worden afgestemd op de specifieke wensen van de potentiële koper. Insteekkaarten zijn onder andere verkrijgbaar met een volledig galvanisch gescheiden 32/192 USB ingang, AES/EBU, I2S, of extra SPDIF ingangen. Een groot bijkomend voordeel is natuurlijk dat middels insteekkaarten nieuwe ontwikkelingen op simpele wijze geïmplementeerd kunnen worden. Waarmee je zou kunnen stellen dat deze DAC ‘future proof’ is.

De voeding van de DAC 3.32 bestaat uit een low B voeding transformator, gevolgd door een actieve stabilisatie met een discrete regulator, daarna een passieve regulator met zeer hoge bandbreedte en vervolgens een actieve regulator met hoog frequent pi-filter per voedingsgroep. In totaal bevat de DAC 3.32 hiermee 19 regulaties en een buffercapaciteit van ruim 200.000 Uf. Aanvullende informatie over gebruikte onderdelen is te vinden op de site van de fabrikant. Optioneel kan de DAC 3.32 geleverd worden met gebalanceerde analoge uitgangen, maar omdat er in dat geval uitgangscondensatoren in de signaalweg zitten gaat dit dan wel ten koste van de klankkwaliteit.  

Pagina 2: conclusie

Setup

Zowel de streamer als de DAC komen in dezelfde stevige, op vier rubber voetjes rustende, zwarte aluminium behuizing. Het 1 cm dikke zilverkleurige aluminium front van de recensie exemplaren is 24 cm breed en 9 cm hoog. De totale diepte, inclusief het iets uitstekende Furutech Rhodium net entree is 30 cm. Naast elkaar op mijn gemodificeerde Creaktiv audiorack staand vormen zij een optisch mooie combinatie, waarin alleen de schroeven in de hoeken van het front enigszins detoneren. Beiden hebben links op het front een grote P en midden op het front een drukknop om het apparaat in te schakelen, waarna boven de knop een LED roze oplicht; een knipoog naar de naam van het merk.

De knop op de DAC 3.32 is multifunctioneel; zo kan met die knop ook geschakeld worden tussen bronnen. Rechts op het front licht dan in een verticale rij een witte LED op bij de gekozen bron; I2S, S/PDIF optisch/coax of module. Een tweede witte LED in de rij geeft aan of het om een lage D rate van 16/44.1/48 kHz gaat, of om een hoge D rate in geval van muziekstukken van 96 kHz en hoger. Ook kan met de knop worden gekozen of de TCXO klok in- of uitgeschakeld wordt. Deze klok is per ingang, onafhankelijk van elkaar, aan en uit te zetten. Jord Groen van Pink Faun, die mij wegwijs maakt in het gebruik van de streamer, geeft aan dat sommige klanten de voorkeur geven aan dit geluid. Met de klok ertussen wordt het geluid strakker, maar in mijn oren ook minder natuurlijk. Zonder de klok in de signaalweg is het geluid organischer, vrijer en ruimtelijker, waardoor het voor mij ook muzikaler wordt. Ik heb de klok dan ook slechts eenmaal kort gebruikt en wel tijdens de eerste luistersessie. Eén van de grote voordelen van I2S is juist dat de I2S bridge als bron al zulke goede klokken heeft dat dit leidend kan worden gemaakt en het signaal niet opnieuw behoeft te worden geklokt om het geschikt te maken voor de DAC chip.

Tijdens het luisteren gebruik ik bekabeling die Pink Faun meegeleverd heeft. Voor de componenten elk een PCX-1 power cable met Furutech FL-11 connectoren, voor de verbinding tussen beiden een IL1-i2S kabel en voor de link naar de Music First Classic V2 passieve voorversterker de Pink Faun IL1se interlink (RCA). Van de voorversterker lopen van den Hul D102 mk III XLR interlinks naar de Pass Labs X260.5 mono eindversterkers. Als luidsprekerkabel naar de Harbeth SHL 5 Plus luidsprekers met TonTräger Audio Reference 5 stands gebruik ik mijn eigen Pink Faun SC-1-2 luidsprekerkabels.

Luisteren

Zowel de DAC als de Streamer zijn nieuwe apparaten. Dus laat ik ze beiden gedurende een week aan de stroom hangen waarbij ik slechts af en toe kort naar muziek luister. Die muziek is dan afkomstig van mijn Synology DS214+ NAS welke met een Supra ethernet kabel verbonden is met de Pink Faun Streamer 3.4. Zelfs gedurende die korte luistermomenten word ik, naarmate de week vordert, getroffen door de grootte en de losheid van het beeld en door de mate waarin de klank los komt van de luidsprekers. Wat dan tevens de aandacht trekt is de dynamiek in de weergave.

Bij de eerste echte luistersessie die op deze week volgt, laat de Pink Faun combinatie op die punten mijn eigen NAD M50/M51 combinatie, die zich ongeveer op hetzelfde prijspunt bevindt, achter zich. Zoals blijkt tijdens de weergave van een 24/96 download op het Linn label. De Portugese pianist speelt de Pathetique sonate van Ludwig van Beethoven tegen een inktzwarte, schone achtergrond waarin de rust overheerst. Wat de opening een nog sterker gedragen karakter geeft en het expressieve deel in de sonate nog krachtiger naar voren laat komen. Ook het karakter van de door hem gebruikte Blüthner concert grand piano, met meer transparantie in textuur dan een 20e eeuwse grand, wordt mooi uitgelicht.

Eén van de geripte cd’s die ik tijdens de latere luistersessies afspeel is het album ‘The Astounding Eyes of Rita’ van Anouar Brahem. Een prachtige ECM opname waarop Brahem’s eigen oud, maar ook de elektrische bas van Björn Meyer, de klarinet van Klaus Gesing, en de percussie - in de vorm van darbuka en bendir - van Khaled Yassine, prachtig rijk en authentiek klinken. Ik geniet dermate van het broeierige openingsnummer The Lover of Beirut, dat ik ter plekke besluit om het gehele album af te luisteren. En terwijl ik dat doe, raak ik geen moment uit de ban van de fascinerende muziek. Wanneer de laatste tonen uitsterven bedenk ik me dat ook tussen mijn eigen streamer en DAC van NAD, voor de verbinding met de hoogste klankkwaliteit, gebruik wordt gemaakt van een HDMI kabel en ik besluit om de Pink Faun Streamer 3.4 met de Pink Faun IL1-I2S kabel aan te sluiten op de NAD M51 DAC. Helaas, hoewel Pink Faun aangeeft dat op deze wijze DAC’s van meerdere fabrikanten op de Pink Faun streamer aangesloten kunnen worden, blijft in het display van de M51 onverminderd het woordje ‘Unlock’ aangegeven terwijl er geen muziek uit de speakers komt. De HDMI verbinding tussen de NAD M50 streamer en Pink Faun DAC 3.32 werkt evenmin. Ik loop aan tegen het feit dat er helaas geen standaard bestaat voor I2S. Pink Faun heeft van bijna alle merken de I2S pin specificatie zodat in de meeste gevallen wel een passende oplossing geboden kan worden. Natuurlijk kan ik de streamers en DAC’s van NAD en Pink Faun ook op een andere wijze onderling met elkaar verbinden. Bijvoorbeeld via S/PDIF optisch of coax, maar ik zie daar voor deze test van af, omdat ik dan klankmatig niet de kwaliteit kan krijgen die de HDMI verbinding bij beide merken brengt. 

Conclusie

Wanneer ik in één woord moet samenvatten wat ik van deze combinatie van Pink Faun Audio Streamer 3.4 en Pink Faun DAC 3.32 vind, dan is dynamisch het eerste woord dat me voor de geest komt. Naast de grootte van het gepresenteerde beeld en de mate waarin de klank loskomt van de luidsprekers is het dynamische karakter van de weergave één van de eerste kenmerken die tijdens de inspeelperiode van het combo al de aandacht trekken. Tijdens het serieuze luisteren nog aangevuld door kenmerken als ruimtelijkheid, rust, prachtige klankkleuren en een schone diepzwarte achtergrond. Dynamisch ook vanwege de modulaire opbouw van de DAC waardoor hij te allen tijde opnieuw kan worden aangepast aan een veranderende behoefte van de eigenaar en/of aan nieuwe technische ontwikkelingen. Dat alles tegen een alleszins aantrekkelijke prijs. Tot slot slaat dynamisch ook op de wijze waarop Pink Faun de after sales service vormgeeft. Chapeau heren!