Review: KEF Blade 2, Hegel P30, H30 en HD30

Normaal is de procedure voor een test dat ik één of meerdere testproducten gedurende een bepaalde periode tot mijn beschikking krijg, waarna ik na afloop het verhaal schrijf. Maar dit keer is alles anders. Want het verhaal wat u nu onder ogen heeft is namelijk helemaal geen test. Het is meer een achtbaan aan emoties, luisterervaringen en vooral genieten. Veel, diepgaand en vooral ongecompliceerd genieten van één van de meest bijzondere en vooral onderschatte combinaties die de high-end momenteel telt.

Het tot stand komen van dit belevingsverhaal is eigenlijk min of meer per toeval gebeurd. Tijdens het Hegel fabrieksbezoek van oktober vorig jaar heb ik veel tijd doorgebracht met zowel een groep winkeliers als ook enkele mensen van KEF distributeur GP Acoustics. De ‘country manager’ van KEF en Hegel voor de Nederlandse markt, is de immer extreem gedreven Joost van den Bosch en tijdens deze reis bleken we opvallend veel dingen gemeen te hebben. Na mijn test van de voor zijn prijs indrukwekkend goede Hegel H360 geïntegreerde versterker, sprak ik een keer half uit dat ik het wel leuk en interessant zou vinden om een keer thuis met een paar KEF Blade 2 luidsprekers te stoeien.

Een model dat ik, als ik heel eerlijk ben, lang niet op iedere locatie echt goed tot zijn recht vind komen, maar waarvan ik door diverse shows en het KEF fabrieksbezoek weet dat het tot heel extreme muzikale prestaties in staat kan zijn. Eigenlijk niet zo vreemd omdat dit concept alleen al theoretisch één van de meest ideale en best uitgewerkte luidsprekerconcepten op de markt is. ‘Nou, dat ga ik dan voor je regelen,’ was de vlotte en nuchtere uitspraak van Joost. Mij op dat moment in lichte verbijstering en ook wel met een vleug extase en snel stijgend adrenalineniveau achterlatend. Vervolgens gingen de nodige maanden voorbij, totdat ik vrij recent een bericht van hem ontving dat er op de vrijdag van die week, een gloednieuw paar Blade 2 in de unieke kleur Frosted Blue bij mij zou worden afgeleverd. ‘Kun je hem meteen inspelen en gedurende die tijd goed volgen hoe veel verschil dat bij dit model kan uitmaken.’

De oorsprong

Bijna tegelijkertijd gingen bij mij allerlei radartjes draaien en trokken de beelden van de vele demo’s als virtuele geestverschijningen opnieuw aan mij voorbij. Tot mijn schrik ontdekte ik in die opmerkelijk duidelijke herinneringsbeelden, dat iedere keer wanneer ik een Blade echt goed vond klinken. Zowel de ruimte groot tot zelfs zeer groot was en de versterking vaak bijzonder krachtige en massieve vormen had aangenomen. Hmm, mijn eigen referentie Zanden 6000 buizenversterker is een uniek product en voor buizen zelfs in staat moeilijke lasten aan te sturen. Maar zou 2 x 100 Watt wel genoeg zijn voor zo’n Blade?

En wat betreft mijn luisterruimte. Het is een schitterend vertrek en uitmuntend geschikt om op hoog niveau audioproducten in te beoordelen. Maar de afmetingen zijn met 4,1 x 6,2 meter wel modaal en het was toch een knagende vraag of dat met zo’n grote Blade wel goed zou gaan. ‘Ach wat,’ zei Joost. ‘Een originele Blade zou ik jou inderdaad niet adviseren, maar een Blade 2 is toch echt een flink stuk kleiner en ook qua afstemming veel beter geschikt voor modale ruimtes zoals bij jou. Ik zou me als ik jou was dus helemaal geen zorgen maken. Maar wat zou je er van vinden als ik bij die Blades de complete top van Hegel voeg? Daarvan weet ik uit ervaring dat het fantastisch samengaat met de Blades en heb jij meteen een mooi alternatief voorhanden mocht het om de een of andere reden toch niet ideaal gaan met de Zanden.’ Tja, daar hoefde ik natuurlijk niet lang over na te denken en van het één kwam het ander.

Aankomst Blade 2

Allereerst is het de beurt aan de KEF Blade 2 (145 cm hoog, 34 cm breed en 47,5 cm diep) en op een doordeweekse dag in mei, worden twee grote dozen door een gespecialiseerd vervoersbedrijf bij mij thuis afgeleverd. ‘Oef, dat zijn toch wel twee hele flinke dozen’ - denk ik bij mijzelf. ‘Als dat maar goed gaat’. Maar veel tijd om na te denken krijg ik niet, want vrijwel meteen gaat de telefoon. Het is Joost met de vraag of hij even mee moet helpen met het uitpakken en verplaatsen van de Blade’s naar mijn ondergrondse luisterruimte. In dit geval is iedere hulp welkom en zodra Joost er is, zijn beide dozen in een wip geopend.

Vanwege het mooie weer staan ze na de aflevering nog steeds buiten en besluiten we om ze daar dan ook maar meteen uit te pakken. Vooralsnog heb ik de Blade eigenlijk alleen nog maar in de veel gepresenteerde kleur hoogglans wit gezien, een stuk minder bekend is dat de modellen ook in twee standaardkleuren, twaalf ‘custom’ kleuren en twee ‘special edition’ afwerkingsvarianten worden vervaardigd. Het bij mij aangeleverde paar is het eerste in Nederland in de prachtige kleur Frosted Blue. Het blijkt om een relatief matte afwerkingsvariant te gaan, waarbij de Uni-Q unit samen met overigens de Frosted Copper Black uitvoering, als enige uitvoering van de serie in een andere kleur is uitgevoerd. Dus waar alle andere varianten altijd een zilverkleurig membraan bezitten, is die in de Frosted Blue in dezelfde kleur blauw uitgevoerd. Heel apart en vooral in mijn ogen bijzonder mooi.

Wanneer beide weergevers rechtop in de doos staan en we de stoffen afdekhoezen voorzichtig verwijderen, zijn we allebei even met stomheid geslagen. Want Frosted Blue, blijkt ook echt een bevroren uitstraling te hebben. Het is een beetje dezelfde kleur als eeuwenoud poolijs en het blijkt de toch al fraaie Blade-vorm nog verder te completeren. Ook qua gewicht blijken we het goede model van de twee te hebben gekozen. Vooral omdat de originele grote Blade 57 kg weegt en de Blade 2 met 35 kg toch een heel stuk handzamer blijkt te zijn.

Toch is de feitelijke massa van de kast dit keer veel minder van belang dan bij conventioneel geconstrueerde luidsprekers. De vier woofers die twee aan twee aan iedere zijde van de behuizing zijn geplaatst, zitten niet alleen dermate strategisch geplaatst zodat ze samen met de enkele Uni-Q eenheid een echte puntbron vormen. Maar doordat ze met stangen tegen elkaar aan worden getrokken en allebei in fase het geluid uitstralen, worden door zogenaamde ‘force cancelling’ de ontstane trillingen volledig opgeheven! Door de uitsluitend ronde en bolle vormen, blijkt het in de praktijk echter wel behoorlijk lastig om een goede grip op de gegoten parabolische hoogwaardig verwerkte polyester behuizing te krijgen

Maar ik weet gelukkig raad. Vooral omdat ik als beroepsfotograaf voor onvoorziene omstandigheden altijd een paar speciale handschoenen voorzien van kleine rubbernopjes in mijn uitrusting paraat heb. Vanwege het aanwezige risico dat ze toch uit onze handen zouden kunnen glippen, besluiten we dat Joost het bolle deel met de handschoenen draagt, terwijl ik zelf met blote handen de gelukkig wel houvast gevende voet vasthoud. Deze opzet pakt gelukkig goed uit en een klein kwartier later staan beide sculpturen in volle glorie in de sfeerverlichting van mijn luisterruimte te schitteren en zijn ze een lust voor het oog.

Aankomst Hegel

Slechts enkele dagen later komen ook de drie Hegel apparaten binnen, waarbij met name de enorme doos van de H30 stereo eindversterker al snel net zo’n logistiek probleem dreigt te gaan vormen als beide Blades. Nu krijg ik hier wel vaker bijzonder grote producten ter test. Maar alleen al om de 45 kg zware, reusachtige H30 (43 cm breed, 55 cm diep en 21 cm hoog) uit zijn verpakking te bevrijden en de trap af te tillen, moet ik letterlijk de houding van een sumoworstelaar aannemen. Want in plaats van het apparaat in de breedte of lengte te kunnen dragen, blijkt de enige manier om het apparaat rechtstandig tegen mij aan geklemd te houden. Eenmaal geplaatst op een Finite Elemente Pagode Reference plateau, blijkt deze eindversterker er met zijn diep uitgefreesde Hegel logo en de diepzwarte kleur, zeer robuust en krachtig op het netvlies te liggen. Ook de bijbehorende P30 voorversterker (43 cm breed, 8 cm hoog en 30 cm diep) is van hetzelfde laken en pak en is in tegenstelling tot de goedkopere Hegel producten uit vrij dikke losse aluminium panelen opgebouwd.

Het zijn ook nog duidelijk producten van een vorige generatie en dat moet u in dit geval vooral positief opvatten. Want waar veel moderne producten met van alles en nog wat zijn uitgerust, zijn de H30 en vooral P30 nog echt apparaten waar vooral de essentie er toe doet. Oftewel inwendig korte signaalwegen, topkwaliteit componentengebruik en een bronkeuzeschakelaar, aan/uitknop en volumeregelaar van onberispelijke kwaliteit. Dit alles vooral met als doel een volledig vrije en technisch ongehinderde weergave te bereiken. De HD30 DAC is de nieuwste loot aan de inmiddels steeds sneller groeiende Hegel stam en is op veel plaatsen in de wereld inmiddels al erkend en zelfs genomineerd als een echte top DAC.

Wie Hegel oprichter en eigenaar Bent Holter ooit eens heeft mogen ontmoeten, weet hoe geweldig getalenteerd deze (soms bijna verlegen) man is. Al tijdens mijn fabrieksbezoek begonnen zijn ogen te fonkelen wanneer hij het over zijn actuele ‘masterpiece’, de HD30 DAC had en dat is iets wat ik na mijn eigen luisterproeven volledig kan onderschrijven. Want na de toch niet bepaald misselijke eerdere Hegel DAC’s, is de HD30 echt van een volledig ander niveau. Daarbij is deze DAC niet zozeer een opeenstapeling van de beste bouwstenen, circuit lay-out en allernieuwste technieken. Maar is het veel meer de aandacht voor het kleinste detail en de bezetenheid om iedere keer de grenzen opnieuw te verleggen welke deze DAC zo extreem goed maakt. Ieder Hegel product is al meer dan de som der delen, maar de HD30 spant hier met afstand de kroon.  

Pagina 2: luisteren en conclusie

KEF Blade 2: Luisteren

Al bij de allereerste klanken van een in het begin natuurlijk nog niet goed opgestelde, gloednieuwe KEF Blade 2, hoor ik meteen vanaf dit prille moment dat deze luidspreker tot een coherentie qua weergaveaspecten in staat is, die ik maar hoogstzelden bij luidsprekers tegen kom. Maar ook de Blade 2 bleek vanaf het eerste moment deze disciplines volledig te beheersen. Terwijl de meeste weergevers slechts een beperkt aantal zaken echt goed voor elkaar hebben, om dan vaak op net zoveel andere aspecten weer steken te laten vallen, blijkt ook deze KEF uit het goede hout gesneden. Want tot mijn grote verbazing, of eigenlijk misschien ook wel niet gezien de optimale kastvorm en puntbron configuratie, weet ook de Blade 2 net zo’n groots en goed gelaagd en natuurlijk omlijnt 3D beeld neer te zetten als mijn Masters tot op heden in staat zijn! Dus waar je ook staat, zit of ligt, het beeld komt altijd vanuit een mooi stabiel omlijnde locatie tussen beide luidsprekers in.

Het mooie en unieke van dit concept is dat de enkele Uni-Q driver aan de voorzijde, nu wordt vergezeld van vier ruggelings bevestigde woofers. Dus twee aan iedere zijde, waardoor ook nog eens ongewenste trillingen en resonanties tot in de kiem worden gesmoord. Hoewel de Blade 2 een gezond rendement heeft van 90 dB en de impedantie 4 Ohm gemiddeld met als laagste punt 3,2 Ohm heeft, vraagt hij toch om een zeer hoogwaardige en vooral stabiele versterker. Hoewel mijn Zanden 6000 versterker in staat is een voortreffelijke weergave uit deze luidsprekers te ontlokken, merk ik ook meteen dat ik dit keer met de  2 x 100 Watt niet het volledige potentieel kan benutten.

Ongekend realisme

Want vooral vanaf het moment dat het Hegel trio zijn intreden doet en de H30 eindversterker een vermogen van maar liefst 1.100 Watt aan 8 Ohm aan de WBT klemmen van de Blade 2 kan gaan leveren, gaan helemaal alle remmen los! Van fluisterzacht tot niveaus die ik nog niet eerder bij mij thuis heb mogen beleven, is alles volledig vrij van stress, hardheid of een verlies aan controle. Ik ben niet snel meer onder de indruk van een andere set of weergever, maar de Blade 2 met Hegel aansturing weet toch daadwerkelijk op verschillende weergave aspecten de grenzen van het maximaal haalbare te verleggen.

Het laag gaat niet eens dieper dan mijn Masters en ook de tonale balans van het systeem wijkt niet eens zo veel af. Maar door het surplus aan conusoppervlak, de automatisch daaraan gekoppelde lagere vervorming, de extreem coherente puntbron gedragingen en de nagenoeg ideale kastvorm, ontstaat bij een juiste opstelling een extreem hoge live beleving. Het is ook best vreemd maar vooral heel leuk, om een totaalsysteem te horen waar weergavegrenzen praktisch niet meer aanwezig zijn en je met een bijna satanische grens de volumeregelaar alsmaar hoger kunt zetten zonder weer een nieuw nadeel te introduceren.

Perfect or not perfect, that is the question

Is de Blade 2 dan de perfecte luidspreker? Nee, absolute perfectie bestaat nu eenmaal niet en als ik dan toch wat mag mekkeren dan gaat dat vooral om een tweetal relatief kleine punten. Zo merkte ik tijdens de luistersessies dat de polyester kast ook een geringe eigen kleur aan de klank geeft. Het klinkt als een geringe mate aan vervaging en lichte kleuring bij bepaalde klanken in het lage middengebied. Maar het is tevens zo mooi verweven in de tonale balans, dat het uiteindelijk alleen een meer getrainde luisteraar op zal kunnen vallen.

Een tweede aspect betreft de beide basreflexpijpen. Een afstemming waar bij bepaalde vol afgestemde muziek, een werkelijk genereuze hoeveelheid laag aan de ruimte kan worden afgegeven. Op zich is hier weinig mis mee en dit bereik geeft een goed gebalanceerde ondersteuning aan het totale geluidsbeeld. Daarbij ook bijdragend aan de fraai gelaagde 3D ruimtepresentatie. Maar qua definitie is het niet helemaal het niveau wat het midden en hoog weten te bereiken.

Hoe groot de invloed van het Hegel trio is, besef ik pas wanneer ik van andere hier aanwezige versterkers gebruik ga maken. Mede gezien de hoogwaardige kwaliteiten gaat dat ook zeker zeer goed. Maar met geen enkel ander hier aanwezig merk bereik ik uiteindelijk de naadloze synergie die ik gebruikmakend van de Hegel topmodellen wel weet te bereiken. Enerzijds blijkt de H30 als de verwachte bruut te kunnen uithalen, maar totaal onverwacht kan deze mastodont zich ook heel goed als een kleine puppy gedragen. De P30 blijkt deze mooie eindversterker heel mooi te kunnen completeren met een pakket bestaande uit een fraai verzadigde en vooral natuurlijk aandoende klankkleuren, grandeur en rust.

Hier gelukkig dus nu eens geen overdreven detailfetisj of een voorversterker waarbij alles alleen maar draait om transparantie en oplossend vermogen. Maar die verder qua dynamische expressie geen deuk in een pakje boter kan slaan. De HD30 DAC blijkt tenslotte ook binnen deze muzikale roots perfect te passen. Want binnen zijn eigenschappen is heel veel souplesse, kracht, mooie natuurlijke klankkleuren, een groots en goed gelaagd stereobeeld, nooit ongewenste hardheid en weer vooral techniek die de muziek uit de weg gaat. De HD30 DAC is overigens niet de meest open en transparant klinkende D/A-converter die ik in deze prijsklasse ken. Maar dat is meer omdat de weergave duidelijk meer muziek georiënteerd is dan technisch luisteren in de hand werkt. En of dat nu een tekortkoming is?

Luistervoorbeelden

Hoewel deze KEF/Hegel combinatie met afstand één van de grootste muzikale alleseters is die ik ooit thuis heb gehad, is het dit keer wel leuk om te schrijven wat zo’n mooi topsysteem met mij als luisteraar kan doen. De aftrap neem ik dit keer met het inmiddels overbekende Random Access Memories van Daft Punk (Columbia 88883716862). Dit is gewoon supergoed geproduceerde popmuziek en zo klinkt het hier dan ook volledig. Groots, strak, zeer krachtig maar toch goed gedoseerd en vooral dynamische contrasten in combinatie met een hele reeks subtiliteiten die zijn weerga bijna niet kent. Met veel luidsprekers uit het topsegment hoor ik vaak fantastische dingen. Maar de vertaalslag om van (heel) mooi klinkende hifi echte topmuziek te maken, ontbreekt toch opvallend vaak bij zelfs veel exclusieve topsystemen. Ergens naar luisteren en genieten is al prachtig, maar het wordt gewoon nog zoveel mooier als je letterlijk soms zelfs fysiek kan worden opgetild om in een gemoedstoestand te komen waar je nog maar zelden en soms zelfs nog nooit bent geweest.

Hoewel volledig elektronisch in elkaar gesleuteld is het album Convergence (Universal 374 186-2) van de in Engelse zangeres Malia en Boris Blank (Yello) een wel heel bijzonder sfeeralbum. Zeker omdat de wat melancholieke en mysterieuze stem van Malia mooi contrasteert met de vele vaak organische klanken die Boris uit zijn keyboards en computers tovert. Nieuw is de bijna ongetemde dragende en vooral bijna hypnotiserende kracht die dit album breedbandig voortbrengt. Hoe luid ik daarbij ook speel. Stress of storende hifi artefacten treden gewoon niet of maar heel sporadisch op.

Omdat deze KEF/Hegel combinatie praktisch geen muzikale voorkeuren kent, blijkt ook jazz of klassieke muziek zoals Britten’s Orchestra van Michael Stern en de Kansas City Symphony (Reference Recordings RR-120) tot prachtige muzikale ervaringen te kunnen leiden. Heel veel tonale nuances, een prachtig groots gepresenteerde zaal, extreme dynamische contrasten en een hoog oplossend vermogen. Dat laatste aspect klinkt nu eens vol en rijk en zonder valse accenten in het hoog die bij velen zo vaak ten onrechte voor hoge resolutie wordt aangezien. Prachtige muziek en een waardige afsluiter van dit belevingsverhaal.

Conclusie

Wat een set en wat een prachtige componenten! Want wat KEF met zijn Blade 2 en Hegel met de P30, HD30 en H30 voor elkaar hebben gekregen is gewoon van ongekende muzikale klasse. Nee, dit is geen totaalsysteem voor mensen die van een lichtvoetige weergave houden. En nee, dit is ook geen systeem voor mensen die alleen maar in termen van transparantie, oplossend vermogen en detaillering denken en rijke klankkleuren of muzikale vulling bijna een vies woord vinden.

Kort gezegd is het bijna een vereiste om bij aanschaf van dit totaalsysteem al je dogma’s en vooroordelen overboord te zetten. Want een grote krachtige eindversterker zoals deze Hegel H30, kan wel degelijk snel, lichtvoetig en tonaal agile reageren. Transistoren op deze wijze toegepast klinken helemaal niet zielloos, klinisch, overmatig strak, doods en/of afstandelijk. Een opzet van vier woofers in een kast met dubbele basreflexpoorten, hoeft helemaal niet te veel of ongenuanceerd te klinken. Terwijl een luidspreker die er prachtig uitziet, helemaal niet minder goed of zelfs slechter zou hoeven te klinken.

Deze KEF/Hegel combinatie zou voor best veel muziekliefhebbers wel eens het eindpunt kunnen zijn. Kan het op sommige aspecten nog beter? Zeker te weten. Maar kun je nog meer ongeremd genieten van een bijna onbeperkt muzikaal scala? Nou, dat zou nog best wel eens een hele moeilijke opgave kunnen worden. Dus nu niet langer meer nadenken, maar gewoon naar de winkel gaan en er eens echt naar gaan luisteren. Misschien dat het dan ook bij u als een ‘guilty pleasure’ zal gaan aanvoelen.

Prijzen

KEF Blade 2: vanaf € 20.000,- per paar
Hegel P30: € 5.995,-
Hegel HD30: € 4.595,-
Hegel H30: € 12.495,-