Naim, maar dan anders: de nieuwe Uniti serie

Denkt u bij het Engelse merk Naim ook meteen aan van die slank gestileerde, diepzwart gepoedercoate en vooral zeer solide geconstrueerde no-nonsense audiocomponenten? Apparaten die in alle gevallen zijn voorzien van grote ronde draairegelaars en verzonken aangebrachte drukknoppen. Bedieningselementen die net als de displays en het merklogo zijn verlicht in die typische Naim groene kleur? Toen de persuitnodiging ter introductie van een compleet nieuwe Naim Uniti generatie op de ‘digitale deurmat’ viel, dacht ik daar net als u dan ook meteen aan…

Fout, helemaal fout! Want hoewel bovenstaande omschrijving al tientallen jaren is opgegaan voor deze in positieve zin muzikaal afwijkende audio onderneming uit het Engelse Salisbury, is daar met de introductie van de ultra high-end Naim Statement versterker en het bijzonder flexibele Mu-so draadloze muzieksysteem, deels een einde aan gekomen. Want plotseling was daar wit in plaats van groen, was het luxe moderne visuele voorkomen een regelrechte stijlbreuk met het sobere verleden en leek het materiaalgebruik meer op dat van een Bentley dan de basale (maar wel heerlijk rijdende!) Mini Cooper van voorheen. De gloednieuwe, eigenlijk nog te introduceren Naim Uniti serie heeft dan ook niet geheel verrassend, stijlkenmerken die veel overeenakomsten bezitten met het bijna ongenaakbare Statement versterkerconcept en de zo populaire Mu-so.  

Nog even geduld…

Het ‘eigenlijk nog te introduceren’ komt daarbij voort uit het feit dat deze nieuwe lijn ten tijde van dit schrijven nog maar in zeer beperkte mate leverbaar is. Van de uit vier modellen bestaande serie is eigenlijk alleen nog maar de Uniti Core referentie harde (SSD) schijf server die ook CD’s kan rippen, per direct leverbaar. De kleine Atom alles in één speler verschijnt  in mei, terwijl de grote Uniti Nova en het topmodel Star alles in één spelers, tenslotte pas halverwege 2017 op de markt zullen komen. Hoewel drie van de vier modellen ten tijde van dit schrijven dus nog niet voor het publiek beschikbaar zijn, was het wel de bedoeling dat Naim importeur Latham voor deze Nederlandse persintroductie over alle modellen zou kunnen beschikken. Helaas gooide de Amerikaanse Naim distributeur door niet op tijd de enige ‘vrije’ Nova en Star voorserie exemplaren naar Nederland te sturen, roet in het eten. Gevolg is dat we het tijdens de 8 februari bij Hifi Studio Wilbert in hartje Utrecht gehouden presentatie, slechts met de Uniti Core en de kleine maar naar al snel zal blijken, heel fijne Atom moeten doen.

Veel meer dan een leuk smoeltje

Voor wie deze prettige hifi winkel overigens nog niet kent, hifi Studio Wilbert behoort al dik 40 (!) jaar tot één van de prettigste ‘fijnproeverswinkels’ die Nederland voor muziek- en filmliefhebbers telt. Het pand aan de Korte Jansstraat in Utrecht bezit dan ook speciaal ingerichte luisterruimtes voor o.a. high-end audio, hometheater en streaming audio. De Naim presentatie vind plaats in de sfeervolle ruimte op de 2e verdieping en, net zoals de aanwezige Uniti Core harde schijf server en Atom alles in één speler van compacte buitenmaten zijn voorzien, blijken ook de opgestelde Neat Momentum 3SXi (€ 3.325,- per paar) monitorluidsprekers klein maar tot opvallende prestaties in staat!

Voor we daar echter mee van start gaan is het eerst de beurt aan Naim Export manager Mark Raggett, om de nodige uitleg over het Uniti concept te geven. ‘Van alle concepten en ontwerpen die Naim in de afgelopen 40 jaar wereldwijd op de markt heeft gebracht, lijkt de nieuwe Uniti serie het verste van de oorspronkelijk roots af te staan. Ik zeg bewust ‘lijkt’ want ook al zijn we qua innovatie en nieuwe gebruikte technieken nog nooit zover gegaan als bij deze nieuwe reeks, toch bezitten de ontwerpen bij een nauwkeuriger blik, gebruik en vooral het luisteren, nog steeds de befaamde Naim genen.

Voor wie nu vreest voor de bekende bestaande vormgeving, kan ik hem of haar geruststellen. Eigenlijk moet je Naim zien als een moederonderneming waarbij de afgelopen jaren meerdere sub entiteiten zijn ontstaan. Hoewel er voor bepaalde zaken, zoals bijvoorbeeld de wijze van bediening en display in de toekomst, zeker een bepaalde mate aan kruisbestuiving zal ontstaan, zal de bestaande serie die nu ‘Classic Line’ is gedoopt wel de eigen identiteit en uitstraling blijven behouden. De nieuwe Uniti serie draagt daarbij vooral onze staalkaart wat betreft het ‘nieuwe denken’ maximaal uit en bevat zo’n beetje alle mogelijkheden die door de hedendaagse consument worden verlangd.

Doorgaans zijn het in basis net zulke grote muziekliefhebbers als de liefhebbers die nog steeds voor  Naim Classic componenten willen gaan. Alleen wil deze nieuwe groep er niet meer zoveel ruimte in huis voor inruimen. Dus goed gevulde audioracks die als een soort van altaar in de huiskamer of luisterruimte staan opgesteld, zien deze mensen niet meer zitten. Daarvoor in de plaats willen ze dat de bestaande functionaliteit aan de nieuwste mogelijkheden wordt gekoppeld en alles het liefst in één enkel apparaat wordt ondergebracht. Enig (gering) verlies in absolute geluidskwaliteit mag nog worden ingecalculeerd, maar dat mag zeker niet nadrukkelijk opvallen. Dus een enorme uitdaging voor onze ingenieurs. Want tot nog maar enkele jaren geleden was het gewoonweg nog niet mogelijk om deze uitgebreide nieuwe functionaliteit samen met de bekende, hoogstaande Naim geluidskwaliteit in één enkele compacte behuizing samen te brengen.’

Van Uniti Atom en Core, naar Nova en Star

De start van de serie wordt gevormd door de Uniti Atom. Een kleine (maar wel opvallend fraai gestileerde) kleine dreumes, die samen met de Core visueel het sterkst van de bestaande klassieke Naim producten afwijkt. Feitelijk kunnen de modellen nog heb beste worden gezien als hypermoderne digitale ‘hubs’, waarbij alle modellen op de Core na de volgende zaken kunnen verwerken: Google Cast, AirPlay, TIDAL, Spotify Connect, Bluetooth (AptX HD), Internet Radio, UPnP™ (Universal Plug ‘n’ Play), S/PDIF digitale ingang, analoge uitgangen om een externe eindversterker of subwoofer aan te sluiten, HDMI ARC, Multiroom streaming, draadloze updates en een 3,5mm hoofdtelefoon uitgang op de voorzijde.

De Uniti Core en star modellen voegen daar nog een CD ripping functie voor bit-perfecte kopieën aan toe. Maar dat zijn niet de enige verschillen met de voorgangers, want verdwenen zijn de gepoedercoate behuizingsdelen, verdwenen is de iconische groene gloed van display, logo en LED verlichting en verdwenen is de vertrouwde Naim aanblik. Zaken die allemaal hebben plaatsgemaakt voor een moderne industriële look die zowel bij een klassiek als modern interieur uitstekend zal passen. Toch vind ik het knappe van deze nieuwe vormgeving, dat Naim heel slim ook de nodige elementen van de Statement en Mu-so concepten in de nieuwe Uniti reeks heeft geïmplementeerd. De bovenop geplaatste volumeregelaar, de witte verlichting en geborstelde/geanodiseerde in plaats van gepoedercoate behuizingsdelen zijn hier de meest in het oog springende voorbeelden van.

Afwijkend en de weg verder vrijmakend voor de toekomstige Naim haptiek is de toepassing van een groot en helder 5” kleurendisplay en de toepassing van ‘chique’ materialen als glanzend perspex en strak gestileerde aluminium koellichamen aan beide zijkanten. Een fascinerend aspect is ondanks het grote scala aan mogelijkheden, het extreem opgeruimde visuele voorkomen van deze serie. Iets wat naast een bijzonder geraffineerde mate aan software implementatie, ook is bereikt door bijvoorbeeld het verwerken van de wi-fi antenne in beide koellichamen en de Bluetooth (AptX HD) antenne in de deksel van de volumeregeling. Ook de nieuwe radiografische bi-directionele afstandsbediening, draagt hier een eigen vooral visueel fraaie steen aan bij. Want wat een sieraad en wat een doordacht stukje aanvullende techniek!

Wat bijvoorbeeld te denken van het inschakelen van de (witte) achtergrondverlichting zodra je hand ook maar zelfs in de buurt van dit kleinood komt. Of het identiek oplichten van verlichtingssegmenten op zowel de Uniti unit als afstandsbediening bij het wijzigen van het volumeniveau. Heel doordacht dus allemaal en qua materiaalkeuze en vorm, perfect bij de nieuwe Uniti lijn passend. Wat de Atom betreft bezit deze afsluitend over 2 x 40 watt (stabiel!) vermogen aan 8 Ohm en kan het apparaat overweg met bestandsformaten vanaf WAV, FLAC, AIFF, ALAC, MP3, ACC, OGG, WMA tot DSD (1x en 2x). Hoewel de Atom er in technische zin al wel klaar voor is, worden MQA bestanden worden op het moment van introductie nog niet ondersteund. De prijs voor de naar verwachting vanaf mei 2017 beschikbare Uniti Atom, zal € 2.250,- gaan bedragen.

Pagina 2: luisteren

Uniti Core

Het hart van Naim’s muzikale infrastructuur wordt gevormd door de Uniti Core. Een vrij sober zwart kastje zonder opsmuk, wat echter qua bouwkwaliteit, uitstraling en materiaalgebruik geheel in lijnt ligt met de overige Uniti modellen. Feitelijk is de Core een muziekserver, cd speler en ripper in één enkele behuizing waarbij de mogelijkheid bestaat om naar wens Naim Classic, Mu-so en Uniti producten met een maximum tot 12 afzonderlijke ‘clients’ op te nemen. Doordat de Uniti Core standaard af fabriek zonder interne (S-ATA) harddisk wordt geleverd, kan de gebruiker gebruikmakend van de eenvoudige handleiding heel gemakkelijk zelf een conventionele harddisk of SSD exemplaar naar keuze in de Core steken.

Hoewel de voorzijde in eerste instantie volledig leeg lijkt, is bij een nauwkeuriger blik toch een USB aansluiting voor USB sticks met muziekbestanden zichtbaar (op de achterzijde is een 2e USB aansluiting aanwezig voor bijvoorbeeld het aansluiten van een externe harde schijf). De CD gleuf met beproefd TEAC mechaniek is volgens het ‘slotloading’ principe geconstrueerd. Dit wil zeggen dat u alleen maar uw te rippen CD plaatje met zachte druk in de keurig weggewerkte opening hoeft te duwen en de rest gaat vanzelf. Het rippen van de CD gebeurd volgens het ‘bit-perfect’ principe en neemt ongeveer zeven minuten per CD in beslag. Voor CD liefhebbers die naast het rippen ook nog steeds graag CD’s willen afspelen, is het fijn dat de Uniti Core door de BNC S/PDIF aansluiting aan de achterzijde ook nog steeds als CD loopwerk kan worden gebruikt. De Uniti Core is reeds leverbaar voor € 2.450,-.

Uniti Star en Nova

De laatste twee nog niet besproken modellen uit deze serie zijn de Uniti Star en Nova. Alles-in-één apparaten die door hun conventionele 43 cm breedte in mijn ogen nog prettiger op het netvlies liggen en in geval van de Star feitelijk een samenvoeging zijn van een Atom en Core in één apparaat. Daarbij stijgt het vermogen van 2 x 40 Watt (Atom) naar 2 x 70 watt bij de Star en stijgt het nogmaals naar 2 x 80 Watt bij het topmodel Uniti Nova. Andere verschillen zijn een extra digitale coaxiale RCA en BNC ingang, een extra analoge RCA/DIN aansluiting voor bijvoorbeeld een analoog Naim component en een slot voor een SD kaart waarop muziek kan worden opgeslagen en deze beschikbaar kan worden gesteld voor andere Naim of UPnP componenten in het netwerk.

Hoewel de Uniti Nova als het vlaggenschip van de Uniti lijn kan worden beschouwd, is het best opmerkelijk en in mijn ogen ook jammer dat juist de ingebouwde drive voor het rippen en afspelen van CD’s is weggelaten. Maar het gaat hier uiteraard om een heel bewuste keuze, waarbij consumenten die dit graag nog wel hebben voor een Star kunnen kiezen. Of in geval van de Nova deze desgewenst ook nog altijd met een Uniti Core kunnen uitbreiden. Een laatste verschil is dat de Nova naast het iets hogere uitgangsvermogen, ook nog eens over twee extra analoge RCA/DIN ingangen kan beschikken. Richtprijzen zijn € 4.500,- voor de Uniti Star en € 5.600,- voor de Nova,  waarbij beide producten in de tweede helft van 2017 beschikbaar zullen zijn.

Luisteren

Nu kan techniek nog zo mooi verpakt zijn, maar als de weergave uiteindelijk toch niet voldoende weet te overtuigen, kan zo’n ontwerp wat mij betreft meteen weer de prullenbak in. Ondanks de tientallen jaren ervaringen is dat dit keer toch best een lastig dilemma voor deze immer zo trotse Engelse onderneming. Want als geen ander weten de ingenieurs hoe lastig het is om alle vormen van interferentie die onvermijdelijk op willen treden bij zoveel apparaten in één, voldoende te elimineren. Daarbij is alleen voor deze Uniti lijn ook nog eens heel bewust afscheid van de optionele losse voedingen genomen, dus wat blijft er dan uiteindelijk nog over van het typische Naim geluid?

Die vraag blijkt in de luisterpraktijk toch lastiger te beantwoorden dan ik in eerste instantie had verwacht. Want net zoals het strakke moderne uiterlijk is ook de Uniti klank strakker en meer van deze tijd geworden. Daarbij leunt de weergave van de opgestelde Atom in eerste instantie veel meer op transparantie, snelheid en dynamische aanstekelijkheid, dan op het vroegere meer ronde, warme, krachtige en zelfs ietwat rauwe oorspronkelijke Naim geluid. Het knappe is echter dat wanneer ik langer naar de overigens uitermate goede match met de Neat Momentum 3SXi monitorluidsprekers luister, ik gaandeweg toch steeds meer de Naim basisklank weer terug hoor. Alleen dan niet in zijn typische ‘oude’ incarnatie, als veel meer de signatuur die ik eerder nog veel sterker bij de beroemde Statement en nieuwe Naim Classic NAP DR eindversterkers heb waargenomen. Dus meer opgeruimd, transparanter, beter gedefinieerd en behoorlijk meer neutraal en natuurlijk. Zonder daarbij zaken als natuurlijke warmte en ‘bloom’ weg te laten.

Daarbij moet wel nog extra worden opgemerkt dat de overigens opvallend expressieve Uniti Atom met zijn modale 2 x 40 watt, natuurlijk niet zo ver op het gebied van moeiteloze dynamische contrasten en afgronddiepe drukvolle laagimpulsen kan gaan als zijn grotere en duurdere broers. Maar als deze hoger gesitueerde modellen gehoormatig zelfs nog beter zullen presteren (wat ze Naim kennende zeker zullen doen), kan zelfs nu al voorzichtig van een spectaculaire entree worden gesproken. Een zoete belofte waarvoor het absoluut de moeite is er nog een paar maanden op te wachten!

Conclusie

Op zich is het wel grappig: terwijl ik zelf juist heel huiverig ben voor de alsmaar toenemende integratie in audioapparatuur wegens de gerede kans voor alsmaar meer gehoormatige compromissen, kan ik in geval van deze eerste gloednieuwe Naim Uniti kennismaking niets anders zeggen dan dat met name de geluidskwaliteit en de hoge mate aan volwassenheid mij in positieve zin heeft verrast! Nee, het heeft niet de ultieme moeiteloosheid en grandeur van de duurdere en meer uitgebreide Naim Classic modellen met vele losse voedingen. Maar in plaats dat ik dit als een vervelend compromis ervaar, blijkt de nieuwe kleine Uniti Atom op zijn beurt over een moeilijk te omschrijven puurheid en focus op de muziek zelf te beschikken. Heel aanstekelijk, muzikaal en bijna frivool. Eigenschappen die zelfs binnen Naim als anders en vernieuwend kunnen worden bestempeld en zeer waarschijnlijk de fundamenten voor toekomstige nieuwe Naim componenten zal gaan vormen. Dat daarbij ook oorspronkelijke Naim genen als timing, live like gevoel en spontaniteit nog steeds zo goed zijn terug te horen is gewoon knap, heel erg knap!