Luidsprekerkabels kopen is nog niet zo gemakkelijk
De juiste kabel, misschien wel het meest besproken onderdeel van een hifi-systeem. Of in ieder geval het meest bediscussieerde…
De technische specificaties en klankmatige eigenschappen van een versterker of een paar luidsprekers laten zich immers relatief gemakkelijk beoordelen, en daar komt weinig geloof aan te pas. Een veel grijzer gebied zijn de vele tweaks en accessoires waarmee je de weergave zou moeten kunnen verbeteren. Schone stroom, houten blokjes en speciale steentjes tegen ruis en ‘lekkage’, slimme akoestische snufjes, noem maar op – daar zijn de meningen vaak veel sterker over verdeeld. Bekabeling lijkt een beetje tussen die twee groepen in te vallen.
Luidsprekerkabels: de gulden middenweg
Men is het er doorgaans wel over eens dat een audiokabel snel de zwakste schakel in de keten kan zijn, en dat een paar meter van een rol in de bouwmarkt halen de weergave niet ten goede komt wanneer je wel stevig geïnvesteerd hebt in de rest van je set. Daar tegenover staat een gezonde scepsis wanneer de prijs van een set audiokabels het domein van de leuke hobby verlaat.
Bij welk bedrag dat is, is voor iedereen verschillend. Een degelijke verbinding tussen de verschillende componenten, daar willen we nog wel in geloven – maar (tien)duizenden euro’s voor kabels met goud en zilver, dat gaat voor de meesten wat ver. Zowel financieel als geloofsmatig. Het is daarom maar goed dat er nog zoveel tussen zit.
Luidsprekerkabels: het materiaal
Een luidsprekerkabel is gemaakt om een elektrisch signaal te transporteren. Een stukje data dat via je speakers als muziek wordt weergegeven. Daarvoor wordt in de basis en gezien de prijs en eigenschappen meestal koper gebruikt, maar bijvoorbeeld ook zilver, een zilver-goudlegering of zelfs koolstof. Daaromheen wordt isolatiemateriaal aangebracht, waarbij met name de duurdere kabels de gekste combinaties bedenken om het signaal zo goed mogelijk te verpakken.
De daadwerkelijke keuzes in materialen, samenstelling en productie en dus het uiteindelijke prijskaartje zijn afhankelijk van de fabrikant en de filosofie. In ieder geval geldt dat de doorsnede van de geleider groot genoeg moet zijn om een flinke stroom aan te kunnen, de weerstand, inductie en capaciteit van de kabel als geheel laag dient te zijn en het materiaal van de geleider zo zuiver mogelijk moet zijn. Wie denkt dat dat betekent dat je op basis van bijvoorbeeld dikte iets zinnigs kunt zeggen over de kwaliteit, moet maar eens een kijkje nemen bij Crystal Cable: deze kostbare high-end modellen hebben soms het formaat (en het uiterlijk) van sieraden!
Luidsprekerkabels kopen: luisteren en vergelijken
Dan de daadwerkelijke verbinding met je luidsprekers, via de luidsprekerterminals aan de achterzijde. Een normale verbinding tussen de versterker en een luidspreker wordt gemaakt met een kabel of snoer die bestaat uit twee geleiders, elk apart geïsoleerd.
Belangrijk is dat de plus en de min aan beide uiteinden correct zijn verbonden. De meeste speakers hebben dan ook een plus- en een min-aansluiting, respectievelijk rood en zwart gekleurd. Veel versterkers en luidsprekers zijn voorzien van terminals die de draad zo accepteren, en anders de al dan niet meegeleverde banaanstekers of spades. De meningen lopen uiteen wat daarbij de voorkeur heeft.
De zoektocht naar luidsprekerkabels
De beste kabel laat in ieder geval niets weg en voegt niets toe. Een feilloze overdracht van het signaal, van de bron via de versterker naar de luidsprekers, dat is de ideale situatie. De heilige graal. Gelukkig is het menselijk gehoor niet feilloos. Wél in staat om zeer subtiele veranderingen waar te nemen, maar niet tot in het oneindige. Dat betekent dat net als bij die betere versterker of dat fraaiere setje speakers ook de eerste investering in een tros kabels de belangrijkste is. De winst bij die stap van standaard materiaal naar een ‘hifi-product’ is de grootste.
Dat wil overigens op geen enkele manier zeggen dat alle verbeteringen daarná onzin zijn. Een absolute topkabel van de echte high-end merken levert wel degelijk een verschil op. Maar belangrijk om dat verschil te kunnen horen en op waarde te kunnen schatten, is dat je ook in een overeenkomstig kwalitatief systeem moet voorzien. Iedere (vervolg)investering levert namelijk een verbetering op, die los van de aantoonbare innovaties ook snel subjectief wordt. Zeker wanneer de juiste verhouding met de rest van de set zoek is.
Luidsprekerkabels: luisteren, vergelijken en testen
‘Subjectief’ gaat namelijk ook op voor ons gehoor, voor iedereen een uniek instrument en in principe gewoon onderdeel van je hifi-systeem. Er zit daarbij niet alleen verschil in waarneming, maar ook in wensen en voorkeuren. Dat betekent dat doorontwikkeling en technische verbeteringen – waarbij meerprijzen doorgaans vrij stevig zijn – niet door iedereen gehoord worden, laat staan aan iedereen besteed zijn.
Het voornaamste wat je uiteindelijk kunt doen bij een eerste of volgende investering in hifi-bekabeling, is luisteren. Naar de hoorbare en voelbare verschillen, maar ook naar jezelf. Niet naar de gebruikte materialen, de met superlatieven beladen specificaties of de met lof bezongen merknamen, maar naar datgene wat je daadwerkelijk hoort. En op basis daarvan besluiten of dat prijskaartje een beetje klopt. Je setje oren zijn het belangrijkste component in de set!