Furni Acoustics 102/act


René van Es | 15 november 2002 |

De kennismaking met de producten van Furni Acoustics bestaat uit twee delen. Het eerst thuis beluisteren van de elektrostaten op de eigen set en later een bezoek van mij aan de fabrikant in Bussum. Vooral dat bezoek laat een prettig gevoel achter, dat mede te maken heeft met de uiterst vriendelijke ontvangst door Mark Huinder en zijn vrouw, maar ook met de atmosfeer die de wijk uitstraalt. In de bouw van het wijkje waarin Furni Acoustics is gevestigd herken zelfs ik de hand van architect Dudok. Waar vroeger onder meer autobanden werden gemaakt van een merk dat reeds lang historie is, vinden nu een aantal ondernemers onderdak. De slechte bereikbaarheid voor vrachtverkeer dwingt tot het vinden van creatieve oplossingen, maar geen ondernemer zal de sfeer van dit mini industriegebied graag verruilen voor de moderne kale vlaktes. Onder deze omstandigheden producten vervaardigen heeft zijn weerslag in het eindresultaat. De ambachtelijkheid en vakmanschap heeft Dudok overgedragen op de moderne ondernemer.

Furni Acoustics

Furni Acoustics is een verwezenlijking van de wens een betere speaker te kunnen bouwen tegen een bescheidener prijs dan wat aangeboden wordt in de winkel. Twee personen zijn de drijvende kracht. Mark Huinder, bouwer van de elektrostatische panelen, zelf een musicus die gitaar speelt. Zijn geschiedenis gaat terug tot Solo Sound, ooit een bekende aanbieder van elektrostaten met een losse basweergever. Hij heeft zijn sporen verdiend in zowel akoestiek als geluidstechniek, maar ook in projectmatige interieurbouw. Zijn partner in Furni Acoustics is Paul Langemeijer, vroeger de maker van de Solo Sound wisselfilters, die verantwoordelijk is voor alle elektronica. Samen hebben zij een concept uitgedacht waarbij plug-and-play is gecombineerd met bouw op klantspecificatie. Het geheel wordt aangeboden onder de naam FurniSystem 101 en 102/act. Dit verhaal gaat over het grootste systeem, de 102/act. Het kleinere een eenvoudiger systeem blijft buiten beschouwing.

De 102/act bestaat uit drie delen. Ten eerste de twee elektrostatische panelen die elk een omvang hebben van 175 x 36 x 6 centimeter. In elk paneel is de bovenzijde de plaats waar de geluidsbron zich bevindt. De onderkant van de kast bevat een versterker die speciaal is gebouwd om het paneel aan te drijven. Het elektrostatische deel is een full range paneel dat werkt vanaf ongeveer 100 Hz tot boven de 20 kHz. De breedte van het paneel is nodig omdat anders de elektrostaten akoestisch worden kortgesloten en de basweergave tot 100 Hz niet mogelijk is. De hoogte draagt ertoe bij dat stemmen en instrumenten op de juiste hoogte worden weergegeven. De versterker is eveneens een eigen ontwerp. Paul heeft een vorm bedacht die in staat is om optimaal een elektrostaat aan te drijven. Impedanties tot 0,5 Ohm zijn geen probleem. Er is een terugkoppeling tussen de trafo voor de elektrostaat en de versterker zelf. De gehele versterker werkt in klasse A, met uitzondering van de eindtransistoren. Die hoeven de spanning maar twee maal te versterken, wat ongebruikelijk is. Ze zijn zo gedimensioneerd dat ze heel veel stroom kunnen leveren. Hierdoor kan impedantie correctie op de elektrostaat achterwege blijven. Furni specificeert geen vermogen, maar laat wel weten dat een geluidsdruk van ongeveer 107 dB op een afstand van 1 meter geen probleem is. Aansluiting dient plaats te vinden rechtstreeks aan een voorversterker. Kabels worden meegeleverd tot 10 meter elk.

Het derde element is een actieve subwoofer die leverbaar is in vele uitvoeringen en door de bouwer ook kan worden weggewerkt in meubels, kasten of een muur. Ik heb drie types gezien. Een grote (45 x 44 x 55) zware sub die werd meegeleverd met het systeem dat in huis stond. Een wat kleiner type (40 x 40 x 44 cm) met een zwaardere versterker en een ander soort woofer stond in Bussum klaar. En tenslotte is geluisterd naar de elektrostaten in combinatie met een sub met een open baffle. Mark geeft aan dat de sub ongeveer in het midden tussen de twee elektrostaten moet worden geplaatst als gevolg van de hoge scheidingsfrequentie. Voor wie al in bezit is van een eigen sub, is het geen probleem om alleen de panelen aan te schaffen. En zo over te stappen op een 102/act systeem. De sub moet dan wel voldoen aan een minimum kwaliteit. Actief, voorzien van een scheidingsfilter en geen plastic subs, maar degelijke Rel’s, Klipsch, JM Lab of aanverwanten.

Furni Acoustics 102/act

De opstelling

Thuis is de Furni set aangesloten op de gebruikelijke bronnen. Een Teac/Monarchy/M-audio cd set up. Een Musical Fidelity tuner en een Pro-ject/Supex/Transrotor platenspeler. Daarachter een Clearaudio Balance voorversterker met gebalanceerde uitgangen. Het geheel aangesloten op een Kemp Elektroniks netfilter. De kabels naar het Furni systeem zijn Gotham GAC-2 gebalanceerde kabels van 10 meter elk. In Bussum is geluisterd naar een Heart CD6000 cd speler die via een passieve volumeregelaar de Furni’s aanstuurt. Een complete lijst van apparatuur staat wederom onder de recensie. De opstelling thuis was dwars op de lengte richting van de kamer. Ruim een meter achter de elektrostaten zijn de ramen van de woonkamer. Tijdens de luistersessie zijn de Luxaflex voor het raam neergelaten en half open gezet om reflecties in de hand te houden. Later is de set ongeveer halverwege de kamer geplaatst. De panelen hebben dan alle ruimte om naar achteren te ademen. De luisterresultaten zijn tegen de verwachting in minder dan voor het raam. Bij Furni Acoustics zelf is de ruimte een spaarzaam aangeklede kantoorruimte die in omvang overeenkomt met een flinke huiskamer. Ook in deze kale ruimte laten de speakers gemakkelijk horen waartoe zij in staat zijn.

Het luisteren

Thuis gaat als eerste Holly Cole in de speler. Haar One Trick Pony laat een stevige fundering horen. Het laag integreert heel goed met de elektrostaten en een overgang tussen dynamisch en elektrostatisch is niet hoorbaar. De stem staat zoals kan worden verwacht helder en transparant in de ruimte. Op de juiste hoogte en Holly Cole is geen minimensje maar een volwassen vrouw. Het tweede nummer wordt snel en rijk aan dynamiek weergegeven. De sub laat zich hier iets meer horen. Het laag is, hoe kan het ook anders, wat langzamer maar ijlt zeker niet na op het midden/hoog. Gate Ved Gate van Kari Bremnes geeft een open blik in de opname. Wederom is de stem opvallend goed. De begeleiding staat op de achtergrond en is op veel andere systemen meer nadrukkelijk aanwezig. Ook de tweede stem komt niet helemaal uit de verf. Daar staat tegenover dat de percussie zich formidabel laat weergeven. De snelheid van de elektrostaat spreekt voor zich. Ik pak een SACD van Philips uit de kast. Deze SACD ken ik uit een multi channel demo en op twee kanalen is het geluid niet je-van-het. De zware orkestrale werken zijn aan mij in stereo niet besteed. Ik ga daarom recht op mijn normale cd’s af. Keith Jarrett is een pianist die mij tot nu toe met maar één werk kan boeien, The Köln Concert. Maar dat dan al wel meer dan 25 jaar. Met de Furni wordt vooral de sfeer en de emotie van het concert benadrukt. Je denkt nauwelijks in termen van dynamiek, je luistert al snel niet meer naar de techniek maar wel naar de muziek. Door het strakke niet dreunende laag dat uit de sub komt klinkt het stampen op de podium vloer door Jarrett minder zwaar en hoor je minder goed de plankieren resoneren in de concertzaal.

In mijn platenspeler zit tijdelijk een ander element dan mijn Highphonic en dat is de oorzaak dat de vinyl versie van Juliette Greco tegenvalt. De cd maakt het gelukkig weer goed. De weergevers zijn dus niet de schuld. De stem springt voorwaarts en de kwaliteit laat van zich spreken. Om die reden grijp ik ook nog even terug naar de cd van Jarrett en hoor al snel dat de Furni tot meer in staat is, dan wat ik eerder beluisterde. Het vuur, de klankrijkdom en het spel van Jarrett zijn nu beter te volgen. De emotie en de sfeer blijven behouden. Het element kan ik dus afschrijven en toevoegen aan de middenmoot. Ik hou het verder op cd’s en pak Sade uit de kast. Het swingt en de rock staat als een blok in de kamer. Misschien heeft Sade iets minder “ballen” dan met een dynamisch systeem. Of we zijn gewend aan kleuring die we met een elektrostaat veel minder hebben. Het wordt pop muziek met een “stiff upper lip”. Maar zeker aangenaam om naar te luisteren. Zodra ik wat meer gas geef op de subwoofer zwelt de impact aan. Je gaat dan de baskast teveel horen los van de twee panelen en dat is jammer. De intro van Sweetest Taboo is heel gaaf met de ruisende percussie instrumenten.

Een week later herhaal ik de luistersessie in Bussum met dezelfde cd’s. De totaalindruk is nagenoeg gelijk aan wat ik thuis hoorde. Hier is een kleinere sub ingezet en of het door de akoestiek van de ruimte komt of de sub zelf, ik ervaar het totaalbeeld als minder dan thuis. Mark tovert een prototype van een open baffle sub tevoorschijn (van 75 kilogram) en daarmee gaat het geheel niet langer achteruit maar juist verder dan eerdere luisterervaringen. De rest van de tijd blijft de onafgewerkte kast spelen. Uiterlijk in schril contrast tot de afgewerkte en gespoten elektrostatische panelen. Waarin op verbluffende innovatieve wijze de versterkers zijn opgenomen. Hetzelfde rijtje cd’s, ik vertelde het u al. Kari Bremnes is transparant en de sax is gaaf en levensecht. Er is power in het laag zonder de boem die deze cd op veel systemen verknoeit. Sade laat nu nog meer geluidjes naar voren komen en maakt de muziek levendiger. Het publiek wordt als het ware uit elkaar gerafeld. De vleugel van Jarrett heeft voordeel van deze iets grotere ruimte dan thuis. Terwijl Holly Cole te omschrijven is als “gewoon gaaf”. De signatuur van de Heart cd speler, een gemodificeerde Marantz CD 6000 is herkenbaar op de Furni’s in Bussum. De speler blinkt uit in transparantie en een rijk klankbeeld. De buizentrap in de speler combineert goed met de solid state versterkers in de Furni en de combinatie versterkt elkaar.

Furni Acoustics 102/act

Doen?

De Furni Acoustics set is te beluisteren en te koop bij de maker en bij geselecteerde dealers. Daar kunt u ook kiezen voor de uitvoering. Productie in kleine series maakt het mogelijk om de panelen te leveren in elke houtsoort of kleur. Zelfs in natuursteen kan e.e.a. worden gemaakt. De baskast is eveneens in elke uitvoering leverbaar en mag ingebouwd worden in bestaand meubilair. Dat laatste heeft het voordeel dat integratie met woongenot gemakkelijk realiseerbaar is, als nadeel dat het eindresultaat niet helemaal te voorspellen valt. De diverse subs die ik hoorde hebben elk een eigen signatuur, duidelijk hoorbaar is in het geheel. Furni levert de set altijd zelf af regelt e.e.a. in. De versterkers hebben de mogelijkheid om te tunen. De garantie periode is twee jaar op alles en 5 jaar op materiaal fouten. Reparatie vindt zoveel mogelijk plaats op locatie. Moet de set worden meegenomen dan wordt tijdelijk een andere set ter beschikking gesteld.

De Furni Acoustics 102/act is mijns inziens geen set voor elke luisteraar. Al was het alleen maar vanwege de omvang van de panelen. Ten gevolge van de inrichting en de functie van mijn woning en mijn leefomstandigheden laat ik hem bij de maker. Dat neemt niet weg dat de Furni en veelbelovend systeem is dat menig muziekliefhebber het hart sneller zal doen kloppen. De prijs lijkt stevig, 9999 euro voor de complete set, maar daarvoor krijgt u dan wel een tweetal elektrostaten met eigen eindversterkers, een actieve subwoofer en een elektronisch scheidingsfilter. Plus levering en afregeling aan huis overal in Nederland. Blader eens wat prijslijsten door van elektronica en bedenk hoeveel geld u al kwijt bent aan een versterker die elektrostaten goed kan aansturen. Dan komt de prijs in een ander daglicht te staan. Wie zelf al een sub heeft, bespaart ongeveer 1700 euro op de setprijs.

Aan u de keus, Furni of iets anders. In ieder geval hebben Mark en Paul een muzikaal systeem ontworpen en gefabriceerd dat in staat is tot weergave van opgenomen geluid op hoog niveau. Dat Mark zelf een niet onverdienstelijk gitarist is en geregeld met een contrabassist speelt, maakt van hem een perfectionist in laagweergave. Paul realiseert praktische elektronische oplossingen en samen hebben ze een concept neergezet dat gezien en vooral gehoord mag worden. Hun beider ervaring met Solo Sound in het verleden staat borg voor de bouw van betrouwbare elektrostatische panelen. Wilt u bovendien nog iets zien en proeven van de sfeer van het werk van architect Dudok, dan is een bezoek aan Bussum niet te vermijden. Veel plezier.

Prijzen
FurniSystem 102/act   vanaf 9999, - euro
Minus een actieve subwoofer  vanaf 8300, - euro
FurniSystem 101 (passief en kleiner) vanaf 4000, - euro

Over de fabrikant
Furni Acoustics
1e Industriestraat 12
1401 VL Bussum
Telefoon 035 6934990
Internet www.furni.nl
E-mail furnifunction@wxs.nl

Gebruikte apparatuur

Pro-ject Perspective platenspeler
Supex SD900 Super element
Transrotor Phono amp
Teac VRDS-T1 CD loopwerk met Trichord Clock 2
Monarchy Audio DIP Mk 2 anti jitter box
M-Audio Superdac 2496 D/A converter
Heart/Marantz CD6000 cd speler
Musical Fidelity Elektra E50 tuner gecombineerd met MF X-10D
Clearaudio Balance voorversterker
Interlinks analoog: VdH The First Ultimate, VdH The Source HB, Linn Analogue, Gotham GAC-2, Siltech Mxt Professional Series New York
Interlinks digital: Apogee Wide-Eye
Interlinks digital optisch: Audioquest, Deltac
LS-kabels: n.v.t.
Accessoires: Kemp Elektroniks  Power Source netfilter, ferriet clamps, Standesign Saturn 5 audio meubels, Target VW1 wandbeugel, Kemp, Lapp en rubber netkabels, WBT en Sharkwire steker materiaal, separate audiogroep