Rega set


Werner Ero | 10 januari 2003 |

Wat doe je als je als recensent op een dag oog in oog staat met een aantal heel bijzondere audioproducten? Componenten die echt anders zijn als het doorsnee merk, die erg goed klinken en bovendien ook nog eens betaalbaar zijn? Erover schrijven natuurlijk, dé manier om het met u te kunnen delen! En precies dat volgt er nu in het onderstaande testverslag.

Sommige audiofabrikanten hebben door de jaren heen een bepaald imago weten op te bouwen. Dit kan heel bewust zijn gecreeerd maar kan ook door consistente uitdraging van de bedrijfsfilosofie tot stand zijn gekomen. Het uit het onbeduidende Engels plaatsje Southend-on-Sea afkomstige Rega is een schoolvoorbeeld van deze laatste variant. Toen ik onlangs door importeur Joenit werd benaderd of ik interesse had om een complete set Rega elektronica - waaronder een aantal Nederlandse primeurs(!) te bespreken, hoefde ik daar dan ook niet lang over na te denken. De afgeleverde apparatuur bestaat uit de fameuze P3 platenspeler met RB300 toonarm, afgemonteerd met het ‘top of the line’ Sumiko Blue Point Special element. De nieuwe Planet CD-speler en de eveneens gloednieuwe Mira 3 geïntegreerde versterker, allen geleverd in de nieuwe zilverkleur van Rega genaamd ‘Satin Metal’. Voorwaar een combinatie die mede door de bijzondere constructiedetails een hoog verwachtingspatroon bij mij weet te scheppen.

Wie en wat is Rega eigenlijk? Oprichter en eigenaar is de eigenzinnige Roy Gandy die begin 70’er jaren als technisch ingenieur bij Ford werkzaam is en zijn vrije tijd voornamelijk besteedt met het installeren van hifi-sets bij vrienden en kennissen. Als hij vervolgens parttime verkoper wordt bij een lokale audio zaak blijkt dat hij belachelijk veel tijd moet besteden aan het repareren van nieuwe platenspelers voordat hij deze met een gerust hart en 100% vertrouwen aan klanten kan verkopen. Het is uit deze onvrede dat verschillende jaren later de Planet platenspeler wordt geboren. Terwijl Roy nog steeds bij Ford werkzaam is produceert hij in de avonduren samen met zijn moeder(!) de eigen Rega platenspelers. Na eerst nog via een tussenpersoon te zijn verkocht lukt het Roy een jaar later zijn produkten zelf aan de man te brengen waarbij ook geexporteerd wordt naar West-Duitsland, Denemarken en Frankrijk. Door het behaalde verkoopsucces is het voor hem nu mogelijk zijn baan bij Ford op te zeggen en zich volledig aan zijn bedrijf te wijden. Als in 1975 de Planar 2 platenspeler het levenslicht ziet wordt deze al snel in de markt beschouwd als beste budget draaitafel. En zo weet de naam en faam van Rega zich langzamerhand uit te breiden tot wat het vandaag de dag is, een eigenzinnige Engelse audiofabrikant die door eigen gemaakte keuzes producten weet te fabriceren die vooral muzikaal hoge ogen weten te gooien. Eigenzinnig is ook dat Rega in ons digitale tijdperk nog steeds van mening is dat de analoge bron - en dan met name hun platenspelers - beter klinken dan hun digitale broertje, de CD-speler. Of ik deze ervaring deel zal verder in dit artikel duidelijk worden.

Rega Planet CD-speler

Omdat de CD-speler mijn grootste nieuwsgierigheid opwekt besluit ik met dit apparaat te beginnen.
Rega scoort meteen al zijn eerste punt door de wijze waarop de producten verpakt zijn en dan specifieker, de wijze waarop deze vervoerd kunnen worden. Zowel de Planet CD-speler als de Mira 3 geïntegreerde versterker zitten in een stevige vrij platte doos die keurig een stevig plastic handvat bezit. Zo is het mogelijk twee apparaten in één keer mee te nemen. Handig! Aangezien de platenspeler zonder verpakking bij mij wordt aangeleverd kan ik daarover weinig vertellen.
De eerste visuele indruk valt helemaal niet tegen. Eerlijk gezegd dacht ik bij Rega altijd aan hoekige wat scherpe behuizingen met een redelijke afwerkingsgraad  maar met een prima klank.

Wat uit de doos komt overtreft mijn verwachtingen ruimschoots. Er verschijnt een prachtig vormgegeven zilverkleurige bovenlader welke in niets meer lijkt op die hoekige en scherpe kasten van weleer. Hmm, eens kijken – het apparaat heeft een normale breedte van zo’n 43cm en is met 27cm diep en 10 cm hoog gemiddeld van afmetingen.

Hij kan dus overal gemakkelijk een plekje vinden. Met z’n 6 kilogram schoon aan de haak is ‘ie niet echt zwaar maar ook weer geen vedergewicht. Als ik de kast wat nauwkeuriger bekijk zie ik in het bovenpaneel een flauw gevormde holle knik welke karakteristiek voor de gehele Rega lijn blijkt te zijn. Midden in de knik is het (Sony) loopwerk gemonteerd middels een kunststof doch fraai werkende en zacht gedempte klepconstructie. Kloppen op het bovenpaneel laat een dermate dood geluid horen dat of de kast erg goed gedempt is of hij erg dik moet zijn. Het blijkt het laatste te zijn. Zowel de boven- als onderzijde zijn van 4mm(!) dik geextrudeerd aluminium gemaakt en maken een erg solide indruk. Jammer is dat zowel de voor- als achterzijde van kunststof zijn gemaakt. Martijn Lavrijsen van Joenit legt mij uit dat om de voor- en achterzijde in dezelfde kwaliteit te kunnen produceren als het boven- en onderpaneel, het product behoorlijk veel meer zou moeten kosten. Ach, het is een beetje jammer en doet lichte afbreuk aan de ‘feeling’ van het apparaat maar het is niet onoverkomelijk want het kunststof ziet er zeker aan de voorzijde, prima uit. Wel blijkt de speler bij het bepalen van de polariteit behoorlijke dosis elektromagnetische velden uit te braken.

Waar bij mijn referentie Duson set al na 3cm rond de apparaten niets meer te meten valt is dat bij de Rega CD-speler en later ook de versterker, ruim 40cm! En wat uitstraalt kan ook door andere storingsbronnen (GSM’s) weer instralen. Verdere inspectie aan de Planet leert dat de apparaatvoeten afwijken van de standaard metalen schijven. Ze voelen erg week aan en blijken van sorbotaan te zijn gemaakt, Dit is een met olie verrijkte polymeer en staat bekend om zijn uitstekende weerstand tegen trillingen. Technisch zit het allemaal wel snor met de Planet en ik ontwaar een moderne 24 bits Sigma Delta DA-converter met 16 maal oversampling en een fraai opgesplitste voeding in ringkerntrafo formaat. Aan de componenten in de signaalweg is ook meer dan gemiddelde aandacht besteedt en het Sony loopwerk draagt zorg voor een correcte uitlezing van de data. Opvallend is het ontbreken van enige vergulde aansluiting waar dan ook. Navraag leert dat dit een bewuste keuze van ontwerper Roy Gandi is. Hij is namelijk van mening dat vernikkelde aansluitingen beter klinken als vergulde exemplaren(!). Ach, over dit onderwerp kun je een hele boom opzetten. Ik kan daar tegenin brengen dat de ene vergulde connector (bv. WBT) de ander niet is en dat er inderdaad een behoorlijk aantal slechte exemplaren op de markt zijn en zoals bij zoveel dingen des levens gaat hier ook op dat goed verbindingen relatief duur zijn.

De voorzijde van de Planet kent een bijzonder rustige en sobere lay-out. Alleen in de meest noodzakelijk bedieningsorganen (play, stop, volgende en vorige track) is voorzien. Alle overige functies van de speler en ook van de versterker zijn met de optionele(!) 55 EUR kostende maar overigens wel erg fraaie ‘Solar’ remote te bedienen. Bij de apparatuur zelf is geen afstandsbediening te vinden en dit is een bewuste keuze. Indien men namelijk bij ieder component een exemplaar zou bijvoegen, wordt de prijs hiervan ook meteen hoger plus nog de nutteloosheid van twee of zelfs drie van dezelfde afstandsbedieningen.

In tegenstelling tot de huidige trend van blauwe indicaties is de kleur van de uitgebreide en duidelijk afleesbare Rega display - rood. Ook de vlakbij de display geplaatste aan/uit schakelaar heeft deze kleur maar dan wel een net weer ander tintje rood. Wel zo prettig is dat de display uitschakelbaar is wat rustig voor de ogen is.

Rega set

Rega Mira 3 geïntegreerde versterker

Als tweede apparaat is de Mira 3 geïntegreerde versterker aan de beurt. Hmm, ziet er goed uit. Weer diezelfde karakteristieke behuizingvorm als de Planet CD-speler maar wel met één belangrijk verschil. Aan de onderzijde bevindt zich nu een fraai vormgegeven koelprofiel dat niet alleen zorgt voor de warmteafvoer maar ook voor (nog) meer mechanische stabiliteit. Vreemd is wel dat een koelprofiel zich aan de onderzijde bevindt, warmte heeft toch immers de neiging om op te stijgen?! Maar ach, veel maakt het niet uit want zelfs na een week onder spanning te hebben gestaan is het lichaam nog niet eens handwarm.

Met zijn 2x60 Watt’s is de Mira 3 geen echte krachtpatser maar zijn stroomleverantie blijft ook bij lagere impedantie’s mooi stabiel en het afgegeven vermogen is in de dagelijkse praktijk meer dan genoeg. De achterzijde ziet er overzichtelijk uit met ruim voldoende aansluitingen. Uitstekend en bijzonder in deze prijsklasse is de mogelijkheid voor- en eindversterker gescheiden te kunnen gebruiken wat de weg openlaat voor mogelijke meerkanaals weergave. De stevige chassisdelen staan ver genoeg uit elkaar om ook dikke ‘audiofiele’ kabels te kunnen accepteren. Ook hier vinden we weer vernikkelde in plaats van vergulde connectoren en dat vindt ik toch echt een minpuntje. Een groter nadeel vindt ik de veel te kleine luidsprekeraansluitingen welke ook aan dunne luidsprekerkabels maar matig plaats bieden zodat ik mijn toevlucht moet zoeken tot de oude trouwe banaanstekker. Zoals het een goed audioapparaat betaamt kan er van losse netkabels gebruik worden gemaakt. Wel zit deze netstroom entry naar mijn zin veel te dicht bij de luidsprekeraansluitingen waardoor de kabel van het linkerkanaal altijd over de netkabel heen zal moeten lopen. Hmm, bovengenoemde punten zijn dus wel voor verbetering vatbaar.

Wanneer we de voorzijde bekijken zien we een rustige lay-out met maar weinig knoppen. Buiten de aan/uit schakelaar en de grote volumeknop is er verder nog een tape monitor en een mute schakelaar te vinden. Op het eerste gezicht dus een normale versterker geschoeid op audiofiele leest. Wat wil zeggen - zo min mogelijk signaaldegradatie en dus ook geen balans- en toonregeling. Bij nadere beschouwing blijkt de versterker toch een aantal opzienbarende eigenschappen te hebben. Zo is de volumeregelaar multifunctioneel. Bij normaal draaien gaat het volume zoals gewoonlijk hoger of lager. Na éénmaal op dezelfde knop te hebben gedrukt is het mogelijk een bron te kiezen. Nogmaals drukken hersteld de volumeregelaar weer. Hoe werkt dit nu in de praktijk? Het is even wennen maar het werkt op zich best goed. Toch veroorzaakt het ook regelmatig vergissingen en dan vooral als je de knop vastpakt en er per ongeluk iets te hard op drukt waardoor je ineens de bronkeuze wijzigt in plaats van het volumeniveau. Zeer veel belangrijker vindt ik dat de versterker in het bezit is van een actieve digitale volumeregeling! Het bereik ervan is onderverdeelt in 80 stappen van 1 decibel per stap. Door actieve controle blijft ook bij lagere niveau’s de weergave resolutie gehandhaafd. Met de nauwkeurigheid is het ook dik in orde, opgegeven is een afwijking van 0.2dB over het gehele bereik - prima dus! Om de volumestand te illustreren zijn er langs de rand van de draaiknop een aantal rode led’s aangebracht waarvan er voor iedere 4 stappen van 1 dB, één led oplicht. Aangezien deze rode led’s nogal fel oplichten zit er op de versterker een dimmer functie welke is onderverdeelt in 3 stappen. Jammer dat deze verlichting niet helemaal uitschakelbaar is. In de praktijk regelt de digitale volumeregelaar het volume goed en nauwkeurig met veel kleine stapjes maar vooral op lagere volumes moet er wel wat erg veel aan gedraaid worden om echt luider te komen. Ideaal zou een werking zijn zoals ook door een merk als Mark Levinson wordt toegepast. Snel draaien een grof volumeniveau (grote stappen) en langzaam een fijn niveau (kleine stappen) maar ach, misschien mag je dat wel niet  verwachten voor dit prijssegment. 

Rega P3 platenspeler met Sumiko Blue Point Special element

‘Last but not least’ wordt de set afgemaakt met een platenspeler, en wat voor één! Ook al behoort de P3 met zijn winkelprijs van 589 EUR nog tot de goedkopere draaitafels – het is wel de best verkochte en meest succesvolle platenspeler ooit gemaakt. Het apparaat is al 27 jaar in productie en is door zijn tijdloze ontwerp nog zelfs onlangs opgenomen in het Design Museum in London! Zijn leeftijd valt deze P3 beslist niet aan te zien en in tegenstelling tot het oude origineel bestaat het chassis voortaan uit een behoorlijk dikke plaat composiet materiaal met een lage massa, speciaal ontworpen om ongewenste resonanties snel af te voeren. In tegenstelling tot de CD-speler en versterker heeft de platenspeler een veel strakker, minder frivool ontwerp en het chassis is ook hier afgewerkt in een fraaie zilverkleur. De P3 is trouwens ook in vele andere (opvallende) kleuren verkrijgbaar zoals bv. purper, groen of zelfs knalgeel! Zoals het een echte platenspeler betaamd geschiedt de aandrijving door middel van een snaar. Deze snaar loopt niet om het dikke glazen, doorzichtige plateau maar omvat een kleiner, onderliggend sub-schijf. Het glazen plateau is trouwens normaal bedekt met een zwarte vilten mat. Het betreft hier bewust een starre speler zonder zwevend/verend sub-chassis welke volgens ontwerper Roy Gandy afbreuk zou doen aan de impulsweergave. Ook al zijn de voeten, net als bij de Planet CD-speler van het zachte rubberen type, ze voelen wel een stuk steviger aan en zijn speciaal op de P3 afgestemd.

De befaamde RB300 toonarm is een bijzonder exemplaar. Met zijn armbuis vervaardigd uit één stuk aluminium heeft Rega in 1983 de wereld verbaasd en de armen blijken zo goed te zijn dat je ze tegenwoordig op tal van andere draaitafelmerken kan vinden. En wanneer ik de arm nauwkeurig bekijk kan ik me dat levendig voorstellen want het is een prachtig stuk techniek. De armlift en andere instelmogelijkheden zoals de (magnetisch werkende!) dwarskrachtcompensatie voelen nauwkeurig en lichtlopend aan. In de headshell van de RB300 toonarm is het beste element gemonteerd dat importeur Joenit in zijn assortiment geeft, het Sumiko Blue Point Special ‘high-output’ moving coil element. Dit element kan zo’n 2,5mV aan de platenspeleringang van de (voor-)versterker leveren en is dus ook geschikt voor versterkers met alleen een MM (moving magnat) ingang. Het element ziet er in zijn naakte vorm bijzonder uit. Van enige behuizing is geen sprake en je kan de spoelen gewoon zien zitten. Fraai!

 

De platenspeler is voorzien van een vast net- en signaal snoer en dat vindt ik eigenlijk best wel jammer want zo is het bijna niet voor de gebruiker mogelijk zijn signaalkabel te ‘up-graden’. Wel fijn is dat de interlink lekker lang is wat het mogelijk maakt het apparaat op een verder gelegen, trillingsvrije plek te plaatsen.

Rega set

Luisteren – eerste indruk

Dit is naar mijn inziens hét item wat het leven van een recensent zo aangenaam maakt. Je pakt de gloednieuwe apparaten uit de doos steekt de stekker in het stopcontact gaat lekker ontspannen achterover zitten op de comfortabele bank en verdwijnt in de muziek.
Maar voordat écht serieus geluisterd kan worden moet er nog heel wat water naar de zee stromen. Na het uitpakken van een component worden bij mij eerst alle contacten grondig gereinigd. Vervolgens wordt het component in het audiorack geplaatst waarbij met name bij de platen-en/of CD-spelers wordt gekeken of het apparaat echt waterpas staat. Indien niet pas ik het plateau in hoogte aan. Wanneer er voorzien is van een losse netstroom aansluiting, vervang ik in eerste instantie de standaard kabel door mijn eigen exemplaar van NBS (Monitor IV). Vervolgens wordt de polariteit gecontroleerd zodat ieder apparaat de juiste fase ziet en zelfs dan moet er vaak nog getweakt worden om het uiterste uit het aangeboden component te kietelen.
Na mijn bovenstaande standaard procedure te hebben doorlopen vervang ik deze keer mijn complete Duson referentie set voor die van Rega. Dit is nodig om het maximale verschil in één keer te kunnen constateren om vervolgens component voor component weer te vervangen door de Duson’s.

Hmm, de eerste indruk is helemaal niet verkeerd, net koud uit de doos klinkt het al veelbelovend! Er is sprake van een fraai stabiel stereobeeld wat door de verschillende instrumenten goed in- en uitgevuld wordt en de klankbalans lijkt nu al(!) zeer goed te combineren met mijn MC-systems M3 luidsprekers. Het geluid komt behoorlijk los van de luidsprekers en is plezierig om naar te luisteren. Alleen de klankbalans is nog een tikje dun en electronisch met wat weinig ‘zwart’ in het geluid. Maar ach, zo net uit de doos en aan het lichtnet gehangen is dit natuurlijk al een prima performance. Ook de Rega P3 platenspeler laat zich snel opstellen en inregelen. Na montage van het  Sumiko Blue Point Special element is het afstellen van het naaldkracht en de dwarskrachtcompensatie een fluitje van een cent en kan ik na een periode van meer als 15 jaar(!) weer een keertje zélf een LP opzetten. Oef, dit geeft echte kriebels in mijn maag zeg. Gelukkig maar dat ik mijn platencollectie altijd nog bewaard heb en ze goed geconserveerd, staand heb opgeborgen.
Voor een eerste indruk en of alles goed staat afgesteld leg ik Nightshift van de Commodores op het draaiplateau. De P3 kent maar twee knoppen. Eén voor aan/uit en een hendeltje voor de armlift. Voor een zwaar glazen snaaraangedreven draaiplateau komt de plaat opvallend snel op toeren en met de nodige spanning plaats ik de naald boven de eerste groef. Tjonge zeg, wat voelt die RB300 arm verfijnt aan, nergens speling op te voelen en ook de armlift voelt perfect aan. Zeer behoedzaam zakt de naald op het vinyl en valt als allereerste de neerdalende stilte of beter gezegd, het ontbreken van ruis en tikken op. Opeens weerklinkt het eerste geluid en betrap ik mijzelf erop dat ik mijn adem even inhoud, want ik besef meteen dat hier iets bijzonders gebeurt. Niet alleen is de klank heel anders dan het CD geluid waar ik zo aan gewend ben, het doet ook iets fysieks met je. Nightshift klinkt op de P3 heel anders als mijn laatste draaitafel van Akai (APQ-310) waar ik - net als zoveel medelanders - in 1985 afscheid van heb genomen.
Het geluid van de Rega is heel relaxt en gemakkelijk. De vele percussiegeluiden die deze plaat kent worden gedetailleerd en beheerst weergeven en de ruimtelijke plaatsing en focussering zijn fraai stabiel.
En dit allemaal met een nog koude set!
Het is laat geworden als Martijn Lavrijsen van importeur Joenit vier uur later ons stulpje weer tevreden verlaat. Als ik even later in bed stap is het niet zo vreemd dat ik de slaap niet kan vatten. Niet alleen heb ik het gevoel dat mij iets bijzonders te wachten staat, het is vooral de hernieuwde kennismaking met het analoge medium dat LP heet wat mij bezig houd. Met “wat hebben we met de komst van de CD in hemelsnaam overboord gegooid” val ik in een diepe slaap.

Luisteren 2 – Rega Mira 3 versterker & Planet CD-speler

Na de complete set een week te hebben ingespeeld wordt het tijd voor het serieuze luisteren. Ik constateer dat er al na enkele dagen spelen geen wezenlijke klankmatige veranderingen meer zijn optreden en dat er verder niet met kabels of andere accessoires getweakt hoeft te worden want de klankbalans is meteen al prima, meer dan prima eigenlijk.. en dat is een goed teken.

Als eerste ga ik van start met de combinatie Mira 3 versterker en Planet CD-speler. Laura Fygi verdwijnt in het lasercompartiment met haar nummer 5 van haar album ‘Change’. Het inlezen van de CD verloopt in vergelijking tot mijn Duson CD100 wat aan de trage kant en er zijn ook wat lichte loopwerkgeluiden (lasergeleiding) hoorbaar. De knoppen hebben een precies drukpunt en de display is goed afleesbaar. De lichte mechanische klank van net uit de doos is verdwenen en voor mij ontstaat een uitermate fijn gedetailleerd geluidsbeeld met een zeer goede muzikale samenhang. Het beeld is wel wat minder warm en drukvol in het laag dan de referentie, maar het ritme- en timinggevoel van deze combinatie is erg goed, zelfs nog een fractie beter dan het ook al erg goed presterende Duson trio! Deze eigenschap zorgt ervoor dat muziek als één geheel wordt gepresenteerd en je al snel de neiging hebt met de muziek mee te swingen. Door het wat slankere grondtoonbereik lijkt Laura een jaartje of 10 jonger en hebben instrumenten in dit bereik een wat ander timbre.

Als tweede CD verdwijnt Sara-K met het album ‘Tell me I’m not dreaming’ in de speler en kies ik voor het prachtige en ingetogen nummer ‘Vincent’. Buiten de goede tekst van dit nummer is vooral de fantastische Chesky opnametechniek verantwoordelijk voor een nagenoeg perfect live gevoel. Sara hoort links in het groots opgebouwde beeld te staan met veel lucht om zich heen en duidelijke verplaatsing door het beeld tijdens het zingen.De gitaar moet met veel ‘hout’ gevoel van de klankkast rechts net buiten de luidspreker zijn geplaatst. Beide solisten moeten perfect van de luidsprekers los komen waarbij de emotionele lading van het nummer doel bij de luisteraar moet treffen. De Planet CD-speler kwijt zich goed van zijn taak en laat veel van de kwaliteiten in tact. Sara wordt wat kleiner afgebeeld als de Duson en is iets minder lijfelijk aanwezig. De gitaar heeft scherp omlijnde contouren en een fraaie klankkleur, iets valer dan de referentie. De lijfelijke bewegingen door het geluidsbeeld van de zangeres zijn prima te volgen en de sfeer is treffend. Veel CD-spelers hebben moeite met de luide maar zeker niet scherpe s-klanken van dit nummer, zoniet deze speler. Het timbre van de s is een fractie scherper dan bij de Duson die er wat extra menselijke warmte aan toevoegt.
De Rega combo weet de muziek prachtig emotioneel neer te zetten met echt realistische klankkleuren. Het erg hoge niveau van de Duson referentie weet het niet helemaal te halen maar het komt dichter in de buurt dan ik ooit in deze prijsklasse heb mogen aanhoren en dat is erg knap. Ook trouwens goed nieuws voor alle MC-Systems M3 bezitters. De Rega set laat zich namelijk erg goed met deze luidsprekers combineren en haalt een performance welke ver boven het gevraagde prijsniveau uitstijgt.

Aangezien de apparaten heel goed presteren met overzichtelijke bezettingen wordt het tijd voor wat zwaardere en complexere kost. Een werkelijk prachtige CD is het Requiem van John Rutter op Reference Recordings. Niet alleen is deze opname subliem het is ook een prachtige test hoe het staat met zaken zoals dynamiek, plaatsing, ruimtebeeld en klankbalans staat. De Mira 3 versterker en Planet CD-speler geven ook hier op hoog volume geen krimp wat aangeeft dat het met de stroomleverantie van de versterker wel snor zit. Staging is erg goed met een breedtebeeld wat 95% haalt ten opzichte van de referentie. Een moeilijkere opgave is altijd de weergave van accurate diepte. Hier wordt iets meer ingeleverd maar 90% is toch zeker niet slecht gescoord. Belangrijker is dat de vorm van het dieptebeeld meer een rechthoek is dan een halve cirkel met behoud van focussering! Het grootste verschil met de referentie ontstaat wanneer plaatsing vóór de luidsprekers wordt gevraagd. Dit valt goed te beluisteren met de CD Spiritchaser van Dead can Dance. Diverse percussie instrumenten bewegen zich hier door het geluidsbeeld en dus ook naar de luisteraar toe. Hier komen de Rega componenten ‘slechts’ tot 80% maar vergeet niet dat we het hier over producten hebben die factor 3 minder moeten opbrengen dan de referentie! Een grote prestatie.

Toch heb ik buiten de erg goede weergave kwaliteiten ook kritiek op één punt betreffende de softwarematige werking van de Planet CD-speler. Het is een onhebbelijkheid waarbij ik van mening ben dat de fabrikant er verstandig aan zou doen hier aandacht aan te besteden. De kritiek is als volgt; Wanneer je een CD nog een keer hebt afgespeeld met behulp van de ‘repeat’ functie en het plaatje hebt verwijderd blijft tot mijn grote verbazing deze functie nog gewoon in werking! Uitschakeling is alleen handmatig mogelijk en vindt dus niet bij verwisseling van het schijfje plaats. Slordig…

Rega set

Luisteren 3 – Rega Mira 3 versterker & Rega P3 platenspeler met Sumiko Blue Point Special element

In deze luisterronde breng ik de mooi en strak afgewerkte platenspeler in stelling. De vormgeving is veel minder frivool dan de andere Rega electronica. Het ding steekt goed in elkaar en de bediening is kinderspel. Ook op mij brengt het afspelen van een grammofoonplaat een totaal andere beleving te weeg dan het draaien van CD’s. Om met de deur in huis te vallen, de Planet CD speler wint met echt goed opgenomen CD’s ruim van zijn analoge broertje. Zowel op het punt van gemak, dynamiek, plaatsing, neutraliteit en noem de hele reutemeteut maar op. Doch op één heel belangrijk punt niet.., het bewustzijn van electronica. Zelfs als alle hifi-parameters beter door de Planet worden ingevuld blijft er nog een digitaal smaakje hangen. De P3 is gewoon beter in staat muziek te maken zonder aan apparatuur te denken! Wanneer we oudere, 1e generatie CD’s en hun gelijknamige platen gaan draaien zoals bv. het prachtige album van Ulla Meineke - ‘Wenn schon nicht für immer dann wenigstens für Ewig’ met het nummer ‘Die Tänzerin’ valt de balans helemaal in het voordeel van de P3 met Sumiko ‘high-output’ element uit. Waar deze CD digitaal ‘hard’ klinkt met relatief weinig oplossend vermogen biedt de Direct Metal Mastering LP een veel muzikaler beeld en weet de luisteraar echt bij de muziek te betrekken. Zo, wat een verschil – ongelooflijk! En zo gaan er nog veel meer plaat/CD-vergelijkingen op. Andreas Vollenweider met ‘Caverna Magica’ is een mooi voorbeeld hoe slecht de CD eigenlijk in zijn begin periode klonk. De LP is hier echt zeer veel beter en muzikaler.

Opvallend is trouwens de mooie en homogene match tussen de Rega P3 draaitafel, RB300 toonarm en het Sumiko Blue Point Special element. De combinatie schiet wat tekort op de absolute audiofiele parameters maar weet zeker op een meer dan prettige manier muziek te maken. Sterke groefmodulaties scheppen weinig problemen. Het is trouwens opvallend hoe weinig ruis, tikken, rumble en andere onrechtmatigheden waarneembaar zijn. Zelfs zo weinig dat met een goede LP op dit gebied nauwelijks enig verschil met de CD is te horen. Een grote bijdrage levert hier natuurlijk de voortreffelijke phono trap van de Mira 3 aan bij. Ook al bezit de Mira 3 versterker alleen een aansluiting voor MM elementen, zelfs met het toch wat laag uitsturende Sumiko ‘high-output’ element heeft het geen enkele moeite, alleen de volumeregelaar moet nog wat verder open als gewoonlijk.

Luisteren 4 – inschaling van de losse Rega componenten

In de voorgaande luistersessies heeft de Rega set als geheel opgetreden en presteerde daarin uitstekend maar hoe is het eigenlijk met de kwaliteiten van de losse componenten onderling gesteld?

Als eerste wordt de Rega Planet CD-speler losgekoppeld en neemt mijn eigen Duson CD100 zijn plaats in. Ondanks de oudere techniek weet de CD100 meteen te scoren met een voller, homogener en meer ruimtelijk totaalbeeld. Interessant is dat van ieder component de eigenschappen zo duidelijk hoorbaar blijven. De Rega Mira 3 met zijn zuivere, neutrale en fijn gedetailleerde geluidsbeeld en de Duson CD100 met zijn grote rust, prachtig scala aan rijke klankkleuren en stabiele stereobeeld. Opvallend is het superbe samengaan tussen deze twee. Het gaat zelfs zo goed dat ik deze combinatie prefereer boven de Rega set als geheel! Als de Planet speler zijn eigen plaats opnieuw inneemt is er een fractie meer detail (24 bit versus 16 bit) hoorbaar maar ook wat fletsere klankkleuren en een lichte neiging naar een wat dunnere weergave. De Mira 3 versterker is duidelijk het sterkste component van de drie. Wat deze versterker weet te presteren grenst  voor het geld aan het ongelooflijke. Het is de beste versterker onder de 1000 EUR grens die ik tot nu toe heb mogen beluisteren en hij kan gemakkelijk meekomen met apparaten die dubbel zo duur zijn. Chapeau Rega!
En de platenspeler dan, hoe staat het daarmee? De Rega P3 met het Sumiko element is een fraaie, probleemloze combinatie die veel muziek uit de groeven weet te halen en gezien de puike constructie en componentkeuze waarschijnlijk een lang gebruikersleven beschoren zal zijn. Aangezien het de eerste serieuze draaitafel sinds tijden is die mijn woning heeft mogen betreden is het voor mij niet mogelijk een inschaling tegenover de concurrentie te maken. Wanneer andere draaitafels bij mij langskomen zullen deze met de performance van de P3 worden vergeleken.
Gevoelsmatig blijft een plaat op bijzondere wijze muziek weergeven welke echter niet per definitie beter is dan die van een CD. De Rega P3 met Sumiko Blue Point Special is zeker niet het non-plus-ultra van de analoge muziekweergave, wel denk ik dat het product veel waar biedt voor het geld en de concurrentie alle zeilen bij zal moeten zetten om voor deze prijs een beter product op de markt te zetten.

Rega set

Conclusie

Door bovenstaande test zijn mijn vooroordelen over Rega als een stoffig Engels merk met een daverende klap van tafel geveegd. Dit zijn echt stuk voor stuk erg muzikale componenten die met een veelvoud aan luidsprekers uitstekend zullen combineren. Vooral de Mira 3 versterker is extreem goed en heeft een buitengewoon goede prijs/kwaliteitsverhouding en zal de concurrentie slapeloze nachten bezorgen. De set kenmerkt zicht door een neutraal, fijn gedetailleerd geluidsbeeld en een klankbalans die praktisch niet verandert bij wijziging van het volumeniveau. Bijzonder is dat alle details in de weergave mooi worden uitgewerkt en afgemaakt zonder ooit ergens een overheersende rol te gaan spelen. Erg knap! De apparaten zijn op enkele schoonheidsfoutjes na, degelijk en goed gebouwd en bleven tijdens de gehele testperiode op hetzelfde hoge niveau hun werk goed verrichten.
Tja, wat zal ik er verder nog over zeggen. Bent u op zoek naar echt goede componenten en is dit uw maximale budget, twijfel dan niet en ga ze beluisteren. U zult verbaasd staan...

Prijzen
Rega Mira 3 geintegreerde versterker    949 EUR
Rega Planet CD-speler     899 EUR
Rega P3 draaitafel + Sumiko Blue Point Special element  938 EUR
Rega Solar systeemafstandsbediening     55 EUR

Gebruikte apparatuur

Luidsprekers : MC-Systems M3 (1e generatie)
CD-speler  :  Duson CD100
Voorversterker  :  Duson C1000
Eindversterker  : Duson A10
Interlink CD speler  : Siltech Forbes Lake
Interlink Voor-/eindversterker  : Siltech Forbes Lake
Netkabels  :  NBS monitor IV
Stekkerdoos  :  Kronenberg
Audiorack  :  Standdesign

Gebruikte CD`s

Andreas Vollenweider - Caverna Magica   CDCBS 25265
Ulla Meinecke - Wenn schon nicht für immer dan wenigstens für ewig        RCA PD70932
Sara K - Tell me I’am not dreaming  Chesky JD133
John Rutter - Requiem    Reference Recordings RR-57CD
Laura Fygi - Change    Mercury 586 246-2
Dead can Dance - Spiritchaser    CAD 6008 CD

Gebruikte LP`s

Andreas Vollenweider - Caverna Magica   CBS CB 271
Ula Meinecke - Wenn schon nicht für immer dan wenigstens für ewig RCA PL 28545
Commodores - Nightshift    ZL 72343