Review McIntosh MA7200: zeer complete en goed klinkende versterker

Het Amerikaanse audiobedrijf McIntosh bestaat sinds 1949 en is daarmee één van de oudste audiobedrijven in de wereld. Het bedrijf is begonnen met de bouw van buizenversterkers, maar na de uitvinding van de transistor werd het portfolio aangevuld met transistorversterkers. Hoewel McIntosh ook luidsprekers en bronnen is gaan bouwen, zijn versterkers, zowel buizen- als transistormodellen, nog altijd de ruggengraat van het portfolio van McIntosh. In de testruimte staat de MA7200, een tweekanaals transistorversterker met analoge en digitale ingangen en een uitgangsvermogen van 200 Watt per kanaal. Hoe is de MA7200 gebouwd, wat heeft hij allemaal aan boord, en het belangrijkst, hoe klinkt de MA7200?

McIntosh: audioapparatuur sinds 1949

Veel bedrijven die in 1949 audioapparatuur maakten, bestaan nu niet meer en veel van de huidige audiobedrijven bestonden nog niet in 1949. McIntosh viert dit jaar zijn zeventigste verjaardag. Het bedrijf is opgericht door Gordon Gow en Frank H. McIntosh. Beide heren hebben alweer wat jaren geleden het tijdelijke verwisseld met het eeuwige. De uitgestippelde bedrijfsfilosofie en een groot aantal van de technische keuzes bij de bouw van audioapparatuur is echter voor de directie en de leidinggevende ingenieurs van het bedrijf nog altijd leidend. Apparaten van McIntosh hebben voorts al sinds het begin een uitgesproken herkenbaar uiterlijk.

De ontwikkeling en productie van de producten van McIntosh is altijd gevestigd geweest in de VS, maar het bedrijf heeft wat organisatorische en financiële omzwervingen gemaakt. Rond 1990 kwam McIntosh in handen van het Japanse Clarion, maker van autoradio’s. De leiding van Clarion voegde er meteen aan toe niets te zullen veranderen aan McIntosh, tot grote opluchting van veel fans. Het merk kwam later in handen van het eveneens Japanse D&M Holdings (Denon & Marantz) en in 2012 werd het Italiaanse Fine Sounds SpA eigenaar. Via een management buyout heeft Fine Sounds zichzelf losgemaakt van moederholding Quadrivio Investment Group. Vervolgens werd de naam Fine Sounds Group gewijzigd in McIntosh Group en werd de zetel weer verplaatst naar de VS. Klanten en fans van het merk hebben niets of niet veel gemerkt van de omzwervingen van het merk. Het merk McIntosh is een constante factor in de audio-industrie gebleken.

McIntosh: zeer hoog serviceniveau

Wie zoekt naar tweedehands apparatuur van McIntosh, zal ontdekken dat het aanbod een stuk kariger is dan van andere merken. Een apparaat van de Amerikanen wordt doorgaans heel bewust gekocht en vervolgens een lange periode en soms levenslang gekoesterd. McIntosh heeft een zeer goede naam als het gaat om bouwkwaliteit, maar ook het serviceniveau is onderscheidend. Wie een oude versterker van McIntosh bezit, kan zijn apparaat in de meeste gevallen weer terug laten brengen naar nieuwstaat. Probeer bij een ander merk maar eens een versterker van meer dan twintig jaar oud te laten repareren of reviseren. Niet altijd, maar wel in veel gevallen zal de eigenaar moeten berusten in het feit dat originele onderdelen niet meer te krijgen zijn. Glazen frontplaat van je versterker gebroken? Heel vervelend, maar McIntosh kan alle frontplaten op bestelling maken en leveren, ook van oude modellen.

Volgens importeur Savor Audio speelt meer dan 95 procent van alle door McIntosh gebouwde en wereldwijd geleverde apparaten nog steeds muziek. Hoewel we geen percentages van andere fabrikanten hebben, lijkt dat in ieder geval zeer hoog en dat zegt iets over de bouwkwaliteit van de producten.

McIntosh: portfolio van 54 apparaten

Bijna alle versterkers van McIntosh zijn voorzien van een frontplaat van glas en de kenmerkende blauwverlichte VU-meters met uitschakelbare verlichting. Het al dan niet waarderen van de uiterlijke stijl van een audiocomponent is een kwestie van smaak en wij zijn primair geïnteresseerd in klank, functies en bouwkwaliteit. De ene liefhebber houdt van minimalistische strakke kasten en de ander houdt van een meer uitbundig uiterlijk. Feit is dat de apparaten van het merk en dan met name de versterkers een heel herkenbaar uiterlijk hebben. De gebruiker hoeft niet te zoeken naar specificaties van zijn McIntosh-versterker. De meeste specificaties staan op de bovenkant gedrukt.

Het huidige portfolio bestaat uit 54 apparaten, waarvan 17 eindversterkers en 11 voorversterkers. Voorts heeft McIntosh een vijftal geïntegreerde versterkers in het assortiment die in Nederland geleverd kunnen worden. Eén daarvan is de MA252, een hybride ontwerp met buizen in de voortrap en transistors in de eindtrappen. Daarnaast heeft de fabrikant een viertal modellen met uitsluitend halfgeleiders aan boord. De kleinste is de MA5300 (twee keer 100 Watt). De volgende is ons testmodel genaamd MA7200 die twee keer 200 Watt kan leveren. Daarboven bevindt zich de MA8900 die grotendeels dezelfde specificaties heeft als de MA7200 maar als extra een vijfbands toonregeling bezit met vaste kantelfrequenties. Het topmodel is de MA9000 die 300 Watt per kanaal kan leveren.

McIntosh MA7200: zwaar uitgevoerde middenmoter

De in onze luisterruimte aanwezige MA7200 is een middenmoter afgezet tegen het hele portfolio. Het apparaat, dat ruim 34 kilogram weegt en 44,5 x 19,4 x 55,9 centimeter groot is (B x H x D), kan echter twee keer 200 Watt in klasse AB leveren en dat is ruimschoots voldoende voor de meeste luistersituaties, ook als sprake is van luidsprekers met een laag rendement. Zwaardere en dus veelal duurdere versterkers klinken niet persé beter dan middenmoters. De MA7200 gaat voor een bedrag van net geen 8.600 euro over de toonbank.

Uiteraard gaan we muziek luisteren gebruikmakend van de MA7200, maar eerst duiken we even in de technische aspecten. De technische keuzes van McIntosh wijken soms sterk af van andere merken en daarom is het de moeite waard om daar even aandacht aan te besteden.

Aansluitingen en techniek

McIntosh MA7200: geïntegreerde versterker met veel analoge en digitale ingangen

De MA7200 is zeer ruim voorzien van in- en uitgangen. De gebruiker heeft een vijftal cinch-lijningangen tot zijn beschikking, alsmede een enkele XLR-ingang. Ook een draaitafel met een mm-element of mc-element kan op de MA7200 worden aangesloten.

McIntosh waait niet met alle trends mee, maar het bedrijf heeft goed begrepen dat gebruikers graag digitale aansluitingen op versterkers zien. De MA7200 is daarom net als zijn kleinere en grotere broertjes voorzien van de DA1 Digital Audio Module, die voorzien is van een tweetal optische aansluitingen, een tweetal cinch-aansluitingen, een enkele usb-aansluiting en een McIntosh-eigen MCT-aansluiting. Deze laatste aansluiting is alleen geschikt voor andere digitale apparaten van McIntosh en is bedoeld om het digitale signaal van bijvoorbeeld een sacd-speler te ontvangen. De DA1 Digital Audio Module is letterlijk een module en zou eventueel later vervangen kunnen worden. Dat zal voorlopig niet nodig zijn want de DA1 kan PCM-signaal tot een resolutie van 32-bit/384 kHz en DSD tot DXD384kHz verwerken.

De MA7200 heeft ook een tweetal voorversterkeruitgangen uitgevoerd in cinch voor wie een losse eindversterker of subwoofer zou willen gebruiken. Uitgang nr. 1 is met cinchkern-vorkjes verbonden met de eindversterkertrappen. Met knopjes op de voorzijde kunnen de voorversterkeruitgangen ieder afzonderlijk aan of uitgeschakeld worden. Eventueel kan dus een externe eindversterker of een set actieve luidsprekers op de MA7200 worden aangesloten en met de knopjes op de voorkant kan de gebruiker bepalen welke voorversterkeruitgang muzieksignaal draagt. Ook aan gebruikers van hoofdtelefoons is gedacht want op het frontpaneel is een 6,3 mm jackplugaansluiting geplaatst.

Ontbreekt er iets? Ja, de MA7200 heeft geen AES/EBU-aansluiting. Is dat een gemis? Nee, want AES/EBU is een digitale connectie voor studio-omgevingen. Als iemand dan toch in een uitzonderlijk geval een AES/EBU-bron zou willen aansluiten, kan dat alsnog via een adapter die AES/EBU omzet naar digitaal coaxiaal.

Het komt erop neer dat de MA7200 een zeer compleet vermogens- en regelcentrum is. De gebruiker heeft geen losse DA-converter nodig. Liefhebbers van vinyl hebben geen losse phono-versterker nodig. Het enige dat nog ontbreekt zijn luidsprekers en ten minste één bron.

McIntosh MA7200: Output Autoformers

Iedere versterker met buizen in de eindtrap heeft een uitgangstransformator aan boord. Buizen zijn spanningsversterkers en de zeer hoge spanning van een buizeneindtrap kan niet zonder tussenkomst van een transformator naar een luidspreker worden geleid. Transistors kunnen op een lagere spanning werken en kunnen goed omgaan met hoge stroomsterktes. De stroom van een halfgeleidereindtrap kan in beginsel rechtstreeks naar de luidsprekers worden geleid. Transistorversterkers hebben dan ook vrijwel nooit een uitgangstransformator aan boord.

De transistorversterkers van McIntosh onderscheiden zich van andere merken door de consequente aanwezigheid van uitgangstransformatoren. McIntosh spreekt over Output Autoformers. Hoewel versterkers met halfgeleiders strikt genomen geen uitgangstransformatoren nodig hebben, biedt het gebruik van uitgangstransformatoren een paar voordelen. Een transformator laat geen gelijkspanning/stroom door en een luidspreker zal dus nooit gelijkspanning van een versterker met een uitgangstransformator krijgen. Bovendien kunnen de eindtrappen op een hogere spanning werken en dat heeft thermische voordelen: de transistors hoeven minder stroom te verwerken en blijven dus wat koeler. Tevens kan nog benoemd worden het feit dat de uitgangstransformatoren van McIntosh een drietal secundaire aftakkingen hebben voor luidsprekers met een impedantie van acht, vier of twee Ohm. De versterker kan dan ook het volle vermogen leveren ongeacht de impedantie. De gebruiker moet wel de juiste luidspreker aansluiting op de achterzijde kiezen. Een onjuiste keuze zal niet tot schade leiden.

Een uitgangstransformator heeft ook een nadeel en dat is de lagere dempingfactor van de eindtrap. Ook de weergave van de onderkant van het frequentiespectrum kan nadelig worden beïnvloed door de aanwezigheid van een uitgangstransformator. De MA7200 heeft een dempingfactor die groter is dan 40. Dat is een goede waarde voor een buizenversterker, maar een wat lage waarde voor een versterker met een halfgeleidereindtrap. Een wat lage dempingfactor hoeft niet meteen een probleem te genereren. Als de aangesloten luidspreker geen grote impedantie variaties of ander hinderlijk gedrag vertoont, hoeft een lage dempingfactor helemaal niet op te vallen.

McIntosh MA7200: Monogrammed Heatsinks en beveiliging

Aan weerszijden van de MA7200 zijn koelribben te zien. Dit zijn de door McIntosh zelf ontwikkelde Monogrammed Heatsinks, die de warmte van de eindtrap moet afvoeren. De MA7200 wordt bij normale volumeniveaus nauwelijks warm. De koelribben doen hun werk goed. Volgens McIntosh is de versterker meteen na het aanzetten op klank. In de praktijk bleek de klank echter in een periode van pakweg vijftien minuten nog iets te verbeteren. Het verschil was niet groot, maar wel waarneembaar.

De versterkers zijn voorts uitgerust met een aantal beveiligingen. Power Guard zorgt ervoor dat de versterker nooit zal clippen. Clippen is het afplatten van golfvormige spanning/stroom en is feitelijk een vorm van gelijkspanning/stroom, die levensgevaarlijk is voor de aangesloten luidspreker. Het risico van clippen is het grootst bij halfgeleiderversterkers met een laag uitgangsvermogen. Om een versterker die 200 Watt per kanaal kan leveren te laten clippen, zullen bijzondere toeren uitgehaald moeten worden (lees: het volume zeer ver opendraaien, tot een ongezond niveau). In de testsituatie zouden de buren eerder gaan clippen dan de versterker. We hebben de Power Guard techniek dan ook niet beproefd.

Dan is er nog de techniek genaamd Sentry Monitor. Dit is kort gezegd een zekeringloze kortsluitbeveiliging die de uitgang afsluit alvorens de stroom ontoelaatbaar hoog zou oplopen. Nee, ook dit hebben we niet getest.

McIntosh MA 7200: technische specificaties

Het uitgangsvermogen van de MA7200 hebben we al benoemd: twee keer 200 Watt, ongeacht de luidsprekerimpedantie. Het volledige vermogen is beschikbaar over een bandbreedte van 20 Hz tot 20 kHz op niveau -0,5 dB. Op niveau -3 dB loopt het frequentiebereik van 10 Hz tot 100 kHz. De totale harmonische vervorming is 0,005 procent. McIntosh geeft een dynamische headroom op van 2 dB. De signaal/ruisverhouding is 113 dB. Op de draaitafelingangen is de signaal/ruisverhouding lager (mc: 80 dB, mm: 82 dB), maar dat is normaal voor draaitafelingangen. Dit zijn zondermeer nette cijfers.

Technische specificaties zeggen niet zoveel over de klank van een apparaat. Het zegt hooguit iets over de kans om ruis of vervorming waar te nemen. Twee versterkers met ongeveer dezelfde cijfers kunnen heel verschillend klinken. De ruis- en vervormingcijfers van audiocomponenten zijn tegenwoordig gemiddeld genomen zodanig laag dat ze geen rol van betekenis meer spelen. Het frequentiebereik van versterkers en bronnen is vrijwel nooit meer een beperkende factor.

Een fraaie en goedwerkende IR-afstandsbediening is bij het leveringspakket inbegrepen.

McIntosh MA7200: testsituatie

De MA7200 heeft verschillende luidsprekers mogen aansturen. Importeur Savor Audio had een paartje tweeweg monitorluidsprekers van het Italiaanse Sonus faber type Guarneri Tradition meegeleverd. Binnenkort zal een recensie op dit medium verschijnen waarin de Guarneri Tradition van Sonus faber centraal zal staan. Ook heeft de MA7200 een tijdje de vaste bewoners van de luisterruimte mogen aansturen, zijnde een set fullrange elektrostatische luidsprekers type ESL63 van het Britse Quad.

We gaan zitten en leggen de IR-afstandsbediening van de MA7200 binnen handbereik. Laat de muziek maar komen.

Luisteren, concurrenten, positie in de markt en conclusie

McIntosh MA7200: luisteren

Om de klank van een audiocomponent goed te kunnen beoordelen is het zaak om veel soorten en genres muziek te luisteren. Een apparaat dat een singer/songwriter goed weergeeft, kan bijvoorbeeld hopeloos door de mand vallen bij de verwerking van een groot symfonieorkest. Zoals gebruikelijk heeft de MA7200 dan ook allerlei soorten en genres muziek aangeboden gekregen. Concertgebouworkest? Check. Live-uitvoeringen van enkele akoestische instrumenten? Check. Heavy metal? Check. Progressive rock? Check. Klanklandschappen opgebouwd uit een mengsel van akoestische en elektronische instrumenten? Check. Meerstemmige zangpartijen? Check, en zo kunnen we nog wel even doorgaan.

De MA7200 blijkt een allemansvriend en heeft, zoals de meeste tegenwoordige componenten, geen voorkeur voor een muziekgenre. Na een aantal luistersessies kan de balans worden opgemaakt. De versterker heeft een fijne en makkelijke klank en stuurt net zo makkelijk dynamische als elektrostatische luidsprekers aan. Geen enkele keer is enige vorm van ademnood waargenomen. De MA7200 speelt krachtig en soepel. De meest opvallende aspecten zullen we bespreken.

Wie op zoek is naar een analytisch en puntig geluid, zoekt dat tevergeefs bij de MA7200. De klank is transparant maar heeft tegelijk een licht vleugje warmte over het hele frequentiespectrum. De afzonderlijke muziekinstrumenten lijken vooral met elkaar samen te werken in plaats van hun eigen positie op te eisen. Dit neemt overigens niet weg dat instrumenten of stemmen goed afzonderlijk waarneembaar en plaatsbaar zijn. Het lichte vleugje warmte leidt niet tot wolligheid. Het valt ook niet altijd op. Wie het podium zou willen analyseren, kan dat heel goed doen met de MA7200, maar onwillekeurig komt af en toe de gedachte op dat de versterker ongeveer zoiets zegt als “ga toch lekker zitten en geniet van het geheel, maak je niet druk over details, ik regel het voor je, pak een tripeltje of een glas goede wijn of single malt, het zit wel goed”. Dit wil nadrukkelijk niet zeggen dat de MA7200 moeite zou hebben met de weergave van details. Ook de kleinste belletjes en bijgeluiden zijn waarneembaar en plaatsbaar. Geen wolligheid of dofheid te bespeuren.

Als het gaat om de weergave van lage tonen, is de aanwezigheid van de uitgangstransformatoren waar te nemen. De laagweergave is goed, maar niet zo strak en punchy als bij het gebruik van de set klasse A halfgeleiderversterkers die als vaste bewoners in de luisterruimte staan. De laagweergave van het apparaat is meer relaxed en doet denken aan de laagweergave van een dure buizenversterker. Eindtrappen met buizen hebben immers zonder uitzondering een uitgangstransformator aan boord. Ontbreekt er iets aan de laagweergave van de MA7200? Nee, zeker niet. De laagweergave is krachtig maar ook een beetje anders en dat is wellicht even wennen.

De MA7200 nodigt de luisteraar niet zozeer uit om op het puntje van zijn stoel te gaan zitten, maar eerder om achterover te leunen en volledig te ontspannen. Op het puntje van je stoel zitten kan een tijdje leuk zijn, maar achteroverleunen, ontspannen en vervolgens onbewust opgaan in de muziek is langer vol te houden. Is ontspanning en opgaan in de muziek niet de essentie van waar het bij muziek luisteren om draait? Die vraag mag iedereen voor zichzelf beantwoorden.

Over buizenversterkers gesproken, McIntosh is ooit begonnen met de bouw van buizenversterkers. Tot op zeker hoogte is het DNA van de klank van buizenversterkers terug te vinden in de halfgeleiderversterkers van McIntosh. Het lichte vleugje warmte en ronding, de relaxte klank, de uitnodiging om te ontspannen en achterover te leunen, het zijn allemaal min of meer kenmerken van dure en goed gebouwde buizenversterkers. De klank van de MA7200 doet denken aan de klank van een dure buizenversterker.

Mooi meegenomen is het feit dat de MA7200 niet de nadelen heeft van een buizenversterker. Een buizenversterker is immers onderhevig aan slijtage en heeft periodiek een kleine of grote onderhoudsbeurt nodig. Een goed gebouwde halfgeleiderversterker is niet of nauwelijks onderhoudsgevoelig. En McIntosh heeft een uitstekende naam als het gaat om bouwkwaliteit, service en onderhoud, voor het geval het tóch nodig zou zijn.

We doen nog een album. O nee toch? Is het al zo laat? Dat hadden we niet in de gaten. Tijd om naar bed te gaan. De ontspannen klank van de MA7200 is bijna bedwelmend te noemen.

McIntosh MA7200: concurrenten en positie in de markt

De MA7200 is een complete en inclusieve versterker. Met “inclusief” wordt in dit verband bedoeld dat afgezien van een bron en luidsprekers geen andere componenten nodig zijn. De bron mag analoog of digitaal zijn, het maakt de MA7200 niet uit.

Natuurlijk zijn er meer inclusieve versterkers op de markt, ook in dit prijssegment, maar McIntosh neemt een aparte positie in. Enerzijds hebben de componenten van McIntosh een uitgesproken uiterlijk. We kunnen zo gauw geen ander merk noemen dat glazen frontplaten heeft. Anderzijds is het gebruik van uitgangstransformatoren een unieke of ten minste zeldzame eigenschap voor halfgeleiderversterkers. De uitgangstransformatoren en ongetwijfeld ook de andere technische keuzes geven de versterkers van McIntosh een eigen klanksignatuur die niet of moeilijk vergelijkbaar is met andere halfgeleiderversterkers.

Ook apart is het serviceniveau van McIntosh. Het merk is een stabiele en constante factor in het audiolandschap gebleken. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst, maar wie nu een versterker van McIntosh koopt zal de versterker waarschijnlijk heel lang probleemloos kunnen gebruiken. Als dan over een jaar of twintig bijvoorbeeld een paar slijtagegevoelige onderdelen zoals schakelaars of relais of een potmeter vervangen zouden moeten worden, is de kans groot dat vervanging probleemloos kan worden uitgevoerd met originele onderdelen. Uiteraard zal dit mogelijk ook voor andere merken gelden. Wij kunnen niet in de toekomst kijken.

Het komt erop neer dat de versterkers van McIntosh en dus ook de MA7200 wel concurrenten hebben, maar geen vergelijkbare concurrenten. Of de klank bevalt zal een belangstellende voor zichzelf moeten vaststellen door een luistersessie bij een deskundige dealer bij te wonen. Hou dan wel de tijd in de gaten en pas op voor bedwelming.

McIntosh MA7200: conclusie

De MA7200 is een zeer compleet, krachtig en soepel spelend vermogens- en regelcentrum. De gebruiker zal niet snel aansluitingen tekortkomen. De bouwkwaliteit is zeer solide. De klank doet denken aan de klank van dure en goed gebouwde buizenversterkers, zonder de nadelen van buizenversterkers. De luisteraar wordt uitgenodigd om achterover te leunen en de tijd te vergeten.