Review Denon PMA-600NE en DCD-600NE: muzikaal en betaalbaar koppel

Het Japanse audiobedrijf Denon heeft de afgelopen jaren zijn portfolio van hificomponenten vernieuwd. Onlangs zijn de PMA-600NE, een geïntegreerde versterker met analoge en digitale ingangen, en de DCD-600NE, een cd-speler, toegevoegd aan de onderkant van het portfolio. Denon mikt hiermee op de prijsbewuste muziekminnende consument. Hoe presteren deze instappers van Denon?

Denon PMA-600NE en DCD-600NE: inleiding

Regelmatig testen wij apparaten waarvan de prijs in vier cijfers en soms zelfs in vijf cijfers wordt uitgedrukt (zes cijfers komt niet zo vaak voor, twee cijfers af en toe). Er is ontegenzeggelijk een zeker verband tussen de prijs van een hificomponent en de klank en objectieve prestaties, maar als het gaat om subjectieve muziekbeleving en het genieten van muziek, dan is het verband met de prijs van een component of compleet hifisysteem minder makkelijk te leggen. Anders gezegd, het uitgeven van meer geld wil niet zeggen dat de muziekbeleving evenredig toeneemt. Ook met vriendelijk geprijsde spullen kan heel goed van muziek worden genoten. Ja, dit is een open deur, maar niet voor iedereen.

Deze zomer heeft het Japanse audiobedrijf Denon, dat bestaat sinds 1910, de 600-productlijn uitgebracht. Deze productlijn heeft op dit moment twee leden en dat zijn de PMA-600NE, een geïntegreerde versterker die een adviesprijs van 400 euro heeft, en de DCD-600NE, een klassiek ogende cd-speler met een adviesprijs van 250 euro. Denon is aan de bovenkant van het portfolio van hificomponenten begonnen door het uitbrengen van de 2500-productlijn, gevolgd door de 1600-productlijn. Daarna volgde de 800-productlijn (lees ook onze recensie over de 800-productlijn van Denon). De 800-productlijn was de goedkoopste productlijn, maar de nieuwe 600-productlijn neemt het stokje over.

De apparaten in de 600-productlijn lijken op hun duurdere familieleden uit de 800-productlijn, maar Denon heeft wat zaken geschrapt om de prijs naar beneden te drukken. Onze recensent was goed te spreken over de 800-productlijn. Hoe presteren de leden van de 600-productlijn? Of anders gezegd, hoe presteren twee apparaten die samen 650 euro kosten? Dat gaan we onderzoeken.

Denon PMA-600NE: techniek, aansluitingen en specificaties

Het front van de PMA-600NE glanst een beetje maar niet overdadig. Het heeft wel iets sjieks. Het front oogt opgeruimd. Er is geen display. Led-indicatoren geven de gekozen bron en andere instellingen weer. De bedieningselementen zijn logisch geplaatst en bediening van de PMA-600NE is zodanig eenvoudig dat het lezen van de handleiding niet nodig zal zijn. Denon heeft overigens een uitstekende handleiding geschreven.

De PMA-600NE is een geïntegreerde versterker die voorzien is van een viertal cinch-lijningangen, een draaitafelingang die geschikt is voor mm-elementen, een drietal digitale ingangen (2 x optisch, 1 x coaxiaal) en bluetooth-connectiviteit. De digitale ingangen accepteren signaal tot 24-bit/192 kHz. De PMA-600NE werkt in klasse AB.

Op het front is een knopje met de aanduiding “Analog Mode” te vinden. Als de gebruiker dit knopje indrukt, worden digitale circuits (DA-converter en bluetooth-ontvanger) uitgeschakeld. De PMA-600NE is dan een 100% analoge versterker. De balansregelaar en bass- en treble-regelaar hebben geen effect als ze neutraal staan, maar ze kunnen ook volledig omzeild worden door het knopje “Source Direct” in te drukken. We hebben overigens geen noemenswaardig klankmatig verschil kunnen ontdekken tussen het wel of niet indrukken van de knoppen Analog Mode en Source Direct.

De grote centraal geplaatste volumeregelaar is motorgestuurd, d.w.z. de knop draait door het indrukken van de volumeknopjes op de afstandbediening.

Denon geeft een maximaal vermogen op van 45 Watt per kanaal aan acht Ohm (20 Hz – 20 kHz, 0,07% THD). Bij en luidsprekerimpedantie van vier Ohm kan de PMA-600NE 70 Watt per kanaal leveren (20 Hz – 20 kHz, 0,7% THD). De S/R-verhouding van de draaitafelingang is 84 dB. De lijningangen hebben een S/R-verhouding van 105 dB. Deze cijfers zeggen ongeveer het volgende: de PMA-600NE is geen krachtpatser, maar is voldoende krachtig om een gewone woonkamer van zeg maximaal 40 m2 te vullen met geluid, mits de aangesloten luidsprekers ten minste een gemiddelde gevoeligheid hebben. Ruis en vervorming zijn niet waarneembaar of in elk geval niet storend aanwezig.

De PMA-600NE heeft ook een uitgang voor aansluiting van een opname-apparaat en een subwoofer uitgang, uitgevoerd in cinch,

De gevoeligheid van de lijningangen is met 110 mV hoog te noemen, vooral als we in aanmerking nemen dat de DCD-600NE, net als veel andere cd-spelers, een uitgangsniveau heeft van 2,0 Volt. De hoge gevoeligheid van de PMA-600NE doet niets af aan de klankmatige eigenschappen maar het heeft wel als nadeel dat bij het afspelen van een analoog aangesloten bron niet het hele regelbereik van de volumeregeling van de versterker gebruikt kan worden.

De PMA-600NE heeft een enkel paar luidsprekeraansluitingen. Ook is voorzien in een hoofdtelefoonaansluiting op het front. Als een 6,35-mm jackplug wordt ingeprikt, wordt het signaal naar de luidsprekeraansluitingen en naar de subwooferuitgang afgesneden.

Denon PMA-600NE: geen streamer, geen smartfuncties

De PMA-600NE concentreert zich volledig op versterking van analoge of digitale bronnen. Er is ook bluetooth-connectiviteit, maar de PMA-600NE heeft dus, afgezien van bluetooth-connectiviteit, geen streaming functies. Er is geen usb-ingang of uitgang voor aansluiting van een computer of usb-schijf. Ook kan geen verbinding worden gemaakt met een netwerk. Dit vinden wij niet vreemd en wij kwalificeren dit ook niet als nadeel. De PMA-600NE kost 400 euro en voor dit budget moesten keuzes gemaakt worden. Streaming is dus geschrapt en Denon heeft zich duidelijk geconcentreerd op de versterkingsfuncties.

Het ontbreken van streaming-functies kan als voordeel worden gekwalificeerd. De PMA-600NE is niet gevoelig voor updates. De gebruiker hoeft niet aan de slag met software die periodiek vernieuwd moet worden. De enige functie van de PMA-600NE is de versterking van analoge en digitale bronnen en deze functie is niet aan veroudering onderhevig. Zolang er passieve luidsprekers bestaan, hebben versterkers zoals de PMA-600NE bestaansrecht. We verwachten niet dat passieve luidsprekers binnenkort de markt zullen verlaten. Nee, het is aannemelijk dat passieve luidsprekers over twintig jaar nog steeds bestaan en verkocht worden.

Denon RC-1234: IR-afstandbediening

Denon levert zowel bij de PMA-600NE als bij de DCD-600NE een lichte kunststof IR-afstandbediening van het type RC-1234. De IR-afstandbediening kan beide apparaten bedienen en de gebruiker die zowel de PMA-600NE als de DCD-600NE zou kopen, kan dus één van de RC-1234’s in de kast leggen als reserve.

De IR-afstandbediening ligt prettig in de hand en de knopjes zijn logisch geplaatst. De gebruiker zal na een paar luistersessies de meest gebruikte knopjes op de tast kunnen vinden. Een metalen afstandbediening is weliswaar mooier, maar dat is niet gebruikelijk in dit prijssegment. Een lichte kunststof afstandbediening heeft ook voordelen: een valpartij is vrijwel nooit fataal.

We gaan de DCD-600NE van dichtbij bekijken.

DCD-600NE: fijn te bedienen cd-speler

Denon DCD-600NE: techniek, aansluitingen en specificaties

De DCD-600NE is opgetrokken in dezelfde stijl als de PMA-600NE. Het front oogt strak en opgeruimd. Het loopwerk is voorzien van een lade die zacht zoemend open of dicht schuift. Het loopwerk is niet hoorbaar op de luisterpositie. Voor een prijs van 250 euro is de DCD-600NE een degelijk gebouwde en mooi ogende cd-speler, maar dat is wellicht ook een beetje een kwestie van smaak.

De DCD-600NE speelt gewone cd’s, zowel geperste als gebrande exemplaren, en is ook in staat om cd’s met daarop mp3-bestanden of wma-bestanden af te spelen. Tijdens de testperiode is alleen naar gewone cd’s geluisterd. De DCD-600NE heeft geen digitale ingangen en kan dus niet als DA-converter voor een ander apparaat functioneren. De DCD-600NE heeft wel een optische digitale uitgang en zou dus desgewenst als loopwerk gebruikt kunnen worden. Streaming-functies en een usb-ingang zijn door Denon weggelaten. Gezien de verkoopprijs van 250 euro is dat niet erg verwonderlijk.

Het centrale display had wat ons betreft wat helderder mogen zijn. Op de luisterpositie is het display nauwelijks te lezen en met een beetje zonlicht, zelfs indirect zonlicht, is het zelfs van dichtbij niet goed te lezen. Het display kan worden gedimd of uitgeschakeld met de IR-afstandbediening.

De DCD-600NE heeft een “Pure Direct” modus, waarbij twee instellingen kunnen worden gekozen. In Mode 1 wordt het display uitgeschakeld en in Mode 2 wordt ook de digitale uitgang uitgeschakeld. We hebben geen noemenswaardig verschil kunnen vaststellen tussen het wel of niet gebruiken van de Pure Direct modus.

Denon DCD-600NE: AL 32 Processing

Denon heeft al vanaf zo ongeveer zijn eerste reeks cd-spelers een eigen kijk op DA-conversie geïmplementeerd, genaamd Alpha Processing of AL 32 Processing. In de DCD-600NE is AL 32 Processing gecombineerd met een 32-bit/192 kHz DA-converter. In de kern is AL 32 Processing Denon’s eigen technologie voor analoge golfvormreproductie. De reproduceerbaarheid van zwakke signalen wordt naar eigen zeggen verbeterd door het uitbreiden van 16-bits digitale gegevens naar 32-bits. Bovendien is het apparaat uitgerust met een 32bits/192 kHz-compatibele hoognauwkeurige DA-converter voor het omzetten van de digitale gegevens die door AL 32 Processing worden uitgebreid naar analoge signalen, aldus Denon.

Denon DCD-600NE: prettige bediening

Wie naar het front van de DCD-600NE kijkt, zou kunnen denken dat de gebruiker weinig bedieningsmogelijkheden heeft. De DCD-600NE heeft echter ruime bedieningsmogelijkheden die te vinden zijn op de meegeleverde IR-afstandbediening. Cd-spelers van Denon hadden vanaf het begin van het tijdperk van de cd-speler een hele prettige bediening en dat is nog steeds zo.

De gebruiker kan met de meegeleverde IR-afstandbediening van tevoren een liedjesrij maken door nummers te selecteren maar de liedjesrij kan ook tijdens het spelen worden gewijzigd, zonder het afspelen te moeten staken. Het display kan niet alleen de verstreken tijd weergeven maar ook de totale tijd van de hele cd of van een selectie. Met de functie “Repeat” wordt de hele cd of de geprogrammeerde selectie herhaald  en met de functie “Random” worden de nummers van de hele cd of van de selectie in een willekeurige volgorde afgespeeld. Repeat en Ramdom kunnen tegelijkertijd worden gebruikt. En dit kan allemaal tijdens het spelen worden in- of uitgeschakeld, zonder het spelende muziekstuk te onderbreken.

Ten slotte nog enkele cijfers: volgens Denon loopt het frequentiebereik van de DCD-600NE van 2 Hz tot 20 kHz. De S/R-verhouding is 110 dB. De totale harmonische vervorming is 0,003 %.

Laten we muziek gaan luisteren, want dat is immers waar het allemaal om draait.

PMA-600NE en DCD-600NE: klank, plaats in de markt en conclusie

Denon PMA-600NE en DCD-600NE: goede klank, maar PMA-600NE geeft wat veel lage tonen

De PMA-600NE en DCD-600NE hebben vooral gezamenlijk gespeeld, met elkaar verbonden met de meegeleverde cinch-kabel. De PMA-600NE heeft ook muzieksignaal gekregen van andere bronnen, zoals de onlangs door ons geteste MS120, een streamer van Atoll. Ook een gemodificeerde Sonos Connect heeft de PMA-600NE van muzieksignaal voorzien, via de coaxiale digitale ingang.

Tijdens de testperiode zijn verschillende sets luidsprekers gebruikt. Als eerste werd de PMA-600NE verbonden met een paartje van het model Strada 2 van Gallo Acoustics, die bijstand kregen van een subwoofer van het model TR-3D. NB: Binnen afzienbare tijd zal een recensie op dit medium verschijnen over de Strada 2 en de TR-3D. Het eerste dat opviel was de iets te prominente aanwezigheid van lage tonen. Na enkele minuten werd het volume van de subwoofer lager gezet waardoor een betere klankbalans ontstond.

In de luisterruimte waren ook andere luidsprekers aanwezig, bijvoorbeeld een set van het vloerstaande model Premium 7 van Piega. Voor zover relevant, de Premium 7 valt in een veel hogere prijsklasse dan de PMA-600NE, maar dat neemt niet weg dat ze met elkaar werden verbonden. Wederom viel een soort overschot aan lage tonen waar te nemen. De PMA-600NE lijkt ontworpen te zijn om veel lage tonen te produceren, of de lage tonen in elk geval wat te benadrukken, en dat doet hij dus kennelijk ook. Er is niet getracht om de toonregeling van de PMA-600NE in te zetten om de laagweergave iets naar beneden te drukken. De toonregeling is ons inziens bedoeld om eventuele tekortkomingen van de luisterruimte te compenseren, zo dit al mogelijk is, en niet om de klank van de versterker zelf te corrigeren. De toonregeling heeft dus tijdens de testperiode altijd neutraal gestaan.

Niet aan de toonregeling draaien dus, maar gewoon nog een andere set luidsprekers proberen. Een waar schot in de roos bleek een set M10’s van Scansonic. Dit zijn relatief kleine maar zware tweeweg monitorluidsprekers die met een paarprijs van 670 euro in elk geval prijstechnisch heel goed bij de PMA-600NE passen. De combinatie Scansonic M10 en Denon PMA-600NE bleek een heel goede: weg was het overschot aan lage tonen. De lage tonen waren nu goed in balans met het middenbereik en de hoge tonen.

Het komt er goed beschouwd op neer dat de PMA-600NE het beste klinkt met een beetje basarme luidsprekers, bijvoorbeeld kleine monitorluidsprekers of vloerstaanders die het onderste laagje lage tonen willen laten voor wat het is. De iets te prominente weergave van lage tonen van de PMA-600NE heeft op dat moment een heilzame werking. Het overschot van de één compenseert zo ongeveer het tekort van de ander. De kleine M10 van Scansonic gaf samen met de PMA-600NE een nette, strakke en kamervullende laagweergave. De PMA-600NE deed de M10’s groter klinken dan ze zijn. Huisgenoten dachten diverse keren dat de Premium 7’s van Piega stonden te spelen. “Nee, dit geluid komt uit die kleine zwarte kastjes (de M10’s van Scansonic). Klink echt heel leuk voor het geld, nietwaar?”

En de middentonen en hoge tonen, was dat ook de moeite waard? Ja, nadat de juiste luidspreker was gevonden was het aangenaam luisteren naar de PMA-600NE en de DCD-600NE. De klank is neutraal, transparant en kamerbreed. Bij het gebruik van de juiste luidsprekers is de klankbalans goed. Er zijn geen pieken of dalen waarneembaar in het frequentiebereik. Menselijke stemmen klinken realistisch. De kwaliteit van de hoge tonen sprong er een beetje bovenuit. Bekkens en belletjes klinken realistisch en galmen nog even na. Voor een prijs van 400 euro is de PMA-600NE een prima versterker.

En hoe beviel de DCD-600NE? De DCD-600NE kost slechts 250 euro, maar heeft een uiterlijk dat duurder doet vermoeden. Ook presenteert de DCD-600NE een klank die veel duurder doet vermoeden. Cd-spelers van Denon hebben een hele fijne bediening, zo ook de DCD-600NE. Wie graag cd’s wil draaien moet de DCD-600NE bij een dealer gaan bekijken en beluisteren.

De combinatie van de PMA-600NE en DCD-600NE bewijst feitelijk dat een prettige muziekweergave en beleving helemaal niet zo duur hoeft te zijn. De PMA-600NE heeft alles in huis om het centrum te vormen van een audioset. Analoge bronnen, digitale bronnen, bluetooth-apparaten en ook een platenspeler, het kan allemaal worden aangesloten. Uiteraard kan ook een televisie worden aangesloten. Over aansluiting op een televisie gesproken, voor een relatief overzichtelijk bedrag haalt de gebruiker iets in huis dat vele malen beter klinkt dan een soundbar. De PMA-600NE zal samen met een setje monitorluidsprekers de meeste soundbars van de plank spelen. De DCD-600NE is een fijne toevoeging voor het afspelen van cd’s.

Denon PMA-600NE en DCD-600NE: vergelijking met 800-familie

Als we de 600-componenten vergelijken met de 800-productlijn dan zijn de verschillen niet heel groot. De PMA-800NE, een geïntegreerde versterker die 100 euro duurder is dan de PMA-600NE, heeft twee sets luidsprekeraansluitingen (de PMA-600NE heeft één set) en ook iets meer vermogen. De PMA-800NE heeft voorts een digitale aansluiting meer, maar de PMA-600NE heeft bluetooth-connectiviteit en dat heeft de PMA-800NE dan weer niet. De PMA-600NE is alleen geschikt voor aansluiting van een mm-element. De PMA-800NE kan ook met mc-elementen omgaan.

De DCD-800 heeft wat betere ruis- en vervormingcijfers, maar wie naar de DCD-600NE luistert zal geen ruis of vervorming waarnemen. Het verschil lijkt een beetje theoretisch van aard, al zal het onder de juiste omstandigheden vast wel waarneembaar zijn. Het meest in het oog springende verschil is het feit dat de DCD-800 ook muziek vanaf een usb-stick kan afspelen. Dat kan de DCD-600NE niet.

Denon PMA-600NE en DCD-600NE: conclusie

Het budgetvriendelijke maar fraai gebouwde koppel PMA-600NE en DCD-600NE bewijst dat een goede klank en een fijne muziekbeleving helemaal niet zo duur hoeven te zijn. De PMA-600NE is een inclusieve versterker: hij heeft analoge en digitale ingangen, een draaitafelingang en bluetooth-connectiviteit. Het uitkiezen van bijpassende luidsprekers bij de PMA-600NE vergt wat aandacht, maar daarna kan de luisteraar achterover leunen en genieten. De DCD-600NE oogt duurder dan hij is. Het loopwerk doet stilletjes zijn werk en de bediening is fijn, zoals met alle cd-spelers van Denon. Goede hifi hoeft niet duur te zijn, aldus Denon.