Marantz SA8400 geklokt

Wie mijn recensie heeft gelezen van de Marantz SA8400 weet dat ik enthousiast ben over deze machine. Het SA-CD gedeelte heeft mij de ogen geopend om in de wereld van de SA-CD te stappen en de aanschaf van zowel hardware als software te rechtvaardigen. Toch wilde ik destijds de SA8400 niet ruilen met mijn Teac/Monarchy Audio/Assemblage/Apogee combinatie. Omdat die opstelling voor CD niet geevenaard werd door de Marantz. In SA-CD weergave mode ging de Marantz wel de CD combinatie voorbij. Met dat gegeven in het achterhoofd raakte ik in gesprek met Ad en Victor van Medevoort van AudioMart. Hun kennis van modificeren was aanleiding de HiFi.nl SA8400 naar Maarssen te brengen en af te wachten of zij de speler naar een hoger plan kunnen tillen.


Uitgangspunt en uitvoering

Als uitgangspunt is gekozen om de originele specificaties van de machine te handhaven. Dat wil zeggen: Een koppelcondensator in de uitgang om mogelijk gelijkspanning off set te blokkeren. Muting transistoren blijven aanwezig. Als een SA-CD herkend wordt schakelt de digitale uitgang uit. En als je de speler doormeet voldoet hij nog steeds aan de oorspronkelijke fabrieksgegevens. Alleen wordt hij nauwkeuriger en zou hij beter moeten klinken. Hoe voert AudioMart de modificatie uit? Elco`s worden vervangen door een optimale combinatie samengesteld voor de SA8400 en elco’s zijn by-passed met zilver-mica condensatoren. Dat heeft tot gevolg dat de audiobandbreedte uitrekt, zowel in het laag als in het hoog. De ruimtelijkheid die goed is van de Marantz SA8400 in breedte en diepte maar niet in de hoogte (brievenbus effect) moet daardoor opknappen. Alle diodes in de diverse interne voedingen zijn vervangen door audiofiele exemplaren. Types die minder ruis veroorzaken en dus een schoner geluidsbeeld bieden. Op en bij alle actieve componenten en elco`s worden filmcondensatoren geplaatst ter ontkoppeling van de voedingspunten. De diverse IC`s bijvoorbeeld "zien" elkaar dan niet meer en kunnen elkaar daarom ook niet meer beïnvloeden over voedingslijnen. Bitumen zijn toegepast voor het uitdoven van mechanische resonanties. Tot slot ontvangt de eigenaar een origineel modificatie certificaat.

Er is nog een stap die tegelijk ingebouwd is namelijk de vM-Clock. Een eigen ontwikkeling van vM die nog net een stapje verder gaat dan de meeste klokken. Kennis van professionele omgevingen heeft AudioMart doen inzien dat niet alleen de kloknauwkeurigheid van belang is maar ook een 50/50% duty cycle. Normaal komt men slechts zelden verder dan een ongeveer 45/55% verhouding met op de markt verkrijgbare- en standaard ingebouwde klokmodules. Op de vM-klokschakeling is de mogelijkheid gecreeerd om de duty cycle exact op 50/50% in te stellen. De tijdsymmetrie is dan pas correct bij analoge signaalopbouw vanuit het digitale domein. Dat een dergelijke exacte timing direct hoorbaar is in muziek komt doordat de harmonischen nauwkeurig op hun grondtonen blijven. Gevolg volgens AudioMart is minder versmering, beter kleinsignaalgedrag (wat akoestiek en ruimtelijkheid verbetert) en dynamiekvergroting.

(Noot: Wie de duty cycle van een digitale klok op een oscilloscoop bekijkt ziet dat de klokafgifte een blokvormig signaal is dat een positieve en een negatieve waarde aanneemt. De tijdsduur als het signaal positief is moet exact gelijk zijn aan de tijdsduur als het signaal negatief is.)

Er zit heel veel onzichtbare ontwikkeltijd in het modificeren en AudioMart kan dat alleen maar doen omdat zij een groot aantal (zo niet alle) modificatiepunten toepassen als nieuwe techniek in de eigen Van Medevoort/Audioart spelers. Modificeren is een kunst en bestaat niet uit het simpelweg vervangen van onderdeeltjes. Wie denkt "het zelf wel even te kunnen" komt vaak van een koude kermis thuis. In het verleden heb ik samen met andere auteurs gemodificeerde machines beluisterd die inderdaad "anders" klonken dan het origineel. Helaas in meer dan één geval beduidend slechter.


Opstelling

In grote lijnen is de opstelling van de speler gelijk aan de vorige test. Nieuw is een Lapp netsnoer aan de SA8400, Acoustic Analysing dempers en permanent een Siltech Mxt New York interconnect. De coaxiale digitale uitgang is aangesloten op een Assemblage D2D-1 upsampler (naar 24/96 formaat)/jitter reductie. Na de upsampler een Apogee Mini-DAC voor de D/A conversie. Met een Crystal Cable Reference interconnect verbind ik die gebalanceerd met de Marsh Sound Design P2000b voorversterker en A200s eindversterker. JMlab Electra 926 luidsprekers zijn veranderd in Electra 927 Be van hetzelfde merk. Op de voorversterker is nog altijd een JMlab SW900 subwoofer aangesloten. Van belang is dat de SA8400 zoveel mogelijk gelijke tred houdt in de installatie met de CD combinatie omdat die ter vergelijk moet dienen als een soort absoluut referentie punt. Nieuw toegevoegd en veel gebruikt is een DAC1 d/a converter van Benchmark die voor een recensie aanwezig was. Afwisselend rechtstreeks of via het upsampler circuit aangesloten.

Luisterimpressie

De speler staat al een hele tijd op zijn plaats als ik het aantekenblok ter hand neem en een SA-CD in de lade schuif. Het zijn The Gents die ik draai met "Hijo de la luna". Wat ik krijg is een bijna volledige driedimensionale weergave. De opstelling van het vocale ensemble komt in laagjes in de ruimte. De verstaanbaarheid is uitermate hoog wat mede te danken is aan de precieze plaatsing waardoor iedere stem zijn eigen afgebakend gebied heeft. Stem is ook beestachtig goed met Diana Krall. Deze kwaliteit van weergave overstijgt de CD volkomen. Haar stem mooi op de voorgrond, de piano met zijn zwevende klank als begeleiding. Percussie en bas strak, goed getimed en tikkend en ronkend. Zoals ik Krall nu hoor lijkt de grijs gedraaide muziek een nieuwe impuls te hebben gekregen.
Ik blijf nog even bij de SA-CD en leg Moya Brennan in de speler. Als ik het volume wat opschroef lijkt het geluid als een enorme ballon voor mij te hangen. Bij wisselende instrumenten verandert de bol van vorm en stulpt uit naar diverse kanten. Dat maakt muziek genieten erg spannend want steeds gebeurt er iets. Waar de Marantz SA8400 vroeger niet in staat was "hoogte" weer te geven en bleef spelen in een plat vlak, heeft AudioMart kans gezien de derde dimensie uit de vM SA8400 los te laten. Tenslotte het Combattimento Consort dat behoort tot de favorieten. De muziek is mooi en nergens onaangenaam. De vioolpartijen staan als een huis. Tegen het eind van de opname, als de musici één voor één het podium verlaten zijn de voetstappen extra goed hoorbaar. Beter dan ik mij kan herinneren van enige andere combinatie in huis. Daar spelen vast de nieuwe speakers ook een belangrijke rol in, maar het moet toch in eerste instantie uit de bron komen.

En CD? Het waren er vele die de revue passeerden. Zowel klassiek (Bach), als R&B (Jalane een Franse R&B zangeres), wereldmuziek (Mary Black), pop (Dire Straits, Dead Can Dance) en zo nog een heleboel. Vorige keer schreef ik over de Marantz SA8400 dat CD wat achterbleef. Nu is die situatie ten goede gekeerd. Vergeleken met mijn dure loopwerk/upsampler/dac combinatie verliest de vM SA8400 nog steeds hoorbaar. Maar is een stuk dichterbij gekropen. Ook voor CD is er geen beperking meer in het weergeven van drie dimensies. Weg is het brievenbus effect dat zo erg aanwezig was in de standaard versie. Het geluid is puntig, snel, voorzien van detail, nergens een zweem van digitale ellende en loopt ver door naar de twee uiteinden van het frequentiespectrum. Als stand-alone CD speler verdient de vM SA8400 met een totale prijs van 1400 euro zeker een plaats in de koppositie.

Tenslotte mag de vM SA8400 zijn best doen als loopwerk. De modificaties aan de print hebben ook hier hun invloed, immers de voedingdiodes zijn vervangen door audiofiele types. En vergeet de klok niet die zo’n grote rol speelt. De SA8400 staat wederom zijn mannetje. Hij doet me denken aan andere loopwerken die minder zwaar en speelser weergeven dan mijn Teac drive. Zou ik de twee spelers (Teac en vM) niet naast elkaar zetten, dan kan ik ook niet aangeven welke mijn voorkeur verdient. Naast elkaar wint de Teac die nog net wat meer detail naar voren weet te halen en iets natuurlijker klinkt in mijn oren. Maar ook zwaarder wat niet altijd een voordeel is. De Teac is net zo min standaard als de vM SA8400 en heeft onder meer een Tentlabs klok aan boord met eigen voeding. De SA8400 werkt net als de Teac tijdelijk over twee verschillende dac’s waarbij soms upsampling en/of jitter reductie is toegepast. Een thuis aanwezige Benchmark DAC1 d/a converter die zonder upsampling of jitter reductie achter de SA8400 hangt is "anders" dan de SA8400 standalone maar niet beter.

Waar de DAC1 wat meer ruimte laat horen geeft de vM SA8400 een meer natuurlijke en ritmischer indruk. De DAC1 is scherper en minder echt. In de bas geven ze niets aan elkaar toe. Beide gaan even diep en de resolutie is uitwisselbaar. Ik zou niet overwegen achter de vM SA8400 deze dac te hangen want de winst weegt absoluut niet op tegen de kosten (1065 euro). Winnaar met beide loopwerken blijft in deze strijd een Apogee dac die op uiterst natuurlijke wijze een geluidsbeeld weet neer te leggen. Veel beter naar mijn idee dan de Benchmark dat kan. Zoals eerder opgemerkt is de vM SA8400 een heel eind genaderd tot de Apogee conversie en minstens op gelijke hoogte met de Benchmark. Winnen van de Apogee kan de vM SA8400 het nog niet, maar kijk eens naar het prijskaartje en bedenk dan hoeveel software u voor dat geld kunt kopen. Bovendien, de Apogee is gebalanceerd en met betere kabels aangesloten.

Conclusie

Op alle fronten is de vM SA8400 een verbetering ten opzichte van de Marantz SA8400. SA-CD wat al erg goed was neemt verder toe in kwaliteit en timing. Met daarbij de opgeheven beperking dat de Marantz SA8400 geen hoogte kon weergeven en opereerde in een plat vlak van diepte en breedte. CD is sterk verbeterd en ook hier is de weergave driedimensionaal. De machine klinkt niet als een digitale speler en zet absoluut muziek neer. Wie de vM SA8400 als loopwerk inzet en combineert met een topklasse d/a converter heeft "best of both worlds". Uitstekende CD weergave en een CD ver overtreffende SA-CD weergave.

Wie de vM SA8400 inzet "as is" mag met trots naar een speler kijken die absoluut thuishoort in het segment tot 2000 euro. En nog wel daarboven ook. Waar u wel aan moet denken is dat de garantie bij Marantz vervalt en overgenomen wordt door AudioMart. Tenslotte is de speler gemodificeerd. De kontakten tussen AudioMart en Marantz zijn uitstekend, de speler blijft binnen de specificatie, dus geen zorgen. Vraagt u mij is de modificatie die 400 euro kost zijn geld waard, dan volgt geen andere opmerking dan: "Ja, de modificatie is het geld dubbel en dwars waard." Een heel fraaie speler verandert in een topklasse machine. En dat is een compliment aan zowel Marantz die de basis schiep als aan AudioMart die modificeerde.


Prijzen:
Marantz SA8400 1000 euro
AudioMart modificatie 400 euro
vM SA8400 1400 euro

Leverancier:
AudioMart
Herenweg 15
3602 AM Maarssen
Tel. 0346 590131
Fax.0346 590103
E-mail: info@audiomart.nl
Informatie en dealers zijn te vinden op de website www.vanmedevoort.com en www.audiomart.nl .