Ruark Sabre III

Hoe vind je als consument tussen de duizenden luidsprekers van de honderden merken die in Nederland vertegenwoordigd zijn jouw luidspreker? Het maken van een keuze valt niet mee en wat nog lastiger is, is het vinden van waar voor uw geld. Althans dat is één aspect, het andere aspect is het kopen van een set luidsprekers die voor lange duur muziek weergeeft die u boeit, bekoort en de aandacht vasthoudt.

Ze zijn er wel en gelukkig heeft u steun aan de auteurs van HiFi.nl die keer op keer de krenten uit de pap weten te vissen. Van nieuwe merken, van oude merken of van gerespecteerde merken. Dit keer aandacht voor oud Engels ambacht met een modern gebouwde luidspreker. Traditionele waarde met een hoge mate van muzikaliteit.



Wie de laatste jaren de hifi community gevolgd heeft zag Ruark rijzen en dalen. De vorige importeur bracht het merk in een behoorlijk aantal audiowinkels maar kwam nauwelijks toe aan promotie, wat het merk te weinig in de schijnwerpers zette. Daarbij was vervelend voor Ruark dat de kastenfabriek over de kop ging en Ruark een jaar lang bezig gehouden werd met het zoeken naar een bedrijf dat tegen een vergelijkbare prijs net zulke hoge kwaliteit kasten leverde als men gewend was. Bovendien besteedde Ruark in de periode dat er van productie nauwelijks sprake bleek meer aandacht aan de distributie van Tivoli radio’s in Engeland dan aan het eigen baksel. Op tijd realiseerde de staf van Ruark de tekortkoming en ging voortvarend aan de slag met twee nieuwe lijnen. Deels geschikt voor home cinema (Vita Symphony) deels gericht op traditioneel stereo onder de naam Heritage. Heritage omvat op het moment dat ik schrijf twee types, de vloerstaande Talisman III en de onder handen monitor Sabre III.

De Sabre III is een doorontwikkeling van de originele Sabre die in 1986 op de markt kwam. Het is een vrij traditionele monitor die 33,5 x 20 x 27 cm meet en 8 kilo weegt. De kast is gebouwd uit 25 en 18mm MDF, inwendig verstevigd met braces. De tweeter is een Seas met een Sonolex textiel dome en gekoeld met ferrofluid. De Vifa woofer meet 150mm en heeft een conus van geïmpregneerde vezel, opgehangen in een soepele rubberen rand. Het cross-over punt tussen woofer en tweeter ligt hoog met 3.2 kHz, iets dat mogelijk is vanwege het lichte conusmateriaal van de woofer en zijn geringe afmeting. Het opgegeven frequentiebereik is 50 Hz tot 22 kHz tussen +/- 3 dB. Een basreflexpoort aan de achterzijde van de kast ondersteunt het laag.

Vooruitlopend op de luistersessies denk ik dat het naar beneden opgegeven frequentiebereik door de fabrikant pessimistisch is aangegeven. Mijn indruk is dat het laag verder doorloopt dan 50 Hz, een subwoofer was nauwelijks nodig voor het gros van de gedraaide muziek. Gevoeligheid van het systeem is laag naar moderne maatstaven, 86 dB/Watt op 1 meter. De prijs voor deze monitor is 799 euro per stuk, uitgevoerd in eiken of walnoot. Voor yew of rosewood geldt een toeslag van 20%. Yew (taxus) is een boomsoort die enkele duizenden jaren oud kan worden doordat ze zeer resistent is tegen extreme weersomstandigheden en bijzonder langzaam groeit. Het tellen van ringen om de leeftijd van de boom te bepalen gaat niet op. Rosewood is een verzamelnaam voor diep rode tropische houtsoorten die tijdens het zagen een rozengeur zouden verspreiden. De meerprijs is (volgens Ruark) gerechtvaardigd voor deze kostbaarder houtsoorten. De standaard afwerking die ik in huis kreeg is mooi en strak. Met goudkleurige details van de schroefjes, iets dat helemaal niet misstaat en enige chique geeft aan het geheel. Frontjes zijn standaard maar mogen eraf zodra het luisteren serieus is.


Opstelling

Een monitor heeft een stand nodig en daar gebruik ik Alphason’s voor. In de luisterruimte van 2,8 x 4,4 meter staan de speakers 60 cm van de achterwand en 40 cm van de zijwanden af. De bi-wire aansluiting wordt benut door een Van Medevoort MA240 versterker aan te sluiten met bi-wire Chord kabel. In een later stadium maak ik gebruik van Restek MiniPre & MiniAmp’s (4 stuks) en Supra kabel waarmee ik bi-amp.

Elke luidsprekerunit heeft op deze manier zijn eigen mono eindversterker. Bronnen zijn een Marantz CD63SE met Trichord klok als loopwerk, een Musical Fidelity X-Dac V3 d/a converter en een Restek MiniTun DAB/FM tuner. Ter ondersteuning van het laag is een Dynaudio Sub 250 actieve subwoofer aanwezig. Stroomvoorziening maakt gebruik van Supra Lo-Rad kabels en een Supra verdeelblok. Alle apparatuur staat in een eenvoudig Ikea kastje.

Resultaten

Als je binnen een paar minuten denkt: “Hé dit is een lekkere luidspreker”, dan is de kans zeer groot dat je dat na drie weken nog steeds denkt. Wat het geval is met de Ruark Sabre III. Laten we eens wat muziek bij de kop nemen en gaan luisteren. Nieuw in de collectie is Ilona Knopfler met haar CD “Live the life”. Het is geen CD die altijd even gemakkelijk in het gehoor ligt, echter daar trekt de Sabre III zich weinig van aan. Het geheel vormt een levendige presentatie, vooral wanneer de blazerssectie inzet of een klarinet de overhand neemt.

Groot is ook de presentatie die Patricia Barber weet te bereiken met haar CD “Live in Paris” waar ik onder andere “Norwegian Wood”, oorspronkelijk van de Beatles, van draai. Een zeer heldere, doch uitermate beheerste percussie, staat als een huis in de luisterruimte. Dat is precies het timbre wat mij kan opwinden. Een strakke vooral doortekende bas die behoorlijk diep gaat en niet direct om een subwoofer smeekt. Er blaast behoorlijk wat lucht uit de poort. Zelfs aan de achterzijde van de speaker is poortruis niet waarneembaar boven het geweld uit. Een sub die meestal usance is bij Barber geeft een leuke steun zonder noodzakelijk te zijn om van muziek te mogen genieten. Barber’s muziek is vaak complex en vergt een aangename luidspreker om niet als storend te worden ervaren. De Sabre III is daartoe in staat en presenteert zich als een droge luidspreker die exact tracht weer te geven zonder een eigen karakter in te brengen.

Patricia Kaas laat horen dat de Sabre III geen geweldenaar is als het om absolute hoge volumes gaat. Je mag het niet al te hard zetten. De stereo presentatie is uitstekend, wat je onder meer hoort aan de belletjes en de percussie die als een boog voor je hangen in de ruimte. Veel systemen weten die percussie te vervormen als de laagweergave niet in orde is. De Sabre doet daar niet aan mee en speelt zijn eigen correcte spel. Opvallend is het gemak en de transparantie van de luidspreker. Waarna ik mij bedenk dat het met het volume wel meevalt, de Sabre III staat eigenlijk bijzonder hard te spelen zonder dat ik het bemerkte. Het lijkt wel een near field monitor zo doet hij zijn best mij inzicht te geven in de opname. Van laag tot hoog evenwichtig en de fysieke beperking van de laagweergave door de inhoud van de kast beperkt nergens de weergave zelf. De stem van Kaas is net als op alle betere systemen: sexy, hees, verleidelijk en bij vlagen rauw. De Sabre neemt je mee naar de zangeres zelf. Ik heb dit keer iets met het woord presentatie merk ik.

Tijdens het spelen van de CD van Janine Jansen die de “Vier jaargetijden” ten gehore brengt noteer ik: “dat de presentatie uitermate accuraat is”. Neutraal en detailrijk. Het blijft wat klein, tengevolge van de kast en de 15 cm woofer. Wil je meer dan heb je de grotere Talisman III nodig, of een additionele woofer. De neutraliteit die gekoppeld is aan muzikaliteit en levendigheid maken de Sabre III tot een heel fijne monitor. De vier jaargetijden komen voorbij alsof je met een trein aan het reizen bent en het zich buiten voor het raam afspeelt. Orgel, klavecimbel, cello en viool maken samen een compleet beeld. Door met klassiek want het smaakt naar meer. Tweede favoriet van mij is Jaap van Zweden die werken van Locatelli speelt. Het geeft een vergelijkbare goede indruk. Terug te horen is de tederheid in het spel van Van Zweden. Geen valse warmte, dat is ook niet nodig. De Sabre heeft geen eigen kleur lijkt het, vergis u niet dat is zeker niet equivalent aan kleurloos. Dat is de Sabre III absoluut niet aan te wrijven. Een goed stereobeeld blijft zolang je niet te hoge volumes gaat nastreven.

Heel gemeen is het draaien van Stanley Clarke die baspartijen ramt door de kamer. Gemeen omdat we te maken hebben met een monitor en Clarke een man is die met betonnen handen aan bassnaren kan trekken. Het mooie in het geheel is dat de Sabre III zich niet laat verleiden tot het weergeven van frequenties die hij niet kan weergeven. Hij laat de laagste octaven gewoon weg. Met als gevolg dat het plukken van de snaren levendig en accuraat is. Zet ik met een lage overgangfrequentie een subwoofer daarbij, dan blijft de klasse die de Sabre uitstraalt overeind, het correct weergeven van de snaren, terwijl de sub het diepere laag voor zijn rekening neemt. Niets meer, niets minder. Samen maken ze het plaatje compleet. Geen overlap. Geen verdubbeling, slechts aanvulling. Mooi hoor. Tot slot als voorbeeld Mich en Scène waar de zangeres Van Hautem en zanger Bruno Brel accelereren. De heer staat hoog gesplaatst, de dame zit op een kruk. Daarbij een mondharmonica die de ziel raakt. De man is vol vuur en kracht, diep en indringend. Aangevuld met het liefdevolle en tedere van de vrouw als een contrast. De hele CD speelt trouwens erg fraai, is ritmisch aanstekelijk en laat de sterke performance van de Sabre III schitteren.

Het is een feestje om met deze luidsprekers te spelen. Ik ga me nog even uitleven als ik Hugh Masekela in de speler schuif. Daarmee stijgt de Sabre III uit boven zichzelf ten opzichte van zijn aanschafprijs. Het is zo compleet hoe ik Hugh en zijn band weet neer te zetten. Dynamisch, rijk aan detail, spannend en emotioneel. Uitschieters die ik meet tot 96 dB geluiddruk op twee meter afstand vormen geen enkel beletsel. De Ruark is een mooie speaker met een probleemloze werking. Die een groot stereobeeld met gemak weet neer te zetten.


Modern thinking, traditional values

Modern thinking, traditional values is de Ruark op het lijf geschreven. Aan de buitenkant is het een fraaie klassieke monitor die in menig interieur nauwelijks zal storen. Bescheiden van formaat. Met oog voor detail gemaakt. Een mooi uiterlijk is niet genoeg, het gaat om de geluidskwaliteit. Maakt u zich geen zorgen, de Ruark Sabre III weet weg met elke soort muziek. Op een volstrekt natuurlijke manier waar de luidspreker zichzelf weg probeert te cijferen. De weergave is eerlijk en strak. Zonder kleuring, zonder kleurloosheid, de presentatie van de muziek is de voorgrond waartegen de Sabre zichzelf wegcijfert. Ruimte gevend, accuraat en ritmisch. Kritiek is nauwelijks aan de orde. Nergens heeft Ruark getracht met kunstgrepen de monitor groter te laten lijken dan hij is. Waar de fysieke beperking de grenzen bepaalt laat Ruark dat zo. Met als gevolg dat men een luidspreker heeft weten te creëren die speels presteert en lang luisteren mogelijk maakt. De Sabre III is geen opvallende luidspreker in de zin van uitschieters. Het is een monitor die bovengemiddeld presteert op elk gebied, een rapport vol achten, met een negen voor genieten en nog veel belangrijker zonder ergens het cijfer zeven of lager te scoren. Dit is exact mijn manier van weergeven omdat hier lang naar te luisteren is. De Sabre III heeft alles in zich om een klassieker te zijn en te blijven. Geef hem wel een hoogwaardige versterker met reserves, de Sabre III verdient namelijk niets minder.


Prijs:
Ruark Sabre III 799 euro per stuk
Fineersoorten Yew en Rosewood zijn tegen een meerprijs van 20% leverbaar


Importeur:
AVTunes
Tel 0572-363337
Fax 0572-363336
E-mail info@avtunes.nl
Internet www.avtunes.nl