Lexus LS460 Mark Levinson

Klokzuivere Lexus

Zijn de nieuwe Lexus topmodellen LS460 en LS600H de meest verfijnde limousines die je kunt kopen? Het zal in elk geval niet veel schelen. Naast een 8-versnellingsautomaat en een systeem dat de auto automatisch voor je parkeert – het moet niet gekker worden – is een van de belangrijke troefkaarten een klokzuiver klinkend audiosysteem. Vanzelfsprekend was de vaste partner Mark Levinson daarvoor verantwoordelijk.

Je kunt wel een boek schrijven over alle geavanceerde snufjes die in de nieuwe Lexus LS460 en zijn ‘hybride’ broeder LS600H zijn verwerkt. Maar daar willen we het nu niet over hebben. Behalve dan misschien dat al die aandacht voor zelfs de kleinste details meehelpt om de beide Lexus limousines tot misschien wel de stilste auto’s ter wereld te maken. Dat vergroot niet alleen het rijcomfort, maar is vooral ook erg fijn als ze je toevallig vragen om een passend hoogwaardige geluidsinstallatie voor de Lexus te ontwikkelen. Precies het verzoek dat traditionele partner Mark Levinson kreeg.

Het resultaat – zo kunnen we na een eerste kennismaking onthullen – is meer dan geslaagd te noemen. Om dat fijntjes te onderstrepen, heeft Mark Levinson het trouwens niet langer over een Premium Sound Audio System, maar beschikt de meest verwende LS460- en LS600H rijder over een Reference Sound Audio System. Het bijpassende prijskaartje – vanaf 119 mille – mag er natuurlijk ook zijn.
Maar eerst even een ‘zijstapje’. De Lexus techneuten ontwierpen namelijk een onderstel en interieur dat totale rust uitstraalt. Alles wordt afgewerkt met hoogwaardige en dempende materialen. Zodat geen ongewenste resonanties en reflecties optreden.

Vervolgens vlocht Mark Levinson daar een zeldzaam geraffineerd surround systeem doorheen dat tot in de finesses inspeelt op de akoestische eigenschappen van de rijdende luisterruimte. Of moet je van een mobiele bioscoop spreken? Achterin klapt namelijk een 9 inch beeldscherm uit het plafond. Elektrisch bediend, vanzelfsprekend.
Hoe dan ook, naar het schijnt, zijn ze al jaren bezig om het allemaal gladjes te laten werken. Uiteindelijk is de LS460 een heus visitekaartje voor het top-audiomerk. Inderdaad bewijst de luisterproef dat deze installatie in de autowereld maar heel weinig concurrentie te dulden heeft. Het is zelfs de vraag of er op dit moment voor de ‘audiofiel’ een betere bestaat.

Niet naar te luisteren

Voor we de techniek induiken, eerst de praktijkervaringen. Omdat we de luistersessies met de nieuwe Venice plaat ‘Amsterdam’ nog vers in het geheugen hebben, zit tijdens ons bezoek aan de Autosalon van Parijs in onze binnenzak een CD zoals die door de producenten van ‘Amsterdam’ voor ons is gebrand. Van de oorspronkelijke opnamen. We zijn benieuwd of we de subtiele verschillen met de uiteindelijk CD kunnen horen, zoals dat op een goede huisinstallatie wel lukt.

De Japanse gastheren hebben al op ons gerekend en leveren ons naar de LS460, die in Parijs zijn debuut viert. We sluiten de Lexus deur achter ons en constateren dat die eerst met een soort kluisdeur effect dicht zoeft, om zich vervolgens letterlijk in de sponningen te zuigen voor een optimale afdichting. Bij de overburen – nota bene Audi – begint net een uiterst lawaaierige presentatie van hun nieuwe R8 sportwagen. Achter het geïsoleerde Japanse glas krijgen we er weinig van mee.

Onze CD gaat in de speler. En al na luttele seconden weten we: niet naar te luisteren. Door ervaring wijs geworden, weten we ook waar het waarschijnlijk aan ligt: de afstelling. Op het aanraakbeeldscherm navigeren we naar de ‘audio’ en ‘DSP’ instellingen en… inderdaad… er blijkt ons iemand vooraf te zijn gegaan die kennelijk meent dat het absolute hoogtepunt van luistergenot bestaat uit bonkende bassen die de ramen zowat doen opbollen.

Neutraal

Het is rap opgelost. Alle equalizers naar neutraal, geluidscentrum centraal en eerst maar eens beginnen in de klassieke stereo stand. Het is alsof een passerend hoempa orkest aan de horizon is verdwenen. Opeens weten we wat Mark Levinson bedoelt als ze spreken over ‘Reference’ geluidskwaliteit.

Het geluid is van bijzonder hoog niveau en dat komt des te beter tot zijn recht in het rustige LS interieur. Gelukkig is de Audi-show aan de overkant inmiddels trouwens afgelopen. Wanneer we door de nieuwe Venice tracks heen wandelen, valt op hoe goed gecontroleerd het geluid is. En hoe aardig het systeem er – zeker voor een automobielinstallatie - in slaagt om de diverse stemmen en instrumenten hun eigen plek te geven.

Zelfs de opnames waarbij we de mannen in een cirkel bij elkaar hebben zien staan, lopen niet dicht. De realistische reproductie van stemmen is een troefkaart van deze installatie. Dat zal overigens ook plezierig zijn wanneer je naar bijvoorbeeld een praatprogramma luistert.
Opvallend en helaas ook wel storend detail: het complete deurpaneel beweegt voelbaar bij zware lage klanken. Resonanties of andere ongewenste effecten blijven op het eerste gehoor uit, maar we zouden het toch een punt van zorg willen noemen. Het heeft kennelijk te maken met de fenomenale ‘macht’ van de woofers. Zo blijft het geluid van de knuppelharde drums in ‘One more song’ zelfs bij een hoog volume overeind.

Maar ook het kleine en stemmige nummer ‘Katrina’ komt goed over. Waarbij Venice boven de motorkap lijkt te zweven, in plaats van hun podium in de doopsgezinde kerk in Amsterdam. Natuurlijk ontrafelt de auto niet de allerlaatste details, zoals dat thuis wel lukt, maar verfijnd is het zeker en we menen zo hier en daar inderdaad zelfs kleine verschillen in de opnamen te bespeuren met de standaard CD. En dat is knap.
Met wat experimenteren met de DSP en het surround systeem kun je de muziek meer lucht en ruimte geven. Heel fraai. Als je er van houdt. Zelf houden we het bij de simpele oplossing. Stereo. Net als thuis. Met als aanvullend gemak dat de Lexus het geluidsniveau continu perfect afstemt. Rij je iets harder of is er meer omgevingsgeluid, dan past de techniek dat aan.

Zonde

Stereo? In dit geval een nogal ‘fundamentalistische’ aanpak, geven we toe. Je zet er het overgrote deel van de installatie immers mee buiten spel. Toe dan maar: wie op de achterbank een film wil kijken, zal enorm genieten van de geluidseffecten. Er zijn maar heel weinig thuisbioscoop installaties die er aan kunnen tippen. De luidspreker opstelling en processoren kunnen 7.1 aan, maar in de praktijk luister je naar 5.1. Ook tweekanaals opnamen kunnen daarin worden omgezet.

Terug naar muziek. De Mark Levinson referentie installatie weet ook weg met DVD-Audio schijfjes en kan desgewenst van een 30 Gb harddisk spelen. Dat is in eerste instantie aan boord om alle digitale informatie op te slaan voor het navigatiesysteem. Dat overigens met de stem wordt bediend. Maar je mag de 28 ‘gig’ die je overhoudt ook benutten om je favoriete muziekbibliotheek in de auto mee te nemen. Een stuk of vijftig CD’s zonder compressie of pakweg vierduizend nummers mét compressie. Zelfs als je dagelijks uren in de LS rijdt – of wordt gereden – duurt het dus máánden voor je de verzameling hebt beluisterd.

Tot slot natuurlijk nog even een kort audiotechnisch signalement. De LS460 en LS600H krijgen een 15-kanaals versterker mee die 19 luidsprekers bedient. Negentien, u leest het goed. Dat alles gekoppeld aan een kist vol hightech elektronica. Misschien kun je de mate van verfijning van deze auto nog het best illustreren met twee geheel andere voorbeelden. Zo komt al het hout in de LS van één boom en is het zelfs dán nog op elkaar uitgezocht om een perfecte eenheid te verkrijgen. Bovendien wordt het openen van de koffiebekerhouders en de asbak perfect op elkaar afgestemd om dezelfde snelheid te verkrijgen. Kom er maar eens om, in de woonkamer.
Nog één allerlaatste detail dan: wanneer de LS600H gebruik maakt van zijn tweede, elektrische krachtbron zal de stilte in het interieur helemáál perfect zijn. Ook al hoor je de V8 van de LS460 nauwelijks. Voor die hybride versie moet u wel geduld oefenen tot eind 2007. Hebt u mooi de tijd om nog éven door te sparen.