Jamo S 606 luidspreker


Max Delissen | 13 november 2008 | Jamo

Jamo was vroeger vooral het merk dat veel luidspreker bood voor weinig geld, zodat voor een heleboel mensen de eerste schreden op het smalle pad der hifi hebben geleid naar een setje van deze Scandinavische firma. Maar door `serieuze` audiofielen werd een beetje neerbuigend over Jamo gedaan. Want zo goedkoop, dat kon niks zijn. Bovendien gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat de luidsprekers van Jamo in de jaren 70 en 80 ook niet heel erg uitblonken in subtiliteit en verfijning.

Sindsdien is er heel veel veranderd. Jamo is in de loop der jaren geevolueerd van een middenklasser die zijn koopwaar voornamelijk via witgoedhandelaren sleet naar een serieuze ontwikkelaar van hoogwaardige luidsprekersystemen, die overigens nog steeds een gunstige prijs/kwaliteit verhouding hebben. Er zijn momenteel zeven series leverbaar, van de zeer innovatieve (want kastloze) Reference serie tot een Custom serie die vooral wordt gebruikt bij domotica-projecten. De Studio serie, waar de S 606 deel van uitmaakt, mikt duidelijk op de designgevoelige consument die niet teveel geld wil uitgeven, maar toch een uitstekend stereo- of surroundsysteem wil opbouwen.


Design

Om met het design te beginnen: de S 606 is een beauty. Een rijzige, slanke verschijning die 108 centimeter hoog is, dik 42 centimeter diep, en slechts 19 centimeter breed. Het testexemplaar is uitgevoerd in een combinatie van zwarte esdoorn houtstructuur en antracietkleurige matglans metallic lak, wat voor een chique maar onopvallende uitstraling zorgt. Achter het gewelfde frontje, dat de bovenste helft van de baffle bedekt, gaan twee middentoners en een softdome tweeter schuil. De middentoners zijn voorzien van een massieve aluminium faseplug, en de tweeter zit in een ondiepe hoorn, wat hem niet alleen akoestisch in lijn brengt met de middentoners, maar ook voor een kleine verhoging van het rendement zorgt. De units zitten zonder zichtbare schroeven in het uit composiet kunststof gegoten frontpaneel gemonteerd. Wederom een fraai ogende oplossing.

De enkele woofer zit in het zijpaneel achter een verzonken doek-op-frame afdekking die voorzien is van een treklipje om hem in voorkomende gevallen eenvoudig te kunnen verwijderen. Ze zijn gespiegeld gemonteerd, dus de twee luidsprekers vormen ook echt een bij elkaar horend paartje. De dikke en brede rolrand van de unit doet vermoeden dat het hier om een exemplaar gaat dat een behoorlijk grote slag kan maken. De aan de achterzijde geplaatste basreflex pijp heeft een flinke diameter en een keurige trompetvormige opening die poortruis (het hoorbaar uitstromen van lucht, wat een `zuchtend` bijgeluid produceert) tot een minimum beperkt.

Opstellen

Omdat de woofer aan de zijkant van de kast zit wordt de nieuwe eigenaar van deze luidsprekers geconfronteerd met de keuze op hij de woofers aan de binnenkant wil hebben, of aan de buitenkant. Afhankelijk van de opstelling zal de keuze moeten worden bepaald. Dat is een kwestie van uitproberen overigens, er is geen vuistregel die voorschrijft hoe dit het beste klinkt. In onze luisterruimte werd gekozen voor een opstelling met de woofers naar buiten gericht.

In de verpakking van de luidsprekers zit overigens ook een uitgebreide montageset voor de meegeleverde spikes. Die worden namelijk niet direct onder de kast gemonteerd, maar in gelakte stalen beugels die links en rechts een centimeter of 4 uitsteken. De `voetafdruk` van de kast wordt daar dus een stuk breder van, wat de stabiliteit flink verhoogt. Handig én veilig als er soms kleine kinderen door de huiskamer hollen. Omdat de spikes in hoogte verstelbaar zijn (én daarna te fixeren!) kunnen de redelijk zware kasten van 24 kilo per stuk ook op een ongelijke vloer stevig worden neergezet.

De aansluitingen voor de luidsprekerkabels accepteren blanke draad, spades of banaanpluggen, zijn mechanisch van uitstekende kwaliteit, en geschikt voor bi-wiring of bi-amping. Alleen is het ook hier zaak om, bij aansluiting van slechts één paar kabels, de  veel te dunne metalen verbindingsplaatjes tussen de bovenste en onderste aansluitingen te vervangen door een fatsoenlijk stukje luidsprekerkabel. Neem van mij aan, dat klinkt echt beter.

Luisteren

De Jamo`s werden in onze luisterruimte aangesloten op een set die in verhouding nogal duur is. Dat heeft voor- en nadelen. Je kunt aan de ene kant erg goed bepalen waar de luidspreker onder de gunstigste omstandigheden toe in staat is, maar aan de andere kant zou een test met een goedkopere combinatie van versterker en cd-speler een realistischer beeld geven van hoe het bij een koper thuis zou kunnen klinken. De keuze valt echter bewust op de `dikke` set omdat dat een beter beeld geeft van het kunnen van de ontwerpers.

Gedurende de luisterperiode vielen een paar dingen op. De S 606 geeft om te beginnen een fraai stereobeeld. Dat komt omdat de kast zo smal is. De afstraling is daardoor lekker breed en dat heeft een gunstig effect op het geprojecteerde `plaatje`. De klankmatige balans is goed, met redelijk diep laag (Jamo specificeert aan de onderkant van het spectrum 42 hertz), een behoorlijk neutraal middengebied, wat vooral goed te horen is bij menselijke stemmen, en het hoog is fris zonder scherpte. Op de keper beschouwd zou het laag misschien een tikje strakker mogen. De afstemming zou je `populair` kunnen noemen, maar door wat te spelen met de opstelling (wat verder van de muur of zijwand) kan daarin ook nog een verschil maken.

Popmuziek doet het prima. Allerlei genres, van hardrock tot trance, passeren de revue. De S 606 is wat popmuziek betreft echt een alleseter. Waarbij het overigens wel zaak is om het volume een beetje in de gaten te houden, want als de knop erg ver naar rechts gaat kan de S 606 iets minder vriendelijk gaan klinken. We hebben het dan overigens wel over volumes waarbij het op de lange duur lastig zal zijn om vriendschappelijke betrekkingen met de buren te onderhouden.

Ook jazz klinkt goed, en de klank van akoestische instrumenten wordt redelijk neutraal gepresenteerd. Er is voldoende detaillering in het laag om bijvoorbeeld een basgitaar van een contrabas te kunnen onderscheiden, wat aangeeft dat de ingenieurs van Jamo goed over de filtering hebben nagedacht. De snelheid van de weergave is ook prima in orde, zodat bekkens en getokkelde gitaarsnaren een realistische felheid meekrijgen. Met de S 606 kun je redelijk `diep` in de opname luisteren, waarmee ik het volgende bedoel:  Zowel in natuurlijke (akoestische) als zwaar geproduceerde opnames zit veel microdetaillering. Ruimtelijke informatie, geluidjes die achter andere geluidjes verstopt zitten, nagels die op een gitaarkast tikken, het is allemaal te horen, al moet je je daar wel wat meer voor inspannen dan bij veel duurdere luidsprekers.

Klassiek werkt wat minder, maar dat is volgens mij ook niet het soort muziek waar Jamo zich met deze luidsprekerlijn op richt (daar hebben ze bijvoorbeeld de Concert lijn voor). Het is beslist goed beluisterbaar, maar deze luidspreker mist dan toch net het laatste stukje verfijning.

Conclusie

Jamo biedt deze luidspreker aan voor 399 euro per set, en dat is wat mij betreft een uitstekende deal. Als je ziet wat je er, zowel in technisch als muzikaal opzicht, voor krijgt dan vraag je je af waar ze het van doen. De afwerkingsgraad is erg hoog (sommige aanzienlijk duurdere merken mogen zich beslist eens achter de oren krabben), en het uiterlijk vind ik ook zeer geslaagd. Het geluid is aangenaam, met een scheutje moderne bravoure. Eén ding is duidelijk niet veranderd: bij Jamo kun je nog steeds terecht voor veel luidspreker voor weinig geld. Alleen krijg je er nu ruim dertig jaar ervaring en ontwikkeling bij cadeau.