Astin Trew AT2000

Doet me denken aan...

Na een zeer succesvol samenzijn met de Astin Trew At3500 cd-speler kon het haast niet uitblijven. Ik wilde wel eens een Astin Trew versterker aan de tand voelen. Gekozen is voor de nieuwe At2000 geïntegreerde versterker, die optisch perfect aansluit bij de cd-speler. De vraag is, of de At2000 qua muziekbeleving net zo zal bevallen als de At3500.

De importeur was zo vriendelijk niet alleen de At2000 maar eveneens de At3500 mee te nemen, zodat ik met de set aan de slag kon gaan. Wat netsnoeren, een interlink, de oren open en luisteren. Bach en Mozart wisselden regelmatig van plaats met een Spaanse schone en een Canadese debutante. In hun kielzog Ray Brown en Toots Thielemans. Het werd een klein feestje, waar heel wat muziek werd gedraaid. Met veel plezier, zoals u in het volgende kunt lezen.

Astin Trew At2000 van binnen en buiten

De At2000 is een product van Astin Trew, waarachter een Engels ontwerpteam schuilgaat en een Engelse opdrachtgever, die in China apparatuur laten bouwen volgens eigen specificaties. Astin Trew krijgt vooral in de Britse audiopers veel “exposure” en weet keer op keer de aandacht op zich te vestigen. Wie de At2000 aan de buiten- en binnenkant bekijkt en luistert naar de resultaten, hoeft zich niet te verwonderen over die aandacht. Om de stijl van de cd-speler vast te houden heeft de At2000 en deels aluminium, deels plexiglas front met daarachter een display. Op het voorpaneel treffen we een aan/uit-schakelaar, twee hoofdtelefoonuitgangen (6 en 3,5 mm jack), een analoge MP3 ingang, een volumeregelaar, toetsen voor display dimmen, remote input, HT ingang, mute en twee toetsen voor bronkeuze.

De achterzijde is druk bezet met alles wat u zou kunnen wensen aan in/uitgangen. Vier maal line in, line-out, pre-out, HT in en subwoofer out. XLR in en XLR uit, IR afstandbediening in/uit, RS-232 poort, luidsprekers uit en een RJ45 kabel in/uitgang. De At2000 is heel gemakkelijk op te nemen in een multiroom-opstelling via RS-232, of te koppelen met een andere At2000 in een andere ruimte. Het fraaist gaat dat laatste via XLR, wie met minder kwaliteit genoegen neemt of thuis CAT-5 kabels heeft liggen kan die aansluitingen gebruiken. Ideaal zijn verder de HT-ingang, die toelaat dat de eindversterkers vanuit een surround processor worden aangestuurd, en de x.1 subwoofer-uitgang.

Intern en aansluiten

Intern is de At2000 een druk bezet apparaat met een aantal bijzondere kenmerken. De voorversterker is aangesloten op een Never Connected voeding. Een NC voeding geeft een resultaat dat bijna vergelijkbaar is met een batterijvoeding. De versterkerschakeling “ziet” niets van het lichtnet. Geen brom, geen storingen door verontreiniging. Onder andere Trichord en Michell passen NC voedingen toe. De voeding van de eindtrappen is evenmin conventioneel. Om de twee paar MOSFET transistoren de juiste bias stroom te geven, past Astin Trew ECC82 buizen toe (geschatte levensduur 20.000 uur). De buizen zitten daarmee niet in de signaalweg, maar dienen als stroombron. Heel slim, want een buis heeft in een voeding betere eigenschappen dan een traditionele diode. Een forse trafo zorgt voor de juiste spanningen.

Daarmee zijn we er nog niet. De hoofdtelefoonuitgangen hebben een eigen versterker, de XLR in/uitgangen hebben een eigen circuit, net als de CAT-5 koppelingen. Alles is gedaan om de signaalweg voor muziek optimaal te houden. Technisch valt op, dat alle IC’s netjes zijn gebufferd met een condensator, de condensatoren in de voeding merendeels afkomstig zijn van Rubycon of Nichicon en koppelcondensatoren door Bennic zijn geleverd. De circuits zijn zo te zien deels discreet met transistoren, deels rond IC’s opgebouwd. De volumeregeling gaat bijvoorbeeld via een IC. De meeste IC’s hebben als opdruk het merk “That”. Alle ingangen worden met relais geschakeld.

Dat de stroom en spanning aan de luidsprekers wordt geleverd met aan elke kant één paar MOSFET transistoren leidt vaak tot bijzonder goede luisterresultaten. Al zal daarmee het vermogen beperkt blijven. In dit geval tot 2 x 65 Watt bij 230 Volt aan 8 Ohm of 2 x 85 Watt aan 4 Ohm. Dit soort versterkers zijn geen goede stroombronnen voor heel lastige luidsprekers. Aan 2 Ohm zakt het vermogen meestal helemaal in elkaar. Een MOSFET heeft vaak een zeer aangename klank, die aan een goede buizenversterker kan doen denken. Vandaar deze keuze door Astin Trew.

Gecombineerd

De importeur van Astin Trew was zeer gecharmeerd van het feit dat ik zijn cd-speler aansloot op de At2000 versterker. Als tweede bron had ik een V.Y.G.E.R. platenspeler beschikbaar met een SME 312 arm en een Phase Tech P-3 Alexandrite element, voorversterkt door een EAR 834P phonoversterker. Het analoge geheel is meer high end dan normaliter aan een At2000 zal komen te hangen. De opstelling was uitermate eenvoudig, een Supra kabel tussen de wandcontactdoos en een Supra blok. Een Hanze Hifi netkabel aan de At2000, een TAF kabel aan de At3500. Een netfilter aan de EAR, ook met Supra kabel. Aan de SME arm hangt een Van den Hul kabel, aan de EAR een Siltech MXT New York. Tussen de cd-speler en de versterker een Crystal Cable Connect Piccolo.

De luisterruimte is niet al te groot, maar zeer bekend in mijn oren. Twee Ruark Sabre III monitor luidsprekers staan op Target stands hun best te doen. Voor wie onbekend is met Ruark, denk aan Harbeth of aan Spendor qua filosofie/klank. De versterker en de cd-speler staan zeer oneerbiedig in een Ikea rek. Bewust is geen gebruik gemaakt van een aanwezig SEEC netfilter. Volgens Astin Trew is dat overbodig door de Never Connected voeding in de versterker. Geluisterd is daardoor op een heel pure manier. Haast minimalistisch. Geen extreem dure netkabels, geen extreem dure interlinks. Gewoon goed spul voor een modale prijs. In de verwachting, dat de meeste kopers van Astin Trew een vergelijkbare keuze zullen maken. Zeker in eerste instantie.

Om de grenzen te bepalen zijn de beide AT’s aan een set Focal Diablo Utopia speakers gehangen. Door hun lage rendement en zware belasting voor de versterker was dat geen optimale combinatie en is die weg verder niet gevolgd. Waarbij opgemerkt dient te worden, dat de At2000 met Focal een schitterend stereobeeld wist neer te zetten. Het ontbrak in dat geval alleen aan kracht en daardoor overtuiging. Een overtuiging die met de Ruark luidsprekers wel volledig bereikt kon worden.

Hoofdmoot: luisteren

De hoofdmoot van een recensie is het gedeelte waarin de recensent probeert te beschrijven, wat hij of zij heeft gehoord en heeft ervaren met het apparaat dat hij of zij ter recensie kreeg. Een niet altijd eenvoudige zaak, omdat je niet steeds wilt terugvallen op dezelfde terminologie, niet altijd dezelfde muziek wilt gebruiken, maar aan de andere kant de lezer een houvast wilt geven. Een vergelijking met eerdere recensies, met versterkers die eerder langs kwamen. Bovendien probeer ik immer fris van start te gaan en ballast achter mij te laten. Vergelijken is leuk, maar belangrijker is het resultaat dat behaald kan worden. U blijft immers thuis niet vergelijken, u wilt gewoon ongestoord en prettig muziek luisteren.

Muziek die bijvoorbeeld wordt gespeeld door Pieter Wispelwey op cello. Gesteund door Richard Egarr op orgel/piano/klavecimbel en door Daniel Yeadon op barokcello. Het spel van Wispelwey heeft iets bovenaards in kwaliteit. Iets waarvan ik dacht, dat alleen een heel kostbare installatie de magie zou kunnen weergeven. Met de At2000 en de At3500 blijkt dat heel veel geld uitgeven niet nodig is. Vanaf de eerste noot die in de cd-speler werd opgewekt, staat de At2000 te stralen. Met een opzienbarende overtuiging zet hij Pieter via de Ruark speakers in de luisterruimte. Ik draai de cd met regelmaat op een set die vele malen duurder is, die nog meer laat horen, maar kan weinig verschil ontdekken in het plezier waarmee ik luister.

Ik geniet van de meeslepende cello, die bij vlagen intens droevig kan klinken, op andere momenten juist de vreugde van Bach weet te vertolken. Wat de At2000 bijvoorbeeld heel goed doet, is de weergave losmaken van de luidsprekers. Hij bouwt een keurig stereobeeld op, dat gezien de kleine bezetting van de muzikanten binnen de afstand tussen de luidsprekers blijft. Daarmee bewaart de At2000 de intimiteit van de opname en tegelijk wordt door de hoogte en de diepte in de weergave de akoestiek van de opnameruimte gecreëerd. Tot in de finesses is Pieter hoorbaar, zijn strijkstok, zijn ademhaling, de bewegingen van hemzelf en van zijn musici.

Ik kan ademloos en lang luisteren. Gisteravond ook al, 150 minuten Bach Sonatas en Partitas van Julia Fischer. Alleen solo viool, verder niets. Een normaal mens wordt daar gek van, ik las mijn boek, dronk een cognac, veerde vaak op door het geboden spel en genoot 150 minuten lang. Voorwaar een compliment voor de Astin Trew combinatie. Ik blijf nog even bij klassiek met een lp van Argo, waarop The Academy of St. Martin-in-the-Fields een vroeg werk van Mozart speelt. De plaat uit 1970 bewijst twee dingen: ten eerste dat de lp toen al minstens de kwaliteit had van de hedendaagse doorsnee-cd, en ten tweede, dat de At2000 niet alleen goed speelt met eigen componenten, maar evenzeer met die van andere fabrikanten. De levendigheid, die ik eerder bij Fischer en Wispelwey kon vinden, straalt ook van de lp. Op meeslepende wijze krijgen we een kijkje in het kunnen van een jonge Mozart. De Symfonie nr. 14 schreef hij een maand voor zijn zestiende verjaardag.

De in afmeting beperkte Ruark luidspreker sluit naadloos aan op de At2000. Geeft alles weer, alleen laat hij de laagste tonen weg. Het middengebied ligt open voor mij, het hoog is zowel met de plaat als daarnet met de cd ingetogen, doch niet beperkt of afgetopt, de midbas is mooi gedefinieerd en loopt niet dicht. Er bestaat noch in de elektronica noch in de luidspreker een valse wamte die het ontbreken van diep laag moet maskeren. De At2000 doet in dat opzicht heel erg aan een fraaie buizenversterker denken. Niet zo verwonderlijk, de gebruikte MOSFET transistoren gedragen zich min of meer als een elektronenbuis. Daarmee staat de At2000 ver af van slecht toegepaste klasse D techniek (let wel, je kunt klasse D ook goed toepassen). Voor sommigen onder u een zegening, voor de puristische analisten wellicht en teleurstelling. Tot nu toe maakt de At2000 muziek gemakkelijk en toegankelijk. Voor mij het belangrijkste dat een versterker moet doen. Ik wil muziek kunnen beleven, niet uitbenen tot op het bot met het verkeerde idee naar echte hifi te luisteren. Dat is vermoeiend en op den duur totaal onbevredigend. Vandaar mijn huidige voorkeur voor elektronenbuizen in de signaalweg.

...en luisteren

Terug naar cd en op weg naar meer populair werk. Misschien vloek ik in de kerk met de opmerking, dat de Spaanse zangeres Rosario wel iets weg heeft van het Tros “Op volle toeren” repertoire. In ieder geval is de muziek vrolijk, staan er veel instrumenten op de cd en zit je niet lang stil in de stoel. Ik spreek geen woord Spaans, geen idee waar mevrouw Rosario het over heeft. Wat ik wel weet, is dat de taal van goed weergegeven muziek universeel is en het fiasco van de toren van Babel overstijgt. De cd is geen voorbeeld van audiofiele weergave. Maar goed ook, dat bewijst eens te meer dat de Astin Trew combinatie in staat is plezier te geven, zelfs als het bronmateriaal te wensen over laat. Eigenlijk gaat het me steeds meer spijten dat ik de teksten niet begrijp, de emotie-overdracht is namelijk erg goed en dat dwingt tot luisteren naar de stem van de inmiddels 45-jarige zangeres, die op deze cd Parte De Mi de muziek zingt die haar in haar leven heeft beïnvloed.

Zoals steeds is het openen van de cd-lade of het wisselen van een lp een probleem, zolang deze niet volledig afgespeeld zijn. Ik zou graag doorgenieten, maar begrijp dat u meer wilt dan deze Spaanse. Heel wat jonger is Marilou Bourdon die, al zingt ze in het Frans en klinkt haar naam Frans, geboren is in Canada in 1990. Ze zingt op haar gelijknamige cd een duet met Merwan Rim met de titel Danser Sur La Lune. Het is een lekker swingend en stuwend begin van een cd die ingedeeld kan worden onder de noemer Franse popzangeressen. Het is geen Piaf, niet eens Kaas, ze behoort tot de nieuwe lichting meisjes die de Franse hitparades bestormen. Ziet er lief uit en zingt lekker.

Ook voor deze muziek draait de At2000 de hand niet om. Eigenlijk is een iets mindere set (ten opzichte van hetgeen plaats inneemt in de grote luisterruimte) meer geschikt voor dit werk. Omdat hij foutjes een beetje verdoezelt en niet ongenadig is in de hoge tonen, de stem of de (voor MP3) overdreven zware basweergave. Opvallend goed is het ritme en de timing van de At2000. Geen seconde verslapt daardoor de aandacht. Hij lijkt in dat opzicht een beetje op een merk als Naim, maar dan met een romantischer inslag. Het is goed hoorbaar dat de versterker, ofschoon gebouwd in China, zijn roots heeft in Engeland.

Al die vrolijke dames zijn leuk om mee te spelen, maar het is tijd voor serieus audiofiel verantwoord werk, waarmee meer zwakke en sterke punten bloot moeten komen te liggen. De lp Getting To Know You van Jheena Lodwick lijkt mee een aardige starter. Hiermee heb ik voor het eerst het gevoel, dat het in mijn andere luisterruimte een stuk beter kan spelen. Een oneerlijke vergelijking, geef ik toe. Heel even had ik de indruk dat de platenspeler te langzaam draaide, een stroboscoopschijf hielp die gedachte genadeloos de wereld uit. Ik geef het volume een zet naar het maximum en dat helpt om Jheena beter neer te zetten. Met meer betrokkenheid. De hogere stand laat zien, dat de At2000 geen absolute krachtpatser is. Hij staat al een heel eind open op de Ruarkjes. Het is eerder een beschaafde versterker dan een schreeuwlelijk.

Nu hij wat harder speelt, komt dat fijne Astin Trew gevoel terug. Licht ingehouden stem in het middengebied, ronde hoogweergave, in de hand gehouden bassen. Daarmee toch behoorlijk neutraal. Een paar tracks verder een instrumentaal stukje met aardig wat percussie en gitaar. Dat laat precies horen hoe lekker ritmisch de At2000 is. Ik ben weer vriendjes met hem. Ter afsluiting van de recensie twee totaal verschillende stukken jazzmuziek. Het eerste relatief rustig van een lp van het Ray Brown Trio. Bas, piano en drums. Ik kan u melden: het gaat als de brandweer. Lekker puntig, flinke klappen op de drums. Piano helder en doortekend, de bas strak met zo af en toe een extra hard geplukte snaar, exact zoals ik het graag hoor. Dat ik de laagste regionen moet missen vanwege het gebruik van monitors, stoort mij totaal niet. Alles daarboven is regelrecht op zijn plaats. Dit is een versterker die een geduchte concurrent is voor de gevestigde orde der NAD’s, Naim’s, PrimaLuna’s, Primare’s, u  noemt het hele alfabet maar op.

Weet u waar de At2000 mij ineens aan doet denken? Aan een Sugden versterker. Daar heeft de klank het meeste van weg. En Sugden staat bij mij hoog in het vaandel als het gaat om muziekweergave. Big band met Toots Thielemans, dit keer vanaf de cd. Blazers links en rechts, goed overzicht over wat er gebeurt in de muziek. Heel compleet en ondanks de drukke opname heel lekker om te beluisteren. Percussie wederom sterk aanwezig. De solotrompet heeft de juiste rauwheid. Door dat alles heen de meest vriendelijke man op mondharmonica. Zelfs dit kun je zonder enig probleem loslaten op Astin Trew. Allround tot op het bot.

Conclusie

Destijds was ik erg te spreken over de prestatie die Astin Trew realiseerde met de At3500 cd-speler. De At2000 versterker laat zien, dat het merk toen geen uitschieter leverde, maar over de gehele linie kennelijk een prestatie weet neer te zetten. De At2000 kan ik vanaf nu rekenen tot mijn favorieten, als ik een versterker zou zoeken of aanbevelen rond de 2000 Euro. Dat de At2000 daar nog een geriefelijk stukje onder blijft in prijs, is mooi meegenomen.

Als ik de platenspeler buiten beschouwing laat, luisterde ik naar een complete set die pakweg 5500 euro mag kosten, inclusief kabels en stands. Dat is nog steeds een prijskaartje waar velen meerdere keren bij slikken, maar ik garandeer u daarmee een brok muziekplezier, waar menigeen die meer heeft uitgegeven het nakijken heeft. Daarbij krijgt u een keur aan aansluitingen, opties voor multiroom, afstandbediening, fraaie afwerking enzovoort. Astin Trew is een sterke speler in de markt aan het worden. Wie in deze prijsklasse zoekt, mag de At2000 eenvoudig niet overslaan.

Prijs:
Astin Trew At2000  1800 euro

Importeur:
Music2
Bleiswijk
Web: www.music2.nl